BUGÜN VE YARIN İÇİN ŞİMDİ DEĞİŞİM ZAMANI !

Yeni İlköğretim Programları ve Yeni Yaklaşımlar

YENİ İLKÖĞRETİM PROGRAMLARI Neden değişim? Nasıl bir değişim? Yeni öğretim programlarında öğrenme anlayışı; yapılandırmacılık (inşacılık)? Yeni öğretim programlarında temel beceriler? Yeni öğretim programlarında disiplinler arası yaklaşım? Neler yapıldı? Neredeyiz? Neleri yapmayı hedefliyoruz?

Niçin yeni bir öğretim programı? Bilimsel ve teknolojik gelişmeler, Eğitim bilimlerinde öğretme/öğrenme anlayışında gelişmeler, Eğitimde kaliteyi ve eşitliği artırma ihtiyacı, Ekonomiye ve demokrasiye duyarlı bir eğitim ihtiyacı, Bireysel ve ulusal değerlerin küresel değerler içinde geliştirilmesi ihtiyacı, Sekiz yıllık temel eğitim için program bütünlüğünün sağlanması ihtiyacı, Yatay eksende dersler arası ve dikey eksende her bir dersin kendi içinde kavramsal bütünlük sağlanması zorunluluğu,

Program geliştirme sürecinde nasıl bir yol izlendi? Yeni öğretim programlarını hazırlamak için; Dersler için özel ihtisas grupları ve disiplinler arası özel ihtisas grupları oluşturuldu. Taslak programlar alan uzmanı ve uygulamacıların katıldığı çalıştaylarda değerlendirildi, Dokuz ilde 120 okulda yeni programın pilot uygulaması devam etmektedir, Yeni programlara uygun ders kitaplarının ve öğretim materyallerinin hazırlanması devam etmektedir, Yeni programın pilot uygulamadan sağlanan dönütler doğrultusunda gözden geçirilecektir ve 2005-2006 öğretim yılında ülke genelinde tüm ilköğretim okullarında uygulamaya geçilecektir.

Program geliştirme sürecinde katılımcı bir yaklaşım izlenerek, ilgili tarafların katkılarının sağlanmasına özen gösterilmiştir 38 Sivil toplum kuruluşu, 8 üniversiteden akademisyenler, 26304 öğrenci 9192 veli 2259 öğretmen 697 müfettiş

N E D E Ğ İ Ş T İ ? 1940’lardan beri ilk kez uluslar arası karşılaştırmalı, bütünsel bir değişim projelendirildi. Katı davranışçı programdan bilişsel ve yapılandırıcı bir yaklaşıma geçildi. Sadece öğretim değil, eğitim de vurgulandı. Sekiz yıllık kesintisiz eğitime uygun hâle getirildi. AB ve uluslar arası eğitim normları dikkate alındı. Çocuklarımızda kazandırılması gereken ortak beceriler saptandı.

Derslerin kavram analizleri yapıldı. Spor kültürü, sağlık, çevre, rehberlik, kariyer, girişimcilik, afet bilinci disiplinler arası bir yaklaşımla programın omurgasına yerleştirildi. Yüzeysel davranış ifadesi yerine bilgi, beceri, anlayış ve tutumlar konuldu. Baskın doğrusal düşünce yerine, karşılıklı nedensellik ilkesi öne çıkarıldı.

Programlara etkinliklerle zenginleştirildi. Ölçme değerlendirme anlayışında süreci de değerlendiren bir anlayışa geçildi. Türkçe’ye duyarlılık tüm derslerin ana becerisi haline getirilmiştir. Türk Dili bilinci ve Tarih bilinci oluşturulması programın ana hedefleri arasında yer aldı.

Yeni öğretim programı nasıl “öğretmek”ten çok “öğrenme”yi merkeze alan bir anlayışı esas alır. Öğrendiğimiz şeyleri düşünelim; Örneğin; Otomobil kullanmak, Yeni bir bilgisayar programı kullanmak, Sınıfımızda yeni bir yöntem kullanmak, Bir hobi yada bir oyun, Nasıl öğrendik? Öğrenme süreci nasıl gerçekleşti? Öğrenmede başka birisi bize yardımcı olduysa, onun öğretmeye çalıştığı ile bizim öğrendiklerimiz arasında farklılıklar var mıydı?

Öğretme/öğrenme için sonuçlar: Epistemolojik bir teori olarak, yapılandırmacılık doğrudan öğretme ile değil, bilgi ile ilgilidir. Biz bilgiye ilişkin bu teoriden öğrenmeye ilişkin mantıki çıkarımlarda bulunuruz. Öğrenmeye ilişin düşüncelerimizden de öğretmeye ilişkin çıkarımlarda bulunur ve düşünceler üretiriz.

Yapılandırmacı yaklaşım “öğretme”nin nasıl yapılacağının açıklanması yerine, “öğrenme”nin nasıl gerçekleştiğini açıklamaya odaklanır. Öğrenmede aktif rol alan-aktif olarak katılan birey, bilgiyi fiziksel olarak yapılandırır. Eylemleri kendine göre yorumlayan birey, bilgiyi sembolik olarak yapılandırır. Kendi oluşturduğu anlamı başkalarına aktaran birey, bilgiyi sosyal olarak yapılandırır. Tam olarak anlamadığı bir bilgiyi açıklamaya çalışan birey, bilgiyi teorik olarak yapılandırır.

Programların Temelleri: Toplumsal Temeller Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri içerisinde psikolojik, ahlâkî, sosyal ve kültürel konularda gelişimlerini hedefler Öğrencilerin, sorumluluklarını ve haklarını bilen, çevresiyle uyumlu kişiler olarak yetişmeleri için çaba gösterir.Toplumun önemsediği sorunlara karşı duyarlıdır. Engelli ve üstün nitelikli öğrencilerin sorunlarına duyarlılık gösterir. Demokrasinin bireyler arasında karşılıklı görev ve sorumluluk gerektirdiğini, bireylerin demokrasi içerisinde hakları olduğu kadar görevlerinin de olduğunu kabul eder. İnsan haklarına saygı bilincinin gelişimine önem verir. Kişilik gelişimi eğitimi konusunda çaba gösterir. Sporu toplumsallaşmanın bir aracı olarak değerlendirir

Programların Temelleri: Bireysel Temeller Her öğrencinin bir birey olarak kendine özgü olduğunu kabul eder.   Öğrencinin kişisel mutluluğunu ve başarma zevkini sağlamak için çaba gösterir. Öğrencinin gelecekteki hayatı için yol göstericidir.  Günümüzdeki bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine duyarlıdır. Öğrencilerin fiziksel ve psikolojik açıdan sağlıklı bireyler olarak yetişmesini önemser. Öğrenmeyi öğrenmenin gerçekleşmesini ön plânda tutar. Bilginin önemine, katmanlarına ve farklı bilgi edinme yollarına duyarlıdır. Okullarda, öğrencilerin güvenilir bireyler olduğu mesajının, hayat biçimine dönüşmesini sağlar.

Programların Odaklandığı Öğeler Türkçeyi doğru ve etkin kullanma Kültürel değerlere ve sanata önem verme Okumaktan ve öğrenmekten zevk alma Duygu ve düşüncelerini rahatlıkla ifade etme Ailenin eğitim-öğretime katılımını destekleme En az bir yabancı dili etkin bir şekilde kullanma Bilişim teknolojilerini amacı doğrultusunda etkin ve verimli bir şekilde kullanma Birlikte çalışma ve iletişim kurma Çevresinde oluşan değişimlerin farkında olma ve her türlü değişime uyum gösterme

Programların Odaklandığı Öğeler Bireyin görev ve sorumluluklarını, bireyin kendisinin belirlemesi gerektiğinin bilincinde olma Yakın çevrede ve farklı ülkelerde fırsatlar bulmaya istekli olma ve bulunan fırsatları değerlendirmek için bilinçli çaba gösterme Çevreye farklı bir gözle ve mantıkla bakılırsa daha önce hiç fark edilmeyen fırsatlar çıkabileceğini benimseme Hayattaki kurallara uymaya ve işleri yapmaya istekli olma ve uygulama kararlılığı gösterme Şartlandırmaya karşı olma Hoşgörünün esnek bir zihin yapısının anahtarı olduğunu fark etme

Program İçeriği; Öğrenme, hayatın parçalara bölünmesiyle değil, bütünsel içerikle en üst düzeye çıkar. Her alanla ilgili olgular, kavramlar, ilkeler, yöntem ve yaklaşımlar öğrenmeyi kolaylaştıracak biçimde düzenlenir. İçerik düzenlenirken öğrenme ve motivasyon ilkeleri dikkate alınır. İçerik oluşturulurken bireyselleşme ve toplumsallaşma dengesi gözetilir. İçerik düzenlenirken, olgu, kavram ve ilkelerin birden fazla biçimde gösterimine dikkat edilir.

Öğrenme-Öğretme Durumları; Çocuğun öğrenmeye heveslenmesi ancak araştırma arzusu ve doğal merakının uyarılmasıyla mümkündür. Öğrenme, öğretmenin ya da öğrencinin dersi anlatması yerine, öğrenci merkezli etkinliklerde, öğrencinin aktif rol almasıyla oluşur. Öğrenilenlerin farklı ortamlara aktarılması, etkin ve yaratıcı bir yorumla kullanılması asıl amaçtır.

Öğrenme-Öğretme Durumları Çocuğun yakın çevresi içerisinde yaşanan sorunlar, hayat biçimi, ekonomik etkinlikler, coğrafi faktörler öğrenme için temel içeriktir. Öğrencilerin işbirliği yapmaları teşvik edilmelidir. Okul sadece dört duvar değil, tüm çevredir. Eğitim, kitap dışı kaynaklara yönlendirilmelidir. Öğrencilerin okullarında ve bulundukları yörede çeşitli toplumsal hizmetler sunmasını destekler.

Değerlendirme Değerlendirmeyi, öğrenmenin ayrılmaz bir parçası olarak görür. Sadece öğrenme ürününü değil, öğrenme sürecini de değerlendirir. Uygun ölçme ve değerlendirme yöntemleri ile çocuğun gelişimini de izler. Ölçme değerlendirme sistemi, okulun tüm fonksiyonlarını izler ve gelişimini yönlendirir. Disiplin ve kurallara uymanın öğrencinin kendi yararı için olduğunu kabul eder, ve bu nedenle bu görevi öğrencilerin üstlenmesini bekler. Klâsik ölçme ve değerlendirmenin yanında alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerini teşvik eder.

ORTAK BECERİLER Türkçe’yi doğru, etkili ve güzel kullanma, Eleştirel düşünme, Yaratıcı düşünme, İletişim, Problem çözme, Araştırma, Karar verme, Bilgi teknolojilerini kullanma, Girişimcilik

Hazırlayan SEDA AYDIN PDR-4 126127