SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARININ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME Sağlık Bakanlığında yeni yapı, Sağlık hizmetlerinde yeni dönem, Meslek örgütlerine ‘eski’ düzen… Av. Mustafa GÜLER TDB Hukuk Danışmanı

Karar Sayısı: KHK/663 2 Kasım 2011 - 28103 (Mükerrer) Sağlık Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının yeniden yapılandırılması; 6/4/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 11/10/2011 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Genel olarak (1) Bu düzenlemeyle Sağlık Bakanlığı yeniden yapılandırılıyor. Kritik yetkiler tanımlanmış kurullar oluşturulmuş; bunların üyelerinin atanmasında Bakan temel belirleyici olmuştur. Sağlık hizmeti sunan birimler ayrı bir kurum halinde örgütlenip özel şirket yaklaşımıyla çalışacak şekilde planlanmıştır.

Genel Olarak (2) Son dönemde kamu hizmet sunumuna etkin olarak sokulmaya çalışılan kamu özel ortaklığı yurt içi ve yurt dışındaki işlerde temel model olarak kabul edilmiştir. Uzmanlık eğitiminden hastane yöneticiliklerine kadar pek çok birimdeki eksik kalan kadrolaşmanın tamamlanabilmesi için de hükümler getirilmiştir. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını zayıflatmak için yapılan müdahaleler ile ilaçta reklama izin veren düzenleme de bu KHK içinde yer bulmuştur.

Bakanlığın yeni yapılanması Taşra Teşkilatı Merkez Teşkilatı Özel bütçeli kurumları Kurullar

Merkez Teşkilatı Genel Müdürlükler Sağlık Hizmetleri Acil Sağlık Hizmetleri Sağlığın Geliştirilmesi Sağlık Bilgi Sistemleri Sağlık Araştırmaları Sağlık Yatırımları Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Yönetim Hizmetleri Diğer Birimler Hukuk Müşavirliği Denetim Hizmetleri Başkanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Özel Kalem Müdürlüğü Sağlık Politikaları Kurulu

Sürekli Kurullar Türkiye Sağlık Hizmetleri Kurumu altında üç sürekli kurul bulunmaktadır: a) Yüksek Sağlık Şûrası b) Tıpta Uzmanlık Kurulu c) Sağlık Meslekleri Kurulu

Taşra teşkilatı İllerde kurulan il sağlık müdürlükleri ile ihtiyaca göre ilçelerde kurulan ilçe sağlık müdürlüklerinden oluşur.

Geniş yetkili Bakanlık: Planlama Kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişiler tarafından açılacak sağlık kuruluşlarının ülke sathında planlanması ve yaygınlaştırılması, Sağlık Bakanlığının görevleri arasındadır. (2/f) Her türlü koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini planlamak, teknik düzenleme yapmak, standartları belirlemek ve bu hizmetler ile sunucularını sınıflandırmak, bununla ilgili iş ve işlemleri yaptırmak., Kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilere ait sağlık kurum ve kuruluşlarına izin vermek ve ruhsatlandırmak, bu izin ve ruhsatları gerektiğinde süreli veya süresiz iptal etmek. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görevleri arasındadır (8).

Önce plan sonra açık arttırma Bakanlık veya bağlı kuruluşlarınca düzenlenecek, Bakanlık ve bağlı kuruluşlarının planlamaları çerçevesinde, gerçek veya tüzel kişilere sağlık alanında belirli bir hizmeti verebilme veya hastane ve benzeri sağlık kuruluşları açabilme yetkisi veren lisansları açık arttırma ile belirlenecek bedel karşılığında verilir. Lisans verilmesi ilgili faaliyet için gerekli olan izin veya ruhsat yerine geçmez. Lisans verilmesinin usûl ve esasları Bakanlıkça belirlenir.

Sonuç:Yeni bir imtiyaz Nerede ne kadar sağlık kuruluşu açılacağı ‘planlandıktan’ sonra parası olan lisans alıp bu muayenehaneleri/poliklinikleri/hastaneleri açıp diğerlerini çalıştıracaktır ! Tek başına lisans diploması ile özel bir yer açılamayacağı gibi direkt olarak kamuya da girilemeyecek…

Yeni ‘rakipler’ geliyor Kamu yetkili özel sağlık kurumları Performans kriterlerine göre çalışan kamu hastane birliğinin yanı sıra 49 yıla kadar düzenlenebilecek sözleşmelerle yıllık yüzmilyonlarca lirayı döner sermayesinden ödeyebilmek için canhıraş hizmet sunacak kamu özel ortaklıkları oralarda çalışanların olduğu kadar dışarıda özel hizmet sunanlar için de önemli ölçüde ‘zarar verici’ olabilecektir.

Sağlık kampüsleri: KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI Değeri 20.000.000 Türk Lirasına kadar olanlar bakımından Bakan; bu miktarın üzerindekiler bakımından Yüksek Planlama Kurulu tarafından yapılmasının gerekli olduğuna karar verilen tesisler ve işler, Bakanlıkça verilecek ön proje ve belirlenecek temel standartlar çerçevesinde, kendisine veya Hazineye ait taşınmazlar üzerinde ihale ile belirlenecek gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine kırkdokuz yılı geçmemek şartıyla belirli süre ve bedel üzerinden kiralama karşılığı yaptırılabilir. Bu maddeye göre yapılacak iş ve işlemler ile bu işlere ait danışmanlık işleri, 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tâbi değildir.

Kamuya girişte sınav Dişhekimlerinin kamuda görev alabilmesi için sınavlardan geçip başarılı olması gerekecek

Eski tasarı yeni kurum: Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Bakanlık politika ve hedeflerine ve Türkiye Sağlık Hizmetleri Kurumunun düzenlemelerine uygun olarak, ülke genelindeki ağız ve diş sağlığı merkezleri, Devlet hastaneleri ile eğitim ve araştırma hastanelerinin açılması, işletilmesi, faaliyetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetlenmesi, bu hastanelerde her türlü koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin verilmesini sağlamakla görevli, Bakanlığa bağlı, özel bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu kurulmuştur.

TKHK’nin bazı görevleri Devlet hastaneleri, ağız ve diş sağlığı merkezleri, eğitim ve araştırma hastaneleri ile bu hastanelere bağlı diğer sağlık birimlerini kurmak ve işletmek, gerektiğinde bunları birleştirmek, ayırmak, nakletmek veya kapatmak, Kendisine bağlı sağlık kuruluşlarında her türlü sağlık hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak, Performans değerlendirmesi yapmak, Görev alanı ile ilgili konularda ulusal veya uluslararası, resmî veya özel kurum ve kuruluşlarla bilimsel ve teknik işbirliği yapmak, müşterek çalışma yürütmek,

Kamu Hastane Birliği Kurum tarafından, kaynakların etkin ve verimli kullanılması amacıyla Kuruma bağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları, il düzeyinde Kamu Hastaneleri Birlikleri kurularak işletilir. Hizmetin büyüklüğü göz önünde bulundurulmak suretiyle aynı ilde birden fazla birlik kurulabilir.

Kamu Hastaneleri Birlikleri

Birlik personelinin statüsü Birliklerde, (II) sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlarda sözleşmeli statüde personel istihdam edilir. Sözleşmeli personelde memuriyet için gerekli genel şartlar aranır. Birliklerdeki diğer personel, 657 ve 4924 sayılı Kanuna tabi olarak çalışır. Sözleşmeli statüde istihdam edilecek personelle yapılacak sözleşme ekinde kurumsal hedefler ve performans değerlendirme kriterleri de gözetilerek hazırlanan bireysel performans kriterleri ve hedefleri belirtilir. Sözleşmelerin süresi iki yıldan dört yıla kadar olabilir. Süre sonunda tekrar sözleşme yapılabilir. Sözleşme eki performans hedeflerindeki gerçekleşmelere bağlı olarak süresinden önce de sözleşmeler sona erdirilebilir. Başarısızlık sebebiyle genel sekreterin değişmesi halinde başkanların ve başarısızlığa sebebiyet veren hastane yöneticilerinin sözleşmeleri kendiliğinden sona erer.

Eksik rekabet Sağlık hizmetlerinin ücretleri Bakanlık tarafından belirlenecek, Böylece Bakanlık bir yandan rakip bir yandan hakem olacak…

Sağlık Meslekleri Kurulu - SMK Sağlık mesleklerinde eğitim müfredatı, meslekî alan ve dal belirlemesi gibi mesleki düzenlemelerde ve istihdam planlamalarında görüş bildirmek,mesleki yeterlilik değerlendirmesi yapmak, mesleki müeyyide uygulamak, etik ilkeleri belirlemek ve uyumu denetlemek üzere Sağlık Meslekleri Kurulu teşkil olunmuştur.

SMK’nin bileşimi a) Bakanlık Müsteşarı veya görevlendireceği müsteşar yardımcısı ile Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü veya görevlendireceği bir yetkili temsilci, I.Hukuk Müşaviri, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanları veya görevlendirecekleri yardımcıları, (5) b) Bakanın seçeceği en az doktora seviyesinde eğitim almış 5 ayrı sağlık meslek mensubu üye, (5) ç) En az genel müdür yardımcısı seviyesinde Milli Eğitim Bakanlığı temsilcisi bir üye, (1) d) Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı temsilcisi bir üye, (2) e) Mesleki Yeterlilik Kurumu temsilcisi bir üye, (1) f) Kanunla kurulan sağlık meslek birliklerinden birer üye. (1+1+1) Sağlık meslek birliklerinin temsilcileri yalnızca kendi meslek mensupları ile ilgili konuların görüşüleceği toplantılara katılabilirler ve kendi meslek alanları ile ilgili konularda oy kullanırlar.

SMK’nin bazı görevleri Sağlık mesleklerinin etik ilkelerini belirlemek, Meslek mensuplarının mesleki yeterlilik ve etik eğitimi ile hasta hakları eğitimine tabi tutulmasına ve eğitimlerin süresine ve müfredatına karar vermek, Sağlık engeli sebebiyle mesleğin icrasının yasaklanmasına karar vermek. Meslekten geçici veya sürekli mene karar vermek.

Mesleki yetersizlik… Mesleğinde yetersizliği tespit edilenler ile dikkatsiz ve özensiz davranışla ölüme veya vücut fonksiyon kaybına sebep olanların yetersiz görüldükleri alanda mesleki yeterlilik eğitimine tabi tutulmalarına karar verilir. Meslek icrası esnasında neticesini öngörerek veya görevinin gereklerine aykırı hareket ederek veyahut görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek bir kişinin ağır derecede olmayan özürlülüğüne sebebiyet verenlerin üç aydan bir yıla kadar meslekten geçici menine karar verilir. Bu fiillerin beş yıl içerisinde tekerrürü halinde verilecek cezalarda alt ve üst sınırlar iki katı olarak uygulanır. ağır özürlülüğüne veya ölümüne sebebiyet verenlerin bir yıldan üç yıla kadar meslekten geçici menine karar verilir. Bu fiillerin beş yıl içerisinde tekerrürü halinde meslekten sürekli men kararı verilir.

Hasta hakları ve etik ilkelere aykırılık… Hasta hakları uygulamalarına veya etik ilkelere aykırı davranışı sebebiyle ikiden fazla yazılı ikaz edilen veya ilgili mevzuatına göre disiplin cezası uygulanan sağlık meslek mensubu, hasta hakları veya etik ilkeler eğitim programına tabi tutulur.

Hastalık sebebiyle… Mesleğini icra etmesine mani ve iyileşmesi mümkün olmayan aklî, ruhî ve bedeni hastalığı ortaya konulan sağlık meslek mensupları Kurulun kararı ile mesleğini icradan yasaklanabilir.

Meslek kuruluşunun disiplin yetkisi? Kanunla kurulmuş meslek odalarının ve birliklerinin kuruluş kanunlarındaki disiplin hükümleri saklıdır. Ancak fiilin her iki kanuna göre de müeyyide gerektirmesi halinde bu Kanun hükümleri uygulanır.

Tarifeler rehber oldu Oda Yönetim Kurulları her yıl aralık ayı içinde, diş hekimlerinin uygulayacakları muayene ve tedavi ücretlerine ilişkin bir rehber tarife hazırlayarak Birlik Merkez Yönetim Kuruluna gönderirler. Birlik Merkez Yönetim Kurulu, rehber tarife tekliflerini aynen veya gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak tasdik eder ve bu tarifeleri Türkiye Sağlık Hizmetleri Kurumuna bildirir.

Yabancı hekim ve hemşire “Türkiye Cumhuriyeti dahilinde tababet icra ve her hangi surette olursa olsun hasta tedavi edebilmek için tıp fakültesinden diploma sahibi olmak şarttır.” “Türk hekimlerinin” ibaresi “hekimlerin” olarak değiştirilmiştir.

Çarpıcı düzenlemeler İkamet mecburiyeti: Bakanlık, kamu ve özel bütün sağlık kuruluşlarında çalışmakta olan sağlık personeli için görevli olduğu kuruluşun bulunduğu yerleşim yeri sınırları içinde ikamet etme mecburiyeti getirebilir. (55) Gönüllü sağlık hizmeti ve sağlık gözlemciliği: Sağlık hizmeti sunmaya yetkili gerçek ve tüzel kişilerce sosyal dayanışma ve yardımlaşma amacıyla gönüllü ve ücretsiz olarak sağlık hizmeti verilebilir Bu hizmet hastanelerin doğrudan sağlık hizmeti olmayan hasta karşılama ve bilgilendirme, refakat, kişisel bakım ve sosyal ihtiyaçların karşılanması gibi destek hizmeti şeklinde de verilebilir Serbest sağlık bölgesi:Serbest Bölgeler Kanunu hükümleri çerçevesinde, sağlık serbest bölgelerinin kurulması Geçici görevlendirme: Görevlendirme geçici ancak süresi bir yıl!

KHK’nın dikkat çeken nitelikleri Otoriter, Kapsayıcı, Güvencesiz istihdama dayalı, Daha az denetime tabi, Kamu hizmetinden daha da uzaklaşan bir sistem oluşturuluyor. Meslek kuruluşlarının etki ve yetkileri kısıtlanıyor.