…Tarih Kainatın Vicdanıdır... rasitgokhansucu.com …Tarih Kainatın Vicdanıdır...
OSMANLI DEVLETİNDE KURULUŞ DÖNEMİ 1299 - 1453
Kuruluş Dönemi Padişahları 1- Osman Bey Dönemi “1299-1324” 2- Orhan Bey Dönemi “1324-1362” 3- 1. Murat Dönemi “1362-1389” 4- 1. Bayezıt Dönemi “1389-1402”Fetret Devri 5- 1. Mehmet Dönemi “1413-1421” 6- 2. Murat Dönemi “1421-1451”
Osmanlı Devleti Kurulmadan Önce: Anadolunun Siyasi Durumu 1243 Kösedağ Savaşı… Merkezi otorite zayıf. Siyasi birlik bozulmuş. Bizansın Siyasi Durumu Merkezi otorite bozulmuş. Sürekli iktidar,taht kavgaları. Toprakları küçülmüş,tekfur ve derebey baskısı. Balkanlarda Bulgar ve Sırplarla devamlı savaş… Balkan Devletlerinin Siyasi Durumu Siyasi birlik yok. Birbirleriyle ve Bizansla sürekli savaş. Dini yönden Katoliklerin baskısı var.
Osmanlı Beyliğinin kısa sürede büyüme nedenleri: 1- Coğrafi Konumu “Bizansın sınırında olması-önemli ticaret yolları üzerinde olması” 2- Beyliklerle savaşmaması barışçı politika izlemesi 3- Doğudan gelen Türkmen göçleri 4- Balkanlarda siyasi birliğin olmayışı 5- Yöneticilerin nitelikleri, merkezi otorite 6- Ahi teşkilatının desteklemesi 7- Hoşgörülü yaklaşım 8- Sancak Sistemi 9- Tımar Sistemi 10- Gaza ve Cihat Politikası
Osmanlı Devletinin Kökeni Osmanlılar Oğuzların Kayı aşireti Bozok kolundandır.Beyliğin kurucuları Gündüz Alp ve Ertuğrul Gazidir.Sögüt’ü merkez yapıp uç beyliğini kurmuşlardır.
“Aşiretten Beyliğe Geçiş” OSMAN BEY DÖNEMİ “Aşiretten Beyliğe Geçiş” 1- Osman Bey Ertuğrul Gazi ölünce ve Moğol baskısı azalınca bağımsızlığını ilan etmiştir. * Hutbe okutmak , para bastırmak, davul çaldırmak, kılıç kuşanmak” bağımsızlık alametleridir. 2- Osman Gazi, Bizansa karşı başarılı bir politika izlemiştir. 3- 1302’de yapılan Koyunhisar savaşı kazanılmış ve böylece İzmit yolu açılmıştır. 4-Karacahisar,Bilecik,Mudurnu ve Yarhisar alınmıştır. 5-Bursa kuşatılmış fakat alınamamıştır. NOT:İlk Bakır akçesi bu dönemde bastırılmıştır.
“Beylikten Devlete Geçiş” ORHAN BEY DÖNEMİ “Beylikten Devlete Geçiş” 1- Yalova ile Mudanya’yı alarak Bizans ile Bursa’nın bağlantısını kesti.1326 da Bursa alınarak başkent yapıldı. 2- 1329 da Bizans ile Palekanon (Maltepe) savaşı yapıldı. Savaşın nedeni; Osmanlı Devleti’nin Kocaeli yarımadasını alması,İznik ve İzmit’i kuşatması. Savaşın sonucu: Bizans yenilgiye uğratıldı İznik ve İzmit ele geçirildi.İznik geçici başkent yapıldı. 3- 1345 de siyaset yolu ile ilk defa Karesi Beyliği Osmanlı’ya bağlandı. Bu Beyliğin Osmanlı’ya bağlanmasıyla; -İlk donanmaya sahip olundu. -Ege denizine ulaşıldı. -Avrupa’ya geçiş kolaylaştı. -Anadolu Türk siyasal birliği kurma çalışmaları başladı. (A.T.S.B.)
4- Bizans’ın yardım istemesi üzerine 1353 yılında Osmanlı Devleti ilk defa Rumeliye ayak basmıştır. (Çimpe Kalesinin alınması) 5- Kurumlaşma sağlanarak Devlet haline gelindi. -Divan örgütü kuruldu. -Düzenli ordu oluşturuldu. -İlk Medrese açıldı(İznik) -Gümüş para bastırıldı. -Sancak uygulaması başlatıldı. -Şehirlerin yönetiminde Kadılar ve Subaşılar görevlendirildi.
NOT: Osmanlı Devleti bu savaşta ilk kez top kullanmıştır. -I.MURAD DÖNEMİ(HÜDAVENDİGAR)- 1- 1362’de Ankara tamamen Osmanlı’ya katıldı. 2- 1363’de Bizans ve Bulgar ittifakı Sazlıdere Savaşında yenilgiye uğratıldı. Edirne ele geçirildi. 3- 1364’de Sırp Sındığı Savaşı ile ilk kez Haçlılarla karşı karşıya gelindi. Nedenleri: Osmanlı’yı Balkanlardan atmak. Edirne’yi geri almak. Sonuçları: Haçlılara karşı ilk zafer kazanıldı. Balkanlarda Türk ilerleyişi hızlandı. Edirne başkent yapıldı. Bunun nedeni; Avrupa’nın fethedilmesinde kolaylık sağlamaktır. 4- 1372’de Çirmen Savaşı ile Osmanlı Sırplarla savaşmış, Makedonya kapıları Türk’lere açılmıştır. 5- 1387’de Ploşnik Savaşında Osmanlı Devleti Balkanlarda ilk yenilgisini almıştır. 6-1389 I.Kosova Savaşı Haçlılarla yapılmış,Osmanlı savaşı kazanmış, I.Murad savaş alanında şehid olmuştur. NOT: Osmanlı Devleti bu savaşta ilk kez top kullanmıştır.
7- Anadolu’daki gelişmeler: - Germiyanoğulları’ndan çeyiz olarak Kütahya, Tavşanlı ve Emet alındı. - Hamitoğulları’ndan para karşılığı Akşehir ve Beyşehir alındı. - Karamanoğulları ile şavaşlar başladı. 8- Devletin teşkilatlanmasına devam edildi. - İlk kez Sultan ünvanı kullanıldı. - ilk Maliye örgütü kuruldu. - Kazaskerlik makamı oluşturuldu. - Yeniçeri(Kapıkulu)ocağı kuruldu. - Rumeli Beylerbeyliği kuruldu.(Manastır) - *Ülke hükümdar ve oğullarına aittir* ilkesi benimsendi. Böylece amaç, taht kavgalarını azaltmak.
- I.BAYEZID DÖNEMİ (YILDIRIM) - 1- Beyliklere son vererek Anadolu Türk Siyasal Birliği sağlandı. Anadolu Beylerbeyliği kuruldu. (Kütahya) 2- İstanbul iki kez kuşatıldı. - 1391-95 Kuşatması:Batıda Haçlı tehlikesi üzerine, - 1399 Kuşatması:Doğuda Timur tehlikesi belirmesi üzerine kaldırıldı. Not: Fetih amacıyla Anadolu Hisarı yaptırılmıştır. 3- 1396’da Haçlılarla Niğbolu Savaşı yapıldı. Nedenleri: Osmanlıyı balkanlardan atmak. Bizansa yardım etmek. Ortodoks kilisesine hakim olmak. Sonuçları: Osmanlı savaşı kazandı. Balkanlarda Türk egemenliği sağlamlaştı. Bulgaristan’nın tamamı ele geçirildi.
4-1402’de Timur ile Yıldırım arasında Ankara Savaşı yapıldı. Nedenleri: Her iki hükümdarın İslam Dünyasının liderliğini ele geçirmek istemesi. Anadolu Beylerinin Timur’a sığınıp yardım istemesi. Karakoyunlu ve Bağdat hükümdarlarının Yıldırım’a sığınıp yardım istemesi. Her iki hükümdar arasında gelip giden mektuplar… Sonuçları: Osmanlı savaşı kaybetti. Anadolu Siyasal Birliği bozuldu. İstanbul’un alımı gecikti, Bizans’ın ömrü uzadı. Balkanlardaki Türk ilerleyişi durdu. Osmanlı Devleti (Fetret Devri) adı verilen 11 yıl sürecek olan taht kavgası dönemine girdi…
-FETRET DÖNEMİ- Yıldırım’ın oğulları arasında geçen taht kavgası dönemidir. (İsa,Musa,Süleyman,Mustafa ve Mehmet) Çelebi Mehmet mücadeleyi kazanmıştır. -I.MEHMET DÖNEMİ (ÇELEBİ)- 1- Devletin ikinci kurucusudur. 2- Anadolu Türk Birliği sağlama çalışmalarını başlattı. (Saruhanoğulları) 3- Venediklilerle yapılan ilk deniz savaşını kaybetti. (1416) 4- 1419’da ortaya çıkan Şeyh Bedrettin İsyanını bastırdı. Bu isyan ;Osmanlı Devletinde görülen ilk toplumsal, ilk dinsel, ilk ekonomik ve ilk siyasal nitelikli isyandır. 5- Kardeşi Mustafa’nın çıkardığı Düzmece Mustafa isyanı bastırıldı. Mustafa Bizans’a sığındı. 6- Devşirme usülü sistemli hale getirildi.
-II.MURAT DÖNEMİ- 1- Amcası Düzmece Mustafa’nın isyanını bastırdı. 2- Düzmece Mustafa’ya yardımından dolayı Bizans’ı kuşattı. 3- Kardeşi Şehzade Mustafa’nın isyanını bastırdı. 4- Anadolu Türk Birliği kurma çalışmalarına devam edildi. (Germiyanoğulları’ndan miras yoluyla toprak kaldı). 5- Balkanlarda başarı elde edildi.Belgrad kuşatıldı. 6- 1440’da Macar-Sırp ittifakına karşı başarısız olundu. 1444’de Macarlarla Edirne-Segedin antlaşması imzalandı. Buna göre; - Taraflar on yıl savaşmayacak. - Tuna nehri sınır kabul edilecek. - Sırbistan bağımsız devlet olacak. NOT: Batıda ilk kez geçici olarak toprak kaybı yaşandı. Antlaşmadan sonra II.Murad tahtı II. Mehmet’e bırakarak Bursa’ya çekildi.
7- 1444’de Haçlılarla Varna Savaşı Yapıldı. Nedenleri: Osmanlı’yı Balkanlardan atmak. Küçük Yaştaki II. Mehmed’in durumundan faydalanmak. Sonuç: Edirne-Segedin antlaşması ile kaybedilen üstünlük tekrar kazanıldı. 8-1448’de Haçlılarla II. Kosova Savaşı gerçekleşti. Sonuç olarak; Türkler’in Balkanlardan atılamayacağı kesinleşti. II. Viyana kuşatmasına kadar (1683) Türk’ler taarruza, Avrupalılar savunmaya geçti.