TÜRKİYEDE EMZİRME DURUMU & ULUSAL BEBEK DOSTU HASTANELER PROGRAMI

“Bebek mümkün olduğu kadar anne sütü ile beslenmelidir “Bebek mümkün olduğu kadar anne sütü ile beslenmelidir. Çünkü anne sütü, bebek daha anne karnında iken onu besleyen kana, en çok benzeyen besindir” Ünlü Türk düşünürü ve tıp adamı İbn-i Sina,

Neden anne sütü? Bebek beslenmesinde ilk 6 ay anne sütü verilmesinin önemi bebeğin beslenme, büyüme, gelişim ve hastalıklardan korunması için ideal içeriğe sahip olmasından kaynaklanır Bu sebeplerle de birçok uluslararası ve ulusal kuruluş emzirmeyi bebek beslenmesinde öncelikle tercih edilmesi gereken beslenme yöntemi olarak belirlemiştir Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de bu nedenle ilk 6 ay yalnızca anne sütüyle beslenmeyi önermektedir Bu öneri Dünya Sağlık Örgütünün 55. Dünya Sağlık Asamblesinde (16 Nisan 2002) kaleme alınmıştır Infant and young child nutrition. Global strategy on infant and young child feding. WORLD HEALTH ORGANIZATION FIFTY-FIFTH WORLD HEALTH ASSEMBLY

Neden anne sütü? Amerikan Pediatri Akademisi (AAP) çocuklarda obezitenin önlenmesini en önemli öncelikler arasında göstermektedir, Akademi çocuklarda obezitenin ve aşırı kilonun düşürülmesi için emzirmenin özendirilmesi ve desteklenmesi gerektiğini bildirmektedir (1) Çocuklukta tespit edilen yüksek beden kitle indeksi adölesan ve yetişkinlik döneminde şişmanlık ve obezite ile karşılaşılacağının habercisidir Amerika’da konu ile ilgili yapılan bir meta analizde (2011) elde edilen veriler anne sütünün aşırı kilo insidansını önemli ölçüde azalttığını ve uzun süreli emzirmenin LDL kolestrol seviyesinin ve kan basıncının düşürülmesi, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler rahatsızlıkların azaltılması ile ilişkili olduğunu göstermektedir (2) 1. American Acedemy of pediatrics (2003) Policy statement: The prevention of pediatric overweight and obesity. Pediatrics, 110, 496-507 2. Universty of Nebreska-Kearney, Kearney USA; stolzerjmnk@unk.edu Received 3 Septenber 2011; reseived 15 october2011; accepted 24 october 2011

UNİCEF’e göre; anne sütü ile beslenmeyen çocuklarda ölüm oranları beslenenlere göre 4-6 kat daha fazla DSÖ’ne göre; emziren kadın oranları yüksek olsaydı yılda 1.5 milyon bebeğin yaşamı kurtulacaktı

Malnutrisyonu azaltmada en büyük katkı Sağlıklı beslenmede ilk adım ANNE SÜTÜ DSÖ VERİLERİNE GÖRE 5 YAŞ ALTI ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN %7 SİNDEN TEK BAŞINA SORUMLU OLAN BESLENME YETERSİZLİKLERİ YAKLAŞIK YARISININ DA ALTINDA YATAN TEMEL NEDENİ OLUŞTURMAKTADIR. VE BU ANLAMDA BESLENME YETERSİZLİKLERİNİN ÖNLENMESİ İÇİN ATILMASI GEREKEN İLK ADIM ANNE SÜTÜ İLE BEBEKLERİN TEK BAŞINA 6 AY EMZİRİLMESİ, 6. AYIN ARDINDAN UYGUN EK BESİNLERLE EMZİRMENİN 2 YAŞA KADAR DEVAM ETTİRİLMESİDİR. HEPİNİZİN BİLDİĞİ GİBİ BAKANLIĞIMIZ BU AMAÇLA ANNE SÜTÜNÜN TEŞVİKİ VE BEBEK DOSTU SAĞLIK KURULUŞLARI PROGRAMINI 1991 YILINDAN BERİ SÜRDÜRMEKTEDİR.

Çocuk ölümlerinin önlenmesine emzirmenin katkısı Kaynak: Lancet 2003

Bebek dostu hastaneler girişimi 1991 YILINDA WHO/UNICEF TARAFINDAN BAŞLATILDI GİRİŞİMİN TEMELİNİNİ BAŞARILI EMZİRMEDE 10 ADIM OLUŞTURMAKTA DÜNYADA 150 ÜLKEDE 20.000’E YAKIN BEBEK DOSTU SAĞLIK KURULUŞU BULUNMAKTA ÜLKEMİZDE DE 1991 YILINDAN BU YANA SÜRDÜRÜLÜYOR

Programın amacı Dünya Sağlık Örgütü’ nün önerdiği ve yürütülen programa göre “bebeklerin doğumdan hemen sonra emzirmeye başlatılması, ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi ve 6. aydan sonra uygun besinlerle beraber emzirmenin 2 yaşına kadar sürdürülmesi” ve bu şekilde tüm bebeklerin yaşama sağlıklı başlaması temel amacımızdır. Emzirmenin korunması ve desteklenmesi ile programın temelini oluşturan başarılı emzirmede 10 adım stratejisinin tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında uygulanması ve devamının sağlanması, ayrıca beslenme bozukluklarının önlemesi yoluyla çocuklarda morbidite ve mortalite oranlarını düşürmek hedeflenmektedir.

Hedefler Akut beslenme bozukluğu bulunan çocuk oranının 2013 yılı sonuna kadar %1 in altına, Kronik beslenme bozukluğu bulunan çocuk oranını ise 2013 yılı sonuna kadar %5 in altına düşürmek , İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenme oranını %60 a çıkarmak Anne destek gruplarının, 2014 yılı sonuna kadar tüm türkiye genelinde yapılanması, 150 den fazla kadın istihdam eden işyerlerinin bebek dostu işyeri olmalarının sağlanması, Anne sütü ve emzirme danışmanlık eğitim programının sürekliliği ve hızını arttırmak amaçlı hazırlanan uzaktan eğitim çalışması tamamlanıp sahada kullanılmaya başlanması

Bugün ulaşılan nokta Bebek Dostu Hastane Bebek Dostu I.Basamak Sağlık Kuruluşu, -Bebek Dostu İl, -Bebek Dostu İlçe, -Anne Destek ve Anneden Anneye Destek Grupları Grubu -Altın ,Gümüş ve Bronz Bebek Dostu İller -Bebek Dostu İş Yeri

Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları Değerlendirmeleri Doğum Yapılan Hastaneler “Emzirmede 10 Adım” Çocuk Hastaneleri “Emzirmede 9 Adım” Bebek Dostu Aile Hekimleri “Emzirmede 8 Adım”

Bebek Dostu Hastaneler ÜLKEMİZDEKİ TÜM HASTANE DOĞUMLARININ % 92’Sİ BEBEK DOSTU HASTANELERDE YAPILMAKTADIR.

ÇANKIRI İLİ BEBEK DOSTU AİLE HEKİMLERİ 14 14

Bebek Dostu İl Kavramı İl merkezinde bulunan Çocuk Hastaneleri ile Doğum Yaptırılan Hastanelerin (Devlet Has., Doğumevleri, Üniversite Has., Askeri Has., Özel Has. v.b) tamamının BDH Olmasının sağlanması İlde mama kodu uygulamaları ile ilgili çalışmalar yapılması İlde 1.Basamak sağlık hizmeti veren sağlık kuruluşlarının en az % 20 ‘sinin Bebek Dostu olmasının sağlanması Topluma anne sütü uygulamalarını yaygınlaştırmak ve bilinçlendirmek için en az 3 faaliyette bulunulması

Bebek Dostu İller

Altın Bebek Dostu İl İl merkezindeki tüm hastanelerin BDH olması İlçelerde bulunan doğum yapılan ya da çocuk hastanelerinin % 75’ inin BDH olması İlde “Bebek Dostu” ünvanı alan hastanelerin her sene “Bebek Dostu Hastane Kendi Kendine Değerlendirme Formu” kullanılarak değerlendirilmesi İl genelindeki birinci basamak sağlık kuruluşlarının %50 sinin bebek dostu olmasının sağlanması ve eğitim düzenlenmesi (yılda 2 kere) Emzirmenin ve anne sütünün desteklenmesine yönelik en az 10 sosyal aktivite yapılması İl Genel Meclisi’ nde grup toplantısı yapılarak karar alınması İl düzeyinde 150 den fazla kadın işçi çalıştıran işyerlerinin bebek dostu işyeri olması

Altın Bebek Dostu İller 2013 sonunda 3 ilimiz kalmış

Türkiye’de Anne Destek Grupları Ülkemizde de programın temelini oluşturan ve global stratejiler olan “Başarılı Emzirmede 10 Adım”ın 10. adımının uygulanması ve bebek dostu sağlık kuruluşlarında doğum yapan annelerin hastaneden ayrıldıktan sonra da emzirme problemleri ile ilgili başvurabilecekleri merkezlerin oluşturulması amacıyla 49 ilimizde Anne Destek Grupları ve Anneden Anneye Destek Grupları eğitimleri gerçekleştirilmiştir. Bugüne kadar Eğitimi tamamlanan 38 ilde anne destek grubu 26 ilde ise anneden anneye destek grupları oluşturulmuş ve 81 ile bu çalışmanın yaygınlaştırılması hedeflerimiz arasına alınmıştır.

ORTANCA EMZİRME SÜRESİ 16 AY Ülkemizde son durum TNSA 2008’e göre ORTANCA EMZİRME SÜRESİ 16 AY

İlk 6 ay sadece anne sütü ile emzirme oranlarındaki gelişmeler

Çankırı 2013 ilk 6 ay sadece anne sütü verme oranı

Dünyada ilk 6 ay sadece anne sütü ile emzirme oranları

Bebek ölümlerindeki gelişmeler

ÇANKIRI İLİ YILLARA GÖRE BEBEK ÖLÜM HIZI (2007-2013) (Bin canlı doğumda)