DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER DETAYLI HESAP PLANI 11 Ekim 2010 Ankara 1

Düzenleme Yapma Yetkisi 5018 SAYILI KANUN Geçici Madde 11- Bu Kanun kapsamında kamu idarelerinde kurulmuş döner sermaye işletmeleri 31/12/2010 tarihine kadar yeniden yapılandırılır. 2010 YILI PROGRAMI Öncelik 4. Kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına yönelik tedbirler alınacaktır GENEL YÖNETİM KAPSAMI 5018 sayılı Kanununun değişik 52 nci maddesi gereğince hazırlanan 4/2/2009 tarihli ve 27131 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Yönetim Mali İstatistikleri Genel Tebliği Tedbir Süre Yapılacak İşlem ve Açıklamalar Tedbir 10. Döner sermayeli işletmeler yeniden yapılandırılacaktır Aralık Sonu Döner sermaye işletmeleri için çerçeve bir düzenleme yapılması, hesap verebilirliğin sağlanması ve döner sermayelerin bütçe ile ilişkilendirilmesi amacıyla döner sermaye kanun tasarısı hazırlanacak ve ikincil mevzuat revize edilecektir.

Tebliğ Bütçe gelir ve giderlerinin izlenmesi amacıyla bütçe hesapları ve nazım hesaplar açıldı. Bazı hesaplar yardımcı hesaplara dönüştürüldü. Döner sermayeli işletmelerin detaylı hesap planlarının hazırlanmasına ilişkin esas ve usuller belirlendi. Döner sermaye hesaplarında konsolidasyonun sağlanabilmesi amacıyla “Ortak Yardımcı Hesaplar Tablosu” oluşturuldu.

Yeni Açılan ve Değiştirilen Hesaplar Açılan Hesaplar 800 Bütçe Gelirleri Hesabı 805 Gelir Yansıtma Hesabı 810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı 830 Bütçe Giderleri Hesabı 835 Gider Yansıtma Hesabı 895 Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı 970 Kullanılacak Bütçe Ödenekleri Hesabı 971 Bütçe Ödenekleri Hesabı 975 Ödenekli Giderler Hesabı 980 Gider Taahhütleri Hesabı 981 Gider Taahhütleri Alacaklı Hesabı 990 Performansa Dayalı Ek Ödemeler Hesabı 991 Performansa Dayalı Ek Ödemeler Alacaklı Hesabı Yardımcı Hesaba Dönüştürülen Hesaplar Eski Kod Yeni kod Hesap adı 364 360.05 İstihkaklardan Vergi Borçlarına Karşılık Yapılan Kesintiler Hesabı 365 361.09.02 İstihkaklardan Sosyal Güvenlik Kurumu Prim Borçlarına Karşılık Yapılan Kesintiler Hesabı 367 360.04.02 Katma Değer Vergisi Tevkifatları Hesabı 603 600.01.08 601.01.08 İlaç ve Tıbbi Sarf Malzeme Gelirleri Hesabı

Detaylı Hesap Planı Sınıflandırması X Ana Hesap Grubu XX Hesap Grubu XXX Hesap (Büyük Defter Hesabı) XXX. XX 1 inci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX 2 nci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX 3 üncü Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX. XX 4 üncü Düzey Yardımcı Hesap

Çerçeve hesap planı; Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinde belirtilen ana hesap grupları, hesap grupları ve hesapların tamamından oluşmaktadır. Detaylı hesap planı; Ana hesap grupları, hesap grupları ve hesapları içeren hesap planı ile her bir düzeyi iki haneli yardımcı hesaplardan oluşur. İşletme hesap planı; Çerçeve hesap planından işletme ihtiyacı olarak seçilen hesaplar ile Bakanlığımızın uygun görüşüyle ihdas edilip işletme hesap planına eklenen hesapların tamamından oluşur. İşletme detaylı hesap planı; İşletme hesap planına eklenecek Tebliğ eki ortak yardımcı hesaplar ile işletme ihtiyaçlarına göre açılan yardımcı hesapların tamamından oluşur.

İdarelerce Yapılacak İşler 1- İşletme Detaylı Hesap Planı YÖK tarafından tüm üniversiteler için tek detaylı hesap planı hazırlanacaktır. Çerçeve hesap planından işletmelerin kullanacakları hesaplar seçilerek işletme hesap planı oluşturulacaktır. Detaylı hesap planından işletmelerin kullanacakları yardımcı hesaplar belirlenecektir. Seçilen hesaplarda en az Tebliğ ekinde yer alan detayda kayıt ve raporlama yapılması zorunludur. İşletme ihtiyaçlarına göre ve detaylı hesap planının sınıflandırma mantığına uygun olarak istenilen düzeyde yardımcı hesap açılabilecektir. Üniversiteler için hazırlanan detaylı hesap planı 15 Kasım 2010 tarihine kadar Bakanlığımıza uygun görüşe gönderilecektir.

İdarelerce Yapılacak İşler 2- Muhasebe Esasları İşlemler gerçekleştiğinde; tahakkuk esasına göre faaliyet hesaplarına, müteakiben işlemin bütçe hesapları ile ilişkilendirilmesi gerekli ise nakit esasına göre bütçe hesaplarına yansıtma hesapları aracılığıyla kaydedilecektir. Ekli “Ortak Yardımcı Hesaplar Tablosu”nun beş numaralı dipnotunda açıklanan hesaplara kayıt yapılırken yardımcı hesap kodları ile birlikte bütçe sınıflandırmasında yer alan kurumsal ve fonksiyonel kodları da kullanılacaktır. Bütçe hesaplarında, işletme bütçelerinde yer alan bütçe gelirleri ve bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırılmasına paralel şekilde yardımcı hesaplar açılacaktır. Ödenek hesaplarının detaylarında kesin hesabın çıkarılmasına yönelik olarak oluşturulan kodlar ile bütçe giderlerine ilişkin olarak işletme bütçelerinde yer alan ekonomik kodlar bir arada kullanılacaktır.

İdarelerce Yapılacak İşler 3- Uygulama 2012 yılı işletme bütçesi Tebliğ ekinde yer alan bütçe sınıflandırmasına göre hazırlanacaktır. Hazırlanan ve Bakanlığımızca uygun görülen işletme detaylı hesap planları 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacaktır. İdareler bu Tebliğ ile belirlenen bütçe, muhasebe ve detaylı hesap planının kullanılmasına ilişkin esasların uygulanmasını kapsayacak şekilde bilgi işlem uygulamalarını güncelleyeceklerdir.

Bakanlıkça Yapılacak İşler Bakanlık düzenlemelere ilişkin bilgilendirme toplantıları yapacaktır. Hazırlanacak işletme detaylı hesap planlarının hazırlık sürecinde idarelerden gelen sorulara ve açıklama taleplerine cevap verilecektir. Hazırlanan işletme detaylı hesap planları incelenerek Tebliğe uygun olarak hazırlananlara uygun görüş verilecektir. 2011 yılı içinde eğitim planlanacaktır. Uygulama yazılımları ???

Bütçe sınıflandırması Kurumsal Sınıflandırma İDARİ YAPI VE HİYERARŞİK KADEME I II III IV Bakanlık veya Bütçe Türü İşletmenin Bağlı Olduğu Birim İşletmenin Kurulduğu İl İşletme Kodu - Bakanlıklar ile Eşdeğer Kurumlar 01-37   - Yükseköğretim Kurumları 38 - Diğer Özel Bütçeli Kurumlar 40 I. Düzey Genel bütçeli kamu idarelerine bağlı döner sermayeli işletmelerde, işletmelerin bağlı olduğu bakanlıklar ve anayasal olarak eşdeğer idareler kodları; yüksek öğretim kurumlarına bağlı döner sermayeli işletmelerde "38"; diğer özel bütçeli idarelere bağlı döner sermayeli işletmelerde "40" kodu kullanılacaktır. II. Düzey Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine bağlı döner sermayeli işletmelerde, işletmelerin bağlı olduğu I. düzeyde tanımlanan yöneticilere karşı doğrudan sorumlu birimin genel bütçe kodu; özel bütçeli idarelere bağlı döner sermayeli işletmelerde, özel bütçeli idarenin özel bütçe kurumsal kodu kullanılacaktır. III. Düzey İşletmenin kurulduğu ilin il plaka kodu kullanılacaktır. IV. Düzey Aynı il sınırlarında kurulan işletmelere "1"den başlayan ve ardışık olarak verilen kod kullanılacaktır. Üniversitelerde işletmeyi oluşturan ve hesapları ayrı tutulan birimlerce 1'den başlayan ve ardışık olarak verilen kod kullanılabilir. V. Düzey İşletmelerin bölümlerinin (üniversitelerde birimlerin bölümlerinin) bütçe uygulamaları ve faaliyetleri ayrı olarak izlenmek isteniyorsa bölüm bazında beşinci düzey olarak kod açılacaktır.

Bütçe sınıflandırması Fonksiyonel Sınıflandırma 01 GENEL KAMU HİZMETLERİ 02 SAVUNMA HİZMETLERİ 03 KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİK HİZMETLERİ 04 EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER 05 ÇEVRE KORUMA HİZMETLERİ 06 İSKAN VE TOPLUM REFAHI HİZMETLERİ 07 SAĞLIK HİZMETLERİ 08 DİNLENME, KÜLTÜR VE DİN HİZMETLERİ 09 EĞİTİM HİZMETLERİ 10 SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ Birinci düzey işletme faaliyetlerinin ana fonksiyonlarını, İkinci düzey alt fonksiyonlarını ifade eder.

Bütçe sınıflandırması Giderin Ekonomik Sınıflandırması 01 Personel Giderleri 02 Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 03 Mal ve Hizmet Alım Giderleri 05 Cari Transferler 06 Sermaye Giderleri 08 Borç Verme ve Geri Ödeme 10 Ek Ödeme Ödeneklerin hangi amaç ve nitelikte harcandığını göstermektedir

Bütçe sınıflandırması Gelirin Ekonomik Sınıflandırması 03 Mal ve Hizmet Gelirleri 04 Alınan Bağış ve Yardımlar 06 Sermaye Gelirleri 08 Verilen Borçlardan Kaynaklanan Alacaklardan Tahsilat 09 Diğer Gelirler Yurtiçinden veya yurtdışından elde edilen, geri ödemesiz, karşılıklı veya karşılıksız tahsilatları içerir.

Gider Bütçesi Örneği 38 Üniversiteler 99 A Üniversitesi 06 K.Kod F. Kod E.Kod Gider Kalemleri Tutar 38 Üniversiteler 99   A Üniversitesi 06 Ankara İli Döner Sermaye İşletmeleri 01 A Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi 1.000.000 07 Sağlık Hizmetleri 03 Hastane İşleri ve Hizmetleri Personel Giderleri 50.000 02 Sözleşmeli Personel Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 10.000 Mal ve Hizmet Alım Giderleri 360.000 Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları 20.000 Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları 120.000 Yolluklar 05 Hizmet Alımları 250.000 Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım, Bakım ve Onarım Giderleri 30.000 08 Gayrimenkul Mal Bakım ve Onarım Giderleri Cari Transferler Gelirlerden ve Kârlardan Ayrılan Paylar Sermaye Giderleri 150.000 Mamul Mal Alımları Gayri Maddi Hak Alımları Menkul Malların Büyük Onarım Giderleri 40.000 Gayrimenkul Büyük Onarım Giderleri 70.000 Borç Verme ve Geri Ödeme Diğer İşletmelere Verilen Borçlar 10 Ek Ödeme 330.000 Kârdan Ödenen Ek Ödemeler Gelirler Üzerinden Ödenen Ek Ödemeler 300.000

Gelir Bütçesi Örneği 03 Mal ve Hizmet Gelirleri 820.000 01 E.Kod Gelir Kalemleri Tutar 03   Mal ve Hizmet Gelirleri 820.000 01 Sağlık Hizmeti Gelirleri 04 Alınan Bağış ve Yardımlar 80.000 02 Bağlı Olunan İdareden Alınan Bağış ve Yardımlar 50.000 Diğer İdarelerden Alınan Bağış ve Yardımlar 10.000 Kurumlardan ve Kişilerden Alınan Bağış ve Yardımlar 05 Proje Yardımları 06 Sermaye Gelirleri 20.000 Taşınır Satış Gelirleri 08 Verilen Borçlardan Kaynaklanan Alacaklardan Tahsilat 30.000 Diğer İşletmelere Verilen Borçlardan Kaynaklanan Alacaklardan Tahsilat 09 Diğer Gelirler Faiz Gelirleri Kira Gelirleri Diğer Çeşitli Gelirler TOPLAM 1.000.000

Örnek Gelir Kayıtları 1- Gelir tahakkuk kaydı 120.05 600.01.06 ALICILAR HS. (Sosyal Güvenlik Kurumlarından Alacaklar) YURT İÇİ SATIŞLAR HS. (Ameliyat ve Anestezi Gelirleri) 50.000 2- Tahakkuklu tahsilat kaydı 102.01 120.05 805 800.03.01 BANKALAR HS. (Vadesiz Hesap) ALICILAR HS. (Sosyal Güvenlik Kurumlarından Alacaklar) GELİR YANSITMA HS. BÜTÇE GELİRLERİ HS. (Sağlık Hizmeti Gelirleri) 50.000 3- Tahakkuksuz tahsilat kaydı 102.01 602.02 805 800.04.02 BANKALAR HS. (Vadesiz Hesap) DİĞER GELİRLER HS. (Bağlı Olunan İdareden Al. Bağış ve Yard.) GELİR YANSITMA HS. BÜTÇE GELİRLERİ HS. (Bağlı Ol. İdareden Al. Bağış ve Yard.) 10.000

Örnek Gider Kayıtları 1- Stok alımı 2- Ek ödeme 150 100 830.03.02 835 38.99.06.01 07.03 03.02 İLK MADDE VE MALZEME HS. KASA HS BÜTÇE GİDERLERİ HS (Mal ve hizmet alım gid – Tüketim malz.) GİDER YANSITMA HS 40.000 2- Ek ödeme 770.08.99 363.01.02 830.10.02 835 38.99.06.01 07.03 10.02 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HS (Ek ödeme) ÖDENECEK DÖNER SERMAYE KATKI PAYLARI HS BÜTÇE GİDERLERİ HS (Ek ödeme) GİDER YANSITMA HS 20.000 3- Elektrik faturası ödemesi 740.06.01 100 830.03.02 835 38.99.06.01 07.03 03.02 HİZMET ÜRETİM MALİYETLERİ HS (Dışardan sağ.fayda.- Enerji gid) KASA HS BÜTÇE GİDERLERİ HS (Mal ve hizmet alım gid – Elektrik alım) GİDER YANSITMA HS 20.000

Maliyet Hesaplarının Kullanımı 1- Stok alımı 150 100 830.03.01 835 38.99.06.01 07.03 03.01 İLK MADDE VE MALZEME HS. KASA HS BÜTÇE GİDERLERİ HS (Mal ve hizmet alım gid – Üretim malz.) GİDER YANSITMA HS 40.000 2- Üretime verilmesi 710 150 38.99.06.01 07.03 03.01 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ HS İLK MADDE VE MALZEME HS 20.000 3- İşçilik giderleri 720.01.01 720.01.06 335 360.01.01 360.03 361.01 361.02 830.01.03 830.02.03 835 38.99.06.01 07.03 01.03 02.03 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HS. (ücret) DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HS. (prim) PERSONELE BORÇLAR HS ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR (G.V) ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR (D.V) ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ HS (İştirakçi) ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ HS (İşveren) BÜTÇE GİDERLERİ HS (Personel Gid.– İşçi ücreti.) BÜTÇE GİDERLERİ HS (Sos.Güv.Prim Dev– İşçi) GİDER YANSITMA HS 10.000 2.000 6.840 1.500 60 1.600 12.000 4- Genel üretim giderleri 730.06.01 100 830.03.02 835 38.99.06.01 07.03 03.02 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HS (Elektrik gid) KASA HS BÜTÇE GİDERLERİ HS (Mal ve hizmet alım gid – Elektrik) GİDER YANSITMA HS 5.000

Maliyet Hesaplarının Kullanımı 5- Üretim sonucu mamul kaydı 152 711 721 731 38.99.06.01 07.03 03.01 MAMULLER HS DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ YANSITMA HS DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ YANSITMA HS GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HS 37.000 20.000 12.000 5.000 6- Maliyet yansıtma hesaplarının kapatılması 711 721 731 710 720.01.01 720.01.06 730.06.01 38.99.06.01 07.03 03.01 01.03 02.03 03.02 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ YANSITMA HS DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ YANSITMA HS GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HS DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ HS DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HS. (ücret) DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HS. (prim) GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HS 20.000 12.000 5.000 10.000 2.000

Bütçe Uygulama Sonuçları 800 Bütçe Gelirleri Hesabı (1) 10.000 10.000 805 Gelir Yansıtma Hesabı 10.000 10.000 (3) 895 Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı (2) 9.000 10.000 (1) (3) 10.000 9.000 (4) 830 Bütçe Giderleri Hesabı 9.000 (2) 9.000 835 Gider Yansıtma Hesabı (4) 9.000 9.000

İletişim: dose@muhasebat.gov.tr