BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİMİZE SAHİP ÇIKALIM

VAN KEDİSİ Ülkemizde yayılış gösteren endemik hayvan türlerine örneklerinden biriside Van kedisidir. Van kedisinin son yıllarda nesli tükenmektedir.

FİLAMİNGO Flamingo İzmir’de yaşayan bir hayvan türüdür. Nesli tehlike altında olan flamingo için acil bir önlem alınması gerekmektedir.

YANAR DÖNER Halk arsında gelin düğmesi sevgi çiçeği vb,adlarla anılan yanar döner çiçeği dünyada yal- nızca Ankara Gölbaşı’nda yetiş- mektedir.Tarım ilaçları yüzünden nesli tehlike altında olan Sevgi Çiçeği Bern sözleşmesi kapsa- mında koruma altına alınmıştır.

BOZ AYISI Boz ayısı Bartın’da yaşayan bir hayvandır.Boz ayısının nesli son yıllarda tükenmektedir.

Dev panda, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) için ayrı bir anlam taşır, çünkü bu sevimli hayvan 1961 yılından beri vakfın sembolü. Dev panda ayrıca anavatanı olan Çin’in de milli amblemi. Siyah-beyaz kürküyle dikkat çeken dev pandaların boyu yaklaşık 1,5 metre, ağırlığı ise 100-150 kg arasındadır.

Kutup Ayısı   Kutup ayısı (Ursus maritimus), 2006 yılında hassas türden tehlike altındaki tür kategorisine geçti. Kutup bölgesindeki buzulların erimesiyle yaşam alanı tehlike altına girmiştir. Tahminlere göre kutup bölgesindeki bu durum değişmezse önümüzdeki 45 yıl içinde türde yüzde 30'luk bir azalma olacak ve sonunda da tümüyle yok olacak.

Penguenler Çin pandaların soyunun giderek azaldığını gördükçe endişelenirken, şimdi de imparator penguenleri sorunu ortaya çıktı. Tasmanya'nın güneyinde Antarktik kıyısında yaşayan imparator penguenleri büyük bir hızla azalıyor. Bölgedeki buzlar eridikçe hayvanların sayısı da düşüyor. Penguenlerin sayısı son 50 yılda 3 bine kadar düştü. En büyük ölüm oranına 1976-1980 arasında denizde buzların azalması sırasında rastlandı.

Kısa gagalı yunus (Delphinus delphis), Akdeniz alttürüdür Kısa gagalı yunus (Delphinus delphis), Akdeniz alttürüdür. Son 40 yıl içinde türün nüfusu aşırı avlanma ve yaşam alanlarının bozulması sonucu %50 düşmüştür.  

AKDENİZ FOKU Akdeniz foku son yıllarda nesli tükenen hayvanlar arsına girmektedir.Bu hayvanın neslinin tükenmemesi için önlem alınmalıdır.

ANADOLU LEOPARI Anadolu leoparının da son yıllarda nesli tükenmektedir.Bu hayvanların neslinin tükenmemesi için ne kadar çaba harcansa da engel olunamıyor

CARETTE CARETTE Car ette carettede nesli tükenmekte olan hayvanlar arasında yer almaktadır.

KELAYNAK KUŞLARI Kelaynak kuşlarının da nesli tükenmektedir.

GORİLLER En önemliside gorillerin neslinin tükenmesidir.Gorillerin neslinin tükenmesini önlemek için çalışmalar yapılmalıdır.

ALA GEYİK Ala geyik Antalya Toroslarda yaşamını Sürdüren bir hayvandır. Son yıllarda bu hayvanında nesli tehlike altındadır.

KAFKAS SİNCABI Kafkas sincabı ana- doluda yaşayan bir hayvan türüdür.Nesli tehlike altındadır.

GÖÇMEN KUŞLAR Göçmen kuşlar esrarengiz hayvanlardır.Her mevsim yaşayış koşullarına göre göç ederler. Göçmen kuşların bu göçlerinin nedenleri nesillerini devam ettirmek istemesidir.

BALIKLAR Balıklar çok ilginç hayvan- lardır.Balıklar 3-5 saniye için- de ne yaşadıklarını unuturlar. Bu yüzden çok ilginç hayvan- lardır.

KANGURU Kangurular çocuklarını karnında taşırlar.Bu yüzden çoğu kişinin ilgisini çekerler. Kanguruların Türkiye’de çok az bulunması nedeniyle bakımına çok dikkat edilir.

YILANLAR Yılanlar zehirli olup insanlar için çok tehlikeli hayvanlardır.Yılanlar resimde görüldüğü gibi yumurta ile ürerler.Yavruların yumurtadan çıkışları çok ilginçtir.

KELEBEKLER Kelebekler yaratılış bakımından çok güzel ve ilginç hayvanlardır.Doğaya canlılık katan bu hayvanlar insanların ilgisini pek çekmese de çok sevimli hayvanlardır.

TAVŞANLAR Tavşanlar çok sevimli hayvanlardır.Tüyleri ve gözleri insanların en çok ilgisini çeken bölgeleridir. Tavşanlar diğer hayvan- ların neslinin devamı için çok önemlidir.

KUZULAR Kuzular hayvancılıkla uğraşan insanların en önemli geçim kaynak- larından birisidir.Bu yüz- den önemi büyüktür.

ATLAR Atlar insanların yarış ve spor amacıyla kullandıkları hayvanlardır.İnsalar atların Gücünden de yararlanmaktadır. Bu yüzden insanlar açısından önemlidirler.

ZEBRALAR Atın yakın akrabalarından olan zebralar siyah ve beyaz çizgili postlarından ötürü kolayca tanınırlar. Yalnız Afrika'da bulunan bu hayvanlar seyrek ağaçlı ve otlarla kaplı açık alanlarda yaşarlar ve sık sık antiloplarla birlikte sürüler oluştururlar.Zebralar, tıpkı atlarda olduğu gibi, yele denilen saçlara sahiptirler; vücut yapıları da atlara benzer ve en az onlar kadar hızlı koşarlar.

ZÜRAFA Zürafanın yolculuğu sırasındaki zarif yürüyüşünün bir sebebi, yürürken genellikle vücudunun bir yanındaki bacaklarını aynı zamanda hareket ettirmesidir. Bu tip yürüyüş, bir geminin dalgaların üzerinde yol alışını   andıran   düzgün   sallantılı   bir hareket vücuda getirir.zürafa istediği zaman vücudunun bir tarafındaki ön bacakla öbür tarafındaki arka bacağı aynı zamanda hareket ettirerek de yürüyebilir. Gerektiği zamandörtnala koğuşu ise görülecek  şeydir.

FİL Yüksekliği 2 metre, ortalama ağırlığı da 3-4 ton arasında değişir. Bacakları sütun şeklinde Karada yaşayan memelilerin en iri ve güçlü hayvanı. Afrika filinin yüksekliği 3-4 metre, ağırlığı 6-7 tonu bulur. Boyu, bazan 7 metreyi geçebilir. Asya filinin ise boyu 6 metre, omuz başına kadar yuvarlak, beş parmaklı ve küçüktür.

PAFİNLER Çoğu insan, pafinleri bir penguen çeşidi sanır. Oysa pafinler farklı tür kuşlardır. Aralarındaki en büyük fark ise penguenlerin aksine pafinlerin uçabilmeleridir. Pafinler Kuzey Kutbunda, penguenler ise Güney Kutbunda yaşarlar. En önemli benzerlikleri her iki hayvanın da soğuk ortamlara kolayca uyum sağlayabilmele ridir. Pafinlerin yaşantıları çok ilginçtir.

KUĞU Ördekgiller familyasından uzun ve zarif boyunlu, geniş kanatlı, yaban kazına benzeyen bir su kuşu. Boyu, 1,5-2 m, kanat açıklığı 3 m’yi bulur. Yaban ve evcil türleri vardır. Çoğunun tüyleri bembeyazdır. Avustralya kuğuları siyah tüylüdür. Güney Amerika’da kara boyunlu olanları da vardır. İlk defa İngiltere’de kraliçe tarafından yetiştirildi.

DEVEKUŞU Devekuşları genellikle, 90 ile 130 kg ağırlığındadır, bazı erkek deve kuşlarının ağırlıkları 155 kg'ye kadar çıkar. Erişkin erkeklerin tüyleri, çoğunlukla siyahtır, kanatlar ve kuyrukta bazı yerler beyazdır. Dişiler ve genç erkekler, grimsi- kahverengidir. Kanatlar, erkekler tarafından çiftleşme gösterilerinde kullanılır.

ÖRDEK Göl ve bataklık kenarlarını çok severler.Hızlı akan nehir ve denizlerde yaşayanlar da vardır. Beslenmesi kolay olduğundan, evcil birçok soyları üretilmiştir. Ülkemizde ördekler, birçok ırkın karışmasından elde edilen melez karışımıdır. Yabancı ülkelerde, ıslah edilmiş Kampbel, Pekin, Ruen gibi saf ırklar mevcuttur.

ORKİDE Orkide çiçekli bir bitki. Familyası: Salepgiller (Orchidaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Anadolu’da tabiî olarak yetişmekle birlikte kültür şekilleri sera ve salonlarda yetiştirilir. Çeşitli türleri yavru vatan Kıbrıs’ın “Beş Parmak Dağları”nda da yetişmektedir. Sera ve salonlarda yetiştirilen süs bitkisi. Tropik, subtropik, ılıman ve hatta serin iklim kuşaklarında tabiî hâlde yetişir.

Soğanlar mart ayında 7,5 cm. derinlik ve 10 cm. aralıklarla dikilir. GELİN SOĞANI  (İxia) Çok zarif çiçeklere sahip bir yaz soğanıdır.Yıldız biçimi çiçeklerin ortası kahverengi veya koyu kırmızı,çevresi ise sarı,pembe,portakal veya kırmızı renklerde olabilir.Çiçekler akşamları kapanır. Soğanlar mart ayında 7,5 cm. derinlik ve 10 cm. aralıklarla dikilir.

  NERİN   (Nerine) Bu zarif çiçek açıkta yetiştirmek için biraz hassastır. Rüzgardan korunmuş, bol güneşli bir yerde iyi işlenmiş toprağa dikilir. Soğanlar nisanda 10 cm. derinlik ve 15 cm aralıklarla dikilir. Veya ilkbaharda  fazla sıkışık yerlerinden kökler ayrılır ve bekletmeden dikilir. Yaprakları yaz sonunda çiçekleri açmadan kurur.  Çiçekler eylülde 60 cm. uzayan sapların üzerinde açar.

GÜN ZAMBAĞI (Hemerocallis) Gün zambağı eskiden beri bilinen bir çiçektir.Önceleri yalnızca portakal rengi açarken şimdi  değişik renkleri üretilmiştir.Çok kolay yetişir.Rizomları bir kere dikilince çabucak olduğu yere yayılır.Su tutan toprakları sever. Çiçeklerinin ömrü bir gündür ama bol tomurcuk verdiğinden yaz boyu açmaya devam eder.Yeşilliği gür ve dekoratiftir.Bir metre yükselebilir

GÜZ ÇİĞDEMİ  (Colchicum) İsmine rağmen güz çiğdemi baharda açan benzeriyle  aynı aileden değildir. Sonbaharda önce topraktan  tomurcukları fışkırır.Çiçekleri geçtikten sonra ince ve otsu yaprakları çıkar.Bitkinin soğanları çok zehirlidir ve tıpta ilaç yapımında kullanılır. Soğanları humuslu toprağa temmuzda dikilir.Dikim derinliği 10 cm.aralığı ise 20 cm. dir.Veya temmuzda ana bitkiden ayrılan kökler bekletmeden dikilir. Güneş veya hafif gölgede yetişebilir.

ADA SOĞANI  (Scilla) Ada soğanı oldukça gösterişli ve kolay yetişen bir bahar soğanıdır.Bant şeklinde yaprakları vardır. Çan biçimi çiçekleri bir sapın üzerinde toplu halde açar.Renkleri mavi,pembe,mor veya beyaz olabilir.  Hafif gölge alanlara ve ağaç altlarına dikilir.Soğanları çıkarılmaz ve buralara kolayca yayılarak büyük gruplar meydana getirir. 

KRİNUM  (Crinum) Bu yaz soğanı iyi yetişebilmek için güneşli ve sıcak bir yer ister.Drenajı iyi,nemli toprakları sever.Pembe ve beyaz  çiçekleri gayet gösterişlidir.Ağustos-eylül aylarında açar. Soğanlar nisan ayında 25 cm derinlik ve 45 cm. aralıklarla dikilir.Bol su ve arada bir sıvı gübre verilmelidir.

   BEGONYA  (Begonia) Soğanlı begonyalar son derece gösterişli çiçekler açar.Saksıda yetiştirmek  daha iyidir. Sarkık dallı olanları  cinsleri asma saksılara dikilir.Bazı cinslerinin çiçekleri iri bir güle benzer.Neredeyse her rengi vardır.Soğanlar mayısta humuslu toprağa çukur tarafı üste gelecek şekilde dikilir.Toprak üzerini ancak örtmelidir.

Çiçekleri bittikten sonra yaz ortasına kadar SIKLAMEN ( Cyclamen) Sıklamen genelde iç mekan bitkisi olarak bilinirse de bahçede yetişen cinsleri de vardır. Sıklameni yetişmiş olarak almak en iyisidir. Mümkünse kışı beklemeden sonbaharda satın alın. Bol tomurcuklu olmasına dikkat edin. Direkt günışığından uzak serince bir yere yerleştirin. Düzenli sulayın. Çiçekleri bittikten sonra yaz ortasına kadar

GLAYÖL  (Gladiolus) Glayöller en tanınmış soğanlı bitkilerdendir.Onları genellikle kesme çiçek olarak görürüz.Ama bir parça güneş gören toprağınız varsa bu gösterişli çiçeği kolaylıkla yetiştirebilirsiniz.Glayöllerin farklı cinsleri bulunur..Bildiğimiz büyük çiçekli melez olanlarından başka, yazın devamlı açan küçük çiçekli tabii bir türü daha vardır.

KARDELEN Türkiye'de halk arasında, toprak üstü kısımları kalbi kuvvetlendirici, mideye iyi gelen ve âdet söktürücü ilaç; toprak altı kısımları ise taze haldeyken ezilerek, çıbanları olgunlaştırmak için hazırlanan lapa olarak kullanılır. İçerdikleri ve ilaç olabilme olasılığı bulunan alkaloit ve lektinler nedeniyle, çok sayıda araştırmaya konu olmaktadırlar.

YANAR DÖNER Halk arasında yanar döner, gelin düğmesi, türbe ya da kırmızı peygamber çiçeği olarak da bilinen sevgi çiçeği dünyada yalnızca Ankara'nın Gölbaşı ilçesi Hacı Hasan Köyü yakınında yetişmektedir. Nesli, tarım ilaçları yüzünden yokolma tehlikesi ile karşı karşıya kalınca Bern Sözleşmesi kapsamında koruma altına alınmıştır. İlk kez 1848 yılında Rus bilim insanı Pierre de Tchihatcheff tarafından Afyonkarahisar yakınındaki Mehmetköy'de bulunan çiçek artık Afyon ilinde görülmemektedir.

Bilimsel sınıflandırma Eastern Cottontail Bilimsel sınıflandırma Alem: Animalia Şube: Chordata Sınıf: Mammalia Takım: Lagomorpha

SİVAS KANGALI

ÖMER KARA A 9/C BİYOLOJİ SLAYTI