GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN PARLAMENTER GÖZETİMİ: BELÇİKA SİSTEMİ Yapısal ve Yasal Çerçeve

BEN KİMİM? L ODEWIJK VANOOST Belçika Vatandaşı 1953 Doğumlu Tarım Bilimleri(1976) Siyaset Bilimi/Uluslararası Kuruluşlar (1993) Belçika Federal Parlamentosu Milletvekilliği ( ) ve Parlamento Başkan Yardımcılığı ( ) Avrupa Konseyi Parlamenter Meclis Üyeliği ( ) Uluslararası Danışman (2005 yılından bu yana) UN, UNDP, OSCE, USAID, DFID, BTTC … kuruluşlarında Kosova, Sırbistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Benin, Burundi, Nijer, Ermenistan, Doğu Timor gibi ülkelerde görev yaptı.  Parlamenter kurumların kapasitesinin geliştirilmesi  Öneriler, fikirler, iyi-kötü uygulamalar, tavsiyeler, soruların cevaplanması…  Ben önereceğim, SİZ karar vereceksiniz..

PARLAMENTER GÖZETİM NE DEĞİLDİR? Parlamento = Mahkeme DEĞİLDİR; Parlamentonun amacı: politika seçeneklerinin geliştirilmesi önceliklerin belirlenmesi, güvenlik hizmetlerinin performansının iyileştirilmesi gelecekteki problemlerin önlenmesi  Tecrübelerin paylaşımı ve öneriler Parlamentonun güvenlik sektörüne katkıda bulunacağı kilit sonuçlardır Milletvekilleri General ve Polis Müfettişleri DEĞİLLERDİR; güvenlik hizmetlerinin yetkilerini devralamazlar Milletvekilleri hükümet DEĞİLDİR; Bakan KARAR VERİR (ve siyasi sorumluluğu üstlenir), Parlamento GÖZETİM YAPAR

Y ASAL ÇERÇEVE Polis ve İstihbarat Hizmetlerinin Gözetimini ve Tehlike Analizi Koordinasyon Kurumu’nu Düzenleyen 18 Temmuz 1991 tarihli Yasa (1 Nisan 2011 yeniden düzenlenmiştir)  Kanunun Fransızca/Felemenkçe tam metni için

Güvenlik sektörünün Denetimi için Bağımsız Kurumlar Polis Hizmetlerinin Kontrolü Daimi Komitesi = Polis Komitesi İstihbarat Hizmetlerinin Kontrolü Daimi Komitesi= İstihbarat Komitesi Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması Komitesi Federal Kamu Denetçisi Polis Baş Müfettişi Polis Hizmetlerinin Kontrolü Daimi Komitesi = Polis Komitesi İstihbarat Hizmetlerinin Kontrolü Daimi Komitesi= İstihbarat Komitesi Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması Komitesi Federal Kamu Denetçisi Polis Baş Müfettişi

1. MADDE Polis ve istihbarat hizmetlerinin içerisinde iki tane daimi bağımsız kontrol kurumunun kurulması Kişilerin anayasal haklarına saygının garanti edilmesi (hem sivil hem güvenlik hizmetleri üyelerinin) Provision of Investigative Services atached to these institutions Bu kurumlara bağlı olarak Araştırma Hizmetlerinin sağlanması

4’ T EN 27’YE KADAR OLAN MADDELER POLİS KOMİTESİNİN ÖZELLİKLERİ 5 üye+1 sekreter Belçika Vatandaşı Bütün medeni haklara sahip olma 35 yaş Belçika’da ikamet etme Bu alanda en az 7 yıllık tecrübeye sahip olma Güvenlik izni 6 yıllık dönem, yenilenebilir Başka gereklilikler bulunmamaktadır

27’ DEN 52’ YE KADAR OLAN MADDELER İSTİHBARAT KOMİTESİNİN ÖZELLİKLERİ Polis Komitesi ile aynı üye gereksinimleri Başka bir Komitenin üyesi olamazlar İstihbarat hizmetlerinde deneyim

56’ DAN 66’ YA KADAR OLAN MADDELER PROSEDÜRLER Örnek olarak: Hassas/gizli materyallerin/verilerin ele alınması sırasındaki metodoloji… Tanıklığın, yeminli ifadelerin, beyanatların gizliliğinin korunması prosedürleri… Parlamentoya rapor sunmanın prosedürleri: yıllık rapor/görüşmelere katılım/bilgi/özel konularla ilgili sorulara cevaplar…

Y ASAMA KURUMLARI F EDERAL PARLAMENTO SENATO Dışişleri ve Savunma Komitesi İstihbarat Komitesinin iş takibini yapan Komite TEMSİLCİLER MECLİSİ Daimi Komiteler: Savunma – Adalet – İçişleri Alt-Komiteler: Polis Komitesinin iş takibini yapan Komite Askeri satın alma Alt-Komitesi SENATO Dışişleri ve Savunma Komitesi İstihbarat Komitesinin iş takibini yapan Komite TEMSİLCİLER MECLİSİ Daimi Komiteler: Savunma – Adalet – İçişleri Alt-Komiteler: Polis Komitesinin iş takibini yapan Komite Askeri satın alma Alt-Komitesi

BELÇİKA SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ Çift katmanlı kontrol sistemi: Özel bağımsız kurumların kontrolü, araştırma, raporlama, güvenlik sektör servislerinin görevi kötüye kullanma kovuşturmasının yapılması Savunma bu sistemde dahil edilmemiştir Parlamento güvenlik hizmetlerini değil, kurumların kendilerini denetler, Her iki parlamento (senato/meclis) ayrı olarak bu iki kurumu kontrol eder

S ORULAR VE CEVAPLAR Tartışma Thank You Dank U – Merci Teşekkür Ederim