Abdullah Tufan – Ayşe Suna Sözgen – Önder Uçak Muğla-2012 OKUL TEKNOLOJİ PLANI Abdullah Tufan – Ayşe Suna Sözgen – Önder Uçak Muğla-2012
Sayın Eğitim Lideri; 21 yy becerilerinin teknoloji odaklı olması ve teknoloji tabanlı bir eğitim sistemi ile küresel rekabete hazır, nitelikli bireyler yetiştirmeyi hedeflendiğimiz için, bir Eğitim Lideri olarak yapacağımız ilk iş Okul Teknoloji Planımızı hazırlamak olacaktır.
Farklı okul teknoloji planları mevcut olmakla birlikte, sizlerle bugün GAPH ŞEFS'in 9 Boyutlu Teknoloji Planlama Modelini inceleyeceğiz.
Okul teknoloji planını hazırlarken 21 yy öğrenci, öğretmen ve lider profillerini iyi bilmeli, mevcut kurum şartlarınızı,ve stratejik planınızı göz önünde bulundurarak tüm paydaşlarınızla birlikte vizyon ve politikanızı belirlemelisiniz.
NEDEN OKUL TEKNOLOJİ PLANI? Günümüzde bireyler hayatın her alanında daha fazla bilgiyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Bilgiye ulaşma, bilgiyi öğrenme, ve bilgiyi yönetip yeni bilgilere ulaşma; ulaşılan yeni bilgileri paylaşma gibi nitelikler çağdaş toplumların ihtiyaç duyduğu insan profilinin temel nitelikleridir. Dolayısıyla hedefimiz; bu niteliklere sahip bireyler yetiştirmek olacaktır.
Bu nedenle veri tabanları,internet kaynakları vb bilişim teknolojilerinin okul programlarına entegrasyonu, en kısa zamanda ve en etkin biçimde gerçekleşmelidir. Kısacası okullarımızın ivedilikle teknolojik açıdan donanımlı öğrenme ortamlarına dönüştürülmesi şarttır.
OKULUNUZU ETKİLEYEN DİNAMİKLERİ İNCELEYİNİZ Her okul, bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerinden etkilenir. Zira öğrencinin ilk eğitimini aldığı ailesi, içinde yaşadığı çevrenin özelliklerini taşımaktadır. Bu nedenle öncelikle okulunuzun fotoğrafını çekmek için yine okulunuzu etkileyen dinamikleri incelemelisiniz. Bu dinamikler; öğrenci , öğretmen , veli ve paydaşların teknoloji kullanım yeterlilikleri,erişim olanakları, bakış açıları ve algıları olacaktır. Aynı zamanda okulunuzun teknolojik gereç ihtiyaçları,alt yapı ve donanım durumu vb de okulunuzu etkileyen diğer dinamiklerdendir. Bunların dışında okulunuza özgü farklı dinamiklerde bulunabilir.
OKUL TEKNOLOJİ PLANI HAZIRLAYALIM
1-VİZYON VE POLİTİKA Vizyonunuz eğitim ve öğretimde en iyiye ulaşmak olmalıdır. Teknoloji okulun dünyaya açılan penceresidir. Teknoloji sadece dünyayı okula taşıma değil, aynı zamanda okul ortamını da dışarıya taşımak için araç görevi görür.
Etkin bir teknoloji kullanımına sahip olan okul, her alanda fark yaratacaktır. Öğrenci bilgiye ulaşmanın yanı sıra, ulaştığı bilgiyi kullanacak, özümseyip içselleştirecek, yaşantısının bir parçası haline getirerek yeni bilgiler oluşturacak ve paylaşacaktır.
İyi motive edilmiş, takım çalışmasına yatkın, kendine hedef belirleyebilen ve belirlediği hedefler doğrultusunda kendini yönlendirebilen öğrenciler, hem bireysel hem de toplumun ihtiyacı olan içerikleri kendi kendilerine oluşturabilecekler, hem de nitelikli interaktif içerik alabileceklerdir. Bu çalışmada veliler, öğretmenler, öğrenciler ve okulun diğer paydaşları da yer alarak okul toplumu oluşturulacaktır.
Unutmayınız ki vizyonunuz gerçekçi olmalı ve stratejik planınızla uyumlu olarak belirli bir zaman diliminde hayata geçirilmek üzere planlanmalıdır.
ÖRNEK VİZYON : 4 yıl içerisinde Teknolojiyi etkin ve verimli kullanarak güvenilir ve nitelikli bilgiye hızlı ve kolay erişebilen, bilgiyi yönetebilen , edindiği bilgiyi deneyimleyerek yeni bilgilere ulaşabilen , ulaştığı yeni bilgiyi hem yerel hem de küresel anlamda paylaşabilen öğrenciler yetiştirmek. Vizyonumuza ulaşmamızı sağlayacak politikalarımız ise şu şekildedir;
POLİTİKALAR 1-Teknolojjyi müfredatın tamamına entegre ederek, okullarda teknoloji kullanımını geliştirme ve bu yolla akademik başarıyı arttırabilme. 2-Tüm öğretmenlere yönelik teknolojik mesleki yeterliliklerini arttırmak amacı ile düzenli olarak mesleki gelişim aktiviteleri düzenleyebilme. 3-Kurum içi eşit , güçlü ve güvenilir erişim için gerekli alt yapı ve donanımı sağlayabilme . 4-8. sınıf sonunda tüm öğrencilerin teknoloji okur yazarı olmasını sağlayabilme. Her öğrencinin wiki, blog vb web 2.0 araçlarını aktif olarak kullanabilmesini sağlayabilme. 5- Her sınıf için kazandırılması hedeflenen medya okur yazarlığı becerilerine yönelik değerlendirme ölçeklerinin ( anketlerin) sene sonunda uygulanması , alınan dönütlerin okul teknoloji ekibi tarafından değerlendirilerek gerektiğinde okul teknoloji planının revize edilmesi. vb…..
2-Okul teknoloji komitesi Teknoloji komitesi, bir okulda teknoloji planlamasının en başında yer alır. Okul Teknoloji koordinatörü başkanlığında okul idarecileri, öğretmenler, okul aile birliği temsilcileri ve öğrencilerden oluşur. Komite; ihtiyaç analizini yaparken kullanılacak yöntem ve teknikleri, planın oluşturulması ve uygulanması sürecinde yapılacak çalışmaları ve görev dağılımını, sürecin değerlendirilme yöntemini ve sonuçların nasıl değerlendirileceğini, komitenin ne kadar sıklıkla bir araya geleceğini belirler.
3-TEKNOLOJİK İHTİYAÇ ANALİZİ Sayın Eğitim Lideri; Bu bölümde kurumunuzun mevcut durumu ile belirlediğiniz teknolojik hedefler arasındaki farkları belirlemeniz gerekmektedir. Okulunuzda var olan ve kullanılan teknolojik gereçler ve belirlediğiniz teknoloji vizyonunuz doğrultusunda, ihtiyacınız olanları listeleyerek işe başlayınız. Bunun için İhtiyaç analizi etkinliğini kullanabilirsiniz. İhtiyaç analizi ile ortaya çıkan konuları, vizyonunuzu gerçekleştirmeye giden yolda ulaşılacak hedefler olarak belirleyiniz. Her bir hedefe yönelik eylem planı oluşturmalısınız.
TEKNOLOJİK İHTİYAÇ ANALİZİ ÇARKI
1-Okul Müdürü başkanlığında , Okul Teknoloji Ekibi , Okul Aile Birliği Temsilcileri, Okul Öğrenci Temsilcileri, veliler ve diğer paydaşlar Okul Teknoloji Planını hazırlamadan önce ihtiyaç alanlarını belirlemek üzere bir araya gelirler .
2-Okul Teknoloji alanını bir çark olarak düşünüp bu alanı etkileyen dinamikleri belirlerler. Örneğin: Öğretmen yeterliliği , Öğrenci yeterlilikleri, Alt yapı ve donanım durumu, Kullanılabilir mevcut e-içerik, Veli yeterlilikleri, Erişim imkanı, Teknoloji liderinin yeterlilikleri, Çevresel faktörler, Öğrenci ihtiyacı vb.
3- Belirlenen dinamikler, çarkın içine yerleştirilir 3- Belirlenen dinamikler, çarkın içine yerleştirilir. Her bir dinamik üzerine tüm paydaşlarla yorumlar yapılarak önem öncelik sırasına göre dizilir. Daha sonra her bir dinamiğin mevcut durumu 1 - 10 arasında yeterliliğine göre puanlandırılır.
Örneğin öğrenci yeterliliği 4 puan, Öğretmen yeterliliği 3 puan vb Örneğin öğrenci yeterliliği 4 puan, Öğretmen yeterliliği 3 puan vb. Bu çalışmayı daha da derinleştirerek her bir dinamik için anket, veri toplama , görüşme vb yöntemlerle objektif değerlendirmede yapılabilir.
Artık Teknoloji çarkımızdaki zayıf ve güçlü alanlarımız göz önündedir Artık Teknoloji çarkımızdaki zayıf ve güçlü alanlarımız göz önündedir. Okul teknoloji planınızı ihtiyaç alanlarınıza göre yapmak, planınızın gerçekçi ve sonuç odaklı olmasını sağlayacaktır. Teknoloji planınızı gerçekleştirmeye yönelik gerçekçi bir zaman dilimi belirleyerek bu zaman dilimi içerisinde her bir dinamiği kaç puan arttırabileceğinizi de aynı ekip ile planlayınız. Her bir dinamik için sorunları belirleyip , çözüm önerileri geliştirerek ,eylem planları oluşturunuz.
ÖRNEK Okulumuzda 750 öğrenci ve 37 öğretmen mevcut. Mevcut öğrencinin 350 tanesi 2. kademe öğrencisi. Okulumuzda BT Laboratuarı ve bu laboratuar da toplam 17 bilgisayarımız var. Nitelikli bir Bilişim Tek. Formatörümüz bu konuda en büyük destekçimiz. Hemen her sınıfta dersin öğretmeni tarafından kullanılan bir bilgisayar var. Yeteri kadar hızlı olmamakla birlikte toplamda 60 bilgisayar internet erişimine sahip. Öğrencilerin %10 unun evinde internet var. Bu donanım ulaşmak istediğimiz teknoloji vizyonu için yeterli olmamakla birlikte Fatih Projesi ile birlikte gelecek olan teknolojik gereçleri hedeflerimiz doğrultusunda etkin kullanacağız. İlk olarak Okul Teknoloji ekibi oluşturuldu. Bu ekibin içinde tüm paydaşlar yer aldı. Okul Teknoloji ekibi ile yaptığımız toplantılarda ihtiyaç analizi etkinliği uygulanarak okul teknoloji vizyonunu etkileyen dinamikler belirlendi. Bu dinamikler üzerinde tek tek görüş bildirilerek mevcut durumumuz ve 4 yıl sonra olmak istediğimiz yer üzerine görüş birliğine varıldı. Dinamikleri etkileyen sorunlar ve çözüm önerilerine yönelik hedefler belirlendi. Çözüme yönelik eylem planları hazırlandı.
4-OKULUN TEKNOLOJİK ALT YAPISINI İNŞAA ETMEK Bu aşamada öğrencilerin ve öğretim sürecinin ihtiyaçlarını karşılayacak teknolojik altyapının yeterli düzeye ulaştırılması amaçlanmaktadır. Bu çalışmaları yaparken; güncellik, güvenlik, ağ erişimi, öğretmenlerin ve personelin teknolojik destek ihtiyacı ve çok yönlü kullanılabilir olmasına dikkat edilmelidir.
örnek Fatih Projesi ile birlikte okulumuza gelecek sene itibari ile donanımın geleceğini öğrendik. Bu nedenle bütçe ayırarak veya bağışlar alarak okulumuza teknolojik gereç almak yerine donanımın kurulduğu pilot okullarla irtibata geçerek onlardan çıkan atıl durumdaki projeksiyon , bilgisayar vb teknolojik gereçlerle okul teknoloji planımızı uygulamaya başladık. Bunun yanı sıra kurumda çalışır durumdaki gereçlerin bakımı ve arızalı olanların onarımlarını yaptırarak her sınıfa bir bilgisayar ve projeksiyon cihazı yerleştirdik.
5-MESLEKİ GELİŞİMİ DESTEKLEMEK Teknoloji tabanlı öğrenme sürecinde en önemli dinamiklerden biri de öğretmen yeterliliğidir. Kurum Lideri, personelinin teknoloji kullanımı düzeyini bilmeli, kendilerini geliştirmeleri hususunda motive ederek uygun öğrenme ortamını sağlamalıdır. Profesyonel gelişimde süreklilik esastır.
örnek Bir anket hazırlanarak öğretmenlerin bilişim teknolojileri konusundaki bilgi ve beceri düzeyleri, ilgi ve kabiliyetleri belirlendi. İhtiyaçları doğrultusunda temel teknoloji okur yazarlığı, teknolojinin seçimi ve öğretim sürecine entegrasyonu vb konularda profesyonel gelişim programları hazırlandı. Teknolojinin eğitim öğretim faaliyetlerine entegrasyonu takip edilerek öğretmenlerin mevcut teknolojik gelişmelerle paralel olarak sürekli kendilerini yenilemeleri sağlandı. web 2.0 araçları etkin olarak kullanıldı.
6-VELİLERİN VE PAYDAŞLARIN KATILIMINI SAĞLAMAK Okul Teknoloji planının başarıyla uygulanabilmesi için velilerin ve diğer paydaşlarında plan dahilinde aktif görev alması esastır. e-haber, okul web sitesinde yayınlanan haberler, bültenler ve duyurularla okulda yapılan çalışmalar, okula kazandırılan yeni teknolojik gereçler, bu gereçlerin kullanım amaçları ve kullanım sonucunda öğrencide kazandırılması planlanan beceriler hakkında veliler bilgilendirilmelidir.
Öncelikle veli teknoloji kullanım becerisi, ilgi ve ihtiyaçları, alt yapı ve donanımları, hazır bulunuşluk düzeylerini ölçecek bir anketle okul veli profili çıkartılır. Var olan beceri ve farkındalık düzeylerinin Okul Teknoloji Planı doğrultusunda 4 sene içerisinde hangi düzeyde olması gerektiğine dair hedefler belirlenmeli ve bu hedeflere ulaşmak üzere zayıf yönlerin güçlendirilmesi ve ihtiyaçların giderilmesine yönelik eylem planları hazırlanmalıdır.
örnek Veli profilini belirlemek amacı ile bir anket hazırlanarak alan taraması yapıldı. Anket vasıtası ile velilerimizin internet kullanma becerileri,kaç velinin internet erişimine sahip olduğu, interneti hangi amaçlarla ve ne kadar sıklıkla kullandıkları vb bilgilere ulaşıldı. Okul bilgisayarları Okullar Hayat Bulsun projesi kapsamında velilerin hizmetine açıldı. Halk eğitim aracılığı ile ihtiyaç duyan velilerimize temel internet ve bilgisayar kullanımı kursları açıldı. Her veliye bir e-posta adresi alınarak “veli e-posta grubu” kuruldu. Okulla ilgili bilgi ve duyurular elektronik ortamda velilere iletildi. Bir süre sonra e-posta kullanımının yaygınlaştığı ve alışkanlık haline geldiği belirlendi.
7-ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRENMEYE ODAKLANMAK Sunumumuza başlarken “Bilgiye ulaşma, bilgiyi öğrenme, ve bilgiyi yönetip yeni bilgilere ulaşma; ulaşılan yeni bilgileri paylaşma gibi nitelikler, çağdaş toplumların ihtiyaç duyduğu insan profilinin temel nitelikleridir. Dolayısıyla hedefimiz, bu niteliklere sahip bireyler yetiştirmek olacaktır.” demiştik. İşte bu nedenle eğitimde teknolojiyi etkin ve aktif kullanmak zorundayız.
Okullarımızda öğrenme; öğrenci merkezli ve yapılandırmacı yaklaşımla olmalıdır. Öğrencinin öğrenmesine olumlu veya olumsuz etki edecek tüm faktörler araştırılarak detaylandırılmalı ve bu sonuçlar doğrultusunda süreç planlanmalıdır. Araştırmada öğrencinin projeleri, ev ödevleri, ders notları bunların yanı sıra kişilik özellikleri, sosyal becerileri, sağlık durumları da öğrenme süreçlerindeki performanslarını etkileyecektir.
ÖRNEK Eğitim Lideri başkanlığında toplanan ekiple, öğrencilerin mevcut durumu, öğrenme becerilerini etkileyen pozitif ve negatif sebepler, sorunlar ve çözüm önerileri, motivasyon ve performans arttırıcı çalışmalar veya etkinlikler üzerine ciddi bir araştırma yapıldı .( test, anket, görüşme vb yöntemlerle) Bu araştırmalar sonucunda okul teknoloji vizyonunu gerçekleştirmeye yönelik belirlenen hedeflerde öncelikler belirlendi.
8-BÜTÇE Okul Teknoloji Planı hayata geçirilirken bütçe ve mali kaynakların planlanmasına özellikle dikkat edilmelidir. Her türlü olasılığı göz önünde bulundurarak, uzun vadeli bütçe stratejileri oluşturulmalıdır. Bütçe planlaması yaparken; donanım, alt yapı, bakım ve onarım, yazılım, erişim, personel eğitimi vb harcama birimleri dikkate alınmalıdır.
örnek Okulumuzdaki harcama birimleri göz önünde bulundurularak olası yıllık maliyet tablosu çıkartılmış, okul aile birliği ve okulumuza destek veren gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapılmıştır.
9-SÜRECİ VE SONUÇLARI DEĞERLENDİRMEK Genel olarak teknoloji planlaması bir okulun teknoloji ihtiyaçlarını ve politikalarını somut eylemlere dönüştüren ve sürekli olarak devam eden döngüsel bir süreçtir. Planlama süreci, eğitim kurumlarının teknoloji yeniliklerinden maksimum düzeyde faydalanmalarını ve beklenmedik problemlerin etkisini en aza indirgemelerini sağlar. Planlama süreci teknolojinin okulda uygulanması için bir yol haritası sunar. Ancak teknoloji planının kendisi bir değişimi gerçekleştiremez. Teknoloji planını geliştirme süreci, uygulama süreci ve değerlendirme süreci bir bütün olarak okul reformunun temelini oluşturur.
Her senenin sonunda; 9 ana başlık altında yapmış olduğunuz okul teknoloji planının ; okul teknoloji koordinatörü başkanlığında, okul teknoloji ekibini oluşturan öğretmen öğrenci ve velilerle değerlendirilir. Yıl sonu hedeflerine ulaşılma durumu, varsa aksaklıklar ve çözüm önerilerinin detaylandırılması gerekmektedir. Değerlendirme yöntem ve kriterleri yine aynı ekip tarafından belirlenerek uygulanacaktır.
Değerlendirmede, okulda oluşan teknolojik alt yapının işe yararlılığı, teknolojinin derslere entegrasyonu, öğrenci başarısını ne düzeyde etkilediği, eğitimin kalitesindeki değişim; öğrenci, öğretmen ve velilerin teknolojiyi kişisel ve okulun amaçlarına ne derece uygun kullandığı vb konular değerlendirilir.
Muğla-Köyceğiz Eğitim Liderlerinin hazırlamış olduğu Okul Teknoloji Planları ve bu planlara uygun olarak hazırladıkları örnek eylem planı çalışmaları…
ÇALIŞMANIZDA BAŞARILAR DİLERİZ. BU BİLGİLER IŞIĞINIDA ÇALIŞMA GRUPLARININ ORTAK BİR OKUL TEKNOLOJİ PLANI HAZIRLAMASINI RİCA EDİYORUZ. ÇALIŞMANIZDA BAŞARILAR DİLERİZ. YOLUNUZ AÇIK, GELECEĞİNİZ AYDINLIK OLSUN