ÜNİTE 1 SOSYAL BİLGİLER ÖĞRENİYORUM

SOSYAL BİLGİLER NEDİR? Öğretim amacıyla sosyal bilimlerden (Tarih, Coğrafya, Ekonomi, Sosyoloji, Psikoloji,Felsefe, Antropoloji, Hukuk vb.) seçilmiş basitleştirilmiş ve düzenlenmiş konular ve bilgiler bütünüdür.

TARİH: Geçmişte yaşamış insan topluluklarının birbirleri ile olan ilişkilerini, yer ve zaman göstererek, neden – sonuç ilişkisi kurarak, belgelere dayanarak tarafsız bir şekilde anlatan sosyal bilime TARİH denir.

VATAN, ULUS SEVGİSİ KAZANDIRIR. GEÇMİŞTEN DERS ALMAMIZI SAĞLAR TARİH VATAN, ULUS SEVGİSİ KAZANDIRIR. GEÇMİŞTEN DERS ALMAMIZI SAĞLAR

SOSYOLOJİ: (TOPLUM BİLİMİ) Kişiler arasındaki ilişkileri araştırarak insanların toplu durumda davranışlarını tanımlamak ve açıklamak amacı ile girişilen çalışmaları konu edinen bilim dalıdır. (TOPLUM BİLİMİ)

TOPLUM BİLİMİDİR. TOPLUMLARIN SOSYAL HAREKETLERİNİ ÖĞRETİR. SOSYOLOJİ TOPLUM BİLİMİDİR. TOPLUMLARIN SOSYAL HAREKETLERİNİ ÖĞRETİR.

ARKEOLOJİİ Eski kültürlerin toprak veya su altında kalmış kalıntılarını çıkaran ve bunları inceleyen bilim dalıdır. (KAZI BİLİMİ)

PSİKOLOJİ Çevre koşullarına bağlı olarak zihinsel etkinlikleri ve davranışları incelemektir.

BİREYİ VE BİREY DAVRANIŞLARINI TANIMAMIZI SAĞLAR (RUH BİLİMİ) PSİKOLOJİ BİREYİ VE BİREY DAVRANIŞLARINI TANIMAMIZI SAĞLAR (RUH BİLİMİ)

ANTROPOLOJİ Kazılar sonucu ortaya çıkarılan insan iskeletlerini ve özellikle kafa taslarını inceleyerek insan ırklarını sınıflandırır.

FELSEFE Maddenin, bilginin kapsamı ve kaynağı insanın dünyadaki yeri ve rolü, iyi, doğru ve güzelin ne olduğu gibi alanlarda düşünce üreten bilimdir.

DOĞRU DÜŞÜNMEMİZİ SAĞLAR FELSEFE DOĞRU DÜŞÜNMEMİZİ SAĞLAR

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRENMENİN YARARLARI T.C. İyi bir vatandaşı olmamızı sağlar Toplumu oluşturan insanların etkin ve üretken bir vatandaş olmasını sağlar Çevre kirliliğine karşı daha duyarlı olmamızı sağlar Vatanımızı ve milletimizi sevmemizi gerektirecek nedenleri ortaya koyar. Tarihi ve kültürel değerleri korumamızda önemli bir rol oynar. Geçmişi öğrenmemizi ve geçmişimize sahip çıkmamızı sağlar. Daha sosyal ve etkin bir vatandaş olmamızı sağlar. Çevremizdeki kişilerle etkili konuşmamızı sağlar.

SOSYAL BİLGİLER NASIL BİR BİREY YETİŞTİRİR? İnsan haklarına saygılı Atatürk ilke ve İnkılaplarına bağlı Topluma ve çevreye duyarlı Eleştiren, sorgulayan Sosyal yaşamda etkili Yaratıcı ve doğru düşünen Hak ve sorumluluğunu bilen. Kültürüne sahip çıkan BİREYLER YETİŞTİRİR.

OLGU: Kolayca anlaşılabilir, kanıtlanabilir ve bilimsel verilere dayanan bilgidir. ÖRNEK: Türkiye Cumhuriyeti’ni Mustafa Kemal Atatürk kurmuştur. Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrilidir.

GÖRÜŞ: Bireyden bireye değişen, kimine göre doğru olup, kimine göre yanlış olan bilgidir. ÖRNEK: En güzel bölgemiz Akdeniz Bölgesidir. En kolay ders matematiktir. En iyi takım Fenerbahçe'dir.

GENELLEME: Olgu yada kavramlardan daha kapsamlı bilgiler elde etmeye genelleme denir. KAVRAM: Olaylar ve nesnelerin ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak isim altında toplayan tümce yada tümcelerdir. ÖRNEK: Bağımsızlık, Özgürlük,İklim;Egemenlik gibi.

AŞAĞIDAKİ SORULARI OLGU MU? GÖRÜŞ MÜ? ŞEKLİNDE YANITLAYINIZ. Mustafa Kemal Atatürk Türkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhurbaşkanıdır. Barselona dünyanın en iyi futbol takımıdır. TBMM ulusal egemenliği halk adına kullanan kurumdur. Tiyatro izlemek sinema izlemekten daha keyiflidir. Karahanlılar Devleti tarihte kurulan ilk İslam-Türk devletidir. İstanbul’u fetheden Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’tir. En korkunç ve ürkütücü hayvan Fil’dir. Türkiye’nin en yüksek dağı Ağrı Dağı’dır. Her İnsan Türk sanat müziği dinlemelidir.

SANAYİ İNKILABINDAN SONRA BAŞLAYAN BİLİNÇSİZ FABRİKALAŞMA SÜRECİ DÜNYAMIZIN DOĞAL DENGESİNİ BOZMUŞ VE KÜRESEL ISINMAYA NEDEN OLMUŞTUR. DOĞAL ÇEVREYE ZARAR VERECEK DURUMLAR ORTADAN KALDIRILARAK KÜRESEL ISINMANIN ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR KÜRESEL ISINMA KAVRAM OLGU GENELLEME

AFRİKADA AÇLIKTAN BİNLERCE KİŞİ ÖLDÜ TİMES GAZETESİ AFRİKA’DAKİ EKONOMİK SORUNLAR GÜNÜMÜZÜN EN ÖNEMLİ PROBLEMLERİN- DENDİR BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DUYURUSU OLGU GÖRÜŞ

TÜMEVARIM: Küçük olgu ve olaylardan asıl konuya ulaşmaktır. Bir olgunun genelleşmesi için iki tane önemli kavram bilmek gerekir Bunlar; TÜMEVARIM TÜMDENGELİM’DİR TÜMEVARIM: Küçük olgu ve olaylardan asıl konuya ulaşmaktır. ÖRNEK:Aileler mahalleleri, mahalleler kasabaları, kasabalar ilçeleri, ilçeler illeri, illerde devleti meydana getirir. genelleştirilmesidir.

BU BİLGİLERE DAYANARAK HERHANGİ BİR OLGUYU GENELLEŞTİREBİLİRİZ. TÜMDENGELİM:Bütünden parçalara varılmasına denir.Bir bütünü parçalara ayırarak incelemektir. Örneğin: Dünyayı ülkelere ve ülke özelliğine göre ayırmaktır. BU BİLGİLERE DAYANARAK HERHANGİ BİR OLGUYU GENELLEŞTİREBİLİRİZ. ÖRNEK: Deniz suyu tuzludur. Bu olgu dünyanın her yerinde geçerlidir. İşte her yerde deniz suyunun tuzlu olduğunun söylenmesi olgunun genelleştirilmesidir.

GENELLEME Evrende çeşitli nesne, olay ve faaliyetlerin ortak özelliklerini temsil eden kavramlar kendi aralarında ilişki içindedirler. Örneğin: Geçim kaynağı ve yer şekilleri arasında bir ilişki vardır. Yer şekilleri dağlık olan bir bölgede halkın geçim kaynağı GENELLİKLE hayvancılıktır. Ovalarda ise tarım önemli bir geçim kaynağıdır. Bu iki kavram arasındaki ilişkiyi “bir bölgenin geçim kaynağını o bölgenin yer şekilleri etkiler” şeklinde ifade edebiliriz

İki yada daha fazla kavramın arlarındaki ilişkinin ifadesidir. Genelleme: İki yada daha fazla kavramın arlarındaki ilişkinin ifadesidir.

ÜÇ TEMEL GENELLEME TİPİ VARDIR. KOŞULLU GENELLEMELER Bir koşula bağlı genellemelerdir. Örnek: Bir malın miktarı çoğalırsa fiyatı düşer DEĞER TEMELLİ GENELLEMELER Tercih, istek, değer ya da değer ilkesi içerir. Örnek: Çevre sorunları çözülecekse, şehirleşme kontrol altına alınmalıdır. BETİMSEL GENELLEMELER Belli bir yer ve zamana özgüdür Örnek: Şehirleşme çevre sorunlarına yol açmaktadır.

KAVRAM: Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımıdır.

KARŞILAŞTIĞIMIZ BİR TERİM YADA SÖZCÜĞÜN KAVRAM OLUP OLMADIĞINI ANLAMAK İÇİN SİZE BEŞ MADDELİK “KAVRAM TANIMLAMA TESTİ” ÖNERİYORUM. EĞER BİR SÖZCÜK; Genel ve soyutsa Bir ya da iki sözcükle ifade ediliyorsa Evrenselse bir zamana bağlı değilse Ortak özelliklere sahip farklı özellikleri temsil ediyorsa kavramdır.

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE YER ALAN BAZI KAVRAMLAR ÖRNEK OLARAK VERİLMİŞTİR. Nüfus – Enerji – Değer – Kültür – değişim Demokrasi – Aile – Güç – Çevre – Bağımsızlık

SORU Aşağıdakilerden hangisi görüş cümlesidir? A)Türkiye’nin başkenti Ankara’dır B)İstanbul nüfusu en kalabalık ilimizdir. C)Bursa Türkiye’nin en güzel şehridir. D)İzmir Ege Bölgesi’ndedir.

SORU Aşağıdaki bilimlerle verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A)Tarih: Vatan, ulus sevgisini kazandırır. Geçmişten ders almamızı sağlar. B)Coğrafya: Doğru düşünmemizi sağlar. C)Sosyoloji: Toplum bilimidir. Toplumların sosyal hareketlerini öğretir. D)Hukuk: Yasalara, insanların yasal haklarına ve kurallarına uymamızı sağlar.

SORU Sosyal Bilgiler öğrenen bir bireyim. Sosyal Bilgiler dersini öğrenmekte aşağıdaki faydalardan hangisini kavramış olmam? A) Milli bir bilinç kazanmış olurum. B)Çevre ve toplum bilincini kazanmış olurum. C)Kurallara uymadan özgür yaşamayı öğrenirim. D)Tarih ve kültürel değerlerimizi tanımayı ve korumayı öğrenirim.

BİLİMSEL ARAŞTRMA YAPILIRKEN İZLENMESİ GEREKEN YÖNTEMLER SORUN (PROBLEM TESPİTİ) HİPOTEZ DEĞERLENDİRME

Soru: Bilimsel araştırmalarda aşağıdaki basamaklardan hangisine başvurulmaz? A)Hipotez aşaması b)Problem aşaması c)Deney (Değerlendirme) aşaması d)Sonuç aşaması

Soru:Aşağıdakilerden hangisi sosyal bilgiler dersinin bir özelliği olamaz? A)Bireyleri topluma kazandırmayı öğretir. B)Kalıplaşmış, değişmeyen bilgiler öğretir C)Üzerinde yaşadığımız toprağın özelliklerini, tarihi geçmişi belirtir. D)Kültürel alanlarda bilgilerimiz kolaylaştır.

ATATÜRK VE SOSYAL BİLİMLER Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk Cumhuriyetin ilamından sonara Türkiye’yi yeni hedeflerine ulaştırmak ve çağdaşlaşmak amacıyla köklü inkılap hareketlerine girişmiştir. Bunların en önemlilerini eğitim alanında yapmış ve bilim insanlarının yetişmesini amaçlamıştır.

Cumhuriyet döneminde yetersiz kaynaklara rağmen bütçeden ödenek ayrılarak yurtdışına öğrenci gönderilmesi kararlaştırılmıştır. Yurt dışına gönderilen öğrencilerden daha sonraları çok önemli bilim adamı ve bilim kadınları çıkmıştır. Bunların başlıcaları, Edebiyatçı Burhan TOPRAK ile kazı biliminin öncülerinden Prof. Dr. Jale İNAN’ dır.

Atatürk Sosyal Bilimlerin gelişmesi için; Türk Tarih Kurumunu Türk Dil Kurumunu Dil Tarih Coğrafya Fakültesini kurmuştur Halk Evlerini açtırmıştır.

TÜRK TARİH KURUMU Türk tarihini daha detaylı ve doğru bir şekilde öğrenilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bu amaçla Atatürk Türk Tarih Kongrelerini düzenlemiş ve burada her konunun tartışılmasını sağlamıştır. Ayrıca Tarih ve Arkeoloji alanlarında ülkemizin en büyük kütüphanesine sahiptir.

TÜRK DİL KURUMU Türk Dili’nin öz güzelliğini ve zenginliğini ortaya çıkarmak ve onu yeryüzünün önemli dilleri arasında değerine yakışır bir yere çıkarmak amacıyla Türk Dil Kurumu kurulmuştur. Bu kurum günümüzde 800’e yakın eseri, 40 Bilim Kurulu üyesi, 17 uzmanı, 56 çalışanı ve zengin kütüphanesiyle araştırmacıların hizmetindedir.

DİL TARİH COĞRAFYA FAKÜLTESİ Sosyal Bilimler alanında Cumhuriyetin ilk dönemlerinde kaydedilen önemli gelişmelerden biri de Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nin kuruluşudur.

HALK EVLERİ Atatürk 19 Şubat 1932 de Halk Evleri’nin açılmasına öncülük etmiş ve bunların Türkiye’nin dört bir yanına yayılmasını sağlamıştır. Halk Evleri Atatürk İnkılaplarının benimsenmesinde , Dilin Türkçeleştirilmesinde, Tarih bilincinin yerleşmesinde , okuma yazma oranının arttırılmasında, milli ve manevi değerlerin topluma kazandırılmasında etkili olmuştur.

HAKLARIMIZI NE KADAR BİLİYORUZ BİLGİ EDİNME HAKKI:4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı kanunu gereğince istediğim bilgi veya belgeleri ilgili makamlardan isteme ve bilgi edinme hakkına sahibiz.

DİLEKÇE HAKKI

UYARI DİLEKÇEDE BULUNMASI ZORUNLU ŞARTLAR: ADI SOYADI İMZASI İŞ VEYA İKAMETGAH ADRESİ

TÜKETİCİ OLARAK HAKLARIMIZI NASIL ARARIZ? Tüketici hakları yasayla koruma altına alınmıştır. Herhangi bir ürün satın alındıktan itibaren 7 gün içinde hiçbir gerekçe gösterilmeden geri iade edilebilir. TÜKETİCİ HAKLARI İHLAL EDİLDİĞİNDE: BELEDİYELERE TÜKETİCİ HAKLARI DERNEĞİNE TÜKETİCİ HAKLARI MERKEZİNE TÜKETİCİ MAHKEMESİNE TÜKETİCİ SORUNLARI İLÇE HAKEM HEYETİNE REKLAM KURULUNA BAŞVURABİLİRİZ. AYRICA BELEDİYELERE, MUHTARLIKLARA, KAYMAKAMLIKLARA, VALİLERE DE BAŞVURABİLİRİZ.