ÖĞRENME MODELLERİ STRATEJİLERİ ve TEKNİKLERİ Dündar UYAR İlköğretim Müfettişleri Başkan Yardımcısı

ETKİLİ ÖĞRETİM Öğrenme olayının doğasını ve değişik gelişim aşamalarındaki öğrencilerin nasıl öğrendiklerini anlamayı gerektirir.

ÖĞRETİM İçsel bir süreç ve ürün olan öğrenmeyi destekleyen ve sağlayan dışsal olayların plânlanması uygulanması ve değerlendirilmesi sürecidir.

ÖĞRENCİYE BİLGİ AKTARMA ÖĞRETİM ya da ÖĞRETME ÖĞRENCİYE BİLGİ AKTARMA DEĞİLDİR.

Öğrencinin öğrenmesine istenilen öğrenmelerin oluşmasına ÖĞRETME Öğrencinin öğrenmesine rehberlik etme faaliyetidir. ÖĞRETMEN ise Okulda istenilen öğrenmelerin oluşmasına rehberlik eden kişidir.

TAM ÖĞRENME MODELİNİN UYGULANMASINDA İZLENECEK ADIMLAR Dersin özel hedef ve davranışları ile ünitelerin tespiti Ünitenin öğrenilebilmesi için gerekli ön şart davranışların belirlenmesi Öğrencilerin ön şart davranışlara sahip olup olmadıklarının tespit edilmesi ( bilişsel giriş davranış testi uygulama) Tespit edilen ön şart davranışların eksiklerinin tamamlanması Ünitedeki yeni davranışlara yönelik, öğrencilerin etkin katılımının da sağlanacağı öğrenme-öğretme etkinlikleri

Tam öğrenme ölçütüne ulaşıldıktan sonra ikinci üniteye ilerleme (devam) Ünitenin tüm davranışlarının kazandırılmasından sonra uygulanacak izleme testi İzleme değerlendirmesinden sonra tam öğrenme ölçütüne ulaşamayan öğrencilerin eksik ve yanlışlarını düzeltmek için ek öğretme-öğrenme etkinlikleri. Ek öğretme-öğrenme sürecinden sonra önceki izleme testine paralel izleme testinin uygulanarak tam öğrenme ölçütüne ulaşılıp ulaşılmadığının belirlenmesi Tam öğrenme ölçütüne ulaşıldıktan sonra ikinci üniteye ilerleme

İleride olan öğrenciler için zenginleştirilmiş Tam öğrenme Modelinin Öğretme-Öğrenme Sürecinin Uygulanışı İleride olan öğrenciler için zenginleştirilmiş etkinlikler uygulama Ünite analizi (konu ve hedef davranışları belirleme) Bilişsel giriş davranışları belirleme Öğretme-öğrenme etkinliklerini uygulama İzleme değerlendirmesini yapma İkinci üniteye ilerleme Tamamlama öğretimi yapma Düzeltme etkinliklerini uygulama Paralel izleme değerlendirmesini yapma

ÖĞRENME STRATEJİLERİ Sunuş / Alış Yoluyla Öğrenme Buluş Yoluyla öğrenme Araştırma Yoluyla Öğrenme İşbirliğine Dayalı (KUBAŞIK) Öğrenme

ALIŞ YOLUYLA ÖĞRENME-SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETME Alış yoluyla öğrenme(sunuş yoluyla öğretim), öğretim etkinlikleri modeli, tam öğrenme programı gibi doğrudan öğretim ya da aşamalı öğretim adı verilen model ve stratejilerde ÖĞRETMENİN GÖREVİ ; Öğrencilerin öğrenebilmesi için konuyu en uygun biçimde organize ederek yapılandırma, uygun materyalleri seçme, daha sonra da konuyu genelden özele doğru, sistemli ve anlamlı bir şekilde öğrencilerin öğrenmelerini SAĞLAMAKTIR.

ALIŞ YOLUYLA ÖĞRENME / SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETME YAKLAŞIMININ DÖRT TEMEL ÖZELLİĞİ Öğretmen ve öğrenci arasında yoğun bir etkileşimi gerektirir. Sunuş yoluyla öğretme, soyut kavramların anlamlı hale getirilmesi için bol örnek vermeyi, resimlerle, şemalarla somutlaştırmayı ; kısaca tüm duyu organlarına hitap eden uyarıcıların kullanılmasını gerektirir.(kavramların,ilkelerin somut yollarla ve anlamlı bir biçimde öğrenilmesine yardım eder.) Sunuş yoluyla öğretme, genelden özele doğru hiyerarşik bir yol izler.Daha sonra ayrıntılar temel çerçevenin içine yerleştirilir. Öğrencilerin önce ve yeni öğrendikleri arasında yatay ve dikey ilişkiler kurması sağlanarak anlamlı öğrenmeleri gerçekleştirilir.

ÖĞRETME SÜREÇLERİ VE ÖĞRETİM ETKİNLİKLERİ Öğretim Süreçleri Öğretim Etkinlikleri Dikkat : Tetikte olma 1. Dikkati çekme 2. Öğrenciyi hedeften haberdar etme ; hatırlanmasını sağlama 3. Ön şart öğrenmelerin hatırlanmasını sağlama 4. Uyarıcı materyali sunma (yeni öğrenmelerle ilgili) 5. Öğrenme rehberi sağlama 6. Performansı ortaya çıkarma 7. Geri bildirim sağlama 8. Performansı değerlendirme 9. Hatırlama ve transferi güçlendirme. Beklenti İşleyen belleğe(kısa süreli bellek) geri getirme Seçici algı Kodlama : Bilgiyi uzun süreli belleğe gönderme Tepkide bulunma Tepkiyi güçlendirme İpuçlarını kullanarak bilgiyi geri getirme

BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME Öğrencinin kendi etkinliklerine ve gözlemlerine dayalı olarak yargıya varmasını teşvik edici bir yaklaşımdır. Öğrenilecek konuya merak uyandırmak önemlidir. Merak güdüsünü harekete harekete geçirmek için belli seviyede belirsizlik yaratılmalıdır.Aşırılık kargaşaya yol açar.Bir problemi çözmek için yeterli ipuçlarını bulamayan bir müddet sonra çaba harcamaktan vazgeçer. Sunulan örneklerle öğrenci konunun yapısını, fikirler arasındaki ilişkileri, ilkeleri ve özellikleri keşfeder(üçgen ve üçgen olmayan örneklerle üçgenin özelliklerini bulma)

BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENMEYİ PLÂNLAMA BASAMAKLARI 1.Hedef ve davranışların açıkça belirlenmesi, 2. Soyut genelleme, kavram ve çözümlere ulaşılabilmesi için örnek durum ve örnek olmayan durumların tespit edilmesi. Sıfat kavramının tanımlanabilmesi için şişman çocuk, beyaz eldiven gibi örnek olan, çok çalışıyor, hızlı koşuyor gibi örnek olmayan durumlar belirlenmelidir. 3. Örnekler basitten - karmaşığa doğru, öğrencinin merakını sürdürecek; konunun zorluğu sebebiyle öğrenmekten vazgeçmesine sebep olmayacak şekilde sıralanmalıdır.Başarılabilecek kolay örnekler verme, öğrencinin öğrenme çabasını sürdürmesine yardım eder. 4. Başlangıç aşamasında genelleme ve tanımlar üzerinde odaklaşacağı için cevaplar çok yönlülük gösterebilir. Konu üzerinde odaklaştırmak zaman alabilir. Bunun için buluş yoluyla öğretim yapılacağı konularda daha fazla zaman ayırmak gerekir.

BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME ADIMLARI 1. Öğretmenin örnekleri sunması 2. Öğrencilerin örnekleri açıklamaları 3. Öğretmenin ek örnekler vermesi, 4. Öğrencilerin ek örnekleri açıklaması ve karşılaştırması 5. Öğretmenin ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunması, 6. Öğrencilerin zıt örnekleri karşılaştırması, 7. Öğretmenin teşhis edilen ilke, ilişki ve özellikleri vurgulaması, 8. Öğrencilerin tanımlamaları, ilişkileri, özellikleri ya da ilkeleri vurgulaması, 9. Öğrencilerin yeni örnekler vermesi (Tüm adımların basamak basamak izlenmesi şart değildir.)

ARAŞTIRMA-İNCELEME YOLUYLA ÖĞRETME STRATEJİSİ Araştırma yoluyla öğretme stratejisi, öğrencilerin belli bir konu ile ilgili problemi çözmek üzere harekete geçmelerini, araştırma etkinliklerini sürdürmelerini ve sonuca ulaşmalarını sağlar. Bu yolla, sadece o konu ile ilgili problem değil, gelecekte karşılaşılacak problemlerin de adım adım nasıl çözüleceğini öğrenilir.

ARAŞTIRMA-İNCELEME YOLUYLA İŞLENEN DERSİN DÖRT TEMEL BÖLÜMÜ Problemin öğrenciler tarafından belirlenmesi, hissedilmesi, tanımlanabilmesi, Hipotezler oluşturulması. Denenmek üzere geçici yargılar oluşturulması.. Elde yeterli kanıt yoksa, soru cümleleri de oluşturulabilir. Hipotezlerin test edilmesi, problemin çözümlenmesi için gerekli verilerin toplanması, Toplanan verilerin analizi, analiz sonuçlarının karşılaştırılması, yorumlanması ve sonuca ulaşma söz konusudur.

KUBAŞIK ÖĞRENME (İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİM)

KUBAŞIK ÖĞRENME NEDİR? Sınıf ortamında küçük karma kümeler oluşturma Ortak bir amaç Akademik bir konu Birbirlerinin öğrenmelerine yardımcı olma Küme başarısının değişik yollarla ödüllendirilmesi esastır.

ÖĞRENCİLER HANGİ ALANDA OLURLARSA OLSUNLAR ÜÇ BİÇİMDE ÖĞRENİRLER 1. Diğer öğrencilerle yarışma 2. Bireysel öğrenme yoluyla 3. Kubaşık olarak oluşturulan kümeler yoluyla -İşbirliği -Yardımlaşma, destek ve paylaşım, -Etkileşim, sorumluluk. Kişiler karşılaştırılmaz, gruplar başarılarına göre karşılaştırılır. Değerlendirmede grup üyelerinin grup çalışmalarına katkıları esastır.

KUBAŞIK ÖĞRENME İLKELERİ 1. Küme amaçları, 2. Bireysel sorumluluk, 3. Olumlu bağımlılık, 4. Yüz yüze destekleyici etkileşim, 5. Toplumsal beceriler ( kişiler arası ve küçük küme becerileri), 6. Küme işleyişinin değerlendirilmesi, 7. Küme büyüklüğü ( ideal sayı 4), 8. Karma küme, 9. Başarı için eşit fırsat

KÜME VE SINIF KİMLİĞİ OLUŞTURMAK, DÜŞÜNME BECERİLERİNİ GELİŞTİRMEK İÇİN YAPILABİLECEK ETKİNLİKLER Beyin fırtınası Ayna-Ayna Ters Ayna Küme Sloganı, Küme Şapkası, Tanışma Topu Düşün-Tartış-Paylaş Düşün-Tartış-Yaz-Paylaş, Kör El, Küme Amblemi, Küme El İşareti, Bak-Ara-Kümeni Bul