Nilgün Yılmaz Demirci2, Banu Salepci1 Endobronşiyal ultrasonografi eşliğinde yapılan transbronşiyal ince iğne aspirasyonunun ciddi komplikasyonları: Çok merkezli, retrospektif analiz Benan Çağlayan1, Aydın Yılmaz2, Semra Bilaçeroğlu3, Sevda Şener Cömert1, Nilgün Yılmaz Demirci2, Banu Salepci1 1Dr.Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, İstanbul 2Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, Ankara 3Dr.Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, İzmir

Giriş Endobronşiyal ultrasonografi, hiler mediastinal lenf nodlarının tanısında ve akciğer kanserinin nodal evrelemesinde çığır açan minimal invazif endoskopik tanı yöntemidir. Sensitivite ve spesifitesi mediastinoskopi ile karşılaştırılabilir düzeydir. Morbiditesi düşük bir yöntem olup bugüne kadar mortalite bildirilmemiştir.

Giriş Endobronşiyal ultrasonografinin komplikasyonlarına ilişkin çalışmalar genellikle olgu sunumu şeklindedir. Bu konuda geniş serileri içeren sadece 2 çalışma mevcuttur. Asano F. et al. Complications association with endobronchial ultrasoun-guided transbronchial needle aspiration: a nation wide survey by Japan Society for Respiratory Endoscopy. Respir Res. 2013, 10;14:50. doi: 10.1186/1465-9921-14-50. Vov Bartheld M.B. et al. Complication rate of endosonography (endobronchial and endoscopic ultrasound): A systematic review. R espiration 2014 Jan 16. [Epub ahead of print]

Amaç Ülkemizde 2000’li yılların sonlarında uygulanmaya başlanan EBUS- TBİA’ya ilişkin bugüne kadar bir çok çalışma yayınlanmış olmakla birlikte, işlemin komplikasyonları ile ilgili araştırma makalesi yoktur. Bu çalışma; ülkemizde EBUS-TBİA uygulanan merkezlerden elde edilen verilerle, işleme bağlı ciddi komplikasyonları ortaya koymak ve ciddi komplikasyon oranını saptamak amacıyla yapıldı.

Yöntemler Çok merkezli, retrospektif Çalışmaya katılan merkezler Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği Dr.Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği Dr.Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği Çalışma periyodu: Ekim 2008 – Ocak 2014 Her merkeze 15 soru içeren çalışma formu gönderildi. İlk uygulama tarihi Çalışma verilerinin toplandığı tarihe kadar EBUS-TBİA yapılan olgu sayısı Olguların demografik özellikleri EBUS-TBİA endikasyonlarının dağılımı Uygulanan anestezi ve sedasyon yöntemleri Aspirasyon yapılan toplam istasyon sayısı ve toplam TBİA sayısı Görülen ciddi komplikasyonlar Ciddi komplikasyon görülen olguların özellikleri

Yöntemler Ciddi komplikasyon Topikal adrenalin ve/veya soğuk SF uygulaması ile kontrol altına alınabilen ve başka müdahale gerektirmeyen kanamalar, İşlem sırasında ortaya çıkan geçici laringospazm, bronkospazm, geçici desatürasyonlar, İşlemden en geç 24 saat sonra sonlanan ateş dışındaki komplikasyonlar ciddi komplikasyon olarak kabul edildi.

Bulgular EBUS –TBİA Olympus 7,5 MHz lineer prob Olympus BF-UC160F-0L8, Olympus BF- UC260FW Olympus NA-201SX-4022 Anestezi ve sedasyon Lokal anestezi Bilinçli sedasyon (midazolam, midazolam+opioid, midazolam+propofol) Çalışmaya 3 merkezden toplam 3123 olgu dahil edildi Olguların 861’i (%27,6) kadın, 2262’si (%72,4) erkek ve yaş ortalaması 54,8±10,1 (16-83) idi.

n=493

Hastanelere göre endikasyonların dağılımı

Bulgular Lezyon karakteristikleri 362 (%11,6) peribronşiyal, parenkim içi lezyon 2761 (%88,4) hiler/mediastinal LN veya mediastinal kitle TBİA yapılan olgular 6115 LN istasyonu veya lezyon bölgesinden (1,96/n) 11.753 kez TBİA yapıldı (3,76/n, 1,92/istasyon/bölge) Final tanılar 1383 (%44,3) olguda malignite 1740 (%55,7) benign hastalık ya da reaktif adenit

Bulgular Toplam 5 (%0,16) olguda ciddi komplikasyon görüldü. Enfeksiyonlar 1 olguda 48 saatten uzun süren ateş (72 saat) 1 olguda mediastinal abse 1 olguda bronkojenik kistin enfeksiyonu 1 olguda perikardit 1 olguda minimal pnömomediasten + ampiyem 4 olgu hastanede (ort.21,7 ±20,7 gün ) yatarak tedavi aldı Tüm olgular iyileşme ile taburcu edildi

Bronkojenik kistin enfeksiyonu Streptococcus pneumonia Bulgular Komplikasyon Yaş Cins Amaç Ek hast. Bölge LN/lezyon çapı mm H.Yatış günü Kültür EBUS tanı Bronkojenik kistin enfeksiyonu 44 K Tanı - S 42 7 Streptococcus pneumonia Bronkojenik kist >24 s. ateş 74 E DM 4L-2R 14 Üreme yok** Akc. Adeno Ca Mediasten absesi 49 4R 18,5 22 Tüberküloz Pnömomedi-asten+ampiyem 78 Evre Prostat Ca 51 Streptococcus Constellatus*** Atrakotik LN Perikardit 62 PT 22,5 Üreme* yok Kistik lezyon * = Kan kültürü PT = Paratrakeal ** = Kan, idrar, balgam kültürü S = Subkarinal *** = Plevra sıvı kültürü

Kistik lezyon ve Perikardit Bronkojenik kist olgusu

Kistik lezyonlarda komplikasyon 2/10 = % 20

Sonuçlar EBUS-TBİA komplikasyon oranı düşük güvenli bir yöntem olmakla birlikte başta enfeksiyonlar olmak üzere ciddi komplikasyonlar görülebilmektedir. Çalışmamızda enfeksiyon dışında ciddi komplikasyon görülmemiştir Özellikle kistik lezyonlarda enfeksiyon riski yüksektir. Bu lezyonlarda aspirasyondan kaçınmak ya da antibiyotik uygulaması önerilir. Gerçek komplikasyon oranlarını belirlemek için prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.