FRANSA’ da YÜKSEKÖĞRETİM
Kültür, sanat ve turizm merkezi olarak bilinen Fransa; Kuzey Denizi, Manş Denizi, Atlas Okyanusu ve Akdeniz'le kuşatılmış 2700 kilometre uzunluğundaki muhteşem kıyı şeridi, doğal güzellikleri, tarihi ve turistik yerleriyle Avrupa'nın önemli ülkelerinden biridir.
Fransa’da yükseköğretim sistemi, eğitim kurumlarının amaç, tür ve bağlı oldukları kuruluşlar, öğrenci alma sistemi, verdikleri bitirme dereceleri, öğretim devreleri ve devreler arasındaki geçiş sistemindeki çeşitlilikler gibi nedenlerle oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir (Nieser, 1990, s.174).
Fransa’da yüksek öğretim, yüksek öğretimin ilk aşaması olan lise bitirme sınavından (Bakalorya) sonra öğrenime devam niteliğindeki öğretimlerin tümü olarak tanımlanabilir. Yüksek öğretimde okuyan 2.14 milyon öğrenci bulunmaktadır. Yirmi yılda neredeyse ikiye katlanan öğrenci sayısı, büyük bir gelişmeye işaret etmektedir (1960’da 300.000 öğrenci okumaktayken 1980’de 1.200.000’e yakın öğrenci bulunmaktaydı).
Beş yıldan beri değişmeden kalmış olan bu sayının, özellikle nüfus artış tahminleri göz önüne alınacak olursa önümüzdeki yıllarda da değişmemesi gerekmektedir. Fransa şimdi açığını kapatmış durumdadır ve yüksek öğrenime giren öğrenci sayısında, ön lisans öğretiminde (bakaloryadan sonra iki yıllık) daha büyük bir artışla, OECD ülkeleri oranlarıyla boy ölçüşür hale gelmiştir.
Yükseköğretime girişte aranan temel koşul, kişilerin bir olgunluk diploması almış olmaları veya bir yıllık bir hazırlık öğreniminden sonra yetkili üniversiteler tarafından ulusal düzeyde yapılan üniversiteye giriş sınavını kazanmaları ya da olgunluk diplomasına eşdeğerliğini resmen tanınan ülke içinde veya dışında alınmış bir diplomaya sahip olmalarıdır.(EURYDICE, 1994, s.135).
Fransa’da büyük sayıda yüksek eğitim kurumu bulunur Fransa’da büyük sayıda yüksek eğitim kurumu bulunur.Bunlar devlete bağlı veya özeldir. Devlete bağlı okullar devlet tarafından desteklendikleri için verilen eğitim temelde ücretsizdir. İster özel ister devlete bağlı olsun, tüm bu yüksek eğitim kurumlarının sayısı, çeşitliliği ve özellikleri onları sınıflandırmayı zorlaştırmaktadır. Yine de üç ana başlıkta toplayabiliriz : 1. Büyük okullar 2. Üniversiteler 3. Teknik eğitim kurumları (ticaret ve endüstri odalarına bağlı "consulaire" ) Bütün bu kurumlarda dersler Fransızca verilmektedir.
Birincisi devletle ortaklık sözleşmesi yapmış özel okullardır Birincisi devletle ortaklık sözleşmesi yapmış özel okullardır.Bu okullar gerek eğitim yönünden gerekse de öğretmen alımı bakımından devlet okullarına çok yakındırlar.Para yardımı alırlar ve öğretmenlerin maaşı da devlet tarafından ödenir.Bu yardımlar dolayısıyla, eğitim ücretleri sözleşme dışı özel kurumlardan oldukça düşüktür.
Sözleşme dışı kurumların devletle hiç bir bağlantıları yoktur Sözleşme dışı kurumların devletle hiç bir bağlantıları yoktur.Eğitim ücretleri genellikle yüksektir. Fransa sahip olduğu 90 devlet üniversitesindeki 1, 5 milyonu aşan öğrencisiyle tüm yüksek öğrenimin % 74 ünü oluşturur.Üniversite eğitimi öğrencilere çok değişik alanlar sunar. Bunlardan bazıları; bilim ve teknoloji, edebiyat, dünya dilleri, sanat, sosyal bilimler, hukuk, iktisat, işletme, tıptır.
Üniversite eğitimi birbirini takip eden 3 eğitim devresinden oluşur. 1 Üniversite eğitimi birbirini takip eden 3 eğitim devresinden oluşur. 1. devre 2 yıllık genel eğitim dönemidir, bu devrede teorik olarak genel eğitim verilir ve bir uzmanlık dalı seçilmez. 2.devre yine 2 yıllık lisans ve ustalık dönemidir bu dönemde bir dal seçilir ya da teknik diplomalar alınabilir. 3. devre ise 1-6 yıl arası değişen uzmanlık ve doktora döneminden oluşur. Bu dönemde ise öğrenciler dallarına göre onları profesyonel hayatlarına hazırlayacak diplomalarını yaparlar ve eğitim sürelerine göre bir üst formasyona geçebilmek için her eğitim yılı sonunda sınava girerler. Master programların da özellikle mesleki amaçlı olanlarda formasyonların amacı mesleğe geçişi kolaylaştırmaktır.
Üniversitelere Giriş Koşulları: Üniversiteler; bakalorya, diplôme d’accès aux études universitaires (DAEU, veya “üniversite çalışmalarına kabul diploması) ya da bunlara eşdeğer bir yeterlilik belgesi sahibi öğrencileri kabul eder; tıp, dişçilik ve eczacılık alanları ve de IUT’ler hariç başka herhangi bir seçim prosedürü uygulanmaz. Büyük okullar olarak bilinen en prestijli yükseköğretim “okulları”na kabul, yapılan bir sınav sonucunda alınan başarıya göre gerçekleşir; öğrenciler bu sınava hazırlanmak için CGPE’ de iki yıl süren bir hazırlık eğitimi alırlar. Genel olarak, üniversite sektörü dışında yer alan oldukça büyük bir çeşitliliğe sahip kurumlara kabul süreci, katı seçim prosedürleri üzerine oturtulmuştur.
Ancak, 2002 Nisan ayından bu yana ve bir Avrupa Yüksek Öğretim Alanı geliştirmek için hazırlanan Bologna Süreci’nin uygulanma safhasına uygun olarak, Fransız yükseköğretiminin yapısını Avrupa 3-5-8 sistemine (bakalorya (lise bitirme) sınavını takip eden üç yıl, beş yıl ve sekiz yıl) veya lisans, mastır ve doktora anlamına gelen LMD sistemine aşamalı olarak uydurmaya yönelik bir bakış açısıyla bir dizi yönetmelik çıkarılmış ve yayınlanmıştır.
Dolayısıyla, yükseköğretimden sorumlu bakanlık, derslerini dönemler ve modüller halinde yeniden yapılandırmak ve bu sayede Avrupa Kredi Transfer Sistemi (ECTS)’ne uygun olarak öğrencilerin kredi toplamasını sağlamak amacıyla içerisinde bulundukları dört yıllık sözleşmelerini yenileme sürecinde üniversiteleri teşvik etmekte ve desteklemektedir. Genel olarak üç yıllık bir süre içinde 180 krediyi toplamayı başarabilen öğrenciler lisans diploması almaya hak kazanırlar; mastır derecesi alabilmek içinse 300 kredi toplamak gerekmektedir (lisans diplomasının ardından 120 krediye daha ihtiyaç vardır; bu da iki yıl daha eğitim görmek anlamına gelmektedir).
Fransız yüksek öğretim sistemin den bazı rakamlar: 230 000’i yabancı olmak üzere yaklaşık 200 0000 yüksek öğrenim öğrencisi. 90 üniversite. 200 Yüksek Okul : (Sınav, dosya ile) seçerek öğrenci alan ve özel diplomalar veren uzmanlaşmış öğretim kurumları (Mühendislik, işletme, ticaret, mimarlık veterinerlik,vb. okulları).
Fransız yüksek öğretim sistemin de dönemler ve diplomalar: « Başlor » : Fransızca « Bachelor », Anglo-sakson ülkelerde dünya çapında geçerliliği bulunan lisans dengi bir düzey. « Diplôme Universitaire de Technologie » (DUT) : Üniversite Teknoloji Diploması « Lisans » : 3 yıllık üniversite öğreniminden sonra. « Mastır » (Araştırma ya da Mesleki) : Lisanstan sonra 2 yıl. « Doktora » : Araştırma mastır’ından sonra 3 - 4 yıl. « Mühendis » : 2 Yıl hazırlık + 3 yıl mühendislik okulu. Özel diplomalar (veterinerlik, mimarlık, tıp) : 6 Yıl.
1.sınıf LICENCE 1 2.sınıf LICENCE 2 3.sınıf LICENCE 3 4.sınıf MASTER 1 5.sınıf MASTER 2 Fransa’da üniversite eğitimi 3 + 2 yıl sürüyor. Istisnalar : Mühendislik 5 yıl Eczacılık 5 yıl (en az) Mimarlık 6 yıl Diş hekimliği 6 yıl (en az) Tıp 9 yıl (en az)
Bakalorya, orta öğrenimi bitirme imtihanı ya da üniversitelerin verdiği en aşağı akademik paye. Avrupa ve Amerika'daki bazı yüksek okullarda, bitirme imtihanını vermeden yapılan bazı imtihanlara bakalorya denmektedir. Bu üniversitelerin bazı fakültelerinde çeşitli imtihanlarda başarı kazanan öğrencilere, başarı kazandığı dersle ilgili akademik payeler verilmektedir. Türkiye'de ilk defa 1867 yılında kurulan Galatasaray Lisesi'nde uygulanmıştır. İkinci Meşrutiyet devrinde, liselerle denk olan o zamanki idadileri bitirenlerin yüksek okullara ve üniversitelere girmeleri, bakalorya denilen imtihanı vermeleri ile mümkün olmuştur. http://tr.wikipedia.org/wiki/Bakalorya
kaynakça Sağlam,M(1999). Avrupa Ülkelerinde Eğitim Sistemi, Anadolu üniversitesi Yayınları, Eskişehir Eurydice, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı(http://www.eurydice.org). http://tr.wikipedia.org/wiki/Bakalorya
HAZIRLAYAN: Naile OKUMUŞ 080645014 İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Danışman: Prof.Dr.Mustafa ERGÜN