AVRUPA TARİHİ YENİÇAĞDA
Yeni Çağ Avrupa’sının Genel Özellikleri Feodalite (derebeylik) yıkıldı. Mutlak krallıklar ( monarşi) kuruldu. Kilise’nin gücü azaldı. Papazların devlet işlerine karışmaları engellendi. Ticaret faaliyetleri bölgesel olmaktan çıktı. Bütün Avrupa’ya ve kıtalara yayıldı. I-Teknolojik Gelişmeler A) Barutun ateşli silahlarda kullanılması. -Derebeylik yıkıldı,mutlak krallıklar (monarşi) kuruldu -Güçlenen krallar papaların etkilerine son verdiler -Şövalyelik olgusuna son verildi,sürekli ordular kuruldu
B) Kağıt ve matbaanın yayılması. -Çok sayıda kitap basılmış ve ucuza satılmıştır -Okur yazar sayısı artmıştır -Bilim kültür ve düşünce hayatı gelişmiştir. -Rönesans ve reform hareketlerine zemin hazırlanmıştır -Skolastik düşünce yerine pozitif düşünceye bırakmıştır. C) Pusula, gemicilik ve haritacılığın gelişmesi. Coğrafi keşifler gerçekleşti Yeni ticaret yolları bulundu
D) Coğrafi Keşifler Coğrafi keşiflerin Sebepleri 1- Pusula, gemicilik ve coğrafya bilgilerinin gelişmesi 2- Avrupalıların Hindistan hammadde kaynaklarına ulaşmak istemeleri 3- Ticaret yollarının Türklerin elinde olması 4- Uzak doğudan gelen malların Avrupalılara pahalıya mal olması 5- Ticaretin gelişmesiyle Avrupa’da az bulunan altın ve gümüşe daha fazla ihtiyaç duyulması 6- Avrupalıların Hıristiyanlığı Avrupa dışına yaymak istemeleri
YAPILAN KEŞİFLER 1- Ümit Burnu’nun Bulunması: Portekizli denizci Bartelmi Diaz, 1487’de yeni bir umut kaynağı olan Ümit Burnu’nu keşfetmiştir. 1497’de Portekizli gemici Vasko Dö Gama Hindistan’a ulaşmıştır. Böylece Hint Deniz yolu Portekizlilerin eline geçti. Osmanlı Devleti, ekonomik yönden olumsuz etkilenmiştir. 2- Amerika’nın Keşfi: İspanyol denizci Cristoph Colomb 1492’de Hindistan sandığı Amerika’ya ulaşmıştır. Fakat buranın yeni bir kıta olduğunu Portekizli denizci Americo Vespuçi ispatlamış ve kıtaya adını vermiştir. 3- Dünya’nın Dolaşılması Portekizli Macellan Dünya’nın yuvarlaklığını ispatlamak için sürekli batıya doğru hareket etmiştir. Ölmesi üzerine arkadaşı Del Kano seyahati 1522’de tamamlamış ve dünyanın yuvarlak olduğunu ispatlamıştır.
Coğrafi Keşiflerin Sonuçları Yeni Ülkeler, bitkiler, medeniyetler ve hayvan türleri keşfedildi. Avrupalılar keşfedilen yerlerde sömürge imp. kurdular. Değerli madenler Avrupa’ya taşındı Avrupa’da zenginlik kaynağı altın vs oldu. Yeni ticaret yolları bulundu, İpek ve Baharat yolları önemini kaybetti. Akdeniz Limanları önemini kaybetti,Atlas Okyanusundaki Limanlar önem kazandılar. Avrupa devletleri arasında sömürgecilik savaşları başladı Ticaretle uğraşan Burjuva sınıfı zenginleşti. Hıristiyanlık keşfedilen yerlere yayıldı. Kiliseye güven ve dini inançlar zayıfladı, çünkü kilisenin dünya ile ilgili bilgilerinin yanlış olduğu ortaya çıktı. Osmanlı devleti ve İslam dünyası olumsuz yönde etkilendi. Rönesans ve reforma ortam hazırlandı.
Rönesans’ın Sebepleri Avrupa da XV. ve XVl. YY’larda Önce İtalya da başlayıp sonra tüm Avrupa'ya yayılan edebiyat, sanat, düşünce ve bilim alanlarındaki, yenilik, gelişme ve anlayışlara RÖNESANS (Yeniden Doğuş) denir. Rönesans’ın Sebepleri Haçlı seferleri ile İslam dünyasındaki bilimsel ve teknolojik gelişmelerin batıya taşıması Eski Roma ve Yunan uygarlığına ait eserlerin incelenmesi Matbaanın etkisi Coğrafi keşiflerin etkisiyle düşünce ve sanat eserlerine değer veren MESEN sınıfının ortaya çıkması Avrupa'da Üstün yetenekli sanatçıların yetişmesi Yazar, şair ve sanatçıları koruyan kişilerin bulunması İlk Olarak İtalya da başlamıştır, Rönesans’ın İtalya’da Başlama Sebepleri Coğrafi konumu, İslam dünyasına yakınlığı, ortada bulunması İtalyan şehir devletlerinin zenginliği Hıristiyanlığın dini merkezi olması Sanatçıların korunması
RÖNESANS; İlk Olarak HÜMANİZMA akımı ile edebiyat alanında başlamıştır Yunanca,İbranice ,Latince metinleri inceleyenlere Hümanist doğan akıma da hümanizma denir Resim heykeltıraş mimari alanlarda da etkili olmuştur. Rönesans'ın Sonuçları Avrupa’da Skolastik düşünce yıkılmış, deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce doğmuştur Bilim sanat ve edebiyatta yeni düşünceler ortaya çıkmıştır Teknoloji ve sanayinin gelişmesine zemin hazırlanmıştır. Reform hareketlerinin başlaması sağlanmıştır
REFORM Reformun Sebepleri Katolik kilisenin bozulması XVI.YY da Katolik mezhebindeki bozulmalar karşısında İlk olarak Almanya'da başlayan dinde yeni düzenlemeler yapılmasına Reform denir. Reformun Sebepleri Katolik kilisenin bozulması İncil’in Latinceden İngilizce Fransızca Ve Almanca gibi ulusal dillere çevrilmesiyle din adamlarının söyledikleriyle İncil’de yazılanların uymadıklarının görülmesi Rönesans’ın etkisiyle özgür düşüncenin yayılması Kilisenin elindeki yetkilerle halkı sömürmesi Endülijans sorunu, para karşılığında günahların affı ve cennet vaadi
Reform’un Almanya’da Ortaya Çıkma Nedenleri 1- İncil’in ilk olarak Almancaya çevrilmesi 2- Almanya’da siyasi birliğin olmaması 3- Katolik Kilisesi’nin ekonomik ve siyasi baskı uygulaması 4- Alman hümanistlerin etkili olması.
Katolik kilisesi
Reformun ortaya çıkışı ve Yayılması İlk olarak Almanya’da Martin Luther Başlatmıştır. 1517 de Wittenberg kilisenin kapısına bildiri asan Luther, -Papalığın günah affı yetkisinin olmadığını -Allah ile Kul arasına kimsenin giremeyeceğini -Endülijansın bir suç olduğunu açıklamıştır Bu fikirler fakir Alman halkı arasında büyük ilgi görür Papa X. Leon, Martin Luther’i Aforoz eder Luther Aforoz kağıdını herkesin gözü önünde yırtar Papa Şarlken’den Luther'in İdamını ister ancak Saksonya prensi Luther’i korur Luther'in görüşlerinin etkisiyle ayaklanan halk ve şövalyeler kilise mallarını yağmalarlar
Şarlken sorunu çözmek için Diyet Meclisini Toplamıştır (1529) Burada alınan kararlara Alman Prensleri Protesto ettiler. Bu nedenle yeni oluşan mezhebe PROTESTANLIK denmiştir. Almanya da 25 yıl süren mücadeleler sonunda taraflar arasında OUGSBURG ANLAŞMASI imzalanarak Protestanlık resmen tanınmıştır. (1555) Halk bağlı olduğu hükümdar ve ya prensin kabul ettiği mezhebe girecekti.(Henüz din ve mezhep özgürlüğünün olmadığı görülmektedir) -Almanya dışında; Fransa’da Kalven Kalvenizm’i kurdu.1598 de Nant Fermanı ile mezhepler serbest bırakıldı. İngiltere’de Kral VIII. Henry Anglikan Kilisesini kurarak kendisine bağladı (Anglikanizm)
Reformun Sonuçları Avrupa da Mezhep birliği bozuldu Protestanlık, Kalvenizm, ve Anglikanizm gibi yeni mezhepler ortaya çıkmıştır Katolik kilisesi kendine çeki düzen vererek Hıristiyanlığın yayılmasına çalışmıştır. Papa ve din adamlarına duyulan güven azalmıştır. Katolik mezhebinden ayrılan ülkelerde kilisenin malları yağmalanmış,topraklarına el konulmuştur Okullar, kiliselerin elinden alınarak laik eğitim kurumları açılmıştır. Böylece kilisenin eğitim ve bilim üzerindeki baskıları ortadan kalkmıştır. Osmanlılar Hıristiyanlığı parçalamak için Reformu desteklemiştir, bu sayede Osmanlının Avrupa içlerine ilerlemesi kolaylaşmıştır.
KONU BiTTi TEŞEKKÜRLER