TARTI ALETLERİ YETKİLİ MUAYENE SERVİSLERİ İDARİ EĞİTİMİ ARALIK 2013
Sunum Planı 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu Ölçü ve Ölçü Aletleri Damga Yönetmeliği
ÖLÇÜLER VE AYAR KANUNU
3516 Sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu Kanun Numarası : 3516 Kabul Tarihi : 11/01/1989 Resmi Gazete Tarih-Sayısı :21/01/1989 -20056
Kanun beş temel bölümden oluşmaktadır: Kanunun Sistematiği Kanun beş temel bölümden oluşmaktadır: Terimlerin ve birimlerin tanımları ve kullanılması Muayene, damgalama ve yasaklar Ceza Hükümleri Mali hükümler Çeşitli Hükümler
Kanunun Amacı Kanunun Kapsamı Milli ekonominin ve ticaretin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak Türkiye hudutları içinde her türlü ölçü ve ölçü aletlerinin doğru ayarlı ve uluslararası birimler sistemine uygun olarak imalini ve kullanılmasını sağlamaktır. Kanunun Kapsamı Uzunluk, alan, hacim, ağırlık ölçüleri, areometreler, hububat muayene aletleri, elektrik, su, havagazı, doğalgaz, akaryakıt sayaçları, taksimetreler, naklimetreler, akım ve gerilim ölçü transformatörleri ile demiryolu yük ve sarnıçlı vagonlarının muayenesi, ayarlanması ve damgalanması bu Kanun hükümlerine göre yapılır.
05/08/2006 tarih ve 26250 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 2006/10736 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kanun Kapsamına Alınanlar “Basınç, yoğunluk, hız, zaman, sıcaklık ve ısı ölçüm aletleri, alkolmetre ve alkol hidrometreleri, alkol tabloları, tartı aletleri, hazır ambalajlama işlemleri, hububat muayene aletleri, sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gaz sayaçları ile sıvıların veya gazların kütlesel ölçümünü yapan sistemler, su haricindeki sıvıların ölçüm sistemleri, trafikte hız ölçümünde kullanılan aletler, taşıtlarda kullanılan hız ölçerler ve hız sınırlayıcıları, takograf cihazları, motorlu taşıt lastiklerinin hava basıncı ölçümünde kullanılan cihazlar, sağlık, güvenlik ve çevrenin korunması hizmetlerinde kullanılan ölçüm cihazları, gemi tankları, ölçü şişeleri ile ölçü olarak kullanılan ecza kapları”
Kanun Kapsamı Dışında Bırakılan Konular “İstisnalar” başlıklı 3 üncü madde ile düzenlenmiştir. Uluslararası birimler sisteminin uygulanmadığı ülkelerle ilgili hususlar, Uluslararası birimler sisteminin uygulanmadığı ülkelere ticaret eşyası ihracı ile uğraşan müessese ve fabrikalarda özellikle bu işler için kullanılan ölçü ve ölçü aletleri, 1782 sayılı Ölçüler Kanununun yürürlüğe girdiği 1/1/1933 tarihinden önce düzenlenmiş bulunan tapu, kontrat ve senet gibi kayıt ve belgeler, Kullanılmayan antika ölçü ve ölçü aletleri,
Öğretim işlerinde, para ve mücevherat yapımında veya taşıdığı özellikler bakımından Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca uygun görülecek özel, kişisel veya teknik işlerde kullanılan veya sanayi kuruluşlarında özellikle imalata yarayıp mamullerin miktarını tespitle ilgisi bulunmayan ölçü ve ölçü aletleri (teknik işler dışında ve ticarette kullanılabilecek nitelikte olanların üzerinde “Alım ve satım işlerinde kullanılamaz” ibaresi bulunmak şartıyla), Münhasıran banyo ve mutfaklarda kullanılmak maksadıyla imal edilmiş bulunan dinamometrik tartı aletleri, Silahlı Kuvvetlerin donatım ve donanımına ait olup alım satımla ilgisi bulunmayan teknik ölçü ve ölçü aletleri.
Muayeneler İlk muayene Periyodik muayene Ani muayene Şikayet muayenesi Stok muayenesi
Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Muayene ve Damgalama Ücretleri 3516 sayılı Kanunun “Muayene ve Damgalama Ücreti” başlıklı 17 nci maddesinde yer alan “Bakanlık ölçüler ve ayar kuruluşlarınca yapılan ilk, periyodik ve stok muayeneleri sonunda damgalanan veya yerine belge verilen ölçü ve ölçü aletleri için Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte belirtilecek miktar ve esaslara göre muayene ve damga ücreti alınır.” hükmüne istinaden 08/02/1989 tarih ve 20074 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ölçü ve Ölçü Aletlerinden Alınacak Muayene ve Damgalama Ücret Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir.
3516 SAYILI KANUNDA YASAKLAR VE CEZA HÜKÜMLERİ 3 ayrı madde ile düzenlenmiştir Madde 14 Yasaklar Madde 15 İdari Cezalar Madde 16 Adli Cezalar
Madde 14: Yasaklar a) Uluslararası Birimler Sistemine göre yapılmamış olan veya bu sisteme göre imal edilmiş olmakla beraber, nitelikleri bakımından bu Kanun hükümlerine uygun bulunmayan ölçü ve ölçü aletlerinin ticaret maksadıyla yurda sokulması veya yapılması, b) Damgalanmamış ölçü ve ölçü aletlerinin satışa arzı veya satılması, satışına aracılık edilmesi, alım satımda kullanılması veya alım satım yerlerinde bulundurulması, c) Doğru olmadığı açıkça belli olan ölçü ve ölçü aletleri ile veya bu aletlerin ayarı bozulmak suretiyle ölçme yapılması veya bunların alım satım yerlerinde bulundurulması,
d) Damgası kopmuş, bozulmuş, periyodik muayene zamanında müracaat edilmemiş veya damga süresi geçirilmiş veya damgaları iptal edilmiş ölçü ve ölçü aletlerinin kullanılması, satışa arzı veya satılması, alım satım yerlerinde bulundurulması, damgaları iptal edilmiş ölçü ve ölçü aletlerinin, tamirlerinden sonra tekrar muayene ve damga yaptırılmadan sahiplerine teslimi, e) Bu Kanun kapsamına giren ölçü ve ölçü aletlerinin tamir ve ayarlarının Bakanlığın yetki belgesini taşımayan kişilerce yapılması, f) Ambalajında belirtilen veya yetkili makamlarca tespit edilen miktarlara uymayan bir malın satışa arzı, g) Bakanlıkça tespit edilen tarifeler üstünde ücret talep etmek veya almak.
3516 SAYILI KANUNDA CEZA HÜKÜMLERİ Madde 15 İDARİ CEZALAR Madde 16 ADLİ CEZALAR
İkiyüzdoksaniki (292) Türk Lirası idarî para cezası İHLAL YAPTIRIM Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen istisna dışında, resmi ve özel sözleşmelerde, her türlü evrak, belge ve ilanlar ile miktar belirtilen etiketlerde ve kanunlara göre tutulan defterlerde uluslararası birimleri kullanmama İkiyüzdoksaniki (292) Türk Lirası idarî para cezası Yurt içinde ölçü ve ölçü aleti yapan fabrika ve imalathanelerle tamir atölyelerinde, yapılan veya tamir edilen ölçü ve ölçü aletleri için Bakanlıkça tespit edilen esaslar dahilinde ve örneğine uygun, tasdikli imalat defteri tutmama Yediyüzotuziki (732) Türk Lirasından yedibinüçyüzyirmialtı (7326) Türk Lirasına kadar idarî para cezası Damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi dolmuş ölçü aletini kullanma Bindörtyüzaltmışdört (1464) Türk Lirası idarî para cezası mülkiyetin kamuya geçirilmesi
yediyüzotuziki (732) Türk Lirası idarî para cezası İHLAL YAPTIRIM Yetkisiz olduğu halde, bu Kanun kapsamına giren ölçü aletlerinin bakım ve tamirini yapma yediyüzotuziki (732) Türk Lirası idarî para cezası Ayarı doğru olmayan ölçü aletlerini kullanma Yüzkırkaltı (146) Türk Lirası idarî para cezası mülkiyetin kamuya geçirilmesi Ambalajında belirtilen veya yetkili makamlarca tespit edilen miktarlara uymayan bir malı üretme, satışa arzetme veya satma Bindörtyüzaltmışdört (1464) Türk Lirasından ondörtbinaltıyüzellibir (14651) Türk Lirasına kadar idarî para cezası Kanun hükümleri gereğince Bakanlıkça tespit edilen tarifeler üstünde ücret talep etme veya alma yediyüzotuziki (732) Türk Lirasından Bindörtyüzaltmışdört (1464) Türk Lirasına kadar idarî para cezası
İHLAL YAPTIRIM Uluslararası birimler sistemine göre yapılmamış olan veya bu sisteme göre imal edilmiş olmakla beraber nitelikleri bakımından bu Kanun hükümlerine uygun bulunmayan ölçü ve ölçü aletlerini ticaret maksadıyla imal etme, ithal etme, satma, satışa arzetme, satın alma, bulundurma veya bu özelliğini bilerek nakletme bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası Damgalanmamış ölçü ve ölçü aletlerini satma, satışa arzetme veya ticari ilişkide kullanma bir yıla kadar hapis cezası Ayarının doğru olmadığını bildiği aletle ölçü yapma ve bu suretle haksız menfaat temin etme Türk Ceza Kanununun dolandırıcılık suçuna ilişkin hükümlerine göre
Ölçü ve Ölçü Aletleri Damga Yönetmeliği
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu kapsamında bulunan ölçü ve ölçü aletlerinin damga işlemleriyle ilgili usul ve esasları kapsar.
İl Müdürlükleri Damgası MADDE 6 – (1) İl müdürlükleri tarafından damgası yapılan ölçü ve ölçü aletlerinde kullanılacak damga üzerinde; 71/316/AT’ta belirtilen şekilde ve ölçülerde olmak üzere; altıgen, "e", stilize harf ve rakamlar bulunur. Altıgen içerisinde damganın yapıldığı yılı gösteren yıl işareti, "e" nin üst bölümünde ülke kodu "TR" ile il müdürlüğünü ifade eden "2" rakamı, "e" nin alt bölümünde "il trafik kodu" ile damgayı kullanan personeli ifade eden ‘01’, ‘02’, ‘03’, … gibi kod numarası bulunur. Bakanlık gerekli gördüğü takdirde ilave emniyet tedbiri olarak plastik damga da kullanabilir.
Grup Merkezi Belediye Ölçüler ve Ayar Memurluğu Damgası MADDE 7 – (1) Belediyeler tarafından periyodik muayenesi yapılan ölçü ve ölçü aletlerinde kullanılacak damga üzerinde; 71/316/AT’ta belirtilen şekilde ve ölçülerde olmak üzere; altıgen, "e", stilize harf ve rakamlar bulunur. Altıgen içerisinde damganın yapıldığı yılı gösteren yıl işareti, "e" nin üst bölümünde ülke kodu "TR" ile belediyeyi ifade eden "3" rakamı, "e" nin alt bölümünde grup merkezi belediye ölçüler ve ayar memurluğu kodu ile damgayı kullanan personeli ifade eden ‘1’, ‘2’, ‘3’, … gibi kod numarası bulunur.
TEŞEKKÜR EDERİM