HEPATİK MR KONTRAST MADDELER Dr.Kenan Bıçakcı ÇÜTF Radyoloji Anabilim Dalı
HEPATİK MR KONTRAST MADDELER Doku kompartmanlarına göre; Ekstrasellüler KM Hepatobilier KM Retiküloendotelyal KM Biodistribüsyonlarına göre; Nonspesifik KM Karaciğere spesifik KM
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER Nonspesifik, paramanyetik İntravasküler ekstrasellüler boşluk Gadolinyum şelatları Gd-DTPA (Magnevist/Schering) Gd-DTPA-BMA (Omniscan/Opakim) Gd-DOTA (Dotarem/Guerbet) Gd-HP-DO3A (Prohance/Bracco) Gadobutrol 1M (Gadovist/Schering)
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER Rutin uygulama dozu 0.1 mmol/kg va. Yarılanma ömrü Ort. 10 dk Vücuttan atılım %96-100 böbrekler T1 süresi (+ kontrast)
Gd-BOPTA ve Gadobutrol Gd-BOPTA (Multihance/Bracco); Ekstrasellüler; hepatosit spesifik Hepatik uygulama dozu 0.05 mmol/kg va. Gadobutrol; 1M konsantrasyon
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER: UYGULAMA T1 ağırlıklı nefes tutmalı dinamik sekans Arteryel faz; Bolus enjeksiyondan 15-20sn sonra Portal faz Bolus enjeksiyondan 50-60sn sonra Hepatik venöz faz Bolus enjeksiyondan 90sn-5dk sonra
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER: UYGULAMA KC kanlanması %25 hepatik arter %75 portal ven KC lezyonlarının kanlanması Hepatik arter
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER: UYGULAMA Arteryel faz Hipervasküler lezyonlar hiperintens, KC hipointens (hcc, hemanjiom, fnh gibi) Portal faz Hipovasküler lezyonlar (metastazlar) Hepatik venöz faz Hemanjiomlarda sentripedal kontrast tutulumu,hipervasküler lezyonlardan kontrast yıkanışı
HCC
KOLON CA MET
HEMANJİOM
EKSTRASELLÜLER (ES) KONTRAST MADDELER: PROBLEMLER Zamanlama (özellikle arteryel faz) 1-1.5cm’den küçük lezyonların ayırıcı tanısı (hemanjiom, kistik lezyon, hipovasküler met.) Hipervasküler malign lezyonlarla adenom-FNH arasında ayırım Kronik KC’de hcc araştırılması
HEPATOBİLİER KONTRAST MADDELER Hepatositler tarafından tutulur Hepatik fonksiyon değerlendirilir Safra yolları ve böbreklerle atılır Normal KC parankim T1 zamanını kısaltır Hepatosit içermeyen fokal lezyonlar daha belirginleşir
HEPATOBİLİER KONTRAST MADDELER Mn-DPDP (Teslascan/Opakim) Gd-BOPTA (Multihance/Bracco) Gd-EOB-DTPA (Eovist/Schering)
hepatositler pankreas Mn-DPDP(Teslascan) Manganez şelatı serbest manganez hepatositler pankreas gastrik mukoza Fodipir ligandı böbrekler safra
Mn-DPDP Normal hepatositlerce tutulur Canlıda T1 etkisi Gd’dan 3 misli fazladır 0.5µmol; 0.5 ml/kg va. 2-3ml/dk infüzyon 20.dk’da KC’de maks. sinyal artışı KC’de sinyal artışı 4 saat sürer 24 saat sonraki çekimlerde mal.lezyonlarda periferal tutulum
Mn-DPDP Avantajları: Dezavantajları: Hepatosit içeren lezyonları saptama(FNH, adenom, rej.nodülü) Kr.KC’de hcc saptama(24saat sonra) Dezavantajları: Mln/bn lezyon (hem.,kist) ayrımı Endokrin tm met. İyi dif.hcc ayrımı
MET FNH
ES-KC spesifik KM Gd-BOPTA (Multihance/Bracco) Lipofilik şelat; hepatobilier distrübisyon; renal atılım T1 kontrastı diğer ES KM’lere göre X2 0.5 M kons; 0.05mmol/kg va. İkili etki: nonspesifik ES ve hepatosit spesifik İv/ES amaçlı hepatik vasküler dinamik Hepatosit sp: fnh, adenom/hcc ayrımı
Retiküloendotelyal sistem KM Dekstran, mannitol veya sitratla kaplı süperparamanyetik demiroksit partikülleri AMI-25 (Endorem/Guerbet) 15µmol/kg va. 100 ml %5glukoz 30 dk bifazik inf. İnfüzyon sonrası 30dk-3saatte inceleme SHU-555A (Resovist/Schering) 8 µmol/kg va. Bolus enjeksiyon
Retiküloendotelyal sistem KM Plasma yarılanma ömrü ort. 8 dk. %85’i KC kupfer h, gerisi büyük oranda dalaktan elimine edilir. KC, dalak, Kİ ve LN’daki fagositik aktivite KC’de yarılanma ömrü 3-4gün T1 ve T2 süresini kısaltır Hızlı infüzyona bağlı sırt ve bel ağrısı Hemokromatozda kontrendike
Retiküloendotelyal sistem KM T1 ve T2 süresini kısaltarak (-) kontrast etkisi T1, T2* SGPR ve T2 FSE Kupfer içermeyen lezyonlar T2’de daha belirgin, T1’de ise daha hipointens Adenom, fnh, rej.nodülü, disp.nodül, iyi dif.hcc hipointens Hemanjiom göllenme etkisiyle T2’de sinyal azalması, T1’de ise sinyal artışı
Retiküloendotelyal sistem KM Avantajları Tm hastalarında tedavi öncesi KC met varlığı/sayısının belirlenmesi Adenom, fnh karakterizasyonu Kr.KC’de hcc araştırılması <1cm hemanjiomlar (T1 görüntülerde) Dezavantajları 2 kez inceleme sensitivite, spesifite
AKCİĞER CA
HCC
HCC POST KE
KOLON CA MET