Yenilikçi Yöntemlerle Kayıtlı İstihdamın T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Strateji Geliştirme Başkanlığı AB ve Yurtdışı İlişkiler Daire Başkanlığı Yenilikçi Yöntemlerle Kayıtlı İstihdamın Teşvik Edilmesi Projesi Açılış Konferansı Ankara Ocak 2011

Kayıtlı İstihdamın Teşvik Edilmesi Projesi Projemiz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonunda bulunan “İnsan Kaynaklarının Geliştirmesi Operasyonel Programı”nın 1.3 numaralı Kayıtlı İstihdamın Teşviki tedbiri kapsamında hayata geçirilmiştir. Proje, 28 Eylül 2010 tarihinde başlamıştır. Projenin süresi 21 ay olarak öngörülmüştür. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 2

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Proje Bileşenleri Bileşenler Tutar (Avro) Teknik Destek Bileşeni 2.400.000 Hibe 11.850.000 Mal Alımı 750.000 TOPLAM 15.000.000 Yenilikçi Yöntemler ile Kayıtlı İstihdamın Teşviki Projesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonunda bulunan “İnsan Kaynaklarının Geliştirmesi Operasyonel Programı”nın 1.3 numaralı Kayıtlı İstihdamın Teşviki tedbiri kapsamında hayata geçirilmiştir. Operasyon 3 bileşenden oluşmaktadır. Birinci bileşen Kurumsal Kapasitenin artırılmasıdır. Bu bileşen 28 Eylül 2010 tarihinde başlamıştır. Projenin süresi 21 ay olarak öngörülmüştür. Sunumun ilerleyen bölümlerinde bu bileşen detaylı olarak anlatılacaktır. 2. Bileşen ise Hibe bileşenidir. Bu bileşen kapsamında kurumumuz STK kuruluşlarının hazırlamış olduğu 41 projeye 100.000-350.000 avro arasında değişen miktarlarda hibe sağlamıştır. Hibe projeleri 15 Temmuz itibariyle faaliyetlerine başlamıştır. Projelerin tamamlanma süreleri ortalama 1 yıldır. Bu bileşen için ayrılan bütçe 11.850.00 Avrodur. 3. Bileşen ise mal alımı bileşenidir. Bu bileşen kapsamında 12 NUTS II bölgesindeki 43 il müdürlüğünün KADİM servislerinin çalışma ofislerine mal alımı gerçekleştirilecektir. Şu an itibariyle ihale süreci tamamlanmak üzeredir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

Teknik Destek Bileşeni Kapsamında Gerçekleştirilecek Faaliyetler Eğitim Faaliyetleri Tematik Çalışma Gruplarının Kurulması ve Strateji Belgesinin Hazırlanması Alan Çalışması Ortak Veri Tabanının Kurulması Farkındalık Artırma Faaliyetleri Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

Hibe Bileşeni Kapsamında Gerçekleştirilecek Faaliyetler STK, belediye, kalkınma ajansları, sanayi ve ticaret odaları, esnaf ve sanatkâr odaları gibi yerel kuruluşların hazırlamış olduğu 41 projeye 100.000-350.000 avro arasında değişen miktarlarda hibe sağlanmıştır. Hibe projeleri 15 Temmuz itibariyle faaliyetlerine başlamıştır. Projelerin tamamlanma süreleri ortalama 1 yıldır. Hibe bileşeni kapsamında aşağıda belirtilen konularda, hibe başvuruları desteklenmiştir: Yerel çözümler üretmeye dönük saha araştırmaları Sosyal diyalogun kuvvetlendirilmesi yoluyla kayıt dışı istihdam ile mücadele Kayıtlı istihdamı destekleyecek mesleki eğitim faaliyetleri Sosyal güvenlik kültürü oluşturmaya ve kayıtlı istihdam alanında bilinç artırmaya yönelik etkinlikler Hibeler ile Sosyal Güvenlik Kurumu ilk kez paydaşlarına mali destek sağlayarak yerel ve sektörel bazda kayıtdışı istihdam ile mücadeleyi yaygınlaştırma hedefini gütmektedir. Kar amacı gütmeyen tüzel kişiler, Ekonomik ve sosyal alanda çalışan hükümet-dışı organizasyonlar, belediyeler, yerel makamlar, Odalar, meslek kuruluşları, ticaret odaları, sendikalar (işçi, işveren) ve bu sendikaların konfederasyonları, Üniversiteler ve bağımsız araştırma Kuruluşları hibeler ile desteklenmiştir. Uygulanan hibeler Kurumumuz tarafından izlenmektedir. Uygulamalarının altıncı ayında olan hibelerden, özellikle yurt sathına yayabileceğimiz yerel çözümlere ulaşmalarını bekliyoruz. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

Mal Alımı Bileşeni Kapsamında Gerçekleştirilecek Faaliyetler Bileşen kapsamında, Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesinde kurulacak ortak veritabanı için gerekli ekipmanların temini, Sosyal güvenlik il müdürlükleri bünyesinde çalışan KADİM servislerine ve Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına ekipman temini, Alınacak serverlar ile Kurumumuzun yürüttüğü denetim faaliyetlerinin, hem Kurumumuz veri tabanından çekilen bilgiler, hem de diğer ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan bilgilerin kullanılması suretiyle risk analizlerine dayanan bir yapıya dönüştürülmesi, Sosyal güvenlik il müdürlüklerine alınacak ekipman ile sosyal taraflara ve vatandaşlara dönük yürütülen rehberlik hizmetlerinin daha etkin sunulması imkanı Sağlanacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Eğitim Faaliyetleri Eğitim ihtiyaç analizi Kayıtlı istihdamın teşvik edilmesine yönelik eğitim programları Eğiticilerin eğitimi Operasyon kapsamında 6 eğitim başlığı altında 1510 kişiye toplam 189 gün eğitim verilmesi öngörülmektedir. Eğitim ihtiyacı analizi: Başlangıç aşamasında Kurumumuzun Kayıt dışı istihdam konusunda hangi eğitimlere ihtiyacı olduğu konusunun araştırılması amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda proje eğitim uzmanı Kurumumuz merkez ve taşra teşkilatından ilgili personellerle görüşüp hangi eğitimlerin faydalı olacağı konusunda tespitler yapmıştır. Eğitim programlarının hazırlanmasında yapılan bu analiz temel alınarak eğitim konuları güncellenmiştir. Eğitim faaliyetleri içinde önemli bire yere sahip olan eğiticilerin eğitimi ise projenin bitiminden sonra aynı eğitimlerin Kurum içersinde devam ettirilmesi açısında çok büyük önem arz etmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 7

1. Liderlik Bilinçlendirme Eğitimi Eğitim Faaliyetleri 1. Liderlik Bilinçlendirme Eğitimi Katılacak Kişiler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) – Yöneticiler Katılımcı Sayısı 120 kişi Eğitim Şekli Seminer Eğitim Konuları Kayıtlı İstihdama AB Yaklaşımı Eğitim Gün Sayısı 1 gün Liderlik bilinçlendirme eğitimi gerek merkez teşkilatında gerek taşra teşkilatında yöneticilerimizin Kayıtlı İstihdamın teşviki konusuna dikkatlerini çekerek projenin uygulama aşamasında karar verici konumundakilerin konuya olan hassasiyetini artırmayı amaçlamaktadır. 8 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 8

2. Müfettişlerin Eğitimi Eğitim Faaliyetleri 2. Müfettişlerin Eğitimi Katılacak Kişiler SGK ve ilgili diğer kurum müfettişleri Katılımcı Sayısı En az 300 kişi Eğitim Şekli Eğitim Semineri Eğitim Konuları Kayıt dışı İstihdamla Mücadelede Denetim ve Rehberlik Yöntemleri Eğitim Gün Sayısı 5 gün (3 ayrı grup) Bilindiği üzere kayıt dışı istihdamla mücadelede gerek Bakanlığımız gerekse Kurumumuz Müfettişleri çok önemli bir role sahiptir. Bu nedenle proje kapsamında Müfettişlerimiz için eğitim faaliyetleri öngörülmüştür. 9 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 9

3. Merkez ve Taşra Personeline İstatistik Eğitimi Eğitim Faaliyetleri 3. Merkez ve Taşra Personeline İstatistik Eğitimi Katılacak Kişiler Veri toplama, işleme ve analizinde görevli personel Katılımcı Sayısı 80 Eğitim Şekli Eğitim seminerleri Eğitim Konuları Veri toplama ve veri analizine dönük istatistiki programlar. Eğitim Gün Sayısı 4 gün ( 5 grup) Kayıt dışı istihdamın en doğru şekilde tespit edilmesi ve tespit edilen bu verilerin en etkin şekilde kullanılması sorunun çözülmesi için gereken ilk adımdır. Bu sebeple Kurumumuzda konuyla ilgili çalışan personelin yeni yöntem ve teknolojiler konusunda eğitilmesinin kayıt dışı istihdamla mücadele konusunda Kurumumuza güç katacaktır. 10 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

4. Bölgesel Eğitim Programları Eğitim Faaliyetleri 4. Bölgesel Eğitim Programları Katılacak Kişiler SGK kontrol memurları, taşra teşkilatında çalışanlar ile işçi ve işveren örgütlerinden temsilciler Katılımcı Sayısı 360, SGK personeli, işçi ve işveren örgütleri temsilcileri Eğitim Şekli Eğitim semineri Eğitim Konuları Kayıtlı istihdamın teşvik edilmesi İşverenlerin hak ve yükümlülükleri İşçilerin hak ve yükümlülükleri Bilinç artırma Eğitim Gün Sayısı 4 gün (12 grup) Kayıtlı istihdamın teşvikinde Kurumumuz taşra teşkilatına ve bu bölgelerdeki sosyal taraflara büyük iş düşmektedir. Kayıt dışı istihdam ile ilgili yerel düzeydeki sorunlara bu bölgelerde çalışan personelimizin ve sosyal tarafların yaklaşımı çok önemlidir. Bu sebeple yapılacak olan bu eğitimlerle Kurumumuz personeli ve sosyal tarafları temsilen katılacak kişilere kayıt dışı istihdam konusunda farklı bakış açıları kazandırılması planlanmaktadır. 11 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

5. Yerel / Bölgesel Eğitim Programları Eğitim Faaliyetleri 5. Yerel / Bölgesel Eğitim Programları Katılacak Kişiler KADİM servislerinde çalışan personel Katılımcı Sayısı 360 personel Eğitim Şekli Eğitim seminerleri ve simülasyonlar Eğitim Konuları Kayıtlı istihdam Teftiş ve rehberlik Tek noktadan sosyal güvenlik hizmetleri işlevi Ortak veri tabanının kullanımı Eğitim Gün Sayısı 4 gün (12 grup) Kurumuz bünyesinde taşra teşkilatında Kurulan KADİM servisleri kayıt dışı istihdamla mücadele kilit bir öneme haizdir. Bu servislere kayıt dışına ilişkin veriler gelmekte ve bu servisin çalışmaları sonucu bu veriler kullanılarak gerekli denetimler yapılmaktadır. Belirtilen konularda yapılacak eğitimlerle bu servislerde çalışan personelin kayıt dışı ile ilgili donanımının artırılması hedeflenmektedir. 12 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 12

6. Müfettiş Yardımcılarının Eğitimi Eğitim Faaliyetleri 6. Müfettiş Yardımcılarının Eğitimi Katılacak Kişiler SGK müfettiş yardımcıları Katılımcı Sayısı 25 Eğitim Şekli Eğitim semineri Eğitim Konuları Proje yönetimi AB finansman yardımları Mantıksal çerçeve yaklaşımı Proje döngü yönetimi teknikleri Eğitim Gün Sayısı 5 gün (2 grup) Bu eğitim ile AB’de kullanılan proje yönetimi tekniklerinin Kurumumuzun geleceği olan Müffettiş yardımcılarına aktarılması amaçlanmıştır. Ayrıca AB finansal yardımlar içinde aynı tekniği kullanmaktadır. 13 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 13

Tematik Çalışma Grupları ve Strateji Belgesi Kurumlar arası iş birliği - koordinasyon kurulması ve Strateji Belgesinin oluşturulması için tematik grupların kurulması öngörülmektedir: Çalışma Grubu 1: Yasal ya da denetime ilişkin tedbirler Çalışma Grubu 2: Kayıtlı istihdamın desteklenmesi ve bu alanda maliyetlerin düşürülmesine yönelik tedbirler ile diğer tedbirler Çalışma Grubu 3: Daha iyi kamu yönetimi Çalışma gruplarının temel amacı bağımsız raporlar oluşturarak kayıtlı istihdamın teşviki konusunda faydalı olacak öneriler getirmektir. Bu raporlarda öncelikle sorun tanımlanmalı, bu sorunun nedenleri bulunmalı ve sorunun çözülmesi hususunda öneriler getirilmesi beklenmektedir. Aynı zamanda proje kapsamında Sosyal Politika ve İstihdam Faslının açılış kriterlerinin yerine getirilmesinin desteklenmesi amacıyla bir de strateji belgesi hazırlanacaktır. 14 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 14

Alan çalışması / İstihdam Piyasası Araştırması: Kayıt dışı istihdama yönelik, Alan çalışması / İstihdam Piyasası Araştırması: Konunun temeline, nedenlerine ilişkin, alan çalışması ve değişim için önerilerin üretileceği altı adet alan çalışması. Çalışma gruplarının önerileri ile seçilecek 6 adet ilde ya da sektörde üniversitelerden alınacak destek ile alan çalışmaları yapılacaktır. 15 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 15

Ortak Veri Tabanı Kurumlar arası kullanım için ortak veri tabanının geliştirilmesi ve işletilmesi SGK ve diğer ilgili Kurumlar bünyesinde çalışan müfettişler/denetim elemanları tarafından kullanılabilecek ortak bir veri tabanının kurulması Ortak veri tabanın amacı Kayıt dışı istihdam ile mücadelede gereken bilgilerin hızlı ve doğru şekilde edilmesi ve bu bilgilerin en etkili şekilde kullanılmasıdır. Projenin en önemli çıktılarından biri olarak gördüğümüz bu etkinlik, aynı zamanda kurumlararası işbirliğinin artırılması amacına da hizmet edecektir. 16 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 16

Farkındalık Artırma Faaliyetleri En az 100 katılımcı ile 8 adet büyüme merkezinde “Kayıtlı İstihdam” içeriği ve uygulamaları ile ilgili olarak sosyal alanda AB müktesebatının yanı sıra ilgili yasal düzenlemeleri de içeren farkındalık artırma ve bilgilendirme konferanslarının düzenlenmesi Kayıtlı istihdam konusu hakkında temel bilgileri içeren broşürlerin basılması ve sosyal taraflarca gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin bilgilendirme broşürlerin dağıtımı 17 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 17

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Strateji Geliştirme Başkanlığı Teşekkür ederim. Ahmet AÇIKGÖZ Strateji Geliştirme Başkanı Strateji Geliştirme Başkanlığı 18