KONU:VARLIĞIN İLAHİ MAYASI MERHAMET VE YETİMLER HAZIRLAYAN:GÜLAY AYAR İL MÜFTÜLÜĞÜ UZMAN VAİZ
VARLIĞIN İLAHİ MAYASI MERHAMET VE YETİMLER Merhamet, esirgemek ve şefkat etmektir,acımak ve insaflı davranmaktır;kalp inceliği, gönül yumuşaklığıdır.Merhamet Allahın Rahman isminin yansımasıdır. Bütün varlıklar,Allahın engin rahmetiyle çepeçevre kuşatılmış ,yokluktan varlığa çıkışları,ilk yaratılışları,Rahman ve Rahim olan Allahın rahmetinin tecellisi ile olmuştur.
Yüce Allah yarattığı varlıklara sonsuz merhamet edendir Yüce Allah yarattığı varlıklara sonsuz merhamet edendir.Nitekim yüce Kitabımızda: قُل لِّمَن مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ قُل لِلّهِ كَتَبَ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ (enam-12) göklerde ve yerde olan her şey kimin?deki Allahındır.O rahmeti kendi üzerine yazdı.buyurularak konunun önemine işaret edilmiştir.
Allah,sınırsız ve sonsuz rahmet ve merhamet sahibi anlamında Rahman ve Rahimdir.O,Rahmetim merhametimi geçti.buyurarak merhametinin celalinden önde geldiğini açıkça bildirir. İnsanlığın en mükemmel ferdi olan Hz.Peygamberin(sav) en belirgin özelliği merhamet ve şefkat peygamberi olmasıdır. İnsanların onun etrafında toplanmasını sağlayan
yine bu duygudur. Kuran ahlakını benimseyen ve Rasulullahın örnek kişiliğini hayatlarında yaşamaya çalışan müminler, birbirlerine karşı merhametli olmalıdır.Peygamberimizin anlatımıyla Müminler birbirlerini sevmede,birbirlerine şefkat ve merhamet göstermede,tıpkı bir organı rahatsızlandığında diğer organları da
Uykusuzluk ve yüksek ateşle bu acıyı paylaşan bir bedene benzer. Yine bir başka hadisinde alemlere rahmet Peygamberimiz şöyle buyuruyor:Allah merhameti yüz parçaya ayırdı.doksan dokuz parçasını yanında tuttu,bir parçasını ise yeryüzüne indirdi.İşte bu bir parça sayesinde bütün mahluklar birbirine iyi davranır.Hatta kısrak yavrusunu emzirirken basıp ta ona zarar Verir korkusu ile ayağını kaldırır.(Buhari edep 19)
Ebu Hureyreden gelen bir başka rivayette efendimiz on beş asır önceden günümüze ışık tutan şu mesajı vermektedir:İnsanlara merhamet etmeyene Allah ta merhamet etmez. Bu ilahi emir bize, birbirimize merhamet göstermenin aslında dini bir vecibe olduğunu Unutmamamızı emretmektedir.
Allahın müminlere verdiği bu merhametin en büyük tecellisi toplumda bulunan yetimlere yapılan muamele ile kendini gösterir. Yetim buluğ çağından önce babası ölen çocuğa denir. Yetim rahmete ve merhamete ,korunup kollanmaya muhtaçtır. Yetim, anne baba sevgisinden yoksun olduğu için bütün toplumun koruyup kollamasına ihtiyaç duyar.
Yüce Allah Kuranın 21 yerinde yetimlerin gözetilmesini emretmektedir: فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْيَتَامَى قُلْ إِصْلاَحٌ لَّهُمْ خَيْرٌ وَإِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ وَاللّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَلَوْ شَاء اللّهُ لأعْنَتَكُمْ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (Bakara 220) Sana yetimleri sorarlar,de ki: onların işlerini düzeltmek hayırlıdır.Eğer onlarla bir arada yaşarsanız,artık onlar sizin kardeşlerinizdir.
Başka bir ayette yetime güzel davranmak zor geçidi aşmak gibi güzel bir davranışa benzetilerek övülmüştür:Fakat o sarp yokuşu aşamadı.o sarp yokuş nedir bilir misin? köle azad etmek veya açlık gününde yakınlığı olan yetimi yedirmektir. Diğer taraftan Resulu Ekrem: Müslümanlar arasında en hayırlı ev, kendisine iyi davranılan
Bir yetimin bulunduğu evdir Bir yetimin bulunduğu evdir.Müslümanlar arasında en kötü ev ise içinde, kendisine kötü davranılan bir yetimin bulunduğu evdir.buyurarak,yetime yapılan muamelenin iyi yada kötü olmasının bir yuvanın iyi yada kötü olmasını belirleyen önemli bir ölçüt olduğunu bizlere hatırlatmaktadır. Bu anlamda peygamberimizin evinden yetim eksik olmazdı.Onun nazarında yetimler öncelikli idi.Allah Resulu uhuddan dönüyordu.
Hz Peygamberin karşısına dikilecek,babasını soracaktı Beşir ona Hz Peygamberin karşısına dikilecek,babasını soracaktı Beşir ona.Allah Rasülünün yanına vardı.Babama ne oldu? Dedi.Allah Rasulünün ağzından baban şehit oldu.Allah ona rahmet eylesin sözleri döküldü.Allah Rasülü durdu.Onun için çocuklar çok kıymetli idi.Ağlama dedi.Ben senin baban olayım Aişe de annen olsun ister misin?
Hz Peygamber böylece yetim Beşirin yalnızlığını gidermiş oluyordu. Yüce dinimiz bizi yetim malını yeme konusunda uyarmaktadır.Nitekim Yüce Rabbimiz Bakara Suresi 177.ayette şöyle buyuruyor:لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ
İyilik yüzlerinizi doğu ve batı taraflarına çevirmenizden ibaret değildir.Asıl iyilik Allaha,ahiret gününe,meleklere,kitap ve peygamberlere iman edenlerin,mala olan sevgilerine rağmen onu yakınlara,yetimlere,yoksullara,yolda kalmışa,isteyene ve kölelere verenlerin…. Başka bir ayette bu durum şöyle ifade ediliyor:
وَابْتَلُواْ الْيَتَامَى حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا (nisa-6)فَادْفَعُواْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَأْكُلُوهَا Yetimleri evlenme çağına gelene kadar .deneyin .Onlarda olgunlaşma görürseniz mallarını kendilerine verin. Allah Rasülü yetimin malının ona bakan kişi tarafından yetimin geleceği için işletilmesini,eriyip gitmesine ve tükenmesine
İzin verilmemesini istemektedir İzin verilmemesini istemektedir.Elinden tutulup hayata hazırlanmayı bekleyen yetim bir yavru duygusal,bedensel ve zihinsel yönden korunup kollanmaya muhtaç bir emanettir.Bu yüzden Allah ve Rasulü toplumun en hassas ,kırılgan kesimlerinden biri olan yetimler hakkında son derece dikkatli davranılmasını istemişlerdir.İnsan oğlu en büyük mutluluğun servet, makam ve kudret gibi aldatıcı şeylerde olmadığının farkına vardığında bir çocuğun gözlerindeki ışıltının her
Şeyden daha kıymetli olduğunu hissedecektir Şeyden daha kıymetli olduğunu hissedecektir.İşte o vakit ,Eğer onlarla birlikte yaşarsanız onlar sizin kardeşlerinizdir,ayeti .hayatımızda hakettiği yeri alacaktır.
Yetimlerle ilgili Efendimizin kulağımıza küpe olacak hadislerinden bazılarını zikrederek konumuzu bitirelim:Rasulullah şöyle buyuruyor:Ben ve yetime kol kanat geren kimse cennette böyle yan yana olacağız. Bir başka hadiste şöyle buyruluyor:Müslümanlar Arasında kim bir yetimi,yiyecek ve içeceğini üstlenecek şekilde sahiplenirse affedilmeyecek Bir günah işlememişseAllah onu mutlaka cennete Koyar.