Allah’ın Zati ve Subuti sıfatları MEHMET TIĞLI ALLAH’IN SIFATLARI Allah’ın Zati ve Subuti sıfatları MEHMET TIĞLI
Allah’ın ilâhî sıfatlar, zatî ve sübutî olmak üzere iki gruba ayrılıyor. Zatî sıfatlar : 1- Vücut (Varlık), 2- Kıdem (Ezeliyet, evveli olmama), 3- Beka (Ebediyet, ahiri olmama),
4-Vahdaniyet :Bir olma, şeriki bulunmama. Allah birdir 4-Vahdaniyet :Bir olma, şeriki bulunmama. Allah birdir. Her yönüyle benzersizdir. Eşi ve ortaği, yahut bir benzeri yoktur. Onun zati sifatlari bir baskasi için sifat olamaz. 5- Kıyam binefsihî: Varlığının devamının zatından olması-başkasın yardımıyla olmaması. Allahu tealanin varliği kendindendir. Var olmak için başka bir varliğa ihtiyaci yoktur. Bütün varliklar ona muhtaç, O hiç bir seye muhtaç degildir.
6- Muhalefetü’n-lil-havâdis : Zatının mahlukatın zatlarına ve sıfatlarında mahluk sıfatlarına benzememesi. Allah, sonradan yarattiklarinin hiç birine benzemez. Her sey sonradan yaratilmistir. Yani hadis'tir. Allah ise ezeli ve ebedidir.
"Allah" isminin Arapça ifadesi
Sübutî sıfatlar: 1-Hayat : Allah diridir. Hayat sahibidir. Diger canlilara hayat veren de O'dur. 2- İlim: Allah her seyi bilir. Hiç bir şey ilminin disinda degildir. O, olmuşu bildigi gibi olacagi da bilir. Bilgisinde artma, eksilme ve degisme olmaz. Sinirsiz ilim sahibidir.
3- İrade : Allah külli irade sahibidir. Istedigini yapar 3- İrade : Allah külli irade sahibidir. Istedigini yapar. Bir seyin olmasini isterse ona ol der. O da derhal oluverir. Hiç bir kimse Allah'in diledigi seyin önüne geçemez 4- Kudret: Ondan daha kudretli hiç bir varlik yoktur. Allah'in her seye gücü yeter.
5- Sem (işitme) : Allah isitir 5- Sem (işitme) : Allah isitir. Isitmek için kulaga ve sese ihtiyaci yoktur. Gizli ve açik her seyi, her yer ve her zamanda isitir. 6- Basar (görme) : Allah görür. Görmek için göze ve isiğa ihtiyaci yoktur. Gecede, gündüzde her yerde ve her zaman, her seyi görür.
7- Kelâm Alah konusur. Konusmak için sese ve ağiza ihtiyaci yoktur 7- Kelâm Alah konusur. Konusmak için sese ve ağiza ihtiyaci yoktur. Kur'an, Tevrat, Incil, Zebur ve diger suhuflar Allah'in kelamidirlar
8- Tekvin (Yaratma, var etme 8- Tekvin (Yaratma, var etme.) Tekvin sıfatı Maturudî mezhebine göredir. Diğer İtikat imamımız İmam Eş’arî, bu sıfatı müstakil bir sıfat olarak düşünmez. Böylece bu mezhepte Sübutî sıfatlar yedi tane olmuş olur.
Bazı İslâmî kaynaklarda ilâhî isimlerden de sıfat diye söz edildiği görülür. Meselâ, Kerim Allah’ın bir ismidir. Aynı zamanda Allah’ı kerem sahibi olarak vasıflandırması cihetiyle de sıfat vazifesi görür. Kerim Allah dediğimiz zaman Kerim ismini sıfat makamında kullanmış oluruz.
Yine bu kaynaklarda Cenâbı Hakk’ın sıfatları üç grupta mütalâa edilir: 1- Zâtî sıfatlar (Bunlar sübutî ve selbî olarak iki kısma ayrılırlar) 2- Fiilî sıfatlar. 3- Manevî sıfatlar.
Allah’ın bütün güzel isimleri bu sıfatlardan birine dayanır Allah’ın bütün güzel isimleri bu sıfatlardan birine dayanır. Meselâ, Âlim ismi sıfat-ı sübutiyeden “ilim” sıfatına, Kadîr ismi “kudret” sıfatına, Mütekellim ismi kelâm sıfatına dayanır. Keza, Evvel ismi, zatî sıfatlardan kıdem sıfatına, Âhir ismi, bekâ sıfatına dayanır.
İlâhî isimlerden çoğu fiilî sıfatlara dayanmaktadır İlâhî isimlerden çoğu fiilî sıfatlara dayanmaktadır. Hâlik ismi, yaratma fiiline; Muhyi ismi ihya (hayatlandırma) fiiline; Musavvir ismi “tasvir”, yâni sûret verme fiiline; Mümit (ölümü verici) ismi, imate (ölümü verme) fiiline dayanır.
Bazı isimler de manevî sıfatlara istinat ederler Bazı isimler de manevî sıfatlara istinat ederler. Hakîm ismi Cenâbı Hakk’ın hikmet sahibi olması sıfatına; Kebir ismi, kibriya sahibi olma vasfına; Cemil ismi, cemal sahibi olmasına dayanır