Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı BM İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ BONN TOPLANTILARI 14-25 Mayıs 2012 Değerlendirme Toplantısı

SUNUM İÇERİĞİ 1. Genel Bilgiler 2. Öne Çıkan Konular 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme

1. GENEL BİLGİLER Bilimsel ve Teknolojik Danışma Yardımcı Organı 36. Oturumu (SBSTA.36) Uygulama Yardımcı Organı 36. Oturumu (SBI.36) Kyoto Protokolü Ek–1 Ülkeleri için İlave Taahhütler Geçici Çalışma Grubu 17. Oturumu (AWG-KP.17) Uzun Dönemli İşbirliği Geçici Çalışma Grubu 15. Oturumu (AWG-LCA.15) Durban Platformu 1. Oturumu (ADP.1) Uluslararası Katılım: 184 ülke, 263 gözlemci kuruluş&STK, 25akredite basın kuruluşu  Toplam katılımcı sayısı: 2500 Ulusal Katılım: Resmi kurumlardan toplam 20 katılımcı (Çevre ve Şehircilik; Dışişleri; Maliye; Enerji ve Tabii Kaynaklar; Orman ve Su İşleri; Bilim, Sanayi ve Teknoloji; Ekonomi; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlıkları) 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme

2.1. SBSTA.36 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme AMAÇ: Sözleşmenin ve Protokolün uygulanmasına yönelik teknolojik ve bilimsel destek sağlamak Öne çıkan konular: “İklim Teknolojileri Merkezi” ev sahibi seçiminde TEC tarafından oluşturulan kısa listeye bağlı olarak, UNEP liderliğindeki konsorsiyum, GEF ve Danimarka’dan Det Norske Veritas AS ilk üç olarak kabul edildi ve ev sahipliği anlaşması ile ilgili görüşme ve çalışmaların derhal başlatılmasına karar verildi Ek 1 ülkelerinin yürüttüğü azaltım faaliyetlerinin diğer ülkeler üzerindeki etkilerinin tartışıldığı “Forum on Response Measures” kapsamında oluşturulan iş programının uygulanmasına karar verildi Gelişmiş ülkelerin sunacağı “iki yıllık raporlar” için 2/CP.17 sayılı kararın ekinde yer alan kılavuzun ilk raporların hazırlanmasında kullanılmasına, ayrıca ortak raporlama formatı üzerinde çalışılmaya devam edilmesine karar verildi

2.2. SBI.36 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme AMAÇ: Sözleşmenin ve Protokolün uygulanmasına yönelik idari destek sağlamak Öne çıkan konular: Ek 1 Ülkeleri ile Ek-1 Dışı Ülkelerin Ulusal Bildirimleri Adaptasyon Fonunun gözden geçirilmesi (finansman ve kurumsal düzenlemeler) Madde 6 (eğitim, öğretim, farkındalık) → Doha İş Programı (8 yıllık) COP.19/CMP.9 için Doğu Avrupa Grubundan ev sahipliği bekleniyor

2.3. AWG-KP.17 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme AMAÇ: Kyoto Protokolüne taraf olan Ek-I Ülkelerinin 2. taahhüt döneminde üstlenecekleri sera gazı emisyon azaltım / sınırlama hedeflerinin belirlenmesi Durban: 2020 yılına kadar uluslararası iklim rejiminde bir boşluk yaşanmaması için Kyoto Protokolünün II. Yükümlülük Döneminin 1 Ocak 2013 tarihinde başlamasına ve yükümlülük döneminin 5 yıl (31/12/2017) veya 8 yıl (31/12/2020) uzatılmasına karar verilmiştir. Türkiye daha önce Protokolün 2. yükümlülük döneminde herhangi bir sayısallaştırılmış sera gazı emisyonu sınırlama veya azaltım hedefi almayacağını deklare etmiştir. Bonn: Yeni yükümlülük oranları, 1. dönemden 2. döneme taşınabilecek kredi miktarları, 2. dönemin süresi ve Protokol’de yapılacak değişiklikler üzerine müzakereler devam etmiştir.

2.4. AWG-LCA.15 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme AMAÇ: Sözleşme altında oluşturulacak AWG-LCA ile 2012 sonrasına yönelik müzakerelerin, azaltım, uyum, teknoloji transferi ve finansman konuları çerçevesinde devam etmesine karar verilmiştir (Bali Eylem Planı) Ortak Vizyon: Küresel Azaltım Hedefi & Pik Yıl ↔ Uygulama Araçları Azaltım: Gelişmiş Ülkeler için NAMA: Hedeflere ilişkin kabuller ve bilgiler üzerine (2/CP.17, para.5) ilave çalıştaylar yapılması, ülkelerin açıkladığı hedefleri içeren teknik kağıdın (FCCC/TP/2012/2) güncellenmesi… Gelişmekte Olan Ülkeler için NAMA: NAMA önerileri ve çeşitliliğine ilişkin bir çalıştay gerçekleştirildi, Diğer konular üzerinde başka çalıştaylar yapılması kararlaştırıldı, NAMA Kayıt sistemi tanıtıldı… REDD+: ??? Sektörel Yaklaşımlar: ??? (Tarım, ulaştırma…)

2.4. AWG-LCA.15 Çeşitli Yaklaşımlar: 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme Çeşitli Yaklaşımlar: Yeni Piyasa Mekanizmaları ve Çerçeve kapsamında 6 Temmuz tarihine kadar ülkelerin bildirim yapması, Sekretarya tarafından bu bildirimler ışığında bir teknik kağıdın hazırlanması, çalıştaylar yapılması… Response Measures: SBI ve SBSTA altında ortaklaşa yürütülecek bir “Forum” Durban’da oluşturuldu (8/CP.17), forumun görev kapsamı üzerine tartışmalar devam etmekte… Adaptasyon: Adaptasyon Komitesi ve Fonu, Ulusal Adaptasyon Planları süreci, kayıp/zarar çalışma programı… Teknoloji: Teknoloji Mekanizması (TEC ve CTCN), CTCN yer seçimi (UNEP liderliğindeki konsorsiyum); IPRlar, finansman mekanizması ile bağlantı… Finansman: Finans Mekanizması (GCF ve SC), GCF yer seçimi, SC üyelik başvuruları…

2.4. AWG-LCA.15 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme Kapasite Geliştirme: Durban Kapasite Geliştirme Forumu, ilk toplantısı Diğer Hususlar: Türkiye ile ilgili madde (5b) Durban: Emisyon azaltımı, iklim değişikliğine uyum, teknoloji geliştirilmesi ve transferi, kapasite geliştirme ve finansman alanlarında ülkemize sağlanacak desteklerin kural ve prosedürlerinin belirlenmesi Bonn: LCA Başkanı ile görüşme yapılarak, Dışişleri Bakanımızın BMİDÇS İcra Sekreteri Cristiana Figueres’e muhatap mektubunda yer alan taleplerimiz ifade edildi LCA Başkanı ihtiyaç/taleplerimizi içeren teknik bir belgenin hazırlanmasının faydalı olacağını bildirdi Öneri olarak, EIT ülkelerine sağlanan destek ve esnekliklerin Türkiye için de sağlanabileceğini, bu öneriyi değerlendirmemizi talep etti EIT ülkelerinin kapasite geliştirme ve teknoloji konularında elde etmiş oldukları kazanımlara ilaveten ülkemizin finansman konusunda yeni hususlar da talep edebileceği dile getirildi Ülkemizin taleplerine ve bunların hukuki dayanaklarına ilişkin taslak bir karar metninin Doha öncesinde hazırlanarak, örneğin Bangkok oturumunda ülkeler ile müzakere edilmeye başlanmasına karar verildi

2.5. ADP.1 Durban Kararları: 1/CP.17: Sözleşme altında Geliştirilmiş Eylem için Durban Platformu Geçici Çalışma Grubu kuruldu (ADP) ADP: Sözleşme kapsamında tüm Taraflar için geçerli hukuki gücü olan bir protokol, hukuki enstrüman veya ortak bir çıktı oluşturmak için bir süreç ADP süreci: 2012’nin ilk yarısında çalışmaya başlayacak, 2015 yılına kadar çalışmasını tamamlayacak, çıktı COP.21’de kabul edilecek ve 2020’den itibaren uygulamaya konacak ADP kapsamında ele alınacak konular: Azaltım, uyum, finansman, teknoloji geliştirme ve transferi, eylemlerin ve desteklerin şeffaflığı, kapasite geliştirme ADP çalışmasını IPCC 5. Değerlendirme Raporu, 2013-2015 gözden geçirme süreci ve yardımcı organların çalışmaları ışığında gerçekleştirecek Azaltım hedeflerini artırmak için bir çalışma planı başlatılacak 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme

2.5. ADP.1 Süre Ek 1 Dışı Ek 1 Raportör Bonn Toplantısı: Büro Seçimi: 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme Süre Ek 1 Dışı Ek 1 Raportör 2012/2013 Dr. J. Mauskar (Asya-Pasifik) Bonn12-Bonn13 Mr. H. Dovland (WEOG) Mr. O. Shamanov (EE) 2013 Mr. K. Kumarsingh (GRULAC) (Bonn13-COP) 2014 2015 (Africa)

2.5. ADP.1 Bonn Toplantısı: Kabul Edilen Gündem: 3(a): 1/CP.17 sayılı kararın 2 ila 6. paragraflarına atıfta bulunmakta olup, söz konusu paragraflar ADP’nin bir an önce işlevsel hale gelerek çalışma programının oluşturulmasını, 2020 sonrası geçerli olacak rejimin belirlenmesini teminen, 2015 yılına kadar herkesi bağlayan hukuki bir belgenin oluşturulmasını ve bu sürecin, emisyon azaltım kararlılığını (mitigation ambition) arttırmasını öngörmektedir. 3(b): 1/CP.17 sayılı kararın 7 ve 8. paragraflarına atıfta bulunmakta olup, bu paragraflar emisyon azaltım kararlılığını arttırmak için bir çalışma programı oluşturulmasını öngörmektedir (Bu maddeyi özellikle gelişmiş ülkeler desteklemiştir). Dip Not: 3(a) ve 3(b) maddelerinin iki ayrı iş kalemi olarak ele alınmasını, ancak ihtiyaç duyulduğunda yeni iş kalemlerinin de gündeme eklenebileceğini öngörmektedir. Burada amaç Bali Eylem Planı çerçevesinde AWG-LCA altında görüşülmekte olan konuların yıl sonuna kadar bitirilememesi ve AWG-LCA’nın yıl sonunda lağvedilmesi halinde, emisyon azaltım kararlılığının arttırılması başta olmak üzere, bu görevlerin başka bir kanaldan yürütülebilmesini sağlamaktır. 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme

3. DEĞERLENDİRME Ülkemizin gelişmekte olan ülke olarak tanımlanmasına yönelik ve istediği destekleri gerekçelendirmek amacıyla teknik bir belge hazırlanmalı EIT ülkelerine sağlanan destekler ve esnekliklere ilişkin bir araştırma yapılmalı Bangkok oturumu öncesinde, ülkemizin hukuki durumunu belirlemeye yönelik bir Özel İhtisas Komisyonu oluşturulmalı Uluslararası platformda, diğer ülkeler ile iletişim ve işbirliğimiz güçlendirilmeli, hem Türkiye ile ilgili madde, hem de diğer teknik konularda destek aranmalı Heyet üyelerinin toplantılara gelmeden önce takip ettikleri konular ile ilgili belgeleri okuyarak, pozisyon/görüş oluşturmaları sağlanmalı 1. Genel Bilgiler 2.1 SBSTA.36 2.2 SBI.36 2.3 AWG-KP.17 2.4 AWG-LCA.15 2.5 ADP.1 3. Değerlendirme

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…