Mustafa Dalkıran Marka Uzmanı Nedir ? Nasıl Korunur ? Mustafa Dalkıran Marka Uzmanı mustafa.dalkiran@tpe.gov.tr

Konular: Marka nedir? “Marka olmak” ne demektir? İşletmeler için önemi nedir? Nasıl bir marka? Marka seçiminde dikkat edilecek hususlar? Nasıl korunur, önemi nedir? Marka tescilinin sağladığı haklar nelerdir? Marka ihlalleri, yaptırımlar, cezalar Marka ve İnternet

FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI Eser Sahibinin Hakları (Telif Hakları ve Bağlantılı Haklar) (Kültür & Turizm Bak.) (Intellectual Property) Sınai Mülkiyet Hakları (Türk Patent Enstitüsü) (Industrial Property)

SINAİ MÜLKİYET HAKLARI TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ Buluşlar (Patent, Faydalı Model) Endüstriyel Tasarımlar MARKALAR Markalar Coğrafi İşaretler Entegre devre topografyaları

Marka Nedir? Tüketicinin ürün hakkındaki düşüncesidir “Bir bir veya bir grup üretici ve / veya satıcının mal ve hizmetlerini belirlemeye, tanıtmaya ve rakiplerininkinden ayırıp farklılaştırmaya yarayan isim, terim, sözcük, simge (sembol), tasarım (dizayn), işaret, şekil, renk veya bunların çeşitli bileşenleridir” “Bir satıcı veya satıcı grubunun ürün ve hizmetlerini tanımlamayı ve rakiplerinden ayrıştırmayı amaçlayan bir isim, bir terim, işaret, sembol veya tasarımdır.” MARKA Bir işletmenin mallarını ya da hizmetlerini diğer işletmelerinin mallarından ya da hizmetlerinden ayırt eden işaretlerdir.

                Kelime Markaları

Şekil/Logo Markaları

Harfler & Rakamlar 501

Harf/Kelime & Logo Kombinasyonu

Sloganlar ”İyi ki O’na rastladım” ”CONNECTING PEOPLE” ”İçinizdeki güzellikleri yansıtın”

Üç Boyutlu Markalar (ürün şekli veya paketleri)

Markanın Temel Fonksiyonları 1. ayırt edicilik 2. orijin ve kaynak işareti 3. reklam ve tanıtım aracı 4. kalite unsuru 5. imaj 6. güven aracı / taahhüt 7. ticari değer / varlık

= marka Marka Olmak? iyi bir işletme işe uygun bir yönetim, iyi bir ekip kaliteli ürün çeşit imaj marka kimliği, farklılaşma uygun konumlandırma istikrar reklam / tanıtım pazarlama / satış servis yenilik /ARGE zaman = marka

İyi Bir Marka İçin... Bir marka cemaati yaratın lider çalışanlar müşteriler sevenler grubu duygusal bağ hissedarlar Kurum yapısını ve firma kültürünü belirleyin kurum vizyonunuzu geliştirin çalışanlarınızı kurum vizyonuna uygun olarak eğitin Markanın özünü / gerçek değerini belirleyin odak bir marka mesajı ayırt edici marka kimliği tutarlı bir marka imajı

...İyi Bir Marka İçin Markanızın yol haritasını çizin, hedeflerinizi ortaya koyun Farklılıklar yaratın sektörün dışına çıkın yeni fikirler ortaya koyun farklı ürünler, farklı pazarlama yöntemleri geliştirin kendi özgün modelinizi ortaya koyun Yenilikleri, yeni teknolojileri takip edin ve kullanın iletişim, internet, intranet, extranet web sitesi

...İyi Bir Marka İçin 7. İnsanları marka elçileriniz yapın günümüzde işletmelerin en önemli varlığı insan kaynağıdır insan ilişkilerini, iletişimi kullanın CRM harcamaları - 2002 $20 Milyar - 2003 $46 Milyar 8. Hizmette kusur etmeyin dağıtım kanallarınızı güçlendirin satış sonrası hizmetlerinizi geliştirin nitelikli satış temsilcileri istihdam edin müşteri ile ilişkilerinizi geliştirin

Nasıl Bir Marka? Ürüne, hedef kitleye uygun; - hedef Pazar Ürünü çağrıştıran Kulağa hoş gelen Ürüne uygun bir imaj Tescile uygun Tüketicinin bilinç altına tesir etmeye elverişli Piyasadaki mevcut markalardan farklı sıradan olmayan, ayırt edici niteliğe sahip

Markanızı Korumanın Yolu: TESCİL

Neden Marka Koruması? Marka; Önemli bir varlıktır Değerli bir aktiftir Önemli bir pazarlama aracıdır Haksız rekabeti önlemenin etkili bir yoludur İyi marka çok taklit edilir Çok taklit edilen marka sulanır Tescil taklidi önler (tescilin caydırıcılık etkisi)

Emekli FBI Ajanları Sahte Mal Peşinde: “deterjan, tıraş bıçağı, şampuan, diş macununun dünyaca ünlü markaları, Türkiye’de taklit ürünlerle başa çıkamayınca sorunu emekli FBI ajanları ve Türk polisleriyle çözmeye başladı”

En Çok Taklit Edilen Markalar: Adidas, nike, polo, panasonik, microsoft, citizen, versace, gucci, lacoste, dolce gabbana, dkny, prada, viagra, sony

Markanın Değeri (ınterbrand) 2004 Sıra Marka 2004 marka değeri (M$) 2003 marka değeri (M$) % Değişim 1 COCA-COLA  67,394 70,453 -4 2 MICROSOFT 61,372 65,174   -6   3 IBM 53,791 51,767   4 GE 44,111 42,340   5 INTEL 33,499 31,112   8 6 DISNEY 27,113 28,036    -3 7 MCDONALDS 25,001 24,699   NOKIA 24,01 29,440 -18 9 TOYOTA 22,673 20,784 10 MARLBORO 22,128 22,183 11 MERCEDES 21,331 21,371 12 HEWLETT-PACKARD 20,978 19,860 13 CITIBANK 19,971 18,571  14 AMERICAN EXPRESS 17,683 16,833 15 GILLETTE 16,723 15,978 16 CISCO 15,948 15,789  17 BMW 15,886 15,106 18 HONDA 14,874 15,625 -5 19 FORD 14,475 17,066 -15 20 SONY 12,759 13,153 21 SAMSUNG 12,553 10,846 22 PEPSI 12,066 11,777 23 NESCAFE 11,892 12,336 24 BUDWEISER 11,846 11,894 25 DELL 11,500 10,367 Markanın Değeri (ınterbrand)

Marka Tescili 1- Ulusal tescil 2- Uluslar arası tescil Madrid Sistemi Madrid Anlaşması Madrid Protokolü 3- CTM (AT Marka Sistemi)

ULUSAL MARKA BAŞVURUSU (örn. Ücretlerin ödenmesi, gerekli bilgi ve belgeler vs.) EKSİK DOĞRU GİDERİLDİ SINIFLANDIRMA GİDERİLMEDİ BENZERLİK ARAMASI İNCELEME BAŞVURU RED MUTLAK RED NEDENLERİ BAŞVURU KABUL BAŞVURU RED RMB’DE YAYIN YAYINA İTİRAZ İTİRAZ TESCİL

Marka Başvurusu Gerekli Belgeler; 1. Doğrudan başvuru sahibi tarafından veya, 2. Marka vekili tarafından yapılabilir Gerekli Belgeler; 1. Başvuru dilekçesi 2. Marka örneği 3. Ücret

Marka Tescilinin Şartları 1- bir teşebbüsün mal ve hizmetlerini diğer teşebbüslerin mal ve hizmetlerinden ayırt etme 2- çizimle görüntülenebilme veya benzer şekilde ifade edilebilme 3- baskı yoluyla yayımlanabilme ve çoğaltılabilme

Tanınmış Markalar

Tescilin Maliyeti Başvuru Ücreti 104 YTL Tescil harcı 417 YTL Yenileme Ücreti 509 YTL İkinci 6 ay içerisinde yenileme 681 YTL

Tescilin Sağladığı Haklar (Nispi ret nedenleri - 556 S. KHK Md.9) Tescilli markanın aynısı ya da karıştırılacak derecede benzerinin aynı veya aynı tür mal/hizmet için kullanılması engelleme hakkı

Yaptırımlar-Cezalar Para cezaları (15.570 - 51.150 YTL) Hapis cezaları (1 - 4 Yıl) Malların toplatılması Üretim araçlarına ve mallara el koyma Maddi ve manevi tazminat cezaları

Marka Koruma Süresi Tescilli bir markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır ve onar yılık sürelerle sınırsız olarak yenilenebilir.

ULUSLARARASI TESCİL (Madrid Sistemi)

Neden Uluslararası Marka Tescili? Küreselleşme Uluslararası ticarette gelişmeler Çok uluslu şirketlerin ortaya çıkması Bölgesel birleşmeler Sınai mülkiyet haklarının ülkesel karakteri Dünyadaki farklı koruma sistemleri

Topluluk Marka Tescil Sistemi Avrupa Birliği üye ülkelerinin tamamını koruma kapsamına alan ve her üye ülkede eşit haklar sağlayan bir marka tescil sistemidir.

Marka & Internet – Alan Adları 1990’lı yıllarda internette gelişmeler E-ticaret, E-Europe, E-Turkiye, E-Devlet, E-Okul..... E-Marka; Global ağda en önemli tanıtım araçlarından birisi Sanal tüketicinin tercihlerindeki önemli rolü Gerçek piyasadaki tanınmışlığın, imajın, güvenirliğin sanal piyasadaki etkisi

E- MARKA Uyuşmazlık kaynakları; İnternetin global karakteri Dünyanın her tarafından anında ulaşılabilme özelliği Web sitelerinin devamlı ve anında değiştirilebilme özelliği Kontrol güçlüğü Marka haklarının ülkesel karakteri Farklı ülkelerdeki farklı hak sahipleri Markaların sektörel korunması Aynı marka üzerinde, aynı ülkede birden çok hak sahibi DNS tahsis sistemi, marka ile uyuşmazlık

Uyuşmazlık Konuları; internette yer alan bir marka ya da işaretin hangi ülkelerde, hangi koşullarda, hangi mal ve hizmetler için koruma sağlayacağı aynı ya da benzer bir işaret üzerinde hak sahibi olan farklı kişilerin bu haklarını internette nasıl kullanacağı farklı ülkelerdeki marka sahiplerinin marka üzerindeki haklarının nasıl korunacağı ve bu hakkın kapsamının ne olacağı uyuşmazlık durumlarında hangi yargı çevrelerinin yetkili olacağı

Çözüm kaynakları (I); I- Ticari etki Ticari etkiyi belirleyen faktörler: a) ilgili ülkede ticari faaliyet, plan, hazırlık b) ülke müşterilerine hizmet, satış sonrası servis c) ülke yasalarına uyum d) para biriminin kullanılması e) ülke adresi, tel, faks, f) ülke üst düzey alanında DNS tescili ......

Çözüm kaynakları (II); II- Hakların birlikte varolması 1. İyi niyetli kullanım 2. Hak sahipleri arasında çıkar dengesi 3. Haksız ticari etkinin ortadan kaldırılması 4. Uyarılma 5. Açıklama III- Ticari etkiyle orantılı kısıtlama

Mustafa Dalkıran Marka Uzmanı Telefon: (0 312) 303 10 00 Faks: (0 312) 303 13 33 İnternet web sitesi: www.tpe.gov.tr Adres: Hipodrom Cad. No:155 Yenimahalle-ANKARA Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) Web: www.wipo.int Mustafa Dalkıran Marka Uzmanı mustafa.dalkiran@tpe.gov.tr