ADANA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ DENETİM İŞLEMLERİ SOSYAL GÜVENLİK DENETMENİ: AHMET ÜNLÜ
DENETİM İŞLEMLERİ 1.) KAYITLI İSTİHDAMI ARTIRMAYA YÖNELİK ÇALIŞMALAR (KADİM)
İhbar veya şikâyete dayalı olarak yapılan denetimler (Gerek kuruma doğrudan yapılan başvurular ve gerekse Alo-170 iletişim merkezi aracılığı ile yapılan başvuruların değerlendirilmesi, (Özellikle son zamanlarda sigortasız çalıştırılma yönündeki iddiaların yanı sıra ücretlerin (PEK tutarının) Kuruma eksik bildirildiği yönünde de ihbar ve şikâyetler artmıştır.)
Sosyal Güvenlik mevzuatı yönünden ihbar ve şikâyet haricinde denetime konu edilen herhangi bir işin araştırılması sırasında yapılan kayıt dışı sigortalılığın sorgulanması, Sektörel denetimler ve Kamu kurumlarının denetim elemanları ile birlikte müştereken yapılan denetimler
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 59 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 59. Maddesine göre kamu idarelerinin denetim elemanları kendi mevzuatları gereği işyerlerinde yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler sırasında çalışanların sigortalı olup olmadığını da tespit ederek, sigortasız çalışanları kuruma bildirme zorunluluğundan dolayı kamu idarelerinin denetim elemanlarının yapmış olduğu tespitlerin kuruma gönderilmesi,
5510 Sayılı Kanunun 100. maddesi kapsamında kurumca yapılan sigortalılık sorgulaması, (Kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında tüm Kamu Kurumlarına yapılan bildirimler düzenli olarak SGK’ye gönderilmekte ve bu bildirimler kontrol edilerek kayıt dışı tespiti yapılanlar kayıt altına alınmaktadır.) Burada dikkat edilmesi gereken kamu kurumlarına yapılan bildirimler ile SGK’ye yapılan bildirimlerin uyumlu olmasıdır.
2.)SOSYAL SİGORTA SUİSTİMALLERİ Sahte işyerleri (En belirgin özelliği kuruma borç ödenmemesidir. Bu şekilde bildirim yapanlar genellikle para karşılığında sigortalı bildirimi yapmaktadır.) Sahte sigortalı bildirimleri (İşyeri fiili olup, herhangi bir çalışması olmayan kişiler adına sigortalı bildirimi yapılmaktadır.) Özel bina inşaatları ve kamu ihale kanununa göre yapılan işlerde asgari işçilik doldurmak amacıyla fiili çalışması olmayan kişilerin sigortalı bildirilmesi,
SAHTE SİGORTALI BİLDİRİMİNİN KARŞILAŞILDIĞI DURUMLAR 5510 Sayılı kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olanların emeklilik şartlarının daha avantajlı olması nedeniyle son 1260 gün prim ödeme gün gün sayısını doldurmak amacıyla sahte bildirim yapılmaktadır.
Analık sigortasından yararlanabilmek için sahte sigortalı bildirimleri yapılmaktadır. Yurt dışı hizmet borçlanmalarında yapılan borçlanmaların en son sigortalılığın geçtiği sigortalılık halinden değerlendirilmesinden dolayı, yine (4/a) kapsamındaki sigortalılık halinin avantajından faydalanmak için sahte sigortalı bildirimi yapılmaktadır.
SAHTE İŞYERİ VE SİGORTALI BİLDİRİMİNİN SONUÇLARI Sahte bildirim yaptığı tespit edilen kişiler, sahte bildirim yapılan işyeri sahipleri, adına hizmet bildirimi yapılan kişiler ve sorumluluğu bulunan diğer kişiler hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.
Bu işyerlerinden sahte olduğu tespit edilen tüm hizmetler iptal edilmekte olup, iptali yapılan hizmetlerle genel sağlık sigortasından ve kısa vadeli sigorta kollarından kişilere yapılan yersiz ödemeler 5510 Sayılı kanunun 96’ıncı maddesine göre geri alınmaktadır
Sahte sigortalı hizmetleri dikkate alınarak emekli olanlardan hizmet iptali yapıldığında emeklilik koşullarını sağlayamayanların emeklilikleri iptal edilerek, almış oldukları tüm aylıkları ve kurumca yapılan sağlık giderleri 5510 Sayılı kanunun 96’ıncı maddesine göre geri alınmaktadır.
Sahte bildirim yapılan işyeri sahipleri şüpheli koduyla kurumun veri tabanına kaydedilmekte olup, kurumda yaptıracağı işlemlerde her zaman karşısına çıkacaktır. İptal edilen hizmetleri karşılığında İşsizlik ödeneği almış olanların almış oldukları ödeneklerin geri alınması için ilgili kuruma bilgi verilmektedir.
Sahte işyerleri ve sahte sigorta bildirimlerinin tespitine yönelik olarak önümüzdeki günlerde kurumumuz İcra birimi ile Sosyal Güvenlik Denetmenlerinin müşterek yürüteceği bir çalışma planlanmıştır. Buna göre borç ödemeyen işyerlerinin listeleri alınarak, öncelikle mevcut durumda hala sigortalı bildirimi devam eden işyerlerinde fiili tespit yapılarak, sonucuna göre geniş çaplı inceleme yapılacaktır.
İNCELEME VE DENETİMLERDE İŞVERENLERDEN BEKLENEN TUTUMLAR Bilgi ve belge tedarikinde kolaylık Sakinlik, hoşgörü, anlayış ve nezaket Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirlerin temel konularda işverenleri bilgilendirmesi faydalı olacaktır. En son yaşadığımız denetim faciası…!