KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ YASALARI TOPLUMSAL UYUMUN ÖNEMİ Dilek ASLAN, Prof. Dr. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER)-Tütün İle Mücadele Çalışma Grubu Üyesi Ankara İl Tütün Kontrol Kurulu Üyesi diaslan@hacettepe.edu.tr 8 Nisan 2011, Diyarbakır

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ 31 MAYIS SİGARASIZ BİR DÜNYA GÜNÜ 2011

Tütün Kontrolü Hiç başlamama Bırakmanın desteklenmesi Pasif etkilenimin önlenmesi

NASIL. —YÖNTEM 1. Tütün kullanımının tamamen engellenmesi 2 NASIL?—YÖNTEM 1. Tütün kullanımının tamamen engellenmesi 2. İstisnasız bütün bireylerin korunması 3. Yasal düzenleme (GÖNÜLLÜ UYGULAMALAR DEĞİL !!) 4. Yasaların uygulanması için bütün olanakların kullanılması 5. STK desteği 6. Yasal sürecin izlenmesi/değerlendirmeler 7. Gerektiğinde yasanın sınırlarının genişletilmesi Global voices: working for smpke-free air. 2008 Global Report, pp. 13-16. Protection from exposure to second hand tobacco smoke. Policy recommendations. WHO Publications 2008, pp 10-13.

KAPSAMLI YASAKLAR Tütün Kontrolü Hiç başlamama Bırakmanın desteklenmesi Pasif etkilenimin önlenmesi

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi “Başlıca Gereklilikler” Kamu politika ve yaklaşımlarının tütün endüstrisinin etkilerinden arındırılması Vergi ve fiyat düzenlemesi yapılması Toplumda bireyleri sigara dumanının pasif etkilerinden korumak Paketleme-etiketleme düzenlemeleri Toplumun bilgilendirilmesi Tütün reklamı, promosyonu ve sponsorluğunun önlenmesi Tütünü bırakmak isteyenlere yardım edilmesi Kaçakçılığın önlenmesi Tütün üretimi; alternatif politikalar geliştirmek http://www.who.int/tobacco/wntd/2011/announcement/en/index.html

DUMANSIZ ORTAMLAR—DÜNYA; ülkeler Veri yok Yasak yok Minimal Orta Tam yasak M-POWER Raporu, 2008; p. 43.

DUMANSIZ ORTAMLAR--DÜNYA Veri yok Yasak yok Eğitim Sağlık Birkaç diğer kurum Eğitim Sağlık Bazı kurumlar Bütün kurumlar Yüksek gelir düzeyine sahip ülkeler Orta gelir düzeyine sahip ülkeler Düşük gelir düzeyine sahip ülkeler M-POWER Raporu, 2008; p. 44.

http://gamapserver. who. int/gho/static_graphs/tobacco/tobacco001_2 http://gamapserver.who.int/gho/static_graphs/tobacco/tobacco001_2.gif

ULUSLARARASI YÖNLENDİRME DOKUMANLARI …. …. “KUVVET”

M-POWER (KUVVET) M-Monitor, tobacco use and prevention policies Tütün kullanımını ve önleme politikalarını izlenmesi P -Protect people from tobacco smoke Bireylerin sigara dumanından pasif etkilenimlerinin önlenmesi O-Offer help to quit tobacco use Sigarayı bırakmak isteyenlere yardım edilmesi W-Warn about dangers of tobacco Bireylerin sigaranın zararları konusunda uyarılması E-Enforce bans on tobacco advertising,promotion and sponsorship Tütün reklamı, tanıtımı ve sponsorluğu ile ilgili yasakların uygulanması R-Raise taxes on tobacco Tütüne uygulanan vergi miktarını artırılması

Dünyada nüfusun %10’undan azı M-POWER paketinin uygulandığı herhangi bir ülkede yaşamaktadır. http://www.who.int/gho/tobacco/en/

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ -Toplum katılımı -Toplumsal uyum -Denetleme -Yasal düzenleme

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ Sağlık açısından nasıl etkileri var?

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ Sağlık açısından nasıl etkileri var? -Ortamdaki partiküller hemen azalmaya başlar -Çalışanların sağlığı güvence altına alınır -Gençlerin sigaraya başlama sıklığı azalır -Ekonomik kazanç Protection from exposure to second hand tobacco smoke. Policy recommendations. WHO Publications 2008, pp 10-13.

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ YASASI, KANADA (Barlarda çalışanlarda idrarda kotinin düzeyi) Önce Sonra WHO Report on the Gklobal Ecpidemic, 2009; p 25.

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ YASASI, ABD (Sigara içmeyenlerde pasif etkilenime bağlı zararın önlenmesi, Kotinin düzeyinde azalma) Çocuk Ergen Eişkin http://tobaccoatlas.org/downloads/maps/Chap23-SmokefreeAreas.pdf

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ YASASI, İSKOÇYA (Solunum sistemi sorunları) Sonra 2 ay önce 1 ay önce WHO Report on the Gklobal Ecpidemic, 2009; p 28.

KAPSAMLI TÜTÜN KONTROLÜ YASASI, İRLANDA (Bırakmaya ilişkin değerlendirmeler) Bırakma isteği artan Bırakma daha sık WHO Report on the Gklobal Ecpidemic, 2009; p 29.

KAPSAMLI YASAKLAR Tütün Kontrolü Hiç başlamama Bırakmanın desteklenmesi Pasif etkilenimin önlenmesi

Aktif rol alma, belirleyici olabilme Savunuculuk Karar verme Etkinliklere katılım Aktif rol alma, belirleyici olabilme

TÜRKİYE’DE

ULUSAL DÜZEYDE 03/01/2008 TARİHLİ VE 5727 SAYILI TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

Kanun Numarası 5727 Başlığı TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi 03/01/2008 Kabul Edildiği Birleşim 23.Dönem 2.Yasama Yılı 45.Birleşim Cumhurbaşkanlığına Gidiş Tarihi 07/01/2008 Cumhurbaşkanlığından Geliş Tarihi 18/01/2008 Cumhurbaşkanınca Yapılan İşlem Onay Resmi Gazete Tarihi 19/01/2008 Resmi Gazete Numarası 26761 Diğer Bilgiler Son Dönem Teklif Bilgileri ve Komisyon Raporları   http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.durumu?kanun_no=5727. http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5727.html.

Kanun Numarası 5727 Başlığı TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi 03/01/2008 Kabul Edildiği Birleşim 23.Dönem 2.Yasama Yılı 45.Birleşim Cumhurbaşkanlığına Gidiş Tarihi 07/01/2008 Cumhurbaşkanlığından Geliş Tarihi 18/01/2008 Cumhurbaşkanınca Yapılan İşlem Onay Resmi Gazete Tarihi 19/01/2008 Resmi Gazete Numarası 26761 Diğer Bilgiler Son Dönem Teklif Bilgileri ve Komisyon Raporları 19 MAYIS 2008 19 TEMMUZ 2009   http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.durumu?kanun_no=5727. http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5727.html.

??????

TOPLUMSAL UYUM OLMAZSA OLMAZ!!

AMAÇ TÜTÜN DUMANSIZ DİYARBAKIR TÜTÜN DUMANSIZ TÜRKİYE TÜTÜN DUMANSIZ DÜNYA

TAPDK-Afiş ve Kompozisyon Yarışması Kataloğu, 2005.

diaslan@hacettepe.edu.tr