SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMININ TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİNE ETKİLERİ UZM. DR. GÜRAY KILIÇ

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ Sağlık hak değil, ihtiyaçtır. Devletin sağlığa katkısı en aza indirgenecek Sağlık ticarileştirilip, piyasanın kurallarına göre yönlendirilecek

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMININ KÖŞE TAŞLARI Sağlık ocağı sistemi- Aile hekimliği modeli 2./ 3. basamak hastaneler işletmeleştiriliyor Özel’e sevkler yaygınlaştı Genel sağlık sigortası yasalaştı Sözleşmeli çalışma/ Taşeronlaştırma Kamuda performansa göre ek ödeme sistemi

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM VE EAH’DE FİNANSMAN Genel bütçeden katkı giderek azaldı Sosyal güvenlik kurumları, yeşil kart ve vatandaşın cebinden gelen para

EAH VE FİNANSMAN Ücretleri maliye bakanlığı belirliyor BUT sürekli azalıyor SGK’lardan alacaklar kanunla bir anda siliniyor 1 Temmuz – Vaka başı ödeme genelgesi ile harcamalar azaltılıyor

EAH VE FİNANSMAN Performansa göre ödeme sistemi ile hekimlerin daha çok işlem yapması teşvik edildi Bilgi-işlem alt yapısı düzenlendi Poliklinik sayısı arttırıldı Randevular kısaltıldı ( ortalama 7 dakika ) “Daha çok işlem- Daha çok para” “Gelir- gider- ciro- kar”

EAH- ÇALIŞANLARIN DURUMU Değişik pozisyon-kategoride çalışanlar bir arada 657’liler, taşeron şirketten sözleşmeli, döner sermayeden sözleşmeli vs. bir arada İş güvencesiz ve asgari ücretle çalışan sayısı artıyor

HAYDARPAŞA NUMUNE EAH’DE ÇALIŞANLARIN PROFİLİ 657’ li memur: - Emekli Sandığı - Doktor, hemşire; 1170 kişi idari personel; 120 kişi - Maaş + döner sermaye

HNH ÇALIŞANLAR PROFİLİ 657- 4C: 30 kişi - Emekli sandığı - Sözleşmeli memur - Hemşire, memur, yardımcı sağlık hizmeti Maaş ( DS ) + DS’den ek ödeme 657- 4B: 150 kişi - SSK’lı işçi - Yardımcı sağlık hizmeti Maaş ( DS ) + DS’den ek ödeme

HNH ÇALIŞAN PROFİLİ Taşeron: Hizmet alım ihalesi - SSK’lı sözleşmeli işçi - Taşeron tarafından asgari ücret Bilgi işlem: 150 kişi Temizlik : 300 kişi Yemek: 80 kişi Güvenlik: 62 kişi Teknik hizmet: 20 kişi

HNH ÇALIŞAN PROFİLİ- SONUÇ Toplam çalışan: 2095 Devlet memuru: 1293 ( %60 ) Sözleşmeli: 792 ( %40 )

EAH- PERFORMANSA GÖRE EK ÖDEME 657’li sağlık çalışanı maaşa ek olarak döner sermayeden performansa göre ücret alıyor Bu ücret, belirsiz ve güvencesiz Çalışanlar arasında belirgin eşitsizlik Tam zamanlı- yarı zamanlı arasında çok fark var Yıllık rapor ve izin süresince ücret yok Ekip anlayışı zedelendi, çalışma barışı bozuldu

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI VE UZMANLIK EĞİTİMİ Eğitimin getirisi az, puanı düşük Eğiticiler daha çok puan getiren işlem peşinde Hastane yönetimi, eğitim zamanını poliklinik/ işlem yapılması için zorluyor Para getirmeyen işler daha az tercih ediliyor Asistan ucuz iş gücü- daha çok hizmet üretmekle yükümlü Bilimsel çalışmaya kaynak yok Taşeronlar tıbbi hizmet veriyor; özellikle görüntüleme ve laboratuar hizmeti

AKP’NİN KADROLAŞMA GİRİŞİMLERİ Başhekimler işletme yöneticisi “patron temsilcisi”: Bakan tarafından atanıyor Şef ve şef yrd. atamaları: Bakan tarafından sınavsız profesör ve doçentler atandı

SINAVSIZ ATAMALARIN ETKİLERİ Güneydoğu / Doğu bölgesi tıp fakültesi kökenli profesör ve doçentler Diğer uzmanlara göre bilgi ve deneyim az Etik kaygıları zayıf: Performansa göre ücrette etik dışı yollar Başasistan, uzman ve şef yardımcılarının yükselme hedefleri suya düştü, motivasyon azaldı Artık yükselmek için liyakattan çok, siyasi iktidara vs. yakın olmak daha önemli

EAH’ LERİ BOŞALIYOR Atama-nakil yönetmeliğinde sık sık değişiklikler Başasistan ve uzmanlara sürgün Sınavla şef ve şef yrd.’na atanma imkanının olmaması Artan iş yükü ve güvencesiz ücretlendirme Eğitim ve araştırmaya ayrılan zaman ve imkanın azalması Bu kurumları cazibe merkezi olmaktan çıkarıyor

TIPTA UZMANLIK TÜZÜĞÜ VE YÖNETMELİK YAYINLANMADI Sağlık bakanlığı uzlaşmaya yanaşmıyor Kadrolaşma niyetinden vazgeçmiyor Hukuk tanımaz tutumunda ısrarlı Hala Tıpta Uzmanlık Tüzüğü yayınlanmadı Yan dallar, uzmanlık süreleri, rotasyonlar vs. belirsiz

Anayasa mahkemesinden dönmesine rağmen sınavsız atamalar için yeniden yasa çıkarma girişimi Danıştay engelini aşmak için artık tüzük olmadan yönetmelikle kurallar belirlenecek 5 yılda bir eğiticiler, bu yönetmelik kurallarına göre yeniden değerlendirilecek

SONUÇ VE ÖNERİLER Sağlık ihtiyaç değil bir haktır Kamusaldır ve genel bütçeden finanse edilir Uzmanlık eğitimi, ülkenin sağlıktaki geleceğidir Piyasaya göre işleyen kurumlarda uzmanlık eğitimi verilemez, işletmenin değil eğitimin öncelikleri esastır Eğitim ve araştırma için genel bütçeden finansman ayrılmalı Eğiticilerin belirlenmesinde siyasi iktidar etkili olmamalı, liyakat ve bilimsellik esas olmalı

Eğiticilere bilimsel özerklik Güvenceli ve emekliliğe yansıyacak yüksek ücret ile çalıştırılmalıdır Performans kabul edilemez, etik dışıdır ve asistanlara model olamaz Sağlıkta dönüşüm programı ile Türkiye sağlık ortamının karşılaştığı yıkımdan uzmanlık eğitimi de payını almaktadır İMF/ DB patentli bu programın ortadan kalkması ve toplumcu bir anlayışla sağlığın yeniden düzenlenmesi sonucu uzmanlık eğitimi hak ettiği yeri alacaktır