Ücret, çalışanlar için bir gelir,kurum için ise bir gider kalemidir. GİDER KAYNAĞI ÜCRET ÇALIŞAN İÇİN GELİR KAYNAĞI Ücret, çalışanlar için bir gelir,kurum için ise bir gider kalemidir.
Ücret ve Ücretle İlgili Kavramlar Ücret, mal ve hizmet üretimine doğrudan ya da dolaylı olarak katkıda bulunan tüm zihinsel ve bedensel emeğin karşılığıdır. Ücret, emeğin parayla takasıdır. Ücret,personelin ortaya koyduğu üretken çabanın değerinin bir göstergesidir. Devam...
Ücret ve Ücretle İlgili Kavramlar Ücret, çalışanların emeklerinin karşılığı bir şekilde elde ettikleri iç ve dış ödüllerdir. Maaş,memurların ücret ise daha çok işçilerin ve özel kesimde çalışanların hizmetleri karşılğı elde ettikleri gelirlerdir.
Ücretin İlgilileri Açısından Önemi İşgören açısından Çalışanın çalışma karşılığındaki beklentisi “daha çok” kazanmaktır. Burada ücret sadece fiziksel ihtiyaçları değil, başkası tarafından tanınma ve başarı hissi duyma gibi ihtiyaçları da karşılıyor. Ücret, motive edici bir faktördür. Ücret, sosyal yaşantı içinde statü belirleyen bir faktördür. Ücret, refah düzeyinin belirleyicisidir.
Ücretin İlgilileri Açısından Önemi İşveren açısından İşveren açısından ücret, ödemesi önemli olan bir maliyet kalemidir. İşletmelerde ücretler, toplam maliyetlerin %20`sinin üzerindedir. Ücret, işletmelerin rekabet araçlarından biridir. Ücret, işçileri işletmeye çekme aracıdır.
Ücretin İlgilileri Açısından Önemi Sendikalar açısından Sendikaların başarıları genellikle toplu pazarlıklar sonucunda üyelerine sağladıkları ücret artışıyla ölçülür. Sendikalar işçilerin ekonomik hak ve gelirlerini koruyan kurumlardır.Ücret artışı sendikalara karşı inancı artırır.
Ücretin İlgilileri Açısından Önemi Devlet ve Toplum açısından Ücret,toplum için refah düzeyini belirleyen temel göstericidir. Ücret,devlet için gelir dağılımını,istihdamı,gelişme hızını,enflasyonu,yatırımları ve tasarrufları etkileyen temel unsurdur. Ücret,toplum için sosyal barışın sağlanması,fırsat eşitliğinin yaratılması ve ekonomik istirarın sağlanması aracıdır.
ÜCRET SİSTEMLERİ Ücret sistemi, ücretlendirmeye ilişkin tüm unsurların belirli bir amaç ve tanımlı kural ve araçlar doğrultusunda bir bütün olarak işletilmesini sağlayan, ücretlerin hesaplanma ve ödeme biçimlerini belirleyen bir sistemdir.
ÜCRET SİSTEMLERİ Amaç Ücret sisteminin amacı, ücret sebebiyle oluşan maliyetlerle kar amacı arasında denge kurmak, çalışanları tatmin ederek verim elde etmek, nitelikli personeli işletmeye çekmek ,işletmede tutabilmek ve personelin motivasyonunu sağlamaktır.
ÜCRET SİSTEMLERİ Ücret sistemleri dayandığı verilere göre 3`e ayrılır: İşgücü Piyasasına Dayalı İşe Dayalı İşi Yapan Bireye Dayalı Ücret Sistemleri
ÜCRET SİSTEMLERİ İşgücü Piyasasına Dayalı Ücret Sistemi İşgücü piyasasına dayalı ücret sisteminde organizasyonlardaki işlerin tümü için doğrudan piyasa ücret düzeyleri kullanılır. İşgücü piyasasında tek bir doğru ücret düzeyi yoktur. Burada durumdan duruma değişen, tarafların karşılıklı anlaşmalarına göre belirlenen ücretler vardır.
ÜCRET SİSTEMLERİ İşe Dayalı Ücret Sistemi İşe dayalı ücret sistemlerinde ücret, işte geçirilen zaman, yapılan iş miktarı ya da işte gösterilen performans düzeyi dikkate alınarak hesaplanır ve ödenir.
ÜCRET SİSTEMLERİ İşi Yapan Bireye Dayalı Ücret Sistemi Bilgiye-beceriye dayalı ücret sistemlerinde personele halen yapmakta oldukları işler için değil, kullanabildikleri bilginin ve becerinin miktarına, tipine ve derinliğine göre ücret ödenir.
DİĞER ÜCRET SİSTEMLERİ Zaman Esasına Göre Ücret -Temel Zaman Ücreti -Ölçülmüş İş Miktarına Göre Günlük Ücret -Değişken Günlük Ücret Verim Esasına Göre Ücret Primli Ücret
ÜCRET SİSTEMLERİ Zaman Esasına Göre Ücret Zamana göre ücret sisteminde işçinin çalıştığı zaman temel faktördür.Fazla gayret ücreti etkilemediği gibi azı da ücreti etkilemediği için motivasyonu düşük bir sistemdir.
ÜCRET SİSTEMLERİ Verim Esasına Göre Ücret Verim Esasına Göre Ücret`in 4 tipi var: Zaman akordu Para Akordu Şahıs akordu Grup akordu
ÜCRET SİSTEMLERİ Primli Ücret Primli Ücret`te amaç,yapılabilirliyi önceden saptanmış üreti miktarını aşan ve işletmeye getirisi artan değerin işgörene de yansıtılması ve ilave ücret ile ödüllenmesidir.Prim dışsal bir motivasyon aracıdır.Kazan/kazan prensibi ile etkili bir sistemdir.
ÜCRET SİSTEMLERİ Dolaylı Ücret Ödeme Sistemi *Yakacak yardımı *Çocuk ve çalışmayan eş yardımı *Ücretli mazeret izinleri *Sağlık ve hayat sigortası *Personelin çocuklarına eğitim kursu *Ücretsiz yeme,içme,giyinme,ulaşım yardımları *Lojman gibi her türlü maddi yardım ve kolaylıklar
Ücret Yönetiminin Temel Amaçları Nitelikli insanları cezbetmek ve ellerinde tutmak için diğer işletmelerle rekabet etmek Personeli istenen performans düzeyine ulaşılması için teşvik etmek Personel devir hızını düşürmek ve işletmeye bağlılığı artırmak Ücretlerle ilgili şikayetleri azaltmak ve s.
Ücret Yönetimini Etkileyen Faktörler İç Faktörler -Personelin bilgisi, becerileri ve yetkinlikleri -Personelin performansı ve kıdemi -Ücret stratejileri -Ücret politikaları -İşletmenin ödeme gücü -Örgütün yapısı ve kültürü
Ücret Yönetimini Etkileyen Faktörler Dış Faktörler Ücret düzeyini etkileyen temel unsurlar: -İşgücü piyasasındaki arz-talep dengesi -Piyasaya hakim olan ücret düzeyi -Yaşam standartı -Devletin etkisi -Ekonomik faktörler -Toplu pazarlıklar
Ücret Yönetimini Etkileyen Faktörler Yasal Düzenlemeler Yasal düzenlemelerin başında asgari ücret gelmektedir. Asgari Ücret, işçilere normal çalışma günü karşılığında ödenen, işçinin en az düzeyde yiyecek, yakacak, barınma, giyim, sağlık, aydınlatma, taşıt, kültür ve eğlence ihtiyaçlarının cari fiyatlar üzerinden karşılamaya yeterli miktardaki ücrettir.
Ücret Politikaları Ücret konusunda belirlenecek politikalar: * Ücret oranlarının nasıl belirleneceği * Ücret düzeylerinin piyasa ortalama ücret düzeyiyle aynı,ortalamanın altında ya da üstünde mi olacağı * Ücret artışlarının neye göre ve nasıl yapılacağı * Artışları etkileyecek performansın,bilginin ve becerinin,yetkinliklerinin veya kıdeminin kapsamının ve taban ücrete oranın ne olacağı ve s.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Aşamalar: Ücret politikasının ve stratejisinin belirlenmesi Sisteme dahil edilecek işlerin tanımlanması İş değerlemesinin yapılması Piyasa ücret verisinin elde edilmesi Ücret yapısının oluşturulması Personelin bilgilendirilmesi Sistemin uygulanması
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Ücret politikasının ve stratejisinin belirlenmesi Ücret politikasının ve stratejisinin belirlenmesi,üst yönetim tarafından genellikle teorik ve hatta felsefi bir aşama olarak görülmektedir.Aslında ise doğru bir ücret sisteminin oluşturulmasında en önemli aşamalardan biridir diyebiliriz.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Sisteme dahil edilecek işlerin tanımlanması Ücret sisteminin oluşturulmasında en kritik aşamalardan birini iş analizleri oluşturmaktadır.İş analizinin amacı dar,öz ve duraksamalara niçin olmayacak nitelikte iş tanımlarını oluşturulmasıdır.İş tanımlarında,işin adı,kısaca hangi görevleri içerdiğine ilişkin açıklama,çalışma şartları,işin gerektirdiği yetkinlik düzeyi ve tecrübe bulunmalıdır.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması İş değerlemesinin yapılması Bir ücret sistemi kurulurken işletme içinde adaletin sağlanması hayati önem taşımaktadır.Bunu sağlamak üzere iş değerlemesi yapılmalıdır.İş değerlemesi,bir kuruluşta mevcut her işin,o kuruluşta bulunan diğer tüm işler arasındaki göreceli değerini ortaya çıkaran bir tekniktir.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Piyasa ücret verisinin elde edilmesi Piyasa ücret araştırması,işletmedeki farklı işler için işgücü piyasasında ödenmekte olan ücretlerin ve sağlanan ek olanakların ne olduğunun bilinmesini sağlar.Bu amaçla işletmeler informel yöntemlerin yanı sıra bilimsel ve kapsamlı formel araştırma yöntemleri kullanarak kendi piyasa ücret araştırmalarını yaparlar.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Ücret yapısının oluşturulması İşlerin ücretlendirilmesinde 3 farklı yaklaşım izlenir: -İşlerin tek tek ücretlendirilmesi -Ücret basamaklarının oluşturulması -Ücret bantlarının oluşturulması İşlerin ücretlendirilmesinden sonra bireysel ücretler belirlenir.Bu aşamada personelin kıdemi,performansı,bilgisi,becerisi dikkate alınır.
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Personelin bilgilendirilmesi Sistem oluşturulduktan sonra tüm çalışanlara sistem hakkında ayrıntılı bilgilendirme yapılmalıdır.Bu bilgilendirme sırasında 4 konu önem taşımaktadır: -Eski sistemde aksayan yönler ve yaşayan sıkıntılar -Yeni sisteme geçiş nedenleri ve organizasyonel ihtiyaçlar -Geçiş sürecinde gerçekleştirilen çalışmalar -Sonuçlar
Bir Ücret Sisteminin Kurulması Sistemin uygulanması Piyasa araştırmasının sonuçlarının alınması sonrasında,işletme piyasada ücretler açısından nasıl bir yerde olacağına,kendi iç dinamiklerini hesaba katarak karar verecektir.İşletmenin beklediği kar,işgücü arzının durumu,toplu sözleşmenin etkileri ve s.bu kararın verilmesinde faal rol oynayacaktır.Bu karar işletmenin piyasada hangi konumda olmayı tercih ettiğini gösterecektir.
TÜRKCELL`de Uygulanan Ücret Yönetim Sistemi TÜRKCELL`de ücretlendirme politikası temel olarak kişinin bulunduğu derecedeki (grade)noktasına ve performansa dayalıdır,sabit bir oranla çalışılmaz.Yılda 2 defa ücret artışı ve düzenlenmesi yapılır.Performansa dayalı olarak değişen oranlarda ücret artışı uygulanır.Performans değerlemede temmuz ayında ara değerlemesi,aralık ayında ise bütün genel yıl değerlemesi yapılır. Devamı...
TÜRKCELL`de Uygulanan Ücret Yönetim Sistemi Kişiler hedeflerine,yetkinliklerine,içinde bulundukları proje ve takım çalışmalarına göre değerlendiriliyor.Performans yönetim sistemi kapsamında her yıl sonu yapılan değerlendirmeler sonucunda tüm çalışanları kapsayan bir bonus uygulaması var.Bu kapsamda çalışanlar iş sonuçlarına katkıları ve yarattıkları fark ile ödüllendirilmektedir.
Azərbaycan Beynəlxalq Bankı`nda Uygulanan Ücret Sistemi Bu bankada ücret,bankanın şubelerinin bir yıl döneminde faaliyet sonuçlarına göre hesaplanır.Çalışanların ücretine en önemli etki yapan faktör eğitimdir.Yani işçinin banka sektörü ile ilgili deneyimi veya eğitimi olması zorunludur.Bundan başka yabancı dil zorunluluğu da vardır.Yıl sonunda performansa dayalı olarak ücret artışı yapılır.Bayramlarda iyi çalışanlara primler verilir.
ETİ Şirketinde Uygulanan Ücret Sistemi ETİ beyaz ve mavi yakalı personelinin ücretlendirilmesi kademe yapısına göre yönetilmektedir.Kademelerin belirlenmesi iş grupları ve bu grupların seviyelerine göre puanlama yöntemi ile belirlenir.Puanlama işlerin değerlendirilmesi ile ortaya çıkıyor.Ücretler brüt ve 16 maaş olarak verilir.Ocak ve Temmuz ayında,çalışan performansı ve enflasyon oranı dikkate alınarak ücret zammı yapılır.Bazı pozisyonlar için fazla mesai ücreti verilir.
Teşekkürler