YENİ TTK’YA GÖRE ŞİRKETLERİN YAPMALARI GEREKEN SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ YARD. DOÇ. DR. H. ALİ DURAL
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 1 Temmuz 2013: Anonim şirketler esas sözleşmelerini ve limited şirketler şirket sözleşmelerini, yürürlük tarihinden itibaren 12 ay içinde (01.07.2013’e kadar) TTK’yla uyumlu hâle getirirler. Bu süre içinde gerekli değişikliklerin yapılmaması hâlinde, esas sözleşmedeki ve şirket sözleşmesindeki düzenleme yerine TTK ilgili hükümleri uygulanır. Gümrükve Ticaret Bakanlığı Yukarıdaki süreyi ancak bir yıla kadar uzatabilir (6335 sayılı Kanunladeğişik 6103 sayılı Kanun m. 22).
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 1 Temmuz 2013 (devam): Bir anonim şirketin esas sözleşmesinde veya bir limited şirketin şirket sözleşmesinde genel kurulun toplantı ve karar nisaplarına, madde numarası belirtilerek veya belirtilmeksizin eski TTK hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüşse, bu şirketler Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girmesinden itibaren 12 ay içinde (01.07.2013’e kadar) anonim şirketlerde esas sözleşmelerini ve limited şirketlerde şirket sözleşmesini değiştirerek, anılan Kanuna uygun düzenleme yaparlar. Aksi hâlde, bu sürenin geçmesiyle Türk Ticaret Kanununun genel kurulun toplantı ve karar nisaplarına ilişkin hükümleri uygulanır. Sadece bu 12 ay içinde (01.07.2013’e kadar) yapılan genel kurullarda eski TTK’nın genel kurulların toplantı ve karar nisapları hakkındaki hükümleri uygulanır (6335 sayılı Kanun ile değişik 6103 sayılı Kanun m. 26).
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 1 Temmuz 2013 (devam) Nama yazılı payların devrini, red sebeplerini göstererek veya göstermeyerek sınırlandırmış bulunan anonim şirketler, TTK’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde (01.07.2013), esas sözleşmelerini değiştirerek, TTK’nın 492 ilâ 498 inci maddelerine uyarlamak zorundadır; aksi hâlde, bu sürenin dolmasıyla tüm sınırlamalar geçersiz hâle gelir (6103 sayılı Kanun m. 28/7).
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 14 Şubat 2014 A.Ş’ler sermayelerini 50.000 TL’ye, Ltd. Şti.ler de 10.000 TL’ye çıkarmaları gerekmektedir. (6335 sayılı Kanunla değişik 6103 sayılı Kanun m. 20) Aksi halde bu sürenin sonunda infisah etmiş sayılırlar. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bu süreyi birer yıl olmak üzere en çok iki defa uzatabilir.
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 14 Şubat 2014 (devam): TTK m. 479 /2’de belirtilen sınırı aşan (her pay için en fazla 15 oy) sayıda oyda imtiyaz öngören esas sözleşme hükümleri, TTK’ın yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde (14.02.2014) anılan fıkraya uyarlanır veya mahkemeden anılan fıkrada öngörülen karar alınır (6335 sayılı Kanunla değişik 6103 sayılı Kanun m. 28/3).
SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ HANGİ TARİHE KADAR YAPILMALIDIR? 14 Şubat 2014 (devam): Yukarıda belirtilen sürede gerekli esas sözleşme değişikliklerinin ve uyarlamaların gerçekleştirilmemesi hâlinde, oyda imtiyazı düzenleyen esas sözleşme hükümleri, birinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen sürenin dolduğu tarihte kendiliğinden geçersiz hâle gelir ve esas sözleşmede öngörülen oya ilişkin imtiyazların tümü kanunen sona erer.
LİMİTED ŞİRKETLERDE ZORUNLU OLMAYAN ESAS SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ TTK MADDE 577- Aşağıdaki kayıtlar, şirket sözleşmesinde öngörüldükleri takdirde bağlayıcı hükümlerdir: a) Esas sermaye paylarının devrinin sınırlandırılmasına ilişkin kanuni hükümlerden ayrılan düzenlemeler. b) Ortaklara veya şirkete, esas sermaye payları ile ilgili olarak önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım hakları tanınması. c) Ek ödeme yükümlülüklerinin öngörülmesi, bunların şekli ve kapsamı. d) Yan edim yükümlülüklerinin öngörülmesi, bunların şekli ve kapsamı. e) Belirli veya belirlenebilir ortaklara veto hakkı veya bir genel kurul kararının oylanması sonucunda oyların eşit çıkması hâlinde bazı ortaklara üstün oy hakkı tanıyan hükümler. f) Kanunda ya da şirket sözleşmesinde öngörülmüş bulunan yükümlülüklerin hiç ya da zamanında yerine getirilmemeleri hâlinde uygulanabilecek sözleşme cezası hükümleri. g) Kanuni düzenlemeden ayrılan rekabet yasağına ilişkin hükümler.
LİMİTED ŞİRKETLERDE ZORUNLU OLMAYAN ESAS SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ TTK m. 577 (devam): h) Genel kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin özel hak tanıyan hükümler. ı) Genel kurulda karar almaya, oy hakkına ve oy hakkının hesaplanmasına ilişkin kanuni düzenlemeden ayrılan hükümler. i) Şirket yönetiminin üçüncü bir kişiye bırakılmasına ilişkin yetki hükümleri. j) Bilanço kârının kullanılması hakkında kanundan ayrılan hükümler. k) Çıkma hakkının tanınması ile bunun kullanılmasının şartları, bu hâllerde ödenecek olan ayrılma akçesinin türü ve tutarı. l) Ortağın şirketten çıkarılmasına ilişkin özel sebepleri gösteren hükümler. m) Kanunda belirtilenler dışında öngörülen sona erme sebeplerine dair hükümler.
LİMİTED ŞİRKETLERDE ZORUNLU OLMAYAN ESAS SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ Şirket sözleşmesinde farklı itibari değerde paylar öngörülebilir (TTK m.583). Şirket sözleşmesinde payın devrinde genel kurulun onay şartı kaldırılabilir (TTK m. 595/2). Şirket sözleşmesinde kar payının hesaplanmasında itibari değere oranla hesaplanması kuralından ayrılınabilinir (TTK m. 608/2) Şirket sözleşmesinde, müdürün veya müdürlerin aldıkları belirli kararları ve/veya münferit sorunları, genel kurulun onayına sunmaları gereği öngörülebilir (TTK m. 625/2).
LİMİTED ŞİRKETLERDE ZORUNLU OLMAYAN ESAS SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ Şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemiş veya diğer tüm ortaklar yazılı olarak izin vermemişse, müdürler şirketle rekabet oluşturan bir faaliyette bulunamazlar. Şirket sözleşmesi ortakların onayı yerine ortaklar genel kurulunun onay kararını öngörebilir (TTK m.626/2) Şirket sözleşmesi ile imtiyaz hakları öngörülebilir.
LİMİTED ŞİRKETLERDE ZORUNLU OLMAYAN ESAS SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ Şirket sözleşmesi, ortaklara şirketten çıkma hakkını tanıyabilir, bu hakkın kullanılmasını belirli şartlara bağlayabilir (TTK m. 638/1) Şirket sözleşmesinde, bir ortağın genel kurul kararı ile şirketten çıkarılabileceği sebepler öngörülebilir (TTK 640/1).