MSI KOMBİNEZONSAL DEVRE ELEMANLARI LOJİK DEVRELER I MSI KOMBİNEZONSAL DEVRE ELEMANLARI EE440 EE410 Ertuğrul Eriş Ertuğrul Eriş 1

ORTA ÖLÇEKLİ (MSI)4 BİTLİK PARALEL TOPLAYICI DEVRESİ EE440 Ertuğrul Eriş

MSI BCD/EXCESS 3 KOD DÖNÜŞTÜRÜCÜ EE440 Ertuğrul Eriş

HIZLI TOPLAMA DEVRELERİ-1 ELDENİN YAYILMASI EE440 Ertuğrul Eriş

HIZLI TOPLAMA DEVRELERİ-2 İLERİ BAKMALI PARALEL MSI TOPLAMA (LOOK AHEAD CARRY) C0 = input carry C1 = G0 + P0 C0 C2 = G1 + P1C1 = G1 + P1 ( G0 + P0 C0 ) = G1 + P1 G0 + P1 P0 C0 C3 = G2 + P2 C2 = G2 + P2 G1+ P2 P1 G0 + P2 P1 P0 C0 EE440 Ertuğrul Eriş

HIZLI TOPLAMA DEVRELERİ-3 İLERİ BAKMALI PARALEL MSI TOPLAMA (LOOK AHEAD CARRY) Pi = Ai Bi Gi = Ai . Bi Si = Pi Ci Ci+1 = Gi + Pi Ci EE440 Ertuğrul Eriş

İKİLİ TOPLAMA/ÇIKARMA DEVRESİ ÇIKARILAN B SAYI 2-li TÜMLEYEN OLARAK UYGULANMAKTADIR n- bitlik olana genelleştirme nasıl yapabiliriz? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI BCD ADDER n- dijitlik olana genelleştirme nasıl yapabiliriz? İkili (binary) ve BCD toplayıcıların karşılaştırması? EE440 Ertuğrul Eriş

İKİ BİTLİK ÇARPMA DEVRESİ n- bitlik olana genelleştirme nasıl yapabiliriz? EE440 Ertuğrul Eriş

4 BİTLİK SAYININ 3 BİTLİK SAYI İLE ÇARPIMI Çarpma işlemi için başka algoritmalar olabilir mi? Tekrarlı toplama Ötelemeli toplama n- bitlik için genelleştime? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI KARŞILAŞTIRMA DEVRESİ (COMPARATOR) Girişler A = A3 A2 A1 A0 ve B = B3 B2 B1 B0 A < B için Ç1 = 1 Ç2 = 0 Ç3 = 0; A > B için Ç1 = 0 Ç2 = 1 Ç3 = 0; A = B iken Ç1 = 0 Ç2 = 0 Ç3 = 1 Xi = AiBi + A'iB'i i = 0,1,2,3 A = B → Ç3 = x3 x2 x1 x0 = 1 A > B → Ç2 = A3B‘3 + x3 A2B‘2 + x3 x2A1B‘1 + x3 x2 x1A0B‘0 A < B → Ç1 = A‘3B3 + x3 A‘2 B2 + x3 x2A‘1B 1 + x3 x2 x1A‘0B0 Klasik yöntemle sentez yapsak ne olur du? Çıkış iki değişkenle ifade edilebilir mi? Üç değişkenli çıkış’ın getirdiği yarar ve ödenen bedel nedir? Çıkarma işleminde karşılaştırma devresi neden düşünmedik? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI KARŞILAŞTIRMA DEVRESİ (COMPARATOR) Girişler A=A3A2A1A0 ve B=B3B2B1B0 A < B için Ç1 = 1 Ç2 = 0 Ç3 = 0; A > B için Ç1 = 0 Ç2 = 1 Ç3 = 0; A = B iken Ç1 = 0 Ç2 = 0 Ç3 = 1 Xi = AiBi + A'iB'i i = 0,1,2,3 A=B Ç3 = x3 x2 x1 x0 = 1 A>B Ç2 = A3B‘3 + x3 A2B‘2 + x3 x2A1B‘1 + x3 x2 x1A0B‘0 A<B Ç1 = A‘3B3 + x3 A‘2 B2 + x3 x2A‘1B 1 + x3 x2 x1A‘0B0 EE440 Ertuğrul Eriş

MSI ÇÖZÜCÜLER (DECODERS)3X8 Çözücü çıktıları, kanonik açınımlardaki nelere karşı düşer? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI ÇÖZÜCÜLER (DECODERS)-2 (2X4 ENABLE GİRİŞLİ) Active (0) output EE440 Ertuğrul Eriş

ÇÖZÜCÜLERDE KAPASİTE ARTTIRIMI (2 tane 3X8 likten bir 4X16 lık ) Enable girişinin yorumu? çalıştırıp/çalıştırmamam kontrolü kapasite arttırımı EE440 Ertuğrul Eriş

DECODER UYGULAMASI: TAM TOPLAMA DEVRESİ Hangi çözücü çıktıları ile fonksiyon oluşturuluyor? Çözücülerin yazılımın donanımı kontrol aracı olarak düşünebilirmiyiz? Ne yarar sağlamış oluruz? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI ENCODER (8 bitlik) Laboratuvarda yapılan deney: X = D4+D5+D6+D7 Çıkışa bakıp, girişin ne olduğunu söylüyoruz yorumu. X = D4+D5+D6+D7 Y = D2+D3+D6+D7 Z = D1+D3+D5+D7 Çıkışa bakıp, girişin ne olduğunu söylenir yorumu, 0 çıkışına uymuyor? Çözüm çıkışı bir arttırmak? Birden fazla giriş 1 olursa, çıkış şaşırtabilir, örneğin 3 ve 6 birlikte 1 ise çıkış 7 olur? Çözüm Priorty encoder. Bilgisayarda çözücü(encoder) uygulaması ne olabilir? EE440 Ertuğrul Eriş

MSI PRIORITY ENCODER (4 bitlik) V çıkışı: D0 ‘a (0) ve (1) geldiğinin ayırımını yapıyor. Girişe en az bir (1) geldi anlamını da taşıyor. Bir önceki 8 bitlik çözücü idi bu ise 4 bitlik, fakat priority özelliği var. 1 Kitapta x fonksiyonu için 1010 girişinde x görünüyor 1 olacak EE440 Ertuğrul Eriş

ENABLE GİRİŞLİ MSI DECODER/DEMUX 1X4’lük bir demux ne işe yarar? Bir bitlik E bilgisinin 4 farklı yere gönderilmesi olarak yorumlanabilir mi? İki bitlik E bilgisinin 4 farklı yere gönderilmesi nasıl yapılabilir? Göndereceğimiz yer sayısı artarsa ne yapılabilir? EE440 Ertuğrul Eriş

2X1 MULTIPLEXER (MUX) Yorum 1: İki farklı kaynaktan gelen verinin, aynı yola kontrollü olarak aktarılması, Yorum2: 1 değişkenli 4 fonksiyonun geçekleştirilmesi. Bir haberleşme ortamının ortak kullanılması: Multiplexing/deMultiplexing Telefon (ses) Haberleşmesi: verici+transmisyon ortamı ortamı transmisyon hattı+alıcı Sistem içi veri haberleşmesi: verici birim+ BUS+alıcı birim EE440 Ertuğrul Eriş

4X1 MSI MULTIPLEXER (MUX) Yorum 1: Dört farklı kaynaktan (I0, I1, I2, I3) gelen verinin, aynı yola (Y) kontrollü olarak aktarılması, Yorum2: 2 değişkenli 8 fonksiyonun geçekleştirilmesi. EE440 Ertuğrul Eriş

MUX LA FONKSİYON GERÇEKLEMESİ-1 f=x3 1 2 f=x’3 3 4 f=0 5 6 f=1 7 Yorum 1: 4x1 mux la 3 değikenli bütün fonksiyonlar ilave bir NOT kapısıyla gerçekleştirilebilir. 4 değişkenli fonksiyonlarda durum ne olur? Yorum 2: Mux larla fonksiyon gerçeklemenin yarar(la)rı ne(ler)dir? EE440 Ertuğrul Eriş

MUX LA FONKSİYON GERÇEKLEMESİ-2 1 f=1 2 f=x4 3 4 f=x’4 5 6 f=0 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Yorum 1: 8x1 mux la 4 değikenli bütün fonksiyonlar ilave bir NOT kapısıyla gerçekleştirilebilir. 5 değişkenli fonksiyonlarda durum ne olur? Yorum 2: Mux larla fonksiyon gerçeklemenin yarar(la)rı ne(ler)dir? EE440 Ertuğrul Eriş

MUX UYGULAMASI Quadruple two-to-one-line multiplexer Two-to-one multiplexer A: veri kaynağı B: veri kaynağı Y: Veri yolu (BUS) E,S:Kontrol girişleri BUS’un kapasitesi belli, veri kaynağı belli, veri büyüklüğü belli mux kapasitesi ve sayısını saptayınız EE440 Ertuğrul Eriş

HABERLEŞMEDE MUX/DECODER 4 farklı kaynaktan 8 bitlik bilgiyi karşı tarafta 4 farklı kaynağa aktarabilmek için mux ve dekoder kapasiteleri ne olmalı? EE440 Ertuğrul Eriş

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI BÖLÜM, PROGRAM M E Z U N Ö Ğ R C İ ÖĞRENCİ P R O G A M Ç I K T L PROGRAM ÇIKTILARI P R O G A M Ç I K T L ALAN yETERLİKLERİ BİLGİ Knowledge BECERİ Skills KİŞİSEL/ MESLEKİ YETKİN LİKLER Competences AB/VE ULUSAL YETERLİKLER YENİ ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket ORYANTASYON Öğrenci Profili Öğ. anket Öğ. elem ÖĞRENCİ, ÜRÜN ?ÖĞRENİM PROGRAMI? İç Paydaşlar Ders öğ. anket DIŞ PAYDAŞLAR DIŞ PAYDAŞ GEREKSİNİMLERİ AB/ULUASAL ALAN YETERLİLİKLERİ PROGRAM ÇIKTILARI DEVLET, ÖZEL SEKTÖR MEZUNLAR, AİLELER MESLEK OD, NGO Çıktılar için veri top ve değerlendirme İyileştirme araçları SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

BLOOM’S TAXONOMY ANDERSON AND KRATHWOHL (2001) !!Listening !! http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm

ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ 03.04.2017 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ Kuramsal Uygulamalı BECERİLER Kavramsal/Bilişsel KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 6 LİSANS _____ EQF-LLL: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey Ortaöğretimde kazanılan yeterliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç –gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek. Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek, - Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek - Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilmek, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek. - Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek, - Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek, - Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level). - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak, - Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak. BLOOMS TAXONOMY

LOJİK DEVRELER I DERS DEĞERLENDİRME MATRİSİ EE440 LOJİK DEVRELER I a b c d e f g h i j k Lojik devrelerin modellenmesinde Boole Cebrini kullanabileceklerdir. 3 Küçük ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin analizini yapabileceklerdir. 1 Küçük ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin sentezini yapabileceklerdir. Orta ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin analizini yapabileceklerdir. Orta ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin sentezini yapabileceklerdir. Büyük ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin analizini yapabileceklerdir. Büyük ölçekli devre elemanlarını içeren kombinasyonel lojik devrelerin sentezini yapabileceklerdir. Kombinasyonel lojik devrelerin Proteus yazılımını kullanarak simüle edebileceklerdir. Kombinasyonel lojik devreleri Laboratuvarda gerçekleyip çalıştırabileceklerdir. ÖĞRENİM ÇIKTILARI Ertuğrul Eriş Lojik Devreler I İlk Ders