MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Emre ÖZÜBAL 2014 İSTANBUL
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 260 – HAKLAR HESABI 261 – ŞEREFİYE HESABI 262 – KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ 263 – ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 264 – KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ 267 – DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 268 – BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR ( - ) 269 – VERİLEN AVANSLAR HESABI
Normal Amortisman Yöntemi 260 – HAKLAR HESABI ÜNVAN İMTİYAZ LİSANS PATENT MARKA TELİF 31 Aralık 2014’te yapılacak kayıt 2014 yılında bir kitabın yayın hakkı için yazarı Serbest Meslek Mensubu Emre Özübal ile 100.000 TL(%18 KDV HARİÇ) karşılığında 5 yıllık anlaşma yapılıyor. Yazar’a ödenecek paradan %20 Gelir Vergisi kesildikten sonra kalan tutar peşin ödeniyor. 268 770 GENELYÖN. GİD. 20.000 268 B. AMORTİS. 20.000 20.000 20.000 31 Aralık 2015’te yapılacak kayıt 20.000 20.000 20.000 770 GENEL YÖN. GİD. 20.000 260 HAKLAR HESABI 100.000 260.01 Telif Hakkı 100.000 268 B. AMORTİS. 20.000 191 İNDİRİLECEK KDV 18.000 31 Aralık 2016’te yapılacak kayıt 360 ÖD VERGİ FON 38.000 20.000 360.01 G.V. 18.000 770 GENEL YÖN. GİD. 20.000 360.02 KDV 268 B. AMORTİS. 20.000 100 KASA HESABI 80.000 31 Aralık 2017’te yapılacak kayıt 260 770 GENEL YÖN. GİD. 20.000 Amortisman Oranı: 1/5=%20 268 B. AMORTİS. 20.000 100.000 1. yıl: 100.000x%20=20.000 Normal Amortisman Yöntemi 2. yıl: 100.000x%20=20.000 31 Aralık 2018’te yapılacak kayıt 3. yıl: 100.000x%20=20.000 770 GENEL YÖN. GİD. 20.000 4. yıl: 100.000x%20=20.000 268 B. AMORTİS. 20.000 5. yıl: 100.000x%20=20.000
SERMAYE (DEFTER DEĞERİ) 261 – ŞEREFİYE HESABI DEVRALINAN İŞLETME İÇİN ÖDENEN DEĞER İLE DEFTER DEĞERİ ARASINDAKİ FARK İşletmemiz 10.01.2014 tarihinde net defter değerinin üzerinde bir değer olan 500.000 TL’ye başka bir işletmeyi aşağıdaki varlık ve kaynaklarla devralıyor. Amortisman süresi 5 yıldır. 10.01.2014 tarihinde yapılacak kayıt 120 ALICILAR HS. 150.000 VARLIKLAR KAYNAKLAR SERMAYE (DEFTER DEĞERİ) Tic.Mal: 100.000 Satıcı: 25.000 Demirbaş:200.000 B. Kredi: 30.000 Alıcılar: 150.000 TOPLAM: 450.000 TOPLAM: 55.000 FARK : 395.000 153 TİCARİ MALLAR HS. 100.000 255 DEMİRBAŞLAR HS. 200.000 261 ŞEREFİYE HS. 105.000 300 BANKA KREDİ. 30.000 320 SATICILAR HS. 25.000 500 SERMAYE HS. 500.000 ALDIĞIMIZ İŞLETMENİN DEĞERİ 261 ŞEREFİYE’NİN HESAPLANMASI 105.000 BİZİM ÖDEDİĞİMİZ DEĞER ÖDENEN DEFTER DEĞERİ ŞEREFİYE 500.000 - 395.000 =105.000
NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK ŞEREFİYE İÇİN AMORTİSMAN HESAPLAMA MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARIN HEPSİNDE AYNI YÖNTEMLE AMORTİSMAN HESAPLANIR VE KAYDEDİLİR. NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK 31 Aralık 2015’te yapılacak kayıt 268 770 GENEL YÖN. GİD. 21.000 21.000 268 B. AMORTİS. 21.000 21.000 Amortisman Oranı: 1/5=%20 21.000 1. yıl: 105.000x%20=21.000 21.000 31 Aralık 2016’te yapılacak kayıt 21.000 2. yıl: 105.000x%20=21.000 3. yıl: 105.000x%20=21.000 770 GENEL YÖN. GİD. 21.000 4. yıl: 105.000x%20=21.000 268 B. AMORTİS. 21.000 5. yıl: 105.000x%20=21.000 31 Aralık 2017’te yapılacak kayıt 770 GENEL YÖN. GİD. 21.000 31 Aralık 2014’te yapılacak kayıt 268 B. AMORTİS. 21.000 770 GENEL YÖN. GİD. 21.000 268 B. AMORTİS. 21.000 31 Aralık 2018’te yapılacak kayıt 770 GENEL YÖN. GİD. 21.000 268 B. AMORTİS. 21.000
262 – KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HESABI KURULUŞ SIRASINDA YAPILABİLECEK GİDERLER NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK Proje giderleri Ticaret Siciline tescilde yapılan giderler Kuruluş sırasında avukat, danışman gibi kişilere ödenen ücretler Kuruluş esnasında ödenen noter, harç ve ilan giderleri… Amortisman Oranı: 1/5=%20 1. yıl: 6.000x%20=1.200 Örnek: Gülenyüz ticaret işletmesinin kuruluşu sırasında yapılan giderlerin toplamı 6.000 TL (%18 KDV HARİÇ)’dir. 01.03.2014 tarihinde kuruluş işlemleri bittikten sonra bu giderlerin aktifleştirilmesine karar verilmiştir.(Amorti süresi 5 yıldır.) 2. yıl: 6.000x%20=1.200 3. yıl: 6.000x%20=1.200 4. yıl: 6.000x%20=1.200 5. yıl: 6.000x%20=1.200 31 Aralık 2014’te yapılacak kayıt 01.03.2014 tarihinde yapılacak kayıt 770 GENEL YÖN. GİD. 1.200 262 KURULUŞ VE ÖR. GİDERİ 6.000 268 B. AMORTİS. 1.200 191 İNDİRİLECEK KDV 1.080 100 KASA HS. 7.080 5 yıl boyunca(2018’e kadar), 31 Aralık’ta aynı kayıt yapılır. 268 1.200 262 1.200 6.000
263 – ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HANGİ TÜR HARCAMALAR BU HESAPTA TAKİP EDİLİR? NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK Yeni teknoloji geliştirmek için yapılan harcamalar Mevcut durumun geliştirilmesi için yapılan harcamalar Yeni ürün geliştirmek için yapılan harcamalar Amortisman Oranı: 1/5=%20 1. yıl: 10.000x%20=2.000 Örnek: Gülenyüz ticaret işletmesi 10.10.2014 tarihinde yeni bir ürün üretmek için 10.000 TL (%18 KDV HARİÇ)’lik bir araştırma yapmıştır.(Amorti süresi 5 yıldır.) 2. yıl: 10.000x%20=2.000 3. yıl: 10.000x%20=2.000 4. yıl: 10.000x%20=2.000 10.10.2014 tarihinde yapılacak kayıt 5. yıl: 10.000x%20=2.000 31 Aralık 2014’te yapılacak kayıt 263 AR-GE GİDERİ 10.000 770 GENEL YÖN. GİD. 2.000 191 İNDİRİLECEK KDV 1.800 268 B. AMORTİS. 2.000 100 KASA HS. 11.800 5 yıl boyunca(2018’e kadar), 31 Aralık’ta aynı kayıt yapılır. 268 2.000 263 2.000 10.000
A- 264 – ÖZEL MALİYETLER HESABI HANGİ HARCAMALAR BU HESABA KAYDEDİLİR? HANGİ HARCAMALAR BU HESABA KAYDEDİLMEZ? Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi için yapılan harcamalar Ekonomik değerinin artırılması için yapılan harcamalar Kira süresinin sonunda gayrimenkulün sahibine bırakılacak varlıklar için yapılan harcamalar Gayri Menkullerin bakım, onarım ve temizlenmesi gibi harcamalar Bu harcamalar ilgili gider hesabına kaydedilir. 770/760 vb.. 09.11.2014 tarihinde yapılacak kayıt A- YAPILAN HARCAMALAR İÇİNDE BULUNULAN YILLA SINIRLI İSE: 264 ÖZEL MALİYETLER HS. 8.000 191 İNDİRİLECEK KDV 1.440 ÖRNEK: 09.11.2014 tarihinde işletmemiz 5 yıllığına kiraladığı bir mağazanın vitrininin ve dekorasyonunun yapılması için bir firma ile anlaşma yapıyor. İşi tamamlayan firmaya 8.000 TL(%18 KDV HARİÇ) peşin para ödeniyor. Amortisman süresi 5 yıldır. 100 KASA HS. 9.440 Yapılan harcama içinde bulunulan yılda(2014) bittiği için 264 nolu hesabı kullandık. 264 8.000
B- YAPILAN HARCAMALAR BİRDEN FAZLA YILI KAPSIYOR İSE: NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK ÖRNEK: Gülenyüz A.Ş. 2014’te 5 yıllığına kiralamış olduğu fabrika binasına 2014 yılında 100.000TL, 2015 yılında ise 80.000 TL tutarında özel maliyet niteliği taşıyan harcamada bulunmuştur. Bina 05.05.2015 tarihinde kullanılmaya başlamıştır. (Amortisman Süresi 5 yıldır.) Amortisman Oranı: 1/5=%20 1. yıl: 8.000x%20=1.600 2. yıl: 8.000x%20=1.600 XX.XX.2014 tarihinde yapılacak kayıt 3. yıl: 8.000x%20=1.600 4. yıl: 8.000x%20=1.600 258 YAPILMAKTA OLAN YAT. 100.000 5. yıl: 8.000x%20=1.600 191 İNDİRİLECEK KDV 18.000 100 KASA HS. 118.000 31 Aralık 2014’te yapılacak kayıt 770 GENEL YÖN. GİD. 1.600 XX.XX.2015 tarihinde yapılacak kayıt 268 B. AMORTİS. 1.600 258 YAPILMAKTA OLAN YAT. 80.000 191 İNDİRİLECEK KDV 14.400 268 5 yıl boyunca(2018’e kadar), 31 Aralık’ta aynı kayıt yapılır. 100 KASA HS. 94.400 1.600 1.600
NORMAL AMORTİSMAN YÖNTEMİNİ KULLANACAK OLURSAK 05.05.2015 tarihinde yapılacak kayıt 264 ÖZEL MALİYETLER HS 180.000 258 YAPIL. OL. YAT. 180.000 Amortisman Oranı: 1/5=%20 1. yıl: 180.000x%20=36.000 2. yıl: 180.000x%20=36.000 258 264 3. yıl: 180.000x%20=36.000 100.000 80.000 180.000 180.000 4. yıl: 180.000x%20=36.000 5. yıl: 180.000x%20=36.000 31 Aralık 2015’te yapılacak kayıt Kullanmaya başlanılan yıldan itibaren Amortisman kaydı yapılır. 2014’te kiraladık; fakat 2015’te kullanılmaya başlandı. 770 GENEL YÖN. GİD. 36.000 268 B. AMORTİS. 36.000 268 5 yıl boyunca(2019’a kadar), 31 Aralık’ta aynı kayıt yapılır. 36.000 36.000
inanmak: başarmanın yarısıdır… son