KDV GENEL UYGULAMA TEBLİĞ İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN SATIR BAŞLARI Nuri Değer YMM
KDV GENEL UYGULAMA TEBLİĞİ İLE BAZI KONULARDA YAPILAN DÜZENLEMELER Roaming hizmetleri, Boru hattıyla taşımacılık yapanlara bu hatların inşa ve modernizasyonuna ilişkin yapılan teslim ve hizmetlere ilişkin istisna , Başbakanlık merkez teşkilatına yapılacak araç teslimlerinde istisna, Büyük ve stratejik yatırımlara ilişkin istisna, Ürün senetlerinin ihtisas/ticaret borsaları aracılığıyla ilk teslimi, Patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri maddi hakların kiralanması, devri veya satılması işlemleri,
Varlık yönetim şirketlerinin bazı teslimleri ile finansal yeniden yapılandırma hükümleri kapsamında bazı borçların teminatını oluşturan mal ve hakların teslimi, Tasarruf mevduatı sigorta fonuna devredilen mal ve hakların teslimi, Konut finansmanı amacıyla teminat gösterilen veya ipotek konulan konutların teslimi (mortgage-tutsat) , Lisanslı depoculuk kapsamındaki işlemler , Finansal kiralama şirketlerince taşınmazların bizzat kiracıdan satın alınması, satan kişilere kiralanması ve kiralayana satılması (sat-kirala-geri al) işlemi,
Bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemine taşınmaz ve iştirak hissesi devri, Şehir içi ulaşım sistemleri ve bunlara ilişkin tesislerin devir ve teslimleri.
Birden fazla vergilendirme dönemine yayılarak verilen hizmetlerde vergiyi doğuran olay Birden fazla vergilendirme döneminden devam eden hizmetlerde, takvim yılının aylık dönemlerinden oluşan vergilendirme dönemleri itibarıyla KDV’nin hesaplanması ve verilecek hizmetlere ilişkin faturanın aylık ödeme tutarı belirtilerek tanzim edilmesi gerekmektedir.
Posta ve hızlı kargo taşımacılığı yol ile yapılan ihracat teslimleri Posta ve hızlı kargo taşımacılığı yolu ile yapılan ihracat teslimleri, kargo şirketi adına düzenlenen, malı yurtdışına gönderilen mükellefin bilgisinin yer aldığı ve gümrük müdürlüğü tarafından elektronik ortamda onaylanan elektronik ticaret gümrük beyannamesi ile tevsik edilir. Sınır ticareti kapsamında yapılan ihracat, gümrük beyannamesi veya listesi ile tevsik edilir. Bu durumda ayrıca, bir defaya mahsus olmak üzere sınır ticareti yetki belgesi de ibraz edilmelidir.
İhracat teslimlerine ilişkin olarak düzenlenen fatura ile gümrük beyannamesi arasında uyumsuzluk olması halinde vergi dairesince ilgili gümrük müdürlüğünden bilgi talep edilir ve sonucuna göre işlem tesis edilir.
İNCELEMESİZ VE TEMİNAT ARANILMADAN YERİNE GETRİLECEK NAKDEN İADE TUTARLARI İade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecek nakden iade taleplerinin tutarı 4 000 TL’den 5 000 TL’ye çıkarılmıştır.
İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERDE BEYAN VE İADE Genel olarak iade hakkı doğuran işlemler itibariyle ; İstisnanın 1 No.lu Beyannamede gösterilmesi, iade taleplerinde arana belgeler ve Mahsuben ve nakden iade talebinin usul ve esasları konularına açıklık getirilmiştir.
Tecil-Terkin Uygulamasından Yararlanacak Satıcılar - Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesini haiz olanlar veya -Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınmış çiftçi kayıt belgesi, gıda işletmesi kayıt belgesi ve işletme onay belgelerinden (üretici belgesi) herhangi birine sahip olanlar İmalatçı olarak kabul edilecektir.
İhraç Kaydıyla Mal Teslimlerinin Mükellef Grupları İtibariyle Daraltılması İmalatçı tanımı kapsamına girmeyen mükelleflerin; Dış ticaret sermaye şirketlerine, sektörel dış ticaret şirketlerine, özel finans kurumlarının ihracatçı firmalara ihraç kaydıyla mal teslimlerinin tecil- terkin imkanından yararlandırılması uygulamasına son verilmiştir.
DİİB Uygulamasında Eş Değer Eşya Temini DİR kapsamında önceden yapılan ihracat karşılığı ithalata imkan tanıyan "eş değer eşya" uygulaması çerçevesinde ithal edilen hammadde, mamul madde, ara mal veya diğer maddelerin ithalinde KDV ödenmemekle beraber söz konusu eşdeğer eşyanın yurt içinden temininde istisna ya da Kanunun geçici 17 maddesine göre işlem yapılması söz konusu değildir.
EŞ DEĞER EŞYA KULLANIMI Önceden satın alınan maddeler kullanılmak suretiyle vücuda getirilen ve söz konusu rejim kapsamında ihraç edilen malların bünyesine giren maddelerin (eş değer eşya) belge kapsamında olsa dahi sonradan belge sahiplerine tesliminde veya ithalinde KDV tahsil edilmeksizin işlem yapılması mümkündür. Ancak bu uygulama kapsamında DİİB sahibi mükellefin veya ihracatçının iade talebi DİİB kapatılmadan yerine getirilmez.
Eşdeğer eşya uygulaması nedeniyle KDV ödeyerek satın aldığı girdileri kullanarak vücuda getirdiği ürünü ihraç eden ve bunun karşılığında da DİİB kapsamında KDV ödemeyerek söz konusu girdi veya eşdeğer eşyasını temin etme hakkı kazanan mükellefin KDV ödeyerek satın aldığı girdilere ilişkin KDV’yi, başlangıçta iade olarak talep etmesi mümkün değildir. İade edilecek KDV’nin hesabı, eşdeğer eşya uygulaması nedeniyle DİİB kapsamında KDV ödemeksizin girdi temininden sonra yapılır. Bu durumda iade edilecek KDV, ihracata genel vergi oranı uygulamak suretiyle bulunacak tutardan, DİİB kapsamında girdi temininde ödemediği KDV tutarının düşülmesi suretiyle bulunan tutarı aşamaz.
İhracatın Belgede Öngörülen Süre ve Şartlara Uygun Olarak Yapılmaması DİİB sahibi mükelleflerin ihraç kaydıyla aldıkları malları ihraç edememeleri ya da süresinden sonra ihraç etmeleri durumunda, belge kapsamında ihraç kaydıyla yapılan söz konusu teslim, ihraç kaydıyla teslim olmaktan çıkar ve mahiyet itibarıyla yurtiçi mal teslimine dönüşür. Bu durumda, daha önce DİİB sahibi mükellef tarafından indirim konusu yapılamayan KDV tutarı, ihraç kaydıyla teslim edilen malların ihracatı için öngörülen sürenin dolduğu tarihi izleyen günü içeren vergilendirme döneminde (ancak her hâlükârda bu vergilendirme dönemini içerisine alan takvim yılı aşılmamak kaydıyla) indirim hesaplarına alınmak suretiyle indirim konusu yapılabilir. Malların ihraç edilmesi durumunda ise indirim hesaplarına alınan bu tutarlar ihracattan kaynaklanan KDV iade taleplerinde iade hesabına dâhil edilebilir.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDAKİ MAKİNA VE TEÇHİZATA VERİLEN KURULUM VE MONTAJ HİZMETİ Teşvik belgesi eki listelerde yer alan ve teşvik belgesi sahibi mükellefe bir bütün halinde teslimine teknik olarak imkân olmadığı için yatırım mahallinde kurulumu, montajı gerçekleştirilen makine-teçhizat istisna kapsamındadır. Bu uygulamada, bizzat teslimi yapan mükellef tarafından yatırım mahallindeki kurulum ve montaj işleri, teslimden ayrı olarak fiyatlandırılmadığı sürece hizmet olarak değerlendirilip istisna dışında tutulmaz, istisna kurulum ve montaj dâhil toplam bedele uygulanır.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDAKİ MAKİNA VE TEÇHİZATIN DEVRİ Yatırım teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, Ekonomi Bakanlığının izin ve onayı ile yatırım teşvik belgesi sahibi bir başka mükellefe, bu mükellefin sahip olduğu yatırım teşvik belgesi eki listede aynı makine ve teçhizatın yer alması şartıyla istisna kapsamında devri mümkündür.
YTB EKİ LİSTEDE MAKİNE VE TEÇHİZATIN SET, ÜNİTE VE TAKIM OLARAK YER ALMASI Teşvik belgesi eki listede yer alan set, ünite, sistem, takım ve benzerini oluşturan makine ve teçhizat teslimlerinde de bu istisna kapsamında işlem tesis edilir. Set, ünite, sistem, takım ve benzerini oluşturan muhtelif makine ve teçhizatın kısmi teslimleri de istisna kapsamındadır.
Limanlar ve Hava Meydanlarına Bağlantı Sağlayan Demiryolu Hatları ile Liman ve Hava Meydanlarının İnşası, Yenilenmesi ve Genişletilmesine İlişkin İstisna Mükelleflerin bu işlemden kaynaklanan nakden iade talepleri miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporuna göre yerine getirilir. Dolayısıyla YMM’lerin bu kapsamda rapor düzenleme konusundaki uygulamaya son verilmiştir.
İhraç Malı Taşıyan Araçlara Motorin Teslimlerinde İstisna Bakanlar Kurulu Kararlarıyla belirlenmiş olan sınır kapılarında, ihracat rejimi kapsamında yurtdışına çıkarılacak olan eşyayı taşıyan kamyon, çekici ve soğutucu ünitesine sahip yarı römorklara yapılacak motorin teslimi, gümrük vergisi istisnası uygulanan standart yakıt deposu miktarı ile sınırlı olarak uygulanır. Bakanlar Kurulunca belirlenmiş sınır kapılarının listesi Tebliğde yer almamaktadır.
Verginin Fatura ve Benzeri Belgelerde Gösterilme Usulü Gerçek usulde vergilendirilen KDV mükelleflerinden perakende mal satışı yapanlar ile hizmet ifa edenlerin işlemlerine ilişkin olarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda KDV’yi ayrıca göstermeyebilirler. Bu durumda bedel, vergi dâhil tek tutar olarak ifade edilir, ancak belgede "KDV DÂHİLDİR." ibareli bir şerh bulunur. Farklı vergi oranına tabi işlemleri bulunan mükellefler tarafından düzenlenen belgelerde mal ve hizmetler vergi oranları itibarıyla ayrı toplamlar olarak ifade edilir, her toplamın yanına vergi oranı belirtilmek suretiyle “%... KDV DÂHİLDİR."şerhi konur. Toptan satış yapan veya imalat işi ile uğraşan mükellefler, bu satışlarına ilişkin olarak düzenleyecekleri fatura ve benzeri belgelerde KDV’yi ayrıca göstermeye mecburdurlar. Toptan satışları yanında perakende satışları da bulunan mükellefler, toptan satışlarında vergiyi ayrıca gösterecek perakende satışlarında ise yukarıda belirlenen esaslara göre işlem yaparlar.
Fiyatlarını vergi dahil tek tutar olarak belirleyen mükellefler, “FİYATLARIMIZA KDV DAHİLDİR” ibaresini taşıyan levha asma mecburiyeti kaldırılmıştır.
İNDİRİMLİ TEMİNAT UYGULAMASI SİSTEMİ (İTUS) Daha önceki uygulamada, sadece dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret sermaye şirketleri, özel finans kurumları, imalatçılar ve imalatçı ihracatçılar yararlanmakta idi. Yeni uygulamada, bu imkandan yukarda sayılanlar dışında kalan belirli şartları taşıyan iade hakkı sahipleri de yararlanabileceklerdir. İTUS ihracat dışında kalan diğer iade hakkı doğuran işlemlerde de uygulanacaktır.
Mükelleflerin İTUS’nden yararlanabilme için , cari takvim yılı da dahil olmak üzere son iki yılın takvim yılına ilişkin tam tasdik sözleşmesi bulunması şarttır.
HIZLANDIRILMIŞ İADE SİSTEMİ (HİS) HİS uygulaması kapsamına girecek mükelleflerde aranacak şartlar konusunda bir yumuşama yapılmıştır. Ancak halen aranan şartlar çok ağır olduğu için bu imkandan yararlanacak mükellef sayısının çok sınırlı kalacaktır. HIS uygulamasından yararlanmak için İTUS’ta olduğu gibi, mükellefin YMM ile imzalanmış tam tasdik sözleşmesi şartının aranılması uygun olacaktı.
Defter ve Belgelerin Zayi Olması (Yangın, Su Baskını, Çalınma Gibi) Durumunda İade Defter ve belgeleri çeşitli nedenlerle zayi olan mükelleflerin, bu dönemlere ilişkin olarak verdikleri KDV beyannamelerinde indirim konusu yaptıkları vergileri gerçekten yüklenip yüklenmedikleri, defterlerine kaydedip kaydetmedikleri, dolayısıyla indirime hak kazanıp kazanmadıklarının harici delillerle tespiti gerekmektedir. Bu kapsamda indirim konusu yapılan verginin satıcılar tarafından beyannamesine dahil edildiğinin tespiti delil olarak kabul edilir.
İstisna Kapsamındaki İşlemin Gerçekleştiği Dönemden Sonra Ortaya Çıkan Ödemeler İstisna kapsamındaki işlemin gerçekleşmesinden sonra, satıcı lehine veya aleyhine ortaya çıkan vade farkı, kur farkı ödemleri yanında reklâmasyon (fiyat indirimi) vb. Ödemelere de yer verilmek suretiyle kapsamı genişletilmiştir.
ÖZEL ESASLAR Özel esaslar kapsamına, 3065 sayılı Kanunun 9, 11, 29 ve 32 maddelerinde yer alan iadeler dahildir. Özel Esaslara tabi mükellefler konusunda, iştirak edenler bakımından bir genişleme yapılmıştır. Olumlu Rapor konusunda, iade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen vergiler ve sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belgeden kaynaklı bir indirimler konusunda tanınan toleransa son verilmiştir.
Teknokentte Faaliyette Bulunan Girişimcilerin Vergi Dairesine Başvuruda Bulunma Zorunluluğu 2.Mart. 2014 Tarih ve 28939 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği 37 maddesinin (f) fıkrasında; Bu Kanuna göre; teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı KDV Kanunu kapsamında katma değer vergisinden müstesna tutulması için yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda bulunulur.
Geçiş Hükümleri (KOD’dan Çıkış) Yeni Tebliğde KOD’dan çıkış kuralları belirlenmiştir. Tebliğin yürürlüğe girdiği 1 Mayıs 2014 tarihi itibarıyla KOD’da bulunan mükelleflerin durumları, müracaatlarına gerek olmadan bağlı bulundukları vergi dairesi tarafından Tebliğin ilgili bölümlerindeki genel esaslara dönüş hükümleri çerçevesinde değerlendirilecek ve şartları taşıdığı belirlenen mükelleflerin genel esaslara dönüşü sağlanacaktır. Vergi daireleri tarafından, özel esaslar kapsamına alınmayı gerektiren fiiller için Tebliğde belirlenmiş olan genel esaslara dönüş için gerekli sürelerin geçip geçmediğine bakılacak, söz konusu süreleri geçirenler, diğer genel esaslara dönüş şartları aranmaksızın genel esaslara döndürülecektir.
TEŞEKKÜRLER