YEŞİL DALGA SİSTEMİ AKILLI ULAŞIM SİTEMLERİ Prof. Dr. Ahmet AKBAŞ Hazırlayan:Hakan KAHVECİ

“ Yeşil Dalga Sistemi " nedir ? Yeşil dalga sistemi; ana arterlerde yakın ara ile yer alan trafik ışıklarında peşpeşe kırmızı ışığa yakalanmayı engellemek adına oluşturulmuş bir sinyalizasyon sistemidir. Seçilmiş olan güzergahlarda belirli bir hızda seyahat edildiğinde tüm trafik ışıklarından yeşil ile geçiş yapmayı mümkün kılan sistem, bu suretle de zaman ve yakıt tasarrufuna imkan vermektedir.

Yeşil dalga sistemi ile yasal hız limitlerine uyum bir avantaj teşkil ettiğinden, aynı zamanda hız limitlerine uyum da teşvik edilmiş olmaktadır. Yeşil dalga sistemi uygulanmış olan kavşaklarda tabela ile bu sistemin var olduğu bilgisi verilir ve uyulması gereken hız limiti belirtilir. İlk olarak Almanya’da ortaya çıkan bu uygulama son yıllarda dünya da yayılmıştır. Ülkemizde çok yaygın bir uygulama olmayan yeşil dalga sistemi,  yerel yönetimlerce artan oranda hayata geçirilmektedir.

Örnekleri ; İstanbul, İzmir, Ankara başta olmak üzere Trabzon, Bursa, Kayseri, Urfa ve bir çok ilde kullanılmaktadır . Balıkesir'in Edremit İlçesinde, çevre yolu trafiğinin daha rahat seyretmesi ve tasarruf amacıyla geliştirilen sinyalizasyonda “ yeşil dalga” sistemi, genişletiliyor. Edremit Kent Konseyi tarafından, ilçedeki trafik sinyalizasyonlarında, kavşaklar arasında kırmızı ışığa takılmadan 50 kilometre hızla seyahat etme imkânı veren bir örnek çalışma.

Yeşil dalga sistemi tünellere de uygulanabilir bir sitem bu sayede tünel giriş çıkışları ve tünel içerisindeki trafiği daha kolay yönetebilir olası kazaların önüne geçebiliriz. Bunun yanında yeşil dalga sisteminden yalnızca kırmızı ışıkları durmadan geçme şeklinde değil de günlük olağan trafikte ışıksız ana halterlerde de kullanabiliriz.Yolların yoğunluk haritalarını ve kullanıma bağlı hangi saatlerde nerelerde tıkanacağının tespitini yaptıktan sonra o yola girişleri tıkanma saatine göre hızlarını ayarlayıp arkadan gelen trafiği yönetebilir trafiğin her gün aynı saatte tıkandığı bölgeyi rahatlatabilir akıcılığın devamını sağlayabiliriz. Bunu işe gidiş geliş saatlerine göre çevrede okul varsa okul giriş çıkış saatlerine göre düzenleyip ana halterlerin tıkanmasının önüne geçebiliriz. Ayrıca bu sistemi diğer trafik işaretçileriyle de uyumlu hale getirip zamandan yakıttan tasarruf sağlayıp umulmadık zaman kayıplarının önüne geçebilir ülke menfaatlerini de korumuş oluruz.

SENSÖRLER ve TRAFİK ÖLÇÜM SİSTEMLERİ

Trafik Ölçüm dedektörü olarak aşağıdaki sistemler kullanılmaktadır. Akıllı Ulaşım Sistemlerinin temel bileşenlerinden biri olan trafik ölçüm dedektörleri, hız ihlali, araç sayımı gibi trafik ölçüm verilerini, bir merkezde toplamak ve bunları anlık olarak sunmak amacıyla kullanılmaktadır. Trafik ölçüm dedektörlerinden toplanan veriler kullanılarak, vatandaşlar bilgilendirilmekte, alternatif güzergâhlara yönlendirilmekte, trafik yoğunluğu artan bölgelerdeki talep azaltılarak, mevcut yol ağ kapasitesinin en verimli şekilde kullanılmasına çalışılmaktadır. Toplanan istatistiksel trafik verileri, mevcut trafik yapısının iyileştirilmesinde ve ileriye yönelik trafik tahmin algoritmalarında kullanılarak, trafikte kaybedilen zamanın azaltılması hedeflenmektedir. Trafik Ölçüm dedektörü olarak aşağıdaki sistemler kullanılmaktadır. Mikrodalga Radar Sensör (MicrowaveSensör) TeraDedektör (Video Dedektör) LED Displayli Radar Sistem LoopSensör Bluetooth Sensör

Mikrodalga Radar Sensör Trafik ölçüm dedektörlerinden Radar Tabanlı RTMS (Remote Traffic Microwave Sensor)’ler trafik algılama uygulaması için özel tasarlanmış dedektörlerdir. Mikrodalga ışınlarının alanına giren nesnelere olan uzaklığı ölçer. Menzil aralığı sayesinde , bu dedektörler, her türlü hava koşullarında yolda duran ve hareket halindeki araçları, belirlenen bölgelerde tespit edebilir. Konumlandırıldığı noktadaki anlık trafik akış bilgisini elde eder. ÖZELLİKLERİ 8 şeride kadar şerit bazında ölçüm imkanı, Araç sayım bilgisi, Araç hız bilgisi, Trafik yoğunluk bilgisi, En az %90 doğru ölçüm, Güneş enerjili besleme sistemi ile en az 2 hafta güneş olmadan çalışabilme, GPRS veya 3G ile çalışabilme, Windows tabanlı yazılım, Kalibrasyon kolaylığı, Trafik Yoğunluk Haritası’na data sağlar.

Tera Dedektör ( Video Dedektör) Cihaz kent yollarında, belli başlı ana arterlerde, kavşak ışıkları, yol ayrımı ve katılımları gibi noktalarda anlık trafik akış bilgisini imaj şeklinde almak amacıyla kullanılır. Görüntü işleme tabanlı trafik ölçüm dedektörlerinden yolun kapasitesine bağlı olarak 1 ile 5 dakika arasında belirlenen periyotta, toplam geçen araç sayısı, araç uzunluğuna göre sınıflandırılma, ortalama hız bilgisi ve yolun ortalama işgaliyet bilgisi elde edilmektedir. ÖZELLİKLER Imageprogressing yöntemi ile 8 şeride kadar ölçüm imkanı, Sanal loplar oluşturularak şerit genişlikleri ayarlayabilme, Ircutter lens özelliği ile gece görüş netliği, Donanımsal kart yapısı ile kolay kalibrasyon, Uygulama alanında genişlik, Araç hızları, Araç sayıları, Yol işgaliyet bilgileri, Araç sınıflandırma, TCP/IP (G.SHDSL, GPRS, Fiber veya 3G) çalışabilme

İBB CEP TRAFİK UYGULAMASI Bu sisteme örnek olarak; ibb cep trafik uygulaması ile ceb telefonumuzdan, ibb webtv uygulamasıyla internet üzerinden ve ayrıca kablolu tv üzerinden de ulaşabilirz. İBB CEP TRAFİK UYGULAMASI

KABLOLU TV UYGULAMASI ŞEHİR KAMERALARI

İSTWEB TV UYGULAMASI

İBB SARACHANE BİNASI ÖNÜNDEKİ ÖRNEĞİ

LED Display'li Radar Sistem Değişken Mesaj Sistemleri (DMS); trafik amaçlı LED’ler kullanılarak oluşturulmuş matris alan üzerinde grafik tabanlı yazı, şekil ve resim gösterebilen sistemlerdir. Değişken Mesaj Sistemleri sürücüleri trafik yoğunluğu, trafik kazaları, hava ve yol durumu hakkında bilgilendirmek ve verilen bilgiler doğrultusunda sürücüleri alternatif yollara yönlendirmek suretiyle trafik akışını kontrol etmek amacıyla kullanılır. Böylece bölgesel trafik yoğunlukları azaltılarak yol ağı kapasitesi daha etkin biçimde kullanılmış olur. SİSTEMİN FAYDALARI • Trafik ışıklarının sürücüler üzerindeki negatif etkilerini pozitife çevirmek, • Kırmızı ışık süresi boyunca sürücüleri bilgilendirmek, • Verilen trafik bilgileri doğrultusunda sürücüleri alternatif yollara yönlendirmek, • Sürücülerin alternatif yollara yönlendirilmesi sonucu fazla yakıt tüketiminin önüne geçmek ve sürücülerin zamanlarını daha verimli kullanmalarını sağlamak, • Dijital bilgi platformu oluşturarak şehrin vizyonunu değiştirmek.

Plaka tanıma sistemi

Bluetooth Sensörler Bluetooth sensörler, bluetooth özelliği açık ve görülebilir durumda olan, sensöre asgari 100m uzaklıktan geçen taşıtlarda bulunan cep telefonu, kulaklık, navigasyon cihazı, araç kiti gibi cihazlardan yayılan bluetooth sinyallerini, taşıtların hızının azami 150 km/saat olması halinde bile algılayabilen sensörlerdir. Bu sensörler, yol kenarında bulunan direklere ya da baş üstü konstrüksiyonlara kurulmakta olup kurulum ve bakım onarım sırasında yol üzerinde asfalt kesme gibi herhangi bir çalışma gerektirmemektedir. Bu sensörlerin algıladığı objelere ait kimlik kod bilgisi, zaman damgalı olarak merkeze aktarılmakta ve sistem geliştirilen yazılım aracılığıyla, algılanan kimlik kod bilgilerini kaydederek, sensörlerin kurulduğu güzergah boyunca, ortalama seyahat süresi bilgisi üretmektedir. Üretilen ortalama seyahat süreleri, internet, mobil uygulamalar ve kritik lokasyonlara kurulan bilgilendirme levhaları vasıtasıyla, sürücü, yolcu ve yayalara ulaştırılacaktır.

“ LOOP DETECTOR ” NEDİR Yol sensörleri; trafik akımı bilgilerinin elde edilmesi amacı ile kullanılmaktadır. Bu bilgilerin elde edilmesi, yol ağının belirli kesimlerine yerleştirilen ve birden fazla şerit üzerinde ölçüm yapabilen özel sensörler aracılığı ile sağlanmaktadır. Daha çok kavşaklar, çevre yolları ve ana arterlerde kullanılan sensörler ile; araçların hızları, sayısı, sınıflandırması(otomobil, kamyonet, kamyon vb.) trafik yoğunluğu bilgileri, araç kuyruk uzunluğu verileri elde edilebilmektedir. Yeni nesil kavşak kontrol cihazlarıyla uyumlu olarak çalışan loop dedektörlerin Türkiye’de kullanıldığı yerlere örnek olarak; Trabzon, Bursa, Ankara ve İzmir verilebilir.