FOKOMETRE ÖZELLİKLERİ FOKOMETRE NEDİR, ÇEŞİTLERİ NELERDİR? FOKOMETRENİN KISIMLARI NELERDİR? FOKOMETRE NASIL KULLANILIR, DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR?
FOKOMETRENİN TANIMI SFERİK VE SİLİNDİRİK LENSLERİN DİYOPTRİ GÜÇLERİNİ VE AKS YÖNLERİNİ PRİZMATİK LENSLERİN PRİZMA TABAN YÖNÜNÜ VE PRİZMA DİYOPTRİSİNİ KONTAKT LENS DİYOPTRİSİNİ BELİRLEMEYE YARAYAN OPTİK GEREÇTİR. GENENLLİKLE HEKİMLERİN VE GÖZLÜKÇÜLERİN KULLANDIĞI OPTİK GEREÇTİR.
FOKOMETRENİN SINIFLANDIRILMASI MANUEL FOKOMETRELER YARI OTOMATİK FOKOMETRELER TAM OTOMATİK FOKOMETRELER
MANUEL FOKOMETRE SFERİK VE SFERİK+ SİLİNDİRİK DİYOPTRİYİ ÖLÇEN PRİZMA DİYOPTRİSİNİ İSE ALETİN REDİKÜLÜNDEKİ HALKALARLA BELİRLEYEN VE TÜM ÖLÇÜM DEĞERLERİ KULLANICI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN FOKOMETRELER MANUEL FOKOMETRE OLARAK TANINIRLAR. DAHA COK EĞİTİM AMAÇLI KULLANILIRLAR.
YARI OTOMATİK FOKOMETRE YARI OTOMATİK FOKOMETRELERDE KULLANICININ KUMANDASI SÖZ KONUSUDUR.SFERİK VE SİLİNDİRİK DİYOPRTİ DEĞERLERİNİ YAZILI OLARAK VEREBİLİR. ÇOK FAZLA KULLANILMAZLAR.
TAM OTOMATİK (DİJİTAL) FOKOMETRELER SFERİK VE SİLİNDİRİK DİYOPRTİ DEĞERLERİNİ YAZILI OLARAK VEREBİLİR. TAM OTOMATİK FOKOMETRELERDE İSE KULLANICI KUMANDASINA GEREK OLMAKSIZIN ÇIKTILAR OTOMATİK OLARAK VERİLİR.
FOKOMETRENİN BÖLÜMLERİ
. 1) OKÜLER AYARLAMA HALKASI: BU AYAR FOKOMETREDEN BEKLENEN NET BERRAK RÖPER VE RETİKÜL GÖRÜNTÜSÜNÜ SAĞLAR. +5.00D VE -5.00D ARASINDA AYAR YAPILABİLİR. 2) EKSENİ AKSI ÇEVİRME HALKASI: FOKOMETREDE AKS İSTİKAMETİNİ BELİRLEYEN HER DURUMDA DÖNEBİLEN AKS AYAR KOLUDUR. BU HALKA DÖNDÜRÜLEREK HEDEF ÜZERİNDE Kİ AKS ÇİZGİSİNİ 0-180 DERECE ARASINDA BELLİ BİR AÇIYA GELMESİ SAĞLANIR.
3) AÇMA KAPATMA ANAHTARI: CİHAZIN BU ANAHTARLA AÇILMASI VEYA KAPANMASI SAĞLANIR. 4) LENS İŞARETLEME MARKALAMA KOLU: İKİ YA DA ÜÇ UÇLU SABİTLEŞTİRİCİ LENS TUTACININ İLERİ DOĞRU UZANMASINI VE TEKRAR ESKİ KONUMUNA GELMESİNİ TEMİN ETTİREN HAREKET KOLUDUR. .
5) LENS SABİTLEYİCİSİ: LENSİN DAYANMA HALKASINA UYGUN KONUMDA VE DÜŞMEDEN DURMASINI TEMİN EDER. 6) LENS DAYANMA HALKASI: KONTAKT LENS ÖLÇÜMÜ YAPILIRKEN; HAFİFCE ÇEKİLİP YERİNDEN ÇIKARILARAK CONT. LENS STAND İLE DEĞİŞTİRİLEBİLİR. .
7) LENS DAYAMA TABLASI: LENS VEYA GÖZLÜK BU TABLAYA DAYANACAK ŞEKİLDE KONUR. 8) LENS İŞARETLEME (MARKALAMA) MARKÜRÜ: AKS İSTİKAMETİNİ ÜÇ NOKTA ŞEKLİNDE İŞARETLEMEYE YARAYAN MANİVELADIR. .
9) LENS TABLASI HAREKET KOLU: PORTVER’İ İLERİ GERİ HAREKET ETTİREREK AYARLAMAYI SAĞLAYAN MANİVELADIR. PORTVER LENSİ TAŞIDIĞI GİBİ İLERİ GERİ HAREKET ETTİREREK LENSİN ARZU EDİLEN UYGUN KONUMA GELMESİNE İMKAN VERİR. 10) MEZOPUAN KOLU: ALETİN HER İKİ TARAFINDA OLMAK ÜZERE İKİ ADETTİR. LENS ÖLÇÜMÜ VE DİYOPTRİ EŞELİNİN HAREKETİ SAĞLANIR. 11) DÖNER HAREKETLİ AKS AYAR KADRANI: AKS IŞININ 0-180 DERECE ARASINDA 5 DERECELİK ARALIKLARLA DÖNDÜRÜLMESİ SAĞLANIR. .
12) FOKOMETRE DURUŞ ACISI SABİTLEME KOLU: RAHAT ÇALIŞMAK İÇİN İSTENEN EĞİMLENDİRME AÇISINA AYARLAMAYI SAĞLAYAN MANİVELADIR. 13) LAMBA DEĞİŞTİRME KAPAĞI 14) KONTAKT LENS STAND KONTAKT LENS TUTACI: KONTAKT LENS ÖLÇÜMÜ YAPILIRKEN LENS TUTACI İLE DEĞİŞTİRİLEREK KULLANILIR. .
15) PRİZMA KOLU: KONTROL KOLU SAĞA VE SOLA ÇEVRİLEREK TABAN YÖNÜ DEĞİŞTİRİLİR. KONTROL KOLU KENDİ EKSENİ ETRAFINDA DÖNDÜRÜLEREK PRİZMATİK DİYOPTRİK GÜÇ TESPİT EDİLİR. 16) PRİZMA YÖNÜ KONTROL HALKASI: PRİZMA TABANININ YÖNÜ VE AÇISI KONTROL HALKASI DÖNDÜRÜLEREK BELİRLENİR. .
FOKOMETRE NASIL KULLANILIR, DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR? FOKOMETRE YENİ ALINDIYSA LAMBASININ TAKILI OLUP OLMADIĞI KONTROL EDİLMELİ ÇÜNKÜ NAKLİYE SIRASINDA LAMBA GENELLİKLE ÇIKARILIR. FOKOMETRE DİKKATLİ VE İTİNALI KULLANMAYI GEREKTİREN ÖZEL OPTİK BİR CİHAZDIR. CİHAZIN FİŞİ TAKILIR AÇMA KAPAMA DÜĞMESİNDEN AÇILIR OKÜLER GÖZE GÖRE AYARLANIR NOT: İLK SOLA DOĞRU TAMAMEN ÇEVRİLİR VE SONRASINDA YAVAŞ YAVAŞ SAĞA ÇEVİREREK GÖZE GÖRE AYARLANIR. İÇERİDEKİ DEĞERLER NETLEŞTİĞİNDE OKÜLER GÖZE GÖRE AYARLANMIŞ OLUR.
DAHA SONRASINDA LENS DAYAMA TABLASINA LENSİMİZİ YERLEŞTİRİYORUZ VE LENS TUTUCU İLE LENSİ FOKOMETREYE SABİTLİYORUZ OKÜLERDEN BAKTIĞIMIZDA EĞER Kİ İKİ VE ÜÇ ÇİZGİ DEĞERLERİ BOZULMUŞSA MEZOPAN ÇEVİRME HALKASI İKİ VE ÜÇ ÇİZGİ DEĞERLERİ NETLEŞENE KADAR ÇEVRİLİR. DEĞERLER NETLEŞİNCE MARKÜRLEME MANDALIYLA LENS MARKÜRLENİR. LENSTE ÜÇ NOKTA OLUŞUR. MARKÜRLEME İLE ORTADAKİ NOKTA LENSİN OPTİK MERKEZİNİ VERİR. ÜÇ ÇİZGİNİN HİZASI İSE AKS HİZASINI VERİR. DAHA SONRA BULMUŞ OLDUĞUMUZ DEĞERLER BİR YERE NOT EDİLİR. .
NOT: İKİ ÇİZGİNİN DEĞERİ FOKOMETREDE SFERİK DEĞERİ VERİR, ÜÇ ÇİZGİ İSE HEM SFERİK HEM SİLİNDİRİK DEĞERİ VERİR, REÇETED İSE İKİ ÇİZGİ DEĞERİ SFERİK OLARAK TEKRAR YAZILIR, ÜÇ ÇİZGİ DEĞERİ İSE SFERİK +SİLİNDİRİK DEĞERDEN İKİ ÇİZGİDE BULDUĞUMUZ SFERİK DEĞERİNDEN ÇIKARINCA SİLİNDİRİK DEĞERİ BULMUŞ OLURUZ BU DURUMDA AKS DEĞERİNİ DE BULMUŞ OLURUZ. SON OLARAK FOKOMETRE KULLANILMADIĞI ZAMANLAR ANAHTARI KAPALI TUTULMALI SU İLE TEMAS ETTİRİLMEMELİDİR. .
Geniş klavuz çizgileri Fokometre ile Küresel (Sferik) Merceklerde Optik Güç Ölçümü Fokometre açılır. Başlangıçta Ayar, lens portver’e yerleştirilmeden yapılmalıdır. Gözetleme halkasından bakılarak güç tekerleği saat yönünde optik güç eşelindeki değer 0.00 D olana kadar çevrilir. Son durumda okülerden (gözetleme halkasından) bakıldığında Retikül görüntüsünün aşağıda ki net bir şekilde görülmesi gerekir. Bu ayar yapılırken; lens stand üzerine beyaz bir kâğıt tutulursa sadece retikül görüntüsünü çok daha net ve berrak ayarlanabilir Dar klavuz çizgileri Geniş klavuz çizgileri Hedef halkaları
Sferik Camlar 4. Son durumda klavuz çizgilerin ve hedefin net olarak görülmesi gerekir. Eğer görüntü net değilse gözetleme halkası çevrilerek netlik ayarı yapılır. 5. Fokometre için kişisel ayar yapıldıktan sonra mercek, mercek tablasına yerleştirilir (Mercek dayama halkası ve mercek sabitleyici ile sabitlenir). 6. Merceğin fokometreye yerleştirilmesiyle retikül görüntüsünün bulandığı görünür. ***Bundan sonraki adımlar artık merceğin yerleştirilmesiyle bozulan görüntünün tekrar netleştirilmesi ile ilgilidir.
Sferik Camlar 7. Gözetleme halkasından bakılarak optik güç ölçüm tekerleği ağır ağır çevrilerek klavuz çizgilerinin ve hedef görüntünün tekrar netleşmesi sağlanır. Bu esnada eşelde okunan değer merceğin küresel güç değerini ifade eder. 8. Küresel merceklerde tüm eksenlerde optik güç değeri aynı olduğundan eksen tekerleğinin bulunduğu açı değerinin önemi yoktur. Örneğin; +3.00 D değerine sahip konveks bir sferik merceğin optik güç değerini fokometre ile ölçtüğümüzü kabul edelim. Merceğin fokometreye yerleşmesi ile daha önce net olarak görünen hedef ve klavuz çizgisi görüntüsü bulanıklaşacaktır. Bu durumda güç tekerleğini çevirerek +3.00 diyoptri değerine getirdiğimizde hedef ve klavuz çizgilerini net olarak görmeye başlarız.
Sferik Camlar
Sferik Camlar Manuel Fokometrede; Sph Sph+cyl aks Reçetede Sph cyl aks
Sferik Camlar
Geniş klavuz çizgileri Fokometre ile Sfero silindirik Merceklerde Optik Güç Ölçümü Fokometre açılır. Başlangıçta Ayar, lens portver’e yerleştirilmeden yapılmalıdır. Gözetleme halkasından bakılarak güç tekerleği saat yönünde optik güç eşelindeki değer 0.00 D olana kadar çevrilir. Son durumda okülerden (gözetleme halkasından) bakıldığında Retikül görüntüsünün aşağıda ki net bir şekilde görülmesi gerekir. Bu ayar yapılırken; lens stand üzerine beyaz bir kâğıt tutulursa sadece retikül görüntüsünü çok daha net ve berrak ayarlanabilir Dar klavuz çizgileri Geniş klavuz çizgileri Hedef halkaları
Sfero Silindirik Camlar 4. Son durumda klavuz çizgilerin ve hedefin net olarak görülmesi gerekir. Eğer görüntü net değilse gözetleme halkası çevrilerek netlik ayarı yapılır. 5. Fokometre için kişisel ayar yapıldıktan sonra mercek, mercek tablasına yerleştirilir (Mercek dayama halkası ve mercek sabitleyici ile sabitlenir). 6. Merceğin fokometreye yerleştirilmesiyle retikül görüntüsünün bulandığı görünür. ***Bundan sonraki adımlar artık merceğin yerleştirilmesiyle bozulan görüntünün tekrar netleştirilmesi ile ilgilidir.
Sfero Silindirik Camlar 7. Gözetleme halkasından bakılarak optik güç ölçüm tekerleği ağır ağır çevrilerek klavuz çizgilerinin ve hedef görüntünün tekrar netleşmesi sağlanır. Bu esnada eşelde okunan değer merceğin küresel güç değerini ifade eder. 8. Küresel merceklerde tüm eksenlerde optik güç değeri aynı olduğundan eksen tekerleğinin bulunduğu açı değerinin önemi yoktur. Örneğin; +3.00 D değerine sahip konveks bir sferik merceğin optik güç değerini fokometre ile ölçtüğümüzü kabul edelim. Merceğin fokometreye yerleşmesi ile daha önce net olarak görünen hedef ve klavuz çizgisi görüntüsü bulanıklaşacaktır. Bu durumda güç tekerleğini çevirerek +3.00 diyoptri değerine getirdiğimizde hedef ve klavuz çizgilerini net olarak görmeye başlarız.
Sfero Silindirik Camlar Önce aks değeri aks çevirme halkasından ayarlanır. Retiküler görüntünün netleştirilmesi için gerekli işlemler yapılır.
Mezopuan çevir halkasını çevirerek, eşel ‘0’ a getrilir (görüldüğü gibi 2 e 3 çizgi değerlerimiz bozuk). Mezopuan çevir halkasını çevirerek 2 ve 3 çizgi değerlerinin netleştiği değerleri bulmaya çalışacağız. Görüldüğü gibi -4.25 değerinde 2 çizgi netleşti. Sph değerimiz -4.25 oldu)
Görüldüğü gibi 3 çizgi değerimiz hala bozuk bu durmda mezopuan çevir halkasını çevirerek 3 çizgi değerlerinin netleştiği değerleri bulmaya çalışacağız. Bu işlemi yaptığımızda 3 çizgi değerinin -5.50 değerinde netleştiğini bulduk. (Sph +Cyl değerimiz -5.50 oldu) Aks değerimiz 30 idi)
Son Durumda Reçetede okunan değerimiz Fokometrede; Sph Sph+cyl aks (-4.25) (-5.50) (30) Reçetede (-4.25) (-1.25) (30)
Hazırlayanlar Malivan Yılmaz Şükran Sarı Esra Akdoğan Süheyla Erbağ Buse Terzibaş