Din Eğitiminde Temel İlkeler ve Örnekler Dr. Mehmet Reşat ŞAVLI Bursa Gemlik Müftüsü

«Türkiye’de Dini Hayat» Araştırması DİB-TÜİK (2014) Müslüman : % 99,2 Oldukça dindar %19 - % 68 dindar - %10 ne dindar ne değil Vakit namazlarını her zaman kılan: % 42,5 kadın - yaşlı - okuma yazma bilmeyen - kırsal Vakit Namazlarını hiç kılmayanlar : % 17 Cuma Namazını devamlı kılan erkekler : % 57 Sağlığı yerinde olanlardan Ramazan Orucu: % 83 Kuran-ı Kerimi okuyabilenler: % 42 kent- genç (18-24 yaş % 48; 65 ve üstü % 32) - lisans ve üstü, erkekler % 32; kadınlar % 50 Kur’an’ı hiç eline almamış olanlar: % 12

Kur’an Kursları Cumhuriyet döneminde resmi olarak ilk defa 1925 yılında gündeme gelmiştir.

Diyanet İşleri Reisliği’nin bilgisi dâhilinde İstanbul Müftülüğü’nün 10.12.1930 tarihli tamimi ile: 12 yaşından küçüklere hiçbir şey öğretilmemek, 12 yaşından büyüklere ise, sadece Kur’an-ı Kerim ile namaz sure ve dualarını -sıkı kontroller altında- öğretebilmeleri için bazı hocalara belli aralıklarla izin verilmeye başlanmıştır.

YIL KURS SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI 1925 9 232 1946 61 2.765

YIL KURS SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI 1950 127 8.706 1980 2.610 67.816 1997 5.241 180.000 2000 3.252 90.353

Din eğitimi, Nebevî bir faaliyettir Yeryüzünün ilk muallimleri peygamberlerdir

Öğretmenliğin ‘sevda’ oluşunun metafizik temeli budur… Yeryüzünün öğretmeni olabilmek için göklerin öğrencisi olmak gerekir Aliya Öğretmenliğin ‘sevda’ oluşunun metafizik temeli budur…

1. Münevver (entelektüel) olmadan, insanlık tarihine ilgi duymadan din eğitimcisi olamayız.

Hiç kimse içindeki aşkı, coşkuyu kaybetmiş birisi kadar yaşlı olamaz

Aşk imiş her ne var âlemde İlm bir kîl u kâl imiş ancak Fuzuli

2. Aşk (Coşku) olmadan din eğitimcisi olamayız. AŞK; Samimiyettir, enerjidir, aksiyondur, harekettir, dirençtir, mücadeledir, merhamettir, berekettir…

çok bilgili insanların değil, insanı tanıyan bilgelerin işidir Eğitim, çok bilgili insanların değil, insanı tanıyan bilgelerin işidir Goethe (ö. 1832)

Hayatını anlamlandıramamış kişiler başkalarına rehberlik edemezler İnsanı tanımayan Kendine yabancı ve Hayatını anlamlandıramamış kişiler başkalarına rehberlik edemezler İlim, ilim bilmektir

DİN EĞİTİMCİSİ 1. GÜVENİLİR 2. ZARİF - Alan Bilgisi A. UZMAN - Alan Bilgisi - Pedagojik Formasyon - Genel Kültür B. SAMİMİ 2. ZARİF - Giyim-Kuşam-Duruş - Kişisel Bakım - Tevazu ve Vakar - Âdâb-ı Muaşeret - Sosyallik

Din eğitimide temel ilke Ona sevgi ve merhametle yaklaşmaktır Muhataba değer vermek, Ona sevgi ve merhametle yaklaşmaktır

İnsanın makamı semadan yüksektir Terbiyenin aslı insana hürmet göstermektir M. İkbal

لَقَدْ جَاءكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُوفٌ رَّحِيمٌ Andolsun size kendi içinizden öyle bir peygamber geldi ki, Sıkıntıya düşmeniz ona çok ağır gelir, üstünüze titrer, inananlara karşı gayet merhametli ve şefkatlidir. [Tevbe 9/128.]

Hz. Ali anlatıyor: “Rasulullah, birlikte oturduğu kimselerin seviyelerine göre her birinin hal ve hatırlarını sorarak onlarla yakından ilgilenirdi. Ashabına öylesine candan davranırdı ki, onunla bir arada bulunan kimselerin hepsi de, Hz. Peygamber’in yanında en değerli insanın kendisi olduğunu sanır, onu yakın bir dost olarak görürdü.” Tirmizî, eş-Şemâil]

Yaptığı işin değerini bilir Din Eğitimcisi Yaptığı işin değerini bilir

"Yok!" dedi. "Ders tatil edilmez!" “…Hoca, kızının öldüğü gün derse geldi. Mezarlığa, dersi bitirip gitti. Mezarlıktan döndükten sonra da yine derse geldi. Dersi tatil etsek mi, dedik, "Yok!" dedi. "Ders tatil edilmez!" Ölümünden üç gün evveline kadar derse devam etti. En son gittiğimizde kitabı tutacak hali yoktu ve eli titriyordu. “Hocam artık bırakalım. İyi olduktan sonra derse devam ederiz ” dedik. Hoca o zaman ağlayarak kitabı bıraktı ve ellerini açtı ve dedi ki : “Ya Rabbi. Sen şahit ol. Ben bırakmadım. Bana bıraktırdılar ” Hüsrev Aydınlar v. 1953

Din Eğitimcisi Azimli ve gayretlidir

Mahmud Celaleddin Ökten (v. 1961) “Kara tahta önünde ölmek isterim”

Din Eğitimcisi İşini severek yapar, samimi ve idealisttir

وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا De ki: Ey Rabbim, (girişeceğim her işe) doğruluk ve samimiyetle girmemi; (Bırakacağım her işten de) doğruluk ve samimiyet göstererek çıkmamı sağla. Ve bana katından destekleyici bir güç, bir tutamak bahşet! [İsra 17/80]

Mustafa Efendi (Kurucu) “Bir talebenin yetişmesi için bin münafığın kahrını çekerim!” Yar için ağyara minnet ettiğim aybeyleme Bağıban bir gül için bin hare hizmetkar olur Fuzûlî Hacıveyiszade Mustafa Efendi (Kurucu) (1889-1960)

Sosyal ilişkilerde hoşgörülü ve yapıcıdır Din Eğitimcisi Sosyal ilişkilerde hoşgörülü ve yapıcıdır

Mahir İZ (1895-1974) Allah’ın ve Rasulünün istediği müslüman, cami içinde anlaşılmaz... Müslümanın hakiki ölçüsü cami dışındaki, muamelatından meydana çıkar.

Hâfız Hasan Akkuş (1885-1972)

Tevazu ve nezaket sahibidir Din Eğitimcisi Tevazu ve nezaket sahibidir

Problem üretmez, problem çözer Problemini çözdüğünüz kişi sizindir Din Eğitimcisi Problem üretmez, problem çözer Problemini çözdüğünüz kişi sizindir

1950’li yılların başında, astsubay olan Hekimoğlu İsmail, Ömer Nasûhi Bilmen’i makamında ziyaret eder. O tarihte yeni namaza başlamanın heyecanı içindedir. Hocaya şu soruyu sorar: Hocam, görevim gereği beş vakit namazı tam olarak ve zamanında kılamıyorum. Acaba eğitim sırasında, namazı ima ile kılmam caiz olur mu? Ömer Nasuhi Bilmen, bu soru karşısında çok duygulanır ve gözyaşları içinde: - Kıl evladım, kıl. Allah kabul etsin… Sen o halde bile, namaz derdinde olursun da, Allah senin namazını kabul etmez mi? Hem de senin o namazın benim namazımdan daha sevaplı olur der. Ömer Nasuhi Bilmen (1882-1971)

Din Görevlisi Serdengeçtidir

Vakûr ve heybetlidir. Dengelidir. Din Eğitimcisi Vakûr ve heybetlidir. Dengelidir.

«İki günü eşit olan ziyandadır» NETİCE «İki günü eşit olan ziyandadır» Öğrenmek, akıntıya karşı yüzmek gibidir. İlerleyemediğiniz takdirde gerilersiniz.

Mabede nasıl girdimse, sınıfa da öyle girdim! 40 yıl muallimlik yaptım. Mabede nasıl girdimse, sınıfa da öyle girdim! Nurettin Topçu (v. 1975)

İnsan ancak sevdiğinden bir şey öğrenir Sevilen Bir Hoca; Talebelerini tanır, sever, onlara değer verir, samimi bir ilgi gösterir Kılık kıyafetine özen gösterir Sempatiktir Bir insanın yüzünde taşıdığı ifade sırtında taşıdığı giysiden daha önemlidir

"Ben Dili" ve "Kabul Dili" kullanır Öğrencilerine isimleri ile hitap eder Bir insanın kulağına en hoş gelen ses kendi ismidir

KOLAYLAŞTIRIR, ZORLAŞTIRMAZ SEVDİRİR, NEFRET ETTİRMEZ İyi bir dinleyicidir Öğrencinin ilgi ve ihtiyaçlarını gözetir Öğrenci başarısını takdir eder İnsan doğasının en derin ilkesi takdir edilmeye duyduğu iştahtır Her söylediğini düşünür, her düşündüğünü söylemez KOLAYLAŞTIRIR, ZORLAŞTIRMAZ SEVDİRİR, NEFRET ETTİRMEZ

Ömür, yaşanan ve yaşatılan güzellikler kadardır ancak…

Teşekkürler... Başarılar... Başarılar Dilerim … Teşekkürler... Başarılar...