KOSGEB DESTEK VE HİZMETLERİ Ankara NİSAN 2019
SUNUM PLANI GENEL BİLGİ KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI SORU-CEVAP
GENEL BİLGİ
1990 yılında 3624 sayılı Kanun ile kurulmuştur. 02/07/2018 tarih,703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 15/07/2018 tarih, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile son şeklini almıştır. Amacı; ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ’lerin) Payını ve etkinliğini artırmak, Rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, Sanayide entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmektir. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşudur. Hedef kitlesini; 2009/15431 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda belirlenen sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’ler oluşturmaktadır. Sanayi Madencilik İmalat Enerji Hizmet ve Ticaret Su İnşaat Ticaret Ulaştırma Turizm Bilgi ve İletişim Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler İdari ve destek hizmet faaliyetleri Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor Sigorta acentelerinin ve aracılarının faaliyetleri Diğer hizmet faaliyetleri
250’den az yıllık çalışan istihdam eden KOBİ’ler 250’den az yıllık çalışan istihdam eden Yıllık bilanço veya net satış hasılatından biri 125 milyon TL’yi geçmeyen işletmeler Ölçek Çalışan Sayısı Bilanço (Milyon TL) Net Satış Mikro <10 ≤ 3 Küçük <50 ≤ 25 Orta <250 ≤ 125
KOBİ’lerin Ekonomik ve Sosyal Açıdan Önemi KOBİ’lerin ekonomideki payı; Toplam işletmelerin %99,83’ü Toplam istihdamın %74,2’si Toplam katma değerin %52,8’i Toplam satışların %63,8’i Toplam yatırımların %53,3’ü Toplam ihracatın %56,4’ü Toplam kredilerin %26,2’si Ticari kesim Ar-Ge harcamalarının %34,9’u
KOSGEB Müdürlükleri 81 İlde 92 KOSGEB Müdürlüğü 16 İŞGEM 83 KOSGEB Temsilciliği 8 Laboratuvar (5 İlde) 28 Teknoloji Geliştirme Merkezi (TEKMER) → 28 Üniversite’de Teknoloji Geliştirme Merkezi kuruldu. → 91 Üniversite ile Ar-Ge ve İnovasyon İşbirliği Protokolü imzalandı.
KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI
KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI AR-GE, TEKNOLOJİK ÜRETİM VE YERLİLEŞTİRME DESTEKLERİ Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı Endüstriyel Uygulama Destek Programı KOBİ TEKNOYATIRIM - KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı Stratejik Ürün Destek Programı İŞLETME GELİŞTİRME, BÜYÜME VE ULUSLARARASILAŞMA DESTEKLERİ KOBİGEL - KOBİ Gelişim Destek Programı İşletme Geliştirme Destek Programı İşbirliği Destek Programı Uluslararasılaşma Destek Programı Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı TEKNOPAZAR – Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı GİRİŞİMCİLİK DESTEKLERİ Girişimciliği Geliştirme Destek Programı KOBİ FİNANSMAN DESTEKLERİ Kredi Faiz Desteği Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı
AR-GE VE İNOVASYON DESTEK PROGRAMI Destek Alanı Ar-Ge ve İnovasyon Destek Kalemleri a) İşlik desteği (TEKMER - bedelsiz) b) Kira desteği c) Makine, teçhizat, donanım, hammadde, yazılım ve hizmet alımı giderleri d) Personel gideri e) Başlangıç sermayesi desteği f) Proje geliştirme desteği Amacı ve Kapsamı İşletmelerin/girişimcilerin; yeni bir ürün/süreç/hizmet üretilmesi, mevcut bir ürün/süreç/hizmet geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi vb. konulardaki ar-ge ve inovasyon niteliği taşıyan projelerine destek sağlamak. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı: 450.000 TL (Hibe) 300.000 TL (Geri Ödemeli) Destek Oranı: %75 (Tüm Bölgeler) Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: 24 Ay + 12 Ay Erken Ödeme Oranı: %25 2014 yılında 797 firmaya 27.973.957,52 TL, 2015 yılında 741 firmaya 30.308.661,16 TL, 2016 yılında 708 firmaya 27.295.239,52 TL, 2017 yılında 772 firmaya 37.434.459,13 TL destek ödemesi yapılmıştır. Kimler Başvurabilir? KOBİ Girişimciler
Proje Geliştirme Desteği AR-GE VE İNOVASYON DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) İşlik Desteği Bedelsiz Tahsis - Kira Desteği 30.000 (Teknopark içi) 24.000 (Teknopark dışı) 75 Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği 150.000 75* Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) 300.000 Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği 20.000 100 Proje Geliştirme Desteği Proje Danışmanlık Desteği 25.000 Eğitim Desteği 10.000 Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Tanıtım Desteği 5.000 Yurtiçi - yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği 15.000 Test, Analiz, Belgelendirme Desteği * Projeye konu satın alınacak makine ve teçhizatın yerli malı olması durumunda, destek oranına % 15 ilave edilir.
AR-GE VE İNOVASYON DESTEK PROGRAMI Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 6 kişidir. En az 4 üyenin katılımıyla toplanılabilir. (En az biri öğretim üyesi olmalıdır.) Projeye en az 3 kurul üyesi tarafından 60 ve üzeri puan verilmeli ve ortalamanın 60 ve üzerinde olması gerekir. Kurul projeyi: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Üniversite öğretim elemanından görüş isteyebilir. 4- Proje üzerinde revizyon isteyebilir. İtiraz Süreci Projenin reddine ilişkin 1 defaya mahsus itiraz edilebilir. İtiraz komisyonu: Başkanlık Biriminden 1 Daire Başkanı/Müdür ve 2 Müşavir Proje Süresince Revizyon İşletme proje süresince revizyon talebinde bulunabilir. Proje süresi tamamlanmadan 30 gün öncesine kadar revizyon talebinde bulunulmalıdır. İzleme Süreci Proje Süresince İzleme: Proje Sonrasında İzleme: Öğretim Üyesi tarafından yapılır. Uzman/Uzman Yrd. tarafından yapılır. 3’er aylık dönemler halinde yapılır. Projenin başarıyla tamamlanmasından 1 yıl sonra ve 1 kez yapılır.
Seri Üretim/Ticarileşme ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI Destek Alanı Seri Üretim/Ticarileşme Destek Kalemleri a)Makine, teçhizat, donanım, sarf malzemesi yazılım ve tasarım giderleri b) Personel gideri c) Kira desteği Amacı ve Kapsamı Yeni bir ürün/hizmetin; üretilmesi, kalitesinin artırılması, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerinin pazara uygun biçimde ticarileştirilmesi amacıyla hazırlanan projelere destek sağlamak. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı: 318.000 TL (Hibe) 500.000 TL (Geri Ödemeli) Destek Oranı: %75 (Tüm Bölgeler) Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: 18 Ay + 12 Ay Erken Ödeme Oranı: %25 2014 yılında 307 firmaya 28.595.529,56 TL, 2015 yılında 252 firmaya 23.390.678,43 TL, 2016 yılında 200 firmaya 22.601.044,31TL, 2017 yılında 185 firmaya 21.332.688,51 TL destek ödemesi yapılmıştır. Kimler Başvurabilir? KOBİ Girişimciler
ENDÜSTRİYEL UYGULAMA PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Kira Desteği 18.000 75 Personel Gideri Desteği 150.000 Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği 75* Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) 500.000 * Projeye konu satın alınacak makine ve teçhizatın yerli malı olması durumunda, destek oranına % 15 ilave edilir.
Seri Üretim/Ticarileşme KOBİ TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM (KOBİ TEKNOYATIRIM) DESTEK PROGRAMI Destek Alanı Seri Üretim/Ticarileşme Destek Kalemleri a)Makine, teçhizat giderleri b)Kalıp giderleri c)Üretim hattı tasarım giderleri d)Yazılım giderleri f)Personel gideri g)Eğitim ve Danışmanlık giderleri h)Tanıtım ve Pazarlama giderleri İşletmelerin Ar-Ge veya yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan yeni ürün/ürünlerin üretimini ve ticarileştirilmesini amaçlayan yatırımları desteklemek suretiyle ihracatı artırmak ve ülke ekonomisine katma değer sağlamaktır Amacı ve Kapsamı Destek Özellikleri Düşük Teknoloji, Orta-Düşük Teknoloji alanlarından yer alan ürünler için 300Bin TL Geri Ödemesiz ve 200Bin TL Geri Ödemeli olmak üzere 500 Bin TL, Orta Yüksek Teknoloji ve Yüksek Teknoloji alanlarında yer alan ürünler için 3Milyon TL Geri Ödemesiz ve 2Milyon TL Geri Ödemeli olmak üzere 5 Milyon TL Kimler Başvurabilir? Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı: Azami 5.000.000 TL Destek Oranı: %60 Hibe + %40 Geri Ödemeli Başvuru Dönemi : Sürekli Destek Süresi: 36 Ay Erken Ödeme Oranı: %25 Taslak başvuru sayısı: 1110 Tamamlama aşamasına gelmiş başvuru sayısı: 244 KOBİ’ler
KOBİ TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM (KOBİ TEKNOYATIRIM) DESTEK PROGRAMI BAŞVURU KOŞULLARI KOSGEB ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar veya uluslararası fonlar tarafından desteklenen ar-ge ve yenilik projeleri sonucunda başarıyla tamamlandığı kararı alınan ürün Patent belgesi ile koruma altına alınan ürün (incelemeli patent) Doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan ürün Teknolojik Ürün (TÜR) Deneyim belgesi olan ürün Başvuru koşulu olarak sayılan belgelerin geçerlilik süresi Başvuru tarihi itibariyle son 5 (beş) yıldır. Prototipi tamamlanmış üretime hazır Teknolojik Ürüne sahip veya ürüne ilişkin tüm hakları devir alan işletmeler Devir işlemi Noter huzurunda ve sınırsız süre ile yapılmalıdır. Patent belgesi ile koruma altına alınmış ürünlerde patentin İşletmeye devrinin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde gerçekleşmiş olması gerekir. 16
KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım (KOBİ TEKNOYATIRIM) Destek Programı Destek Kalemleri Destek Üst Limiti Destek Oranı (%) Geri Ödemesiz Geri Ödemeli Makine-Teçhizat Desteği Orta-düşük ve düşük teknoloji alanlarında 500.000 TL; Orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında 5.000.000 TL 60* 40* Üretim hattı tasarım giderleri desteği (Makine-teçhizat ve kalıp giderleri için onaylanan toplam desteklemeye esas tutarın % 3’ünü geçemez.) 60 - Yazılım giderleri desteği Personel gideri desteği Eğitim ve danışmanlık desteği (Yatırım projesi konusu ürünün orta düşük veya düşük teknoloji alanında yer alması halinde 30.000 TL, orta yüksek veya yüksek teknoloji alanında yer alması halinde 150.000 TL’dir.) Tanıtım ve Pazarlama Giderleri Desteği (Bu desteğin üst limiti geri ödemesiz olarak 200.000 TL’dir.) Yazılı ve görsel medyada tanıtımına ilişkin giderleri (Yurt içinde 10.000 TL, Yurt dışında 30.000 TL) Yurt dışında yayınlanan veya dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderleri Broşür/katalog basımı (Desteğin üst limiti 20.000 TL) Elektronik ticaret (e-ticaret) sitelerine üyelik giderleri (Yurt içi merkezli e-ticaret siteleri için 10.000 TL Yurt dışı merkezli e-ticaret siteleri için 30.000 TL) Yurt dışı fuarlara katılım giderleri (Destek üst limiti 100.000 TL) * Projeye konu satın alınacak makine ve teçhizatın yerli malı olması durumunda, destek oranına % 15 ilave edilir.
KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım (KOBİ TEKNOYATIRIM) Destek Programı Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 5 kişidir. En az 4 üyenin katılımıyla toplanılabilir. (En az biri öğretim üyesi olmalıdır.) Kurul projeyi: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Proje üzerinde revizyon isteyebilir. Yatırım Projesinin kabul edilebilmesi için, her bir kurul üyesinin 100 üzerinden verdiği puanların aritmetik ortalamasının 60 ve üzeri olması gerekmektedir. 60 ve üzeri puan alamayan yatırım projeleri reddedilir. İtiraz Süreci Projenin reddine ilişkin 1 defaya mahsus itiraz edilebilir. İtiraz Komisyonu, toplam en az 3 üyeden oluşur. Üyeler ve, yedek üyeler ve Komisyon Başkanı, Başkanlık Makam Olur’u ile belirlenir. Komisyon, üye tam sayısı ile toplanır. Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Proje Süresince Revizyon İşletme, proje süresince en fazla 3 defa revizyon talebinde bulunabilir. İşletme, revizyon talebini en erken ilk izleme döneminden sonra, en geç ise yatırım proje süresi tamamlanmadan 3 ay öncesine kadar ilgili Uygulama Birimine yapabilir. İzleme Süreci Proje Süresince İzleme: Proje Sonrasında İzleme: Öğretim Üyesi tarafından İşletmeden Sorumlu Personel eşliğinde işletme ziyaret edilerek yapılır. Uzman/Uzman Yrd. tarafından yapılır. 4’er aylık dönemler halinde yapılır. Her yıl 1 kez olmak üzere toplam 3 yıl süre ile yapılır.
STRATEJİK ÜRÜN DESTEK PROGRAMI (Revizyon Çalışmaları nedeniyle Başvurular henüz Alınmamaktadır) Destek Alanı Yerli ve Milli Üretim Destek Kalemleri a)Makine-teçhizat ve kalıp giderleri desteği b)Yazılım giderleri c)Personel giderleri e)Bilgi transferi desteği f)Test, analiz, kalibrasyon ve referans numune desteği g)Hizmet alımı desteği(eğitim ve danışmanlık, tasarım diğer hizmet alımı giderleri) Amacı ve Kapsamı Stratejik ürün yatırımlarının desteklenmesi suretiyle küçük ve orta ölçekli işletmelerin teknolojik üretim yeteneklerini geliştirerek ithalatı yüksek olan stratejik ürünlerin yerlileştirilmesini sağlamak, üretimde daha yüksek oranda yerli girdi kullanımını sağlayarak cari açığın azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı : 5.000.000 Destek Oranı: %60 Hibe + %40 Geri Ödemeli Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: 36 Ay Erken Ödeme Oranı: %25 Başvurular açık. Son başvuru tarihi 31 Mart Taslak başvuru sayısı:890 Tamamlama aşamasına gelen başvuru sayısı: 155 Kimler Başvurabilir? KOBİ ( Paydaş ile birlikte)
STRATEJİK ÜRÜN DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Geri Ödemesiz Geri Ödemeli Makine-teçhizat desteği 5.000.000 60* 40* Yazılım giderleri desteği 60 - Personel gideri desteği Bilgi transferi desteği (Destekleme kararı alınan makine-teçhizat desteği için onaylanan toplam desteklemeye esas tutarın %5 (beş)’ini geçemez.) Test-analiz, kalibrasyon ve referans numune desteği Hizmet alımı desteği a)Eğitim ve danışmanlık desteği: Destek üst limiti geri ödemesiz olarak 100.000 TL’dir. b) Tasarım giderleri desteği: makine-teçhizat desteği için onaylanan toplam desteklemeye esas tutarın %3 (üç)’ünü geçemez. c) Diğer hizmet alımları desteği: Destek üst limiti geri ödemesiz olarak 200.000 TL’dir * Projeye konu satın alınacak makine ve teçhizatın yerli malı olması durumunda, destek oranına % 15 ilave edilir.
(Yatırım/Kapasite Artırımı) KOBİGEL - KOBİ GELİŞİM DESTEK PROGRAMI Destek Alanı Büyüme (Yatırım/Kapasite Artırımı) Destek Kalemleri a) Makine, teçhizat b) Yazılım c) Personel gideri d) Hizmet alımı giderleri Amacı ve Kapsamı Ülkenin ulusal ve uluslararası hedefleri doğrultusunda, KOBİ’lerin ekonomideki paylarının ve etkinliklerinin arttırılması, rekabet güçlerinin ve sağladıkları katma değerin yükseltilmesini sağlamak. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı: 300.000 TL Hibe 700.000 TL Geri Ödemeli Destek Oranı: %60 (1.,2., bölge) %80 (3.,4., 5.,6. bölge) Başvuru Dönemi: Çağrılı Destek Süresi: En az 6 Ay, En fazla 36 Ay Erken Ödeme Oranı: %50 Değerlendirme: Projeler, KOSGEB ve bağımsız değerlendiricilerden oluşan en az, 3 en fazla 5 kişilik kurullar tarafından değerlendirilmektedir. Projeler, “Proje çağrısı ile ilgililik”, “Proje tasarımının tutarlılığı”, “Uygulanabilirlik”, “Beklenen sonuç”, “Bütçe / maliyet etkinliği ve risk tanımı” kriterleri bakımından değerlendirilmektedir. 2016 yılı: Toplam 2.334 işletme için onaylanan desteğin hacmi yaklaşık 488 Milyon TL’dir. 2017 yılı: “Üretim ve İhracatta Teknoloji Seviyesi Yüksek, Katma Değerli Ürünlerin ve KOBİ’lerin Payının Arttırılması” konulu Proje Teklif Çağrısı 11 Eylül 2017’de ilan edilmiş ve 8.355 başvuru alınmıştır. Başvuruların değerlendirmesi 17 Ocak 2017’de tamamlanmış, sonuçlar 1 Mart 2018 günü Sayın Başbakanımız tarafından ilan edilmiştir. Projesi onaylanan yaklaşık 3.000 işletmeye 741,2 Milyon TL destek verilecek, 6.800 yeni personel istihdamı oluşturulacaktır. 2018 yılı: Her ilin kendi sektörel potansiyelinin ulusal öncelikleri destekleyecek şekilde geliştirilmesi için “İllerde Rekabet Avantajına Sahip Sektörlerin Desteklenmesi” konulu proje teklif çağrısı ilan edilecektir. Desteklenecek sektörlerin tespiti için 26 bölgede 81 il için çalıştaylar yapılacaktır. Kimler Başvurabilir? KOBİ (Proje Teklif Çağrısında çıkılan konunun özelliğine göre başvuru şartları belirlenmekte, KOSGEB web sitesinde yayınlanmaktadır.) 21
KOBİGEL – KOBİ GELİŞİM DESTEK PROGRAMI Destek türü Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Geri ödemesiz destek 300.000 60 (1,2. bölge) 80 (3-6. bölge) Geri ödemeli destek 700.000 Destek Kalemleri (Proje Teklif Çağrılarında belirlenir) Geri Ödemesiz Destek Üst Limiti Geri Ödemeli 2018/01 Proje Teklif Çağrısı destek kalemleri Makine - teçhizat 150.000 TL 600.000 TL Personel 100.000 TL - Yazılım 50.000 TL (imalat sektörü) 100.000 TL (yazılım sektörü) Hizmet (Eğitim, Danışmanlık, Belgelendirme, Tanıtım, Yurtdışı seyahat, Fuar, Test – analiz, Proje hazırlama danışmanlığı giderleri)
GİRİŞİMCİLİĞİ GELİŞTİRME DESTEK PROGRAMI – (YENİ GİRİŞİMCİ PROGRAMI) Destek Alanı Girişimcilik Destek Kalemleri a) Kuruluş Giderleri Desteği b) Performans Desteği c) Makine, Teçhizat ve Yazılım Desteği ç) Mentörlük, Danışmanlık ve İşletme Koçluğu Desteği Amacı ve Kapsamı Yeni kurulan işletmelerin en kırılgan oldukları dönemde hayatta kalma oranının arttırılmasına katkı sağlamak ve ulusal plan ve programlar doğrultusunda yeni işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe Destek Miktarı Geleneksel Girişimci: 60.000 TL’ye kadar Hibe İleri Girişimci: 370.000 TL’ye kadar Hibe Destek oranı: %75 Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: Geleneksel ve İleri Girişimcilik 2 Yıl Erken Ödeme Oranı: %50 Kimler Başvurabilir? Girişimcilik Eğitimine (Geleneksel/İleri) katılan girişimcilerin Türk Ticaret Kanununda tanımlı gerçek veya tüzel kişi statüsünde kurmuş olduğu işletmeler (ortaklık payı en az %50) İŞGEM’de ve TEKMER’de yer alan işletmeler (Girişimcilik Eğitimi şartı aranmaksızın)
GİRİŞİMCİLİĞİ GELİŞTİRME DESTEK PROGRAMI Geleneksel / İleri Girişimci Programı Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Kuruluş Desteği Gerçek Kişi: 5.000 Sermaye Şirketi: 10.000 - Performans Desteği 1. Dönem* İşletmenin ilk yıl ödediği toplam prim gün sayısı: 180-539 için 5.000 540-1079 için 10.000 1080 ve üstü için 20.000 Performans Desteği 2. Dönem* İşletmenin ikinci yıl ödediği toplam prim gün sayısı: 360-1079 için 5.000 1080-1439 için 15.000 1440 ve üstü için 20.000 Makine, Teçhizat ve Yazılım Desteği 100.000 Orta yüksek teknoloji için: 200.000 Yüksek teknoloji için: 300.000 75** Mentörlük, Danışmanlık ve İşletme Koçluğu Desteği 10.000 75 Geleneksel Girişimci Programı İleri Girişimci Programı Kurul *Girişimcinin; genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda, asgari prim gün sayısına erişen işletme için her bir performans döneminde belirlenen tutarlara 5.000 TL eklenir. **Destekleme kararı verilen makine, teçhizat ve yazılımın Yerli Malı Tebliği’ne uygun olarak alınmış ve fatura tarihi itibariyle güncel yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda destek oranına %15 ilave edilir.
İŞGEM/TEKMER PROGRAMI İŞGEM/TEKMER Programı Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Mobilya-donanım alımı 300.000 75 Ortak kullanıma yönelik makine-teçhizat giderleri ile yazılım lisans bedeli veya zaman sınırlı lisans kullanım bedeli 500.000 1.000.000 (Geri ödemeli) 75* Personel giderleri 1.000.000 Eğitim, danışmanlık, organizasyon ve tanıtım giderleri *Destekleme kararı verilen makine, teçhizat ve yazılımın Yerli Malı Tebliği’ne uygun olarak alınmış ve fatura tarihi itibariyle güncel yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda destek oranına %15 ilave edilir.
İŞLETME GELİŞTİRME DESTEK PROGRAMI Destek Alanı İşletme Geliştirme Süresi Program süresi 2 yıldır. Amacı ve Kapsamı Küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet güçlerinin, kurumsallaşma-markalaşma düzeylerinin ve ekonomideki paylarının arttırılması, kapasitelerinin geliştirilmesi ve öncelikli ihtiyaçlarının karşılanmasını temin etmek üzere desteklenmesidir. Yenilenme Kriteri İşletmenin programın tamamlanma tarihindeki son iki yıla ait onaylı KOBİ Bilgi Beyannamesindeki mali veriler (net satış hasılatı) karşılaştırılarak, en az %10 artış sağlayan işletmeler bir defaya mahsus olmak üzere programdan yeniden yararlanabilir. Kimler Başvurabilir? KOBİ 26
DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANLARI (%) İŞLETME GELİŞTİRME DESTEK PROGRAMI DESTEKLER DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANLARI (%) Yurt İçi Fuar Desteği 50.000 60 Yurt Dışı İş Gezisi Desteği 20.000 Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Eğitim Desteği Enerji Verimliliği Desteği 35.000 Tasarım Desteği 25.000 Sınai Mülkiyet Hakları Desteği 30.000 Belgelendirme Desteği Test ve Analiz Desteği 27
(Yatırım/Kapasite Artırımı) İŞBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Alanı Büyüme (Yatırım/Kapasite Artırımı) a)Makine, teçhizat, kalıp, hammadde, malzeme b) İşyeri kirası c) Yazılım d)Personel gideri e)Hizmet alımı f)Diğer giderler Amacı ve Kapsamı Küçük ve orta ölçekli işletmelerin birbirleriyle veya büyük işletmelerle ortak çalışma kültürünün geliştirilmesine ve karşılıklı fayda ve rekabet avantajı sağlayıcı nitelikteki işbirlikleri tesis etmelerine katkı sağlamak. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe + Geri Ödemeli Destek Miktarı: İşletici Kuruluş Modeli 2.000.000 TL Hibe 3.000.000 TL Geri Ödemeli Proje Ortaklığı Modeli Geleneksel Sektörler: 5.000.000 TL Orta Yüksek-Yüksek Teknoloji Alanları: 10.000.000 TL Destek Oranı: %60 (Tüm Bölgeler) Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: En az 12 Ay, En fazla 36 Ay Erken Ödeme Oranı: %30 Kimler Başvurabilir? KOBİ, KOBİ-Büyük İşletme (En az 5 işletmenin bir araya gelmesi, Orta Yüksek Teknoloji alanlarında 3, yüksek teknoloji alanlarında gerçekleştirilecek projelerde en az 2, işletmenin firmanın bir araya gelmesi gerekmektir. Büyük işletme ile işbirliği yapılması durumunda, 1 (bir) işletmenin projede yer alması yeterlidir) 28
İŞBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI İŞLETİCİ KURULUŞ MODELİ Destek Oranı (%) İşletici Kuruluşun Teknoloji Alanı Asgari KOBİ Sayısı* İşletici Kuruluş Proje Destek Üst Limiti (TL) Toplam Üst Limit (TL) Geri Ödemesiz Geri Ödemeli Toplam Yüksek 2 2 Milyon 3 Milyon 5 Milyon 60 Orta Yüksek 3 Diğer 5 PROJE ORTAKLIĞI MODELİ Projenin Teknoloji Alanı Asgari KOBİ Sayısı* Her Bir Proje Ortağı İşletme İçin Destek Üst Limiti (TL) 1 Milyon 10 Milyon 500 Bin 250 Bin 750 Bin * Büyük işletme ile işbirliği yapılması durumunda asgari KOBİ sayısı 1 (bir)’dir. Destek Kalemleri Geri Ödemesiz Destek Üst Limiti Geri Ödemeli Personel Geri ödemesiz - Makine – Teçhizat ve Kalıp ** Hammadde ve Malzeme Yazılım İşyeri Kirası Hizmet Alımı Hukuki danışmanlık ve fizibilite çalışması giderleri 50.000 TL Diğer **Kurul; projenin gerektirdiği gider kalemlerini ve desteklemeye esas tutarları belirler.
İŞBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 6 kişidir. KOSGEB’den 3 kişi, Bağımsız Değerlendirici 3 kişi (En az 2 öğretim üyesi olmalıdır.) Projenin ortalama 60 ve üzerinde puan alması gerekir. Kurul projeyi: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Üniversite öğretim elemanından görüş isteyebilir. 4- Proje üzerinde revizyon isteyebilir. İtiraz Süreci Projenin reddine ilişkin 1 (bir) defaya mahsus itiraz edilebilir. İtiraz Komisyonu: KOSGEB Personeli 3 kişi (Başkanlık Oluru ile belirlenir.) Proje Süresince Revizyon Proje uygulama sürecinde Kurul kararı ile en fazla 3 kez revizyon yapılabilir. Proje süresi tamamlanmadan 3 ay öncesine kadar revizyon talebinde bulunulmalıdır. İzleme Süreci Proje Süresince İzleme Proje Sonrasında İzleme Dönemsel İzleme Raporu ile KOSGEB Personeli/Öğretim Elemanı tarafından yapılır. Uzman/Uzman Yrd. tarafından yapılır. 3’er aylık dönemler halinde ara faaliyet raporu sunulur. Projenin başlangıç tarihinden 3 (üç) yıl sonra yapılır.
İhracat Kapasitesi Artırımı ULUSLARARASILAŞMA DESTEK PROGRAMI Destek Alanı İhracat Kapasitesi Artırımı Destek Kalemleri a) Personel gideri desteği b) Yazılım ve donanım giderleri desteği c) Tanıtım giderleri desteği ç) Yurt dışı fuar ve seyahat giderleri desteği d) Test analiz ve belgelendirme giderleri desteği e) Hizmet alımı giderleri desteği Amacı ve Kapsamı Ülkenin uluslararası hedefleri doğrultusunda, küçük ve orta ölçekli işletmelerin uluslararası pazara açılmaları ve ihracat kapasitelerinin geliştirilmesini sağlamak. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe Destek Miktarı: 300.000 TL Hibe Destek Oranı: % 75 (Tüm Bölgeler) Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: En az 6, En fazla 24 ay Kimler Başvurabilir? KOBİ 31
ULUSLARARASILAŞMA DESTEK PROGRAMI Destek türü Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Geri Ödemesiz Destek 300.000 75 Destek Kalemleri Geri Ödemesiz Destek Üst Limiti (TL) Personel Gideri Desteği 100.000 Yazılım ve Donanım Giderleri Desteği Tanıtım Giderleri Desteği Yurt Dışı Fuar ve Seyahat Giderleri Desteği Test Analiz ve Belgelendirme Giderleri Desteği Hizmet Alımı Giderleri Desteği
ULUSLARARASILAŞMA DESTEK PROGRAMI Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 4 kişidir. Salt çoğunluk ile toplanır. KOSGEB’den 2 kişi, Bağımsız Değerlendirici 2 kişi (En az biri öğretim üyesi olmalıdır.) Projenin kabul edilebilmesi için, her bir kurul üyesinin 100 (yüz) üzerinden verdiği puanların aritmetik ortalaması ve varsa ilave puanların toplamının 60 (altmış) ve üzeri olması gerekir. Kurul projeyi: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Revizyon isteyebilir. İtiraz Süreci Projenin reddine ilişkin 1 defaya mahsus itiraz edilebilir. Proje Süresince Revizyon İşletme proje süresince 1 kez revizyon talebinde bulunabilir. Proje süresi tamamlanmadan 60 gün öncesine kadar revizyon talebinde bulunulmalıdır. İzleme Süreci Proje Süresince İzleme: Proje Sonrasında İzleme: Ara Faaliyet Raporlarının değerlendirmesi Uzman/Uzman Yrd. tarafından yapılır. Uzman/Uzman Yrd. tarafından yapılır. Proje 3 (üç)’er aylık dönemlerde izlenir. İşletme tarafından bu dönemlerde Ara Faaliyet Raporu hazırlanır. Proje Taahhütname tarihinden 3 yıl sonra gerçekleştirilir.
ULUSLARARASI KULUÇKA MERKEZİ KURMA PROGRAMI Destek Alanı Ticarileşme Destek Kalemleri a)Kuruluş ve donanım desteği b)Operasyonel giderler desteği Amacı ve Kapsamı Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri ülkemizde gerçekleştirilen teknolojik ürünlerin uluslararası pazarlarda yer alması, ihracatın arttırılması, yerli teknoloji yoğun başlangıç işletmelerinin gelişmiş girişimcilik ekosistemleri içerisinde yer alması için, uluslararası kuluçka merkezi kurulmasını desteklemektir. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe Destek Miktarı: 3.850.000 ABD Doları Destek Oranı: %80 (1. ve 2. yıl) %60 (3,4 ve 5. yıllar) Başvuru Dönemi: Çağrılı Destek Süresi: 5 Yıl 2017 yılında 3 işletici kuruluşa 2.923.046,53 TL destek ödemesi yapılmıştır. Kimler Başvurabilir? Üniversiteler Teknoparklar Üniversitelerin bu amaçla kurulmuş iştirakleri
ULUSLARARASI KULUÇKA MERKEZİ KURMA PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti ABD Doları Destek Oranı (%) Kuruluş ve Donanım Desteği (işletme kuruluş giderleri, bina tadilatı, altyapı, ofis donanımı ve yazılım giderleri) 100.000 80 Operasyonel Giderler Desteği (kuluçka merkezi kirası, işletim giderleri, işletici kuruluş personeli ve bu personele ait ulaşım giderleri ile tanıtım faaliyetleri, eğitim, danışmanlık, mentörlük, iş yönetimi, hukuk, fikri ve sınai mülkiyet hakları, yeminli mali müşavirlik hizmetleri gibi konular) 3.750.000 (Yıllık 750.000) 80 (1-2 .yıllar) 60 (3-4-5 .yıllar)
ULUSLARARASI KULUÇKA MERKEZİ KURMA PROGRAMI Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 7 kişidir. En az 5 üyenin katılımıyla toplanılabilir. Kurul başvuruyu: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Revizyon isteyebilir. Değerlendirme sonucunda en az 60 ve üzeri puan alan başvurulardan en yüksek puanı alan başvuru/başvurular kabul edilir. Destek Süresince Revizyon İşletici Kuruluş destek süresince revizyon talebinde bulunabilir. Destek süresi tamamlanmadan revizyon talebinde bulunulmalıdır. İzleme Süreci Destek Süresince İzleme: Destek Sonrasında İzleme: İşletmeden sorumlu personel tarafından yapılır. 1’er yıllık dönemler halinde izleme yapılır. Destek süresinin sonunda izleme yapılır. 4’er aylık dönemler halinde işletme ara faaliyet raporu sunar.
ULUSLARARASI HIZLANDIRICI PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Alanı Ticarileşme a) Hızlandırıcı ofis kirası b) Eğitim c) Danışmanlık d) Mentörlük e) İş yönetimi, hukuk, fikri ve sınai mülkiyet hakları f) Ulaşım g) Konaklama h) Yeminli mali müşavirlik hizmetleri I) Organizasyonla ilgili genel giderler Amacı ve Kapsamı İşletmelerin uluslararası pazarlara girişini kolaylaştırmak amacıyla; teknik, yönetimsel, hukuki ve hedef ülkede satış imkânları sağlayacak profesyonel ağlara erişim hizmetleri sunan uluslararası hızlandırıcı programına, bir organizasyon kapsamında ya da bireysel olarak katılmalarına destek verilir. Destek Özellikleri 2017 yılında 7 firmaya 165.054,04 TL destek ödemesi yapılmıştır. Destek Türü: Hibe Destek Miktarı: 60.000 ABD Doları Destek Oranı: %80 Başvuru Dönemi: Dönemsel Destek Süresi: 3 yıl Kimler Başvurabilir? KOBİ
(Her Bir Hızlandırıcı Programı İçin En Fazla 15.000) ULUSLARARASI HIZLANDIRICI PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (ABD Doları) Destek Oranı (%) Hızlandırıcı ofis kirası 60.000 (Her Bir Hızlandırıcı Programı İçin En Fazla 15.000) 80 Eğitim Danışmanlık Mentörlük İş yönetimi Hukuk Fikri Ve Sınai Mülkiyet Hakları Ulaşım Konaklama Yeminli Mali Müşavirlik Hizmetleri Organizasyonla İlgili Genel Giderler
ULUSLARARASI HIZLANDIRICI PROGRAMI Organizasyonel Hızlandırıcı Programı Kimler Organizatör olarak Başvuru yapabilir? Üniversiteler, Teknoparklar, Özel Kuluçka Merkezleri Bireysel Hızlandırıcı Programı Kimler Bireysel olarak Başvuru yapabilir? Ar-ge çalışmasını kamu desteklerinden yararlanarak başarı ile bitiren KOBİ’ler Kurul Değerlendirmesi Kurul üye sayısı 3 kişidir. Kurul başvuruyu: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Revizyon isteyebilir. Uygulama Birimi Değerlendirmesi İşletmeden sorumlu personel ve müdür Başvuru: 1- Kabul edebilir. 2- Reddedebilir. 3- Revizyon isteyebilir. İzleme Süreci İşletmeden sorumlu personel tarafından yapılır. Desteğin tamamlanmasından sonra izleme yapılır.
Seri Üretim/Ticarileşme TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA (TEKNOPAZAR) DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Alanı Seri Üretim/Ticarileşme a) Basılı veya elektronik tanıtım materyalleri, b) Fuarlara katılım, c) Yurt dışı fuarlarda gümrük işlem giderleri, d)Elektronik ticaret (e-ticaret) sitelerine üyelik giderleri, e) Yazılı medyada teknolojik ürün ya da prototipin tanıtımına ilişkin giderler f) Tanıtım ve pazarlama faaliyetleri ile ilgili seyahatlerde işletmenin en fazla iki çalışanının konaklama ve ulaşım giderleri. Amacı ve Kapsamı Uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin artırılarak daha dinamik bir yapıya kavuşturulmalarını temin etmek amacıyla, küçük ve orta ölçekli işletmelerin Ar-Ge, yenilik veya tasarım projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünlerine veya prototiplerine tanıtım ve pazarlanması için destek verilmesidir. Destek Özellikleri 2017 yılında 26 firmaya 1.242.653,79 TL destek ödemesi yapılmıştır. Destek Türü: Hibe Destek Miktarı: 150.000 TL Destek Oranı: %100 destek oranı Başvuru Dönemi: Sürekli Destek Süresi: 12 Ay Kimler Başvurabilir? KOBİ
KOBİ TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA (TEKNOPAZAR) DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti Destek Oranı (%) Basılı veya elektronik tanıtım materyalleri Broşür, Ürün kataloğu, Etiketli baskılı ve bandrollü elektronik depolama aygıtı giderleri (desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’yi geçemez) Yurt dışındaki tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için 100.000 TL Yurt içindeki tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için ise 50.000 TL 100 Fuarlara katılım giderleri Yurt içi Fuar Katılımlarında 25.000 TL Yurt dışı Fuar Katılımlarında 50.000 TL Yurt dışı fuarlarda Gümrük işlem giderleri Desteğin üst limiti 5.000 TL’yi geçemez Elektronik ticaret (e-ticaret) sitelerine üyelik giderleri Yurt içi merkezli e-ticaret siteleri için 5.000 TL’yi Yurt dışı merkezli e-ticaret siteleri için 15.000 TL’yi aşamaz. Yazılı medyada teknolojik ürün ya da prototipin tanıtımına ilişkin giderler Yurt içinde 5.000 TL, Yurt dışında 15.000 TL’yi geçemez. Tanıtım ve pazarlama faaliyetleri ile ilgili seyahatlerde işletmenin en fazla iki çalışanının konaklama ve ulaşım giderleri İşletmeye sağlanacak desteğin üst limiti yurt içinde 5.000 TL, yurt dışında 15.000 TL’yi geçemez.
KOBİ TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA (TEKNOPAZAR) DESTEK PROGRAMI Değerlendirme Başvuru, Uygulama Birimi mevzuata uygunluk, bilgi, belge, şekil ve KOSGEB Veri Tabanındaki aktif/pasif durumuna bakılarak değerlendirilir ve sonuç İşletmeye bildirilir. Program Süresince Revizyon İşletme, program süresince en fazla 1 defa revizyon talebinde bulunabilir. Revizyon talebi program süresi tamamlanmadan 30 gün öncesine kadar sunulmalıdır. İzleme Süreci Programın tamamlanmasından 12 ay sonra, Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama (TEKNOPAZAR) Destek Programı İşletme İzleme Formu ile bir kez izleme yapılır. Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama (TEKNOPAZAR) Destek Programı İşletme İzleme Formunun İşletmeyi ilgilendiren bölümü işletme yetkilisi tarafından doldurulup Uygulama Birimine iletilir.
KREDİ FAİZ DESTEK PROGRAMI Destek Alanı Finans Destek Kalemleri KOBİ’lere bankalarca sağlanan kredilerin faiz/kâr payı giderleri karşılanır. Amacı ve Kapsamı KOBİ’lere uygun koşullarda finansal destek temin edilerek finansman sorunlarının çözümü, üretim, kalite ve standartlarını artırmaları, istihdam yaratmaları, uluslararası düzeyde rekabet etmelerinin sağlanması amaçlanmıştır. Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe Destek Üst Limiti: 300.000 TL Girişimci İşletmeler, 50.000 TL Proje Odaklı İşletmeler, 200.000 TL Teknoloji Tabanlı İşletmeler, 300.000 TL Stratejik ve Öncelikli Sektörlerdeki İşletmeler, 500.000 TL kredi limitine sahiptir. Ayrıca her bir işletmeye İhracat Kredisi için 200.000 USD, Acil Destek Kredisi için 100.000 TL kredi limiti tanımlanabilecektir. Başvuru Dönemi: Sürekli açık Kimler Başvurabilir? KOBİ* *Kredi Faiz Desteğinden yararlanmanın ön koşulu, KOSGEB Veri Tabanına kayıtlı olmak ve KOBİ Beyannamesi onaylı olmaktır. Bu şartlara haiz işletmelerden KOSGEB tarafından yapılacak sınıflandırmayla işletme türleri belirlenir. Girişimci İşletmeler, Proje Odaklı İşletmeler, Teknoloji Tabanlı İşletmeler, Stratejik ve Öncelikli Sektörlerdeki İşletmeler
(Sermaye Piyasası /Borsa) GELİŞEN İŞLETMELER PAZARI KOBİ DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Alanı Finansman (Sermaye Piyasası /Borsa) a) Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli b) Bağımsız denetim hizmeti bedeli c) Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kurul kaydına alma ücreti d) Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) masrafı e) Hukukçu Raporu Masrafı f) Aracı Kuruma Ödenecek Aracılık Komisyonu Amacı ve Kapsamı Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip KOBİ’lerin, finansmana erişim imkânlarının artırılabilmesine yönelik olarak Borsa İstanbul Gelişen İşletmeler Pazarı’nda işlem görmelerinin desteklenmesidir. Kimler Başvurabilir? Destek Özellikleri Destek Türü: Hibe Destek Miktarı: 500.000 TL Başvuru Dönemi: Sürekli KOBİ (Anonim Şirket statüsündeki işletmeler)
Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) GELİŞEN İŞLETMELER PAZARI KOBİ DESTEK PROGRAMI Destek Kalemleri Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Piyasa Danışmanı Danışmanlık Hizmet Bedeli 100.000 75 Aracı Kurum Komisyonu 300.000 Bağımsız Denetim Hizmeti Bedeli 80.000 Hukukçu Raporu Masrafı 10.000 SPK Kurul Kaydına Alma Ücreti 100 Merkezi Kayıt Kuruluşu Masrafı
GELİŞEN İŞLETMELER PAZARI KOBİ DESTEK PROGRAMI Başvuru Değerlendirmesi KOSGEB Veri Tabanında kayıtlı, aktif durumda ve anonim şirket (A.Ş.) statüsünde İşletme, Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı Başvuru Formunu KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden doldurarak, başvurusunu onaylar. İşletmeden Sorumlu Personel İşletmenin başvurusunu azami 15 (onbeş) gün içerisinde; mevzuata uygunluk, Program ve Uygulama Esasları hükümleri kapsamında inceleyerek, başvuru sonucunu işletmeye bildirilir. Başvurusu kabul edilen işletme tarafından Taahhütnamenin KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden onaylanmasını müteakip destek süreci başlar. Destek Ödeme Süreci İşletmenin Borsa İstanbul Gelişen İşletmeler Pazarı’nda işlem görmeye başlamasından sonra , Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı Ödeme Talep Formunu ve eki ödemeye esas belgelerini yükleyerek KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden elektronik ortamda ödeme talebini yapar. İzleme Süreci İzleme, işletmenin GİP’te işlem görmeye başladığı tarihten 1 (bir) yıl sonra, Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı İşletme İzleme Formu ile yapılır. Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı İşletme İzleme Formu, işletme tarafından KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden doldurulup, onaylanır.
Teşekkürler…