Nicel ve Nitel Araştırmalar
Nitel Araştırmaların Aşamaları Nitel araştırmaların başı ile sonu birbirinden ayrı olarak düşünülebilir. Çünkü çalışılacak olan konu belirlendikten sonra araştırmanın ilerleyen aşamalarında araştırma kapsamında bazı değişiklikler de yapılabilir. Çalışılacak olan olayın saptanması: Çalışmaların tamamına başlamadan önce araştırılmak istenen ve ilgi duyulan konunun tanımlanması gerekir. Bu tanımlama genel olarak yapılabilir ancak araştırma için bir başlangıç noktasıdır. Büyüköztürk vd 2013
Çalışmadaki katılımcıların belirlenmesi: Gözlemlenen veya görüşme yapılan kişiler çalışmanın örneklemini oluşturur. Diğer bir deyişle çalışmanın denekleridir. Birçok nitel araştırmada örneklem amaçlı olarak belirlenir. Araştırmacılar genellikle daha derinlemesine bilgi edinmek istediklerinden çalışmalarının kapsamına uygun örneklemi seçmeleri gerekir. Hipotezlerin üretilmesi: Birçok nicel çalışmanın tersine nitel çalışmalarda hipotezler çalışmanın başında ortaya çıkmaz. Çalışma sürecinde elde edilen verilerden yararlanılarak şekillendirilir. Araştırmacıların çalışmalarının başında bazı hipotezleri olabilir. Büyüköztürk vd 2013
Verilerin toplanması: Nitel çalışmalarda deneklere herhangi bir işlem ya da yönlendirme yoktur. Katılımcılar işlem görecek ve görmeyecek şekilde gruplara ayrılmaz. Veriler çalışmanın sonunda toplanmaz. Veri toplama süreci süreklidir. Verilerin analizi: Nitel araştırmalarda, gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi farklı kaynaklardan elde edilen büyük miktarlardaki veriler analiz edilip sentezlenerek özetlenir ve yorumlanır. Nitel araştırmalarda ortaya çıkan soruların cevaplandırılmasında ya da hipotezlerin test edilmesine yönelik belli istatistiksel yöntemler kullanılmaz. Büyüköztürk vd 2013
Verilerin düzenlenmesi: Konu hakkında kategoriler ve temalar belirleyebilmek için veriler çalışılabilir küçük parçalara ayrılmalıdır. Toplanan yüzlerce sayfa dokümanı basitleştirebilmek için verilerin bu şekilde düzenlenmesi uzun ve yorucu bir iştir. Verilerin düzenlenmesindeki en temel yaklaşım verileri okurken, göze çarpan kelimeleri, cümleleri ya da olayları aramak ve ortaya çıkan şablon ya da konular için kodlar oluşturmaktır. Bu kodlar verileri düzenlerken kategoriler olarak kullanılır. Ortam ve bağlam, deneklerin ortamla ilgili tanımlamaları, deneklerin diğer insanlar hakkındaki görüşleri, zamana bağlı değişen süreçler ile ilişkili kodlardan oluşan kodlar ailesi, olguları, ilişkileri ve sosyal yapıları tamamlamak için kullanılır. Büyüköztürk vd 2013
Verilerin özetlenmesi: Düzenlenen verilerin özetlenmesi gerekir Verilerin özetlenmesi: Düzenlenen verilerin özetlenmesi gerekir. Bu aşama oldukça zordur. Özellikle bilgisayarlar kullanılmaya başlanmadan önce bu iş daha zor olmakta idi. Kartlara yazılan bilgiler, farklı kategorilere göre kümelere ayrılır ve her bir kümede de o bilgiye ilişkin onlarca kart bulunurdu. Verilerin yorumlanması: Veriler kodlandıktan ve özetlendikten sonra araştırmacı kategoriler arasındaki ilişkileri belirler ve buna bağlı olarak da genellemelere gidilebilir. Bu aşamada araştırmacılar bulguları tümevarım yolu ile yorumlar, bilgileri sentezler ve sonuçları şekillendirir. Büyüköztürk vd 2013
Yorumlar ve sonuçlar: Nitel araştırmalarda, yorumlamalar çalışma sürecinde sürekli olarak yapılır. Nicel araştırmalarda sonuç araştırmanın en sonunda şekillenirken, nitel araştırmalarda tüm süreç boyunca düzenlenir. Nitel araştırmacıların ortaya koyduğu sonuçlar, bazen araştırma sürecinin diğer aşamaları ile az ya da çok ilişkili olarak düşünülebilir. Büyüköztürk vd 2013
Nitel ve Nicel Araştırmaların Farkları Nitel araştırma desenlerinde izlenen yol tümevarımsaldır. Bu da araştırma planının ve sürecinin ne kadar özel ve tam olacağını belirler. Nitel araştırmacının görevi genel teoriler ve açıklamalar yapmadan ve/veya denemeden önce insanların ve grupların özel durumlarını ve deneyimlerini anlamayı ve tanımlamayı içerir. Bunun aksine nicel araştırma özel durumlarda kavram oluşturmak ve belli kişi ve gruplara ne olacağını ve niçin olacağını tahmin etmek için var olan kuramsal bilgilerden yararlanırlar. Çözüm için başlangıçta önerilen, ifade edilen hipotezler test edilmek ya da sorular cevaplanmak istenir. Büyüköztürk vd 2013
Nitel araştırma desenleri genellikle esnektir ve dinamiktir Nitel araştırma desenleri genellikle esnektir ve dinamiktir. Tümevarım mantığına göre araştırmanın ilk aşamalarında çıkan bir durum araştırmanın sonraki aşamalarını etkileyebilir. Araştırmacı, araştırmaya katılacak kişiler, bunların aralarındaki ilişki ve araştırma yapılan yer gelişme ve değişmeye açıktır. Araştırmanın tüm yönleri araştırmacı tarafından kontrol edilemez. Nicel araştırma desenlerinde de zaman zaman değişim olabilir ancak bu istenmedik bir durumdur. Nitel araştırma süreci doğrusal ve ardışık değildir. Veri toplama ve analizi aynı anda yapılır. İlk bulguların ışığında, daha özel ve detaylı verilere ulaşmak için farklı veri toplama ve analiz teknikleri gerçekleştirilebilir. Büyüköztürk vd 2013
Kaynakça Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi