Sosyal hareketlerin sosyolojisi
Sosyal hareketler, aynı zamanda ideolojik nitelikli eylem biçimleridirler. Çünkü, hareket aynı düşünceye sahip olanların yaklaşımıdır.
Sosyal hareketlerin yapısı Sosyal hareketler topluma yönelmiş reformcu ve devrimci nitelikteki eylem biçimleridir.Toplum gerçekleri ile fertlerin istekleri arasındaki dengesizliklerin sonucu olarak beliren farklılaşmalar sosyal hareketlerin sadece bir yönünü oluşturur. Bu da genellikle toplum kurallarına karşı başkaldırma, protesto ve ajitasyon biçiminde ortaya çıkar.
Toplum yapısını tehdit eden başkaldırmalar, kitle ayaklanmaları ve protestolar toplumdaki gerçekler ile ferdin istekleri arasındaki bu tür uyumsuzlukların neticesidir.
Sosyal hareketlerin belirleyici özellikleri 1. Yapısal durumdan kaynaklanan etkenler: Mali patlamalar, panikler, moda dalgalanmaları v.b 2. Yapısal gerginlik: İktisadi yoksulluk gibi. 3. Umumileşen bir inancın gelişmesi ve yayılması: Gerginliğin kaynağını belirleyen- isteri, düşmanlık, inanç ve istekle doyumlu olma- umumileştirilmiş inançlar sistemiyle anlam sağlama.
4. Hızlandırıcı etkenler: Dramatik türde bir olay. 5. Eylem için katılanların seferber kılınması. 6. Sosyal denetleme işlemi.
Bir toplumda mali panikler, bozulan değer ve inançlar mal sahiplerini tehdit ettiğinde sosyal gerginlikler belirli çizgilerle kalınlaşır. Yoksullar, düşmanlık eğilimleri ve saldırganlıklar bu mali paniklerin sosyal yapıda biçimlendiği eylem kalıplarıdır. Bu düşmanlık ve saldırganlık tavrı içinde reform hareketleri, ihtilalci ayaklanmalar ve yeni mezhep yönelimlerine rastlanabilir.
Sosyal hareketlerin anatomisi Sosyal hareketler sosyologlara göre aynı düşünceye sahip olanların şekilsiz, fakat devamlı birleşmesidir. Kural olarak bu akli bir değere dayanıp, ortak bir inanca sahip olanlar tarafından beslenmekte ve içeriğini ortak bir ideal oluşturmaktadır. Her sosyal hareket bir şekle bürünür. Halkın fikir özgürlüğü arttıkça sosyal hareketler çoğalır ve zenginleşir.
POLİTİK PSİKOLOJİ Politik psikoloji büyük grupların, kitlelerin ve ulusların birbirleriyle olan ilişkilerini ele alarak bu ilişkilerde rol oynayan psikolojik etmenleri değerlendirmektedir. Politik psikoloji, bunun yanısıra, büyük gruplar ve uluslarla bunların liderlerini ve liderler arasındaki ilişkilerin psikolojik boyutlarını incelemektedir. Yöntemi; derinlik (analitik) psikolojinin temeline dayanmaktatır. Bu nedenle, ulusal ve uluslar arası ilişkilerdeki davranışların yüzeysel değerlendirmesi ve görünür psikolojik
Sorunlardan daha çok, altta yatan, derinlemesine incelemeyle anlaşılan motivasyonlar politik psikolojinin çalışma alanıdır. Seçilmiş Travma: Bir olayın seçilmiş travma özelliği kazanması için bu olayı yaşayan grubun ya da ulusun, bu ulusu oluşturan bireylerin olayla ilgili kayıp duygularını ve bununla bağlantılı olarak ortaya çıkması gereken yas durumunu yaşayamaması gerekmektedir. Kayıpla ilgili acı ve yas yaşandığında travmanın etkileri sonuçlanır ve seçilmiş travma oluşmaz.
Ancak bu kayıp ve travma kabul edilemeyecek kadar ağır ve büyükse yas tutmak zorlaşır ve komplike hale gelir. Bunun sonucu olarak, özellikle büyük gruplar için geçerli olan seçilmiş zaferler ve seçilmiş travmalar yaşantısı psikolojik bir birikimle nesilden nesile geçerek günümüze gelir. Yaşanan bir gerçek hiçbir zaman unutulamaz, hatta çoğu kez abartılı biçimde mitleştirilerek sürüp gider.
Gerek bireysel düzeyde gerekse toplumsal düzeyde, bu tür acılar (seçilmiş travmalar) acıyı yaşayan grupların bilincinde ve bilinç dışında paylaşılarak o grubun özelliğinin ya da kimliğinin içinde yer alır. Travma kimliğin bir parçası haline gelir. Hayal kırıklığı psikolojik olarak insanda karamsarlık ve umutsuzluk gibi olumsuz duygular uyandırır. Bu duyguların uzun süre devam etmesi ise güvensizliğe ve depresyona yol açar. Buna bağlı olarak insan kendisini umutsuzluktan kurtaracak umutlar peşine gidebilir.
Bireyselleşemeyenler yaşantılarındaki durumlardan otoriteyi veya başkasını sorumlu tutarlar. Pasif beklenti içinde olanların beklentileri yerine gelmeyince sürekli hayalkırıklıkları yaşarlar. Hayal kırıklıklarının çokluğu öfke ve düşmanlık duygularını besler. Eyleme dönüşür. Bir grup için seçilmiş travma diğer grup için seçilmiş zafer olur.