Amaçlar-Sınıflama- Modeller-Eğitim Programlarının Ögeleri Program Geliştirme - 1 Amaçlar-Sınıflama- Modeller-Eğitim Programlarının Ögeleri Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
EĞİTİM- ÖĞRETİM FAALİYETLERİ ve EĞİTİM PROGRAMLARI Tasarlanan eğitim amaçlarının veya öğrencilerde istenilen yönde davranış değişikliklerinin gerçekleştirilebilmesi ile eğitim faaliyetlerinin bir program çerçevesinde yapılası arasında pozitif bir ilişki vardır. Eğitim faaliyetleri sonunda hedeflenen sonuçların gerçekleşmesi tutarlı ve ayrıntılı bir planlamanın yapılmasını gerekli kılar. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Eğitimin verimliliği bireye kazandırılacak davranışların gerçekçi biçimde tespit edilmesine, bu değişikliklerin gerçekleşmesi için uygun eğitim ortamlarının düzenlenmesine, öğrenciye davranış değişikliğini gerçekleştirmede sistematik rehberlik yapılmasına, tasarlanan davranış değişikliklerinin ne ölçüde gerçekleştiğinin güvenilir biçimde kontrol edilmesine bağlıdır. Bu sonucun gerçekleştirilmesi ayrıntılı bir planlama ve uygulamayı gerektirir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR EĞİTİM PROGRAMI “Okulun ve öğretmenin yol göstericiliği altında, okul içi ve okul dışındaki bütün öğrenme ve öğretim faaliyetlerini içine alır. Öğrencilerin bilişsel, duyuşsal, psikomotor(devinsel) ve sosyal yönlerden gelişmesine yardım eden, milli eğitimin ve öğretim kurumunun amaçlarına dönük ve bireyin uzun dönemli eğitim amaçlarına ulaşmasına yardım etmek amacına yönelik her türlü öğrenim deneyimlerini kapsayan bir programdır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Dersler, kol faaliyetleri, geziler, anma günleri, kurslar gibi ders dışı etkinlikler, yurt, yemekhane yaşamı, ders arası (teneffüs) etkinlikleri, okul-endüstri veya işyeri ilişkileri, rehberlik, sağlık v.b. hizmetler ve etkinlikler ve hatta ev içi ve işyerine kadar uzanan planlanmış çalışmalar bu çerçeve içinde düşünülür. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR “öğrencilerde beklenen öğrenmeyi meydana getirebilmek için planlanmış faaliyetlerin tamamı”, “hedefler, içerik, öğretme öğrenme süreci ve değerlendirmenin planlanması” olarak tanımlanabilir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR ÖĞRETİM PROGRAMI: Belli bir öğretim basamağındaki çeşitli sınıf ve derslerde okutulacak konuları, bunların amaçlarını, her dersin sınıflara göre haftada kaç kez okutulacağı ve öğretim metotlarını, tekniklerini gösteren kılavuzdur. Öğretim, öğrenme süreçleriyle ilgili tüm faaliyetleri kapsar. Ülkemizde her okulun öğretim programı ilgili öğretim basamağı ile adlandırılmaktadır. “İlköğretim programı” gibi… bu bakımdan da okul programı daha somut bir anlam taşımaktadır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Öğretim Programı, genellikle belli bilgi kategorilerinden oluşan ve bir kısım okullarda beceriye ve uygulamaya ağırlık tanıyan, bilgi ve becerinin eğitim programlarının amaçları doğrultusunda ve planlı bir biçimde kazandırılmasına yönelik programdır. Böylece okul içi deneyimlerle sınırlı olan bu program, okulda okutulan dersleri veya kursları kapsayan bir kılavuz kitap veya dokümandır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRETİM PROGRAMI —Ne sorusuna yanıt arar, tasarıdır plandır, programlama sürecidir — NASIL sorusuna yanıt arar bir uygulamadır, stratejilere yöntemlere öğretmen niteliklerine vb odaklanır —Ne öğretelim sorusuna yanıt arar. —Nasıl öğretelim sorusuna yanıt arar. —Genel bir kılavuz ve rehberdir. Teori üzerinde durulur. —Yöntem öğretme becerileri ve sunuş becerileri önemlidir. —Programın hedef ve içerik öğeleri üzerinde ağırlıklı olarak durulur. —Kılavuzun uygulandığı süreçtir. Yani dersin işlendiği programın hayata geçirildiği zamandır. -Geliştirme—Eğitim durumları öğesine ağırlık verir Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Ders programı Öğretim programında yer alan bir dersin amaçlarının öğrenci davranışına dönüştürülmesini, bunların gerçekleştirilmesi için içeriğin konulara ve alt başlıklara ayrıştırılmasını, buna dayalı öğrenim ortamının organizasyonu ve değerlendirme araçlarını kapsayan detaylı bir plandır. Başka bir değişle, öğretilecek dersin uygulanabilir bir plan şeklinde düzenlenmesidir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR DERS PROGRAMI: Bir disiplinin (dersin) amaç, muhteva (içerik), öğretme-öğrenme süreçleri ve değerlendirmeden oluşan programıdır. Böyle bir ders programı bir okulun eğitim programının kapsadığı MATEMATİK, FEN BİLGİSİ, TARİH, TÜRKÇE VB. tüm etkinlik kategorilerinin her biri için söz konusudur. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR a) EĞİTİM PROGRAMI belirlenen hedefler doğrultusunda planlanan tüm etkinlikleri kapsar. b) ÖĞRETİM PROGRAMI bir eğitim basamağında çeşitli sınıf ve derslerde ele alınacak konularla ilgili tüm öğretim etkinliklerini kapsamaktadır. c) DERS PROGRAMI ise dersin öğretimiyle ilgili tüm etkinlikleri kapsar. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR ÖRTÜK PROGRAM Eğitim Programı içerisinde yer alır ve onun ayrılmaz bir parçadır. Ancak literatürde bu kavram adı altında eğitim programından ayrı olarak da verilmektedir. Bu program ders dışı etkinlikleri kapsamaktadır. Doğrudan programlarda yazılı olarak yer almaz. Program dışında kazandırılması düşünülen bilgi, beceri, tutum ve toplumsal değerleri kapsar. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Genelde program geliştirme uzmanları, okullarda okutulan derslerin programlarını hazırlama çabalarına önem vermekte, ders dışı etkinlikler için herhangi bir program çalışması yapmamaktadır. Problem çözmeye, yaratıcılığı geliştirmeye, düşünmeyi artırmaya, gözlem yapmayı sağlamaya yönelik örtük programlar genellikle gündeme getirilmemekte ve planlanmamaktadır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR Kurumların zaman, olanaklar, materyaller vb. imkanları dikkate alarak bu programlara da yer vermeleri önemlidir. Yapılan araştırmalar, örtük programların istenilen davranışları oluşturmada oldukça etkili olduğunu ortaya koymuştur. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
Etkili bir eğitim programı aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır: 1) Görevsel (işlevsel) Olmalıdır: Eğitim programının görevsel olması demek, programda yer verilen konuların ve etkinliklerin hayatta geçerli olması yani işe yaraması durumudur. Bunun yanında bireye ve toplumun ihtiyaçlarına cevap vermesi, bireyin yeteneklerini ortaya çıkarması ve geliştirmesi gibi niteliklere de sahip olması demektir. (Yaşama görelik) PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 2) Esnek (Elastiki) Olmalıdır: Öğretmenin eğitim programındaki konuları ve etkinlikleri görev yaptığı yörenin; ekonomik, sosyal özellikleri ile öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve sosyal çevrenin değişen koşullarına göre düzenleyebilmesidir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 3) Çerçeve Program Özelliği: Öğretme-öğrenme etkinliklerine ilişkin konuların genel hatlarıyla belirlenmesi ve ayrıntılara girilmemesi durumudur. Konular; üniteler ve genel başlıklar şeklinde belirlenir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 4) Değişmez ve Genel Olma Özelliği: Belli konuların ülkemizdeki bütün okullarda işlenmesi zorunluluğu bulunmaktadır. ÖRN:10 Kasım’ın olduğu haftada ülkemizdeki bütün okullarda ATATÜRK’ü anma etkinliklerinin yapılması zorunluluğu vardır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
5) Uygulayıcılara Yardımcı Olmalıdır: Programların hazırlanması kadar uygulanması da önemlidir. Çünkü en iyi, en mükemmel program; yetersiz ve kötü bir uygulama ile verimliliğini kaybeder. Bu bakımdan öğretmenlere programları başarıyla uygulamalarını sağlayacak rehberlik yapılmalıdır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 6) Bilimsellik: İyi bir eğitim programının bir özelliği de onun modern bilimlerdeki gelişmeleri, yeni öğrenme-öğretme metot ve tekniklerini dikkate alarak düzenlenmiş olmasıdır. Eğitim programı bütün ders konuları itibariyle gelişen ve değişen dünyamıza ayak uydurmak zorundadır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 7) Amaçlara Yönelik Olmalıdır: Her eğitim programının içerdiği birinci kategori o programın dayandığı amaçlardır. İyi bir eğitim programı eğitim amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik olmalıdır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 8) Uygulanabilirlik: İyi bir eğitim programının bir özelliği de uygulanabilir olmasıdır. Programların uygulanabilirlik özelliği onların işlevsellik, esneklik özelliklerinin bir sonucudur. Eğitim programları gelişen ve dinamik bir kılavuz olarak görülmelidir. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR 9) Ekonomiye Uygunluk: Bir eğitim programı içerdiği amaçlar, içerik, öğrenme yöntemleri ve değerlendirme teknikleri açısından ekonomik olmalıdır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
10) Devletin, Toplumun Görüş ve İsteklerine Uygun Olmalıdır: Eğitim kurumları toplumu meydana getiren bireylere, milli değerleri ve idealleri kazandırmakla görevlidirler. Bunun için eğitim programlarında yer alan çeşitli dersler ve faaliyetler, devletin dayandığı temel felsefe ve ilkelerin öğrencilere kazandırılmasına yönelik olmalıdır. PROF.DR.YÜCEL GELİŞLİ: ÖİY- GİRİŞ-TEMEL KAVRAMLAR
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme EĞİTİM PROGRAMLARI; ***Öğretim sürecinin nitelikli ve verimli olmasını sağlar. ***Öğretimin etkinliğini artırır ***Davranış değiştirme sürecine öğretim niteliği kazandırır ***Öğretim sürecine standartlık-benzerlik sağlar ***Eğitim öğretime faaliyetlerine yön verir, kılavuzluk eder. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme ***Öğretim sürecinin kontrollü olmasını sağlar öğretimin canlı bir şekilde gelişmesine ve sürmesine yardımcı olur. ***Eğitimin planlı sistematik amaca uygun gelişmeye dönük birikimli bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar. ***Kısacası program hedeflere ulaşmak için yapılacak etkinlikler düzeneğidir. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Eğitim Programı Türleri Posner uygulamada beş tür program olduğunu söylemektedir. Bunlar: 1-Resmi(yazılı)program 2-Uygulamadaki (Gerçekleşen program) 3-İhmal edilen(geçeriz program) 4-Ekstra(ek ilave program 5-Örtük(gizil)program. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme 1-Resmi(Yazılı)Program: Resmi onaylanmış okullarda uygulanmak üzere programlanmış programdır. Hedefler içerikler belirlenmiştir. Eğitim otoriteleri tarafından belirlenir.(Talim Terbiye Kurulu) Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme 2-Uygulamadaki Program (GERÇEKLEŞTİRİLEN) Tasarlanan programın uygulamadaki şeklidir. Fakat tasarlanan program ile uygulanan program arasında farklılıklar oluşabilir. Tasarlanan program ne kadar mükemmel olursa olsun önemli olan uygulaması ve sonuçlarıdır. Bundan dolayı program değerlendirmede çalışmalarında tasarı dâhilindeki programdan çok uygumla sürecindeki veriler dikkate alınır. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme Öğretmenin elinde hayat bulan programdır. Teorik uygulamanın pratiğe dönüşmüş halidir. Etkinliklerin somutlaştırılmış şeklidir. Yıllık günlük planlarla düzenlenir uygulanır. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
3-İhmal Edilen-Geçiştirilen Program(Geçersiz Program) Resmi programın çeşitli sebeplerle ihmal edilen önemsenmeyen yanlarını kapsar. Resmi programın kasıtlı bilinçli ya da üstün körü geçiştirilen boyutudur. Öğretmenden öğretmene ve çevre koşullarına göre değişir. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme Nelerin öğretilmediği de önemlidir. Okulun çevrenin olanakları da bu durumu etkiler. Örneğin sınavda soru çıkmayacak konuların geçiştirilmesi gibi Para araç gereç eksikliği öğretmen eksikliği afet gibi durumlarda buna neden olabilir. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
4-Ekstra Program-İlave program: Hazırlanan programlarda esneklik olmalı ve bireyler kendilerine göre seçtikleri programda ilerleyebilmelidir. Örtük programdan farkı yazılı olmasıdır. Resmi programda olmayan öğretmen ve okullar tarafından yapılan ek çalışmaları içerir. Örnek-Fakir ama başarılı öğrencilere hafta sonu yapılan ek kurslar v.s Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme Okuldan okula farklılık gösterebilir. Planlıdır. Örnek: Okullardaki kültürel-sosyal sportif faaliyetler, konferanslar-açık oturumlar v.s bu programa örnek gösterilebilir. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme 5-Örtük (Gizil) Program İlk olarak Jackson (1968) tarafından ortaya atılmıştır. Resmi programda yazılı olarak yer almayan, kasıtlı olarak düzenlenmemiş ve planlanmamış öğrenmeleri içeren programdır. Resmi programı destekleyen ya da engelleyen daha çok okul kültürü ve ikliminden kaynaklanan, kurumdaki bireylerin sahip olduğu inanç, değer, tutum ve yaklaşımlardan doğan program türünü yansıtır. Prof.DR.YÜCEL GELİŞLİ-EPÖ;Program geliştirme
HARRİS’ inde eğitim programlarını 3 tür olarak ayırmıştır HARRİS’ inde eğitim programlarını 3 tür olarak ayırmıştır. 1-Açık Program—Resmi ve yazılı program 2-Yarı Açık Program—Resmi ve yazılı programların uygulanması 3-İhmal Edilen Program—Resmi programda yer almayan ya da önemsenmeyen kısımları kapsar.