SOSYAL PSİKOLOJİDE YÖNTEM

SOSYAL PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARINDA YÖNTEM VE TEKNİKLER Sosyal psikologları ilgilendiren temel soru ve problemler => toplum-grup-birey üçlüsü düzeyindeki olayların karşılıklı etki durumu ile ilgilidir: İnsanlar niçin çocuk sahibi olmak ister? Bu istek, kişiden kişiye, gruptan gruba, toplumdan topluma fark gösterir mi? İnsanlar hangi durumlarda başkalarına yardım etmiyor? gibi konular sosyal psikologları ilgilendirir.

Olayların önceden tahmini Bu sorulara herkes “kendince” bir yanıt verebilir. Ancak “bilimsel bir yaklaşım” içeren yanıtlar veren SOSYAL BİLİM yapar  BİLİM NEDİR? Bilim, geçerliliği kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünüdür. Bilimde ÜÇ temel amaç vardır: Olayların betimlenmesi, aralarındaki ilişkilerin bulunması, olayları anlama ve açıklama Olayların önceden tahmini (yordama) Olayların kontrolü

Sağlam fakat göreli bilgidir Bilim var olması gerekenle değil => VAR OLAN ile ilgilenir. O nedenle bilimsel bilgiyi “iyi” ya da “kötü” olarak değerlendiremeyiz. BİLİM Olgusaldır sistemlidir akılcıdır genelleyicidir evrenseldir birikimlidir Sağlam fakat göreli bilgidir

BİLİMSEL YÖNTEMİN MANTIĞI Bilimsel yöntem DÖNGÜSELdir. Bu döngü OLGULAR ile başlar. KURAM, HİPOTEZ ve TAHMİNLER den geçerek tekrar yeni OLGULAR a yönelir. OLGU=> değişik gözlemciler tarafından tekrarlanan aynı gözlemdir. KURAM => fikirleri içeren bir sistemdir. İçerisinde SOYUT kavramlar; bu kavramların birbirleriyle ilişkisi hakkında KURALLAR ve bu kavramları gözlenen olgulara bağlama YOLLARI mevcuttur.

Tümevarım ve tümdengelim => TEMEL MANTIK SÜREÇLERİ dir!!! Bilimsel yöntem süreci TÜMEVARIM (Endüksiyon) TÜMDENGELİM (dedüksiyon) SINAMA-SAĞLAMA (Verifikasyon) Tümevarım ve tümdengelim => TEMEL MANTIK SÜREÇLERİ dir!!!

BİLİMSEL ARAŞTIRMA NEDİR? Bilimsel araştırma; SİSTEMATİKTİR. GELİŞİGÜZEL GÖZLEMLERE güvenmez. YANSIZDIR. ÖLÇME ve KAYDETME yöntemine güvenir.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA… “problemlere güvenilir çözümler aramak amacıyla planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, analizi, yorumlanarak değerlendirilmesi ve rapor edilmesi süreci”

Araştırmanın Aşamaları 1. ADIM Problemin saptanması 2. ADIM Araştırma önerisinin hazırlanması 3. ADIM Araştırmanın planlanması 4. ADIM Araştırmanın gerçekleştirilmesi 5. ADIM raporlaştırma

KURAMSAL ARAŞTIRMA Bir araştırmanın sorusunun türü çok önemlidir. Araştırma sorusu Kuramla doğrudan ilişkili olanlar Kuramla doğrudan ilişkili olmayanlar

GÖRGÜL ARAŞTIRMA Kuramla doğrudan ilgili olmayan araştırmalara görgül araştırma denir. Bir kuramdan çıkarılan “denenceyi” sınama amacı yoktur. Araştırmacı “korku” gibi bir değişken ya da “ikna edilebilirlik” gibi bir olgu ile ilgilenir. İlgilenilen konu hakkında “bilgi toplamak” hedeflenmektedir.

Kuramsal Araştırma/Görgül Araştırma Farkı Nedir?

İLİŞKİSEL ARAŞTIRMALAR İki ya da daha çok değişken arasındaki ilişkiyi gözlemeye dayanan araştırmalardır. “A değişkeni yükseldiğinde B değişkeni de yükselmekte mi?” “Korku ile toplumsallık arasında bir ilişki var mı?”

İLİŞKİSEL ARAŞTIRMALARIN ÜSTÜN YÖNLERİ nelerdir? İLİŞKİSEL ARAŞTIRMALARIN SINIRLILIKLARI Nelerdir?

DENEYSEL ARAŞTIRMALAR Bu yöntemde, bir değişkenin (BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN) farklı düzeyleri “laboratuar ortamında” yaratılır ve deneklerden ölçüm alınır. Deney ve kontrol gruplarına oluşturulur. SEÇKİSİZ ATAMA

SEÇKİSİZLİK=> Bireysel farklılıkları görmezden gelmeyi sağlar. Grupların, incelenen değişken dışındaki tüm faktörler açısından DENK olduğu kabul edilir.

DENEYSEL ARAŞTIRMALARIN SINIRLILIKLARI Deneysel yöntem genel olarak doğal olayların etkilerinin incelenmesine uygun değildir. Hava saldırıları Su baskınları Ameliyatlar İnsanların başına tümüyle rastlantısal olarak gelmez. Tam bir “seçkisizlik” söz konusu olmaz. Deneyler => birçok değişkenle ilgili çok fazla verinin toplanmasına elverişli değildir. Ayrıca => sadece birkaç faktör değişimlenebilir.