MEME KANSERİNDEN KORUNMA Doç.Dr.Özgül KARAYURT Dokuz Eylül Ünv.Hemşirelik Yük.Okl. Öğr.Gör.Dr.İlknur AYDIN AVCİ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ordu Sağlık Yüksekokulu http://hastaneciyiz.blogspot.com

MEME KANSERİNDE KORUNMA Bilateral Profilaktik Mastektomi Bilateral Profilaktik Ooferektomi Yaşam Stili Değişiklikleri *Diyet *Alkol Alımı *Fiziksel Aktivite

MEME KANSERİNDE KORUNMA Hormon Kullanımı Doğum ve Emzirme Kimyasal Korunma (Chemoprevention) *Tamoksifen *Raloksifen

Bilateral Profilaktik Mastektomi 1 Bu yöntem; Herediter meme kanseri hikayesi olan, (1. derece akrabalarında 2 veya daha fazlasında premenepozal kanser) olan, BRCA1 veya BRCA2 mutasyonu olan, Biyopsi ile memesinde prekanseröz lezyon (atipik ductal veya lobüler hiperplazi) saptananlarda uygulanabilir.

Bilateral Profilaktik Mastektomi 2 Proflaktik bilateral mastektominin meme kanserine etkisini inceleyen prospektif kontrol gruplu çalışma yapılmamıştır. Yapılan retrospektif çalışmada meme kanseri mortalitesinde %90 azalma görülmüştür.

Bilateral Profilaktik Mastektomi 4 Proflaktik bilateral mastektomi, geri dönülmez bir meme kanseri önleme yöntemi olduğu için risk altındaki kadınlara yarar ve zararları anlatılarak kişi ile birlikte karar verilmelidir.

Profilaktik Bilateral Ooferektomi Bu yöntem; Çocuk sahibi olan premenopoze, meme kanseri riski yüksek olan kadınlara bilateral ooferektomi önerilebilir.

Yaşam Stili Değişiklikleri Diyet Düşük yağ ve yüksek lifli (bol sebze ve meyve) gıda ile beslenme premenopozal kadınlarda ovulasyonu etkilemeden östrojen düzeyini azalttığı böyle bir diyet ile de meme kanseri riskinin azaltılabileceği iddia edilmektedir.

Yaşam Stili Değişiklikleri Alkol Alımı: Alkol alımının azaltılmasının yararı bildirilmiştir. Araştırmacılar alkol alımının kanserojenik olabilecek sitotoksik ürünlerin ortaya çıkmasına neden olduğuna inanmaktadır. Diğer olası bir neden ise alkolün hepatik fonksiyon veya meme dokusundaki hücre permabilitesinde değişikliğe yol açmasıdır.

Yaşam Stili Değişiklikleri Fizik Aktivite Haftada 3-4 kez yapılan egzersiz, adipos dokuyu azaltmakta dolayısıyla endojen östrojen salınımını baskılamakta ve riski %35-%40 oranında azaltmaktadır. Ancak koruyucu etkinin sürekliliği için düzenli spor yapılması önerilmektedir.

Yaşam Stili Değişiklikleri Yapılan Çalışmalarda; Uzun süreli (5-10yıl), Düzenli spor yapan (haftada 4 saat ve üzeri) kadınlarda meme kanseri insidansının azaldığı gösterilmiştir.

Doğum ve Emzirme İlk doğum yaşının erken olması meme kanseri riskini azaltmada önemli faktörlerden biridir.

Doğum ve Emzirme Laktasyonun premenapozal meme kanseri riskine karşın koruduğu belirtilmektedir. Genel olarak emziren kadınlarda meme kanseri insidansı %20-35 oranında azalmaktadır.

Hormon Kullanımı 45 yaş altında oluşan meme kanseri riskini uzun süreli oral kontraseptif kullanımının (10-15 yıl) artırdığı saptanmıştır. Özellikle ailesel meme kanseri hikayesi olan 25 yaş altındaki kadınlar oral kontraseptif kullanmamaları konusunda uyarılmalıdırlar . Menapozal uzun süreli östrojen kullanımı ile riskin arttığı da gösterilmiştir.

Kimyasal Korunma (Chemoprevention) Meme kanseri kimyasal korunmasın da bu gün üzerinde durulan ajanlar Tamoksifen ve Raloksifendir. Tamoksifen ve Raloksifen yüksek riskli kadınlara önerilmektedir.

Kimyasal Korunma (Chemoprevention) Tamoksifen: Meme kanseri oluşumunu veya gelişimini geciktiren bir ajandır. Memedeki östrojen reseptörlerine duyarlı östrojen antagonisti ve agonisti olan tamoksifen meme dokusunda östrojeni bloke ederek vücudun diğer bölümlerinde östrojen gibi çalışmaktadır.

Kimyasal Korunma (Chemoprevention) Raloksifen: Raloksifen, tamoksifen gibi östrojen agonisti ve antagonisti olup tamaksifene benzer bir ilaçtır.

Meme Kanserinde Korunma Düzeyleri Primer Korunma Yağdan fakir liften zengin diyet Önerilen vücut ağırlığını koruma Sekonder Korunma Her ay düzenli olarak kendi kendine meme muayenesinin yapılması Klinik muayene Mammografi

Meme Kanserinde Korunma Düzeyleri Tersiyer Korunma (Rehabilitasyon) Meme rekonstriksiyonu Ameliyat sonrası kol egzersizleri Lenf ödemi önlemek için uygun egzersiz ve pozisyon

Teşekkür Ederim http://hastaneciyiz.blogspot.com