-Güven Kavramı ve İlişkili Görülen Kavramlar Açısından Metin Analizi- (UMUT-MUTLULUK-SABIR-KURTULUŞ) Bu kavramın kurulum malzemesi dersin Hocası Prof. Dr. Mualla Selçuk’un uluslar arası sunduğu bildiriler ve Viyana Yaz Okulu’nda( 2010, 2012,2014) verdiği ders notlarına dayanarak tasarlanmıştır. Tasarım, ilgili kavramı öğrenme ortamına taşıma becerileri geliştirme amacına yöneliktir. -Güven Kavramı ve İlişkili Görülen Kavramlar Açısından Metin Analizi-
“Hiç korkma. Allah seni asla kötülük içine atmaz “Hiç korkma!.. Allah seni asla kötülük içine atmaz. Allah sana mutlaka iyilikle muamele edecektir; zira sen yakınlarına yardım ediyor, ailene bakıyor, hayatını namusunla kazanıyor, diğer insanların doğruluktan ayrılmamalarını sağlıyor, yetimlere sığınacak bir yer temin ediyor, sözünde doğru, emanete hıyanet etmez, hiçbir dayanağı olmayanların yardımcısı, muhtaçlara iyilik için koşan ve herkes ile iyi geçinip nezaketle muamele eden bir kimsesin.” Yukarıdaki metni güven kavramının ilişkili görüldüğü kavramlar açısından analiz ettiğimizde güven ve umut kavramları arasındaki bir ilişki öne çıkmaktadır. Allah’a Hz. Muhammed’e iyilikle muamale edeceği noktasında güçlü bir güven duyulmaktadır. Hz. Muhammed’in de bu konuda umutlu olması telkin edilmekte ve buna onun geçmişteki davranışları referans gösterilmektedir.
“Ölüm gelinceye kadar Rabbini tanımaya devam et ve O’nun için çalış “Ölüm gelinceye kadar Rabbini tanımaya devam et ve O’nun için çalış.”(Hicr 15/99) Öldükten sonra dirilip, yapıp ettiklerinden ölçme ve değerlendirmeye tabi tutulacağına ilişkin bilgisi, insanın ahlak yasalarını uygularken karşılaşacağı engellenmeleri aşmasında ona ek bir güç verir. Hayatı daha tamamlanmış, daha istikrarlı ve daha anlaşılır kılmak için ihtiyaç duyduğu emniyet hissini sağlar. Yukarıdaki metni güven kavramının ilişkili görüldüğü kavramlar açısından analiz ettiğimizde sabır kavramı öne çıkmaktadır. Allah’a ile olan ilişkilerin gereğini yapmada sabrın gerekliliğine dikkat çekilerek bireyin bunu başarmasında Allah’a güvenmenin ona güç kazandırdığı anlaşılmaktadır.
“Nerede olursanız olun, O sizinle beraberdir”.(Hadid 57/4) Bu temel inanç insanların yaşamına başta güven olmak üzere yön, cesaret ve mutluluk katar. Allah’ a iman, Müslüman’ın her türlü ahlaki gerginliğin üstesinden gelmesine yardımcı olur. Yukarıdaki metni güven kavramının ilişkili görüldüğü kavramlar açısından analiz ettiğimizde güven ve kurtuluş kavramları arasındaki bir ilişki öne çıkmaktadır. Allah’a güven duyulması ile tüm zorulukların üstesinden gelinebileceğine dikkat çekilmiştir.
Müslümanların sıkça kullandığı “– Artık Allah’a havale ediyorum, -Öteki dünyada hakkımı alırım!” şeklindeki kalıp ifadeler umudu ve güveni kesmek anlamına gelmez. Bilakis yeryüzünde Allah’tan başka hiçbir şeyin güven kaynağı olamayacağını kabul etmektir. Yani teslimiyettir, güven tazeleme halidir. Müslüman gelenekte bireyin davranışlarının ahlaki değeri o davranışın altında yatan niyetle değerlendirilir ve nihai ölçme ve değerlendirme Allah’a aittir. Yukarıdaki metni güven kavramının ilişkili görüldüğü kavramlar açısından analiz ettiğimizde güven ve sabır kavramları arasındaki bir ilişki öne çıkmaktadır. Metinde bireyin haksızlığa uğradığını düşündüğü bir durumda hesap sorulması işini Allah’a güvenerek ertelemesi bunun gereği olarak da sabır gösterdiğine işaret edilmektedir.
Yaşama bağlanmak insanın en baskın dürtüsüdür. Ondan kolayca vazgeçemez. Ancak Kur’an’da ölüm, yokluk olarak görülmez. Başka bir boyutta yaşamaya devam etmek olarak algılanır. Bu bakımdan Müslüman bilinç, sonsuzluğa olan özlemini ölüm sonrası yaşama imanla tatmin eder. İnsan zihni, ömrüne biçilen sürenin çok çok ötelerine uzanır. Ahirete iman etmiş olması ölümü daha serinkanlı karşılaması için ona önemli bir destektir. Yukarıdaki metni güven kavramının ilişkili görüldüğü kavramlar açısından analiz ettiğimizde güven ve mutluluk kavramları arasındaki bir ilişki öne çıkmaktadır. Ölümün yokluk olarak düşünülmesi insanlara huzursuzluk vermektedir. Bu bağlamda insanların mutlu olabilmeleri ölümün yokluk olmadığına inanmalarına bağlıdır. Ancak bu inanç ise Allah’a duyulan güven ölçüsünde gerçekleşmektedir.
Peygamberi Bir Metafor: “Müminler birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamet etmede, birbirlerine yardımcı olmada bir vücuda benzer. Vücudun bir organı hastalandığında diğer organlar da etkilenir, insan uykusuzluk çeker, ateşlenir.” Güven duygusu da bir vücudun organları arasındaki ilişki gibi düşünülebilir. Buna göre; güven duygusunun güçlü olması veya zayıf düşmesi kendisini besleyen umut, sabır, mutluluk ve kurtuluş duygularıyla ilişkisine bağlıdır.
Güven çok boyutlu bir kavramdır Güven çok boyutlu bir kavramdır. O halde öğrenme ortamına taşınırken bu boyutları göz önüne alınmalıdır.