BÖLÜM 6 OPERASYON (ÜRETİM/İŞLEMLER ) YÖNETİMİ

Üretim/İşlemler (Operasyon) Yönetimi Nedir? Operasyon Yönetimi (OY) işletmenin ürün ve hizmetlerini etkin ve maliyet-etkin bir şekilde üretmekten sorumlu işletme fonksiyonudur Transformasyon Rolü OY girdileri bitmiş ürün ve hizmetlere dönüştürür Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

OY Kararları Ürün Tasarımı Süreç Tasarımı Kalite Yönetimi Benzersiz özellikleri olan ürünlerin tasalanması Süreç Tasarımı Üretim süreçlerinin tasarlanması Kalite Yönetimi Kalite standartlarının belirlenmesi ve uygulanması Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

OY Kararları (devamı) Stok Yönetimi Tesis Yerleştirme Bulundurulacak stok miktarı ve sipariş zamanı Tesis Yerleştirme Üretim tesisinin fiziksel yerleştirilmesi Tesis Yeri Seçimi Tesisler için en iyi yer Programlama İşçiler, makinalar ve tesisler için planlar Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

İmalat ve Hizmet Operasyonları İmalat Operasyonları Fiziksel ürünler stoklanabilir Çoğu müşteri operasyonla doğrudan teması yoktur Hizmet Operasyonları Tüketim zamanından önce üretilemeyen maddi olmayan ürünlerdir Hizmetin üretimi sırasında müşteri yer alır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Üretimin (Operasyonların) Evrimi Operasyonlar tümüyle üretim fonksiyonundan, stratejik bir örgütsel role sahip olan bir fonksiyon konumuna evrilmiştir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Örgüt Üzerindeki Etkisi Operasyonlar şu işletme fonksiyonları ile birlikte çalışmalıdır: Pazarlama Operasyon yönetimine müşterinin ne istediğinin anlaşılmasında yardımcı olur Operasyonların yeteneklerini anlamalıdır Kaynak Bulma Operasyona malzeme temin durumunu anlatır Operasyonel ihtiyaçları anlamalıdır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

TZY Üzerindeki Etkisi Her işletme tedarik zincirindeki diğer üyelere bağımlıdır Potansiyel Sorunlar : Zincirin yukarı bölümündeki gecikmeler ya da kötü kaliteli malzemeler üretimi geciktirebilir Aşağı bölümdeki gecikmelerden ya da taşıma sırasında hasar gören ürünlerden satışlar zarar görür Kötü yönetilmiş operasyonlar aşırı maliyetleri tedarik zincirinin diğer üyelerine aktarırlar Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün Tasarımı nedir Ürün tasarımı bir işletmenin ürünlerinin kesin özelliklerinin ve karakteristiklerinin belirlenmesi sürecidir Ürün özellikleri, üretim sürecinin ürünü üretmek için kullanabileceği ölçülebilir boyutlar haline dönüştürülür Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Hizmetlerin Tasarlanması Hizmet tasarımı hizmet konseptinin tümünün tasarımını gerektirir Tasarımın üç öğesi : Hizmetin fiziksel öğesi Psikolojik yararlar Duyusal öğeler Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün Tasarım Süreci Fikir Geliştirme Ürün Eleme Pazarlama, rakipler, ilk başlardan tedarikçilerin katılımı, tersine mühendislik Ürün Eleme Ürünün uygulanabilme ve yaşayabilme durumu Ön tasarım ve Test Etme Performans spesifikasyonları teknik spesifikasyonlara dönüştürülür Nihai Tasarım Spesifikasyonlar ürüne ilişkin talimatlara dönüştürülür Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün Tasarımı Kararlarını Etkileyen Faktörler İmalat İçin Üretim (İİÜ) Tasarımın basitleştirilmesi ve standardizasyon Ürün Yaşam döngüsü Sunuş, gelişme, olgunluk, gerileme Eşanlı Mühendislik Tüm fonksiyonlar aynı anda birlikte çalışır Yeniden İmalat Eski ürünlerin parçaları yenilerinde kullanılır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Süreç Tasarımı Nedir? Süreç tasarımı, tam da tasarlanmış ürünledi üretebilen bir üretim sürecinin geliştirilmesini içerir İki süreç kategorisi: kesikli tekrarlamalı Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Kesikli Süreçler Özellikleri Çok çeşitli ürünler Proses gereksinimleri farklı olan ürünler Düşük hacim Kaynaklar fonksiyonlarına göre gruplandırılır Emek yoğun Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Kesikli Süreçlerin Devamı Özelliklerin Devamı: Yüksek beceri düzeyinde işçiler İşçiler çeşitli işleri yaparlar Genel amaçlı donanım Esnek Yaşam döngüsünün erken aşamalarındaki ürünleri üretir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Tekrarlamalı Süreçler Özellikleri : Bir (veya birkaç) standart ürün Yüksek hacim Kaynaklar bir hat akışı biçiminde düzenlenir TYaşam döngüsünün sonraki aşamalarındaki ürünleri üretmeye uygundur Emek-yoğundan daha çok sermaye yoğundur Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün ve süreç döngülerinin önemli aşamaları IV. Sürekl i Akış III.Montaj Hattı II. Parti I. Atölye Düşük Hacim, her çeşitten bir adet Çeşitli ürünler, Düşük hacimler Birkaç ürün, daha yüksek hacmimler Yüksek hacim, yüksek standardizasyon Matbaa, Lüks lokanta İş makinası Otomobil montajı Burger King Şeker fabr., Petrol rafinerisi Esneklik (fazla) Birim maliyet (yüksek) Ürün-Süreç Matrisi Ürün ve süreç döngülerinin önemli aşamaları Esneklik (az) Birim maliyet (düşük) 13

Süreç Tiplerinin Sürekliliği Proje Süreçleri Müşteri spesifikasyonlarına göre üretilen benzersiz ürünler Parti Süreçleri Partiler halinde üretilen küçük miktarlar Hat süreçleri Lkitlesel üretim için standart ürünlerden yüksek miktarda Sürekli Süreçler Tam olarak standardize olmuş ürünlerin çok yüksek hacimde üretimi Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Hızlı İmalat Hızlı İmalat sipariş üzerine ürünleri gerekli zamanda ve tam da gerekli olan yerde üretir Şuna dayanır : Üç boyutlu (3D) baskı teknolojisi Ek tabaka imalatı Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Tesis Yerleştirme Tesis yerleştirme bir tesiste tüm kaynakların fiziksel düzenlenmesidir Kötü bir tesis yerleştirme verimsizlik ce artan üretim maliyetlerinin en önemli nedenlerinden biridir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Tesis yerleştirme Türleri Sabit Pozisyonlu Yerleştirme Süreç Yerleştirme Ürün Yerleştirme Hücresel Yerleştirme Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Sabit Konumlu Yerleştirme Bir ürünün üretim sırasında hareket ettirilemediği durumlarda kullanılır Tüm kaynaklar ürünün olduğu yerde biraraya getirilir Farklı işlerin zamanlaması ve sırasının programlanması zor bir sorundur Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Süreç Yerleştirme Kesikli süreçlerde Kaynaklar sürece göre gruplandırılır Pürünler operasyon (üretim) sırasında farklı güzergahlar izlerler Yerleştirme, malzeme taşıma maliyetini minimize edecek şekilde yapılır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Süreç yerleştirme Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün Yerleştirme Tekrarlamalı süreçler Kaynaklar bir sıra halinde düzenlenir Her ürün hemen hemen aynıdır İşleme süreleri minimize edilmiştir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün yerleştirme Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Hücresel Yerleştirme Ürün yerleştirmenin verimliliği ile süreç yerleştirmenin esnekliğini birleştirir Ürünler işleme ihtiyaçlarına göre bir ürün ailesi olarak gruplandırılmıştır İş istasyonları, hücreler adı verilen küçük montaj hatları biçiminde düzenlenmiştir Her hücre bir ürün ailesine ayrılmıştır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Ürün Yerleştirmenin Tasarlanması Ürün Yerleştirmenin Hedefi Her iş istasyonu tarafından yapılacak işlerin sırasının belirlenmesi Dikkate alınanlar İşlerin sırası Her işin yapılması için gerekli süre Üretim sürecinin hızı Sürece Hat Dengeleme denilmektedir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Hat Dengeleme Adımları İşlem Sürelerini ve Öncelik İlişkilerini Belirle Döngü (Çevrim) Süresini Belirle Teorik Oyarak minimum İş İstasyonu Sayısını Hesapla İşleri İş İstasyonlarına Tahsis Et Verimliliği Hesapla Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

İşlem Süreleri ve Öncelik İlişkileri Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

İşlem Süreleri ve Öncelik İlişkileri Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Döngü Süresinin hesaplanması Her iş istasyonunda işi tamamlamak için verilen süre Döngü Süresi= Günlük üretim süresi Günde istenilen miktar Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Döngü Seresinin Hesaplanması Pizza Operasyonu günde 8 saat çalışıyor= 28,800 saniye Günde 300 pizza üretmek istiyor Döngü süresi= Döngü süresi= = = 96 saniye günlük üretim süresi günde istenilen miktar 28,800 saniye/gün 300 pizza/gün Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Teorik Minimum İş İstasyonu Sayısı (N) N = N = 2.55 iş istasyonu = 3 iş ist. İşlem Sürelerinin Toplamı Döngü Süresi 245 saniye 96 saniye/iş istasyonu Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

İşlerin İş İstasyonlarına tahsisi Bir iş istasyonundaki işlem sürelerinin döngü süresini aşmamasına dikkat edin Bir iş istasyonuna işlerin tahsisinde kullanılabilecek kurallar mevcuttur: En Uzun İşlem Süresi Kuralı Süresi en fazla olan işlemi seçin İzleyen İşlemlerin Sayısı Kuralı Kendisini izleyenlerin sayısı en fazla olan işlemi seçin Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Verimliliğin hesaplanması Verimlilik = = = % 63.8 İşlem Sürelerinin toplamı İş istasyonu sayısı x Döngü süresi 245 saniye 4 iş ist. x 96 san/iş ist. Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Proses (Süreç) Otomasyonu Avvantajları: İşçi yorulmadan işlerin tekrarlanması Fiziksel olarak tehlikeli işleri yapabilmesi Üretimde tutarlılık ve aynılık Hızı arttırır Daha kesin ölçülerde üretim sağlar İnsan yeteneklerinin ötesindeki işleri yapabilir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Süreç Otomasyonu Dezavantajları : Başlangıç maliyeti yüksek olabilir Birçok işte otomasyon uygulanamayabilir Otomasyon uygulanmış süreçlerin daha yüksek hızı, insanın yaptığı işlemlerde darboğaza yol açabilir Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.

Hizmetlerde Otomasyon Hizmetin hep aynı ölçüde olmasını sağlar Daha az işçi gerektirir Müşterinin hizmet kalitesine ilişkin algılamalarını etkileyebilir Hedef pazarla bağlantısı kurulmalıdır Copyright 2011 John Wiley & Sons, Inc.