_ بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Kur'an Aklımızı Kullanmamızı İster. Konuyla ilgili ayetler: 1- "Acaba onlar herhangi bir yaratıcı olmadan mı yaratıldılar? Yoksa kendileri mi yaratıcıdırlar?
Advertisements

İnsanlar; duygu, düşünce ve isteklerini cümlelerle dile getirir. Cümleler ise sözcüklerden oluştuğu için sözcükler, dilin en önemli öğesidir. Sözcükler,
CÜMLE ÖGELERİ Cümle, bir duyguyu, düşünceyi veya olayı anlatan sözcük ya da sözcükler topluluğudur. Cümlede her sözcüğün bir görevi vardır. Cümlede görevli.
Varlıkların Özelliklerini Belirten Kelimeler (Sıfat – Ön Ad)
Değerli Arkadaşlar, aşağıdaki sorular 7. ve 8. sınıflar için özel hazırlanmış dil bilgisi kitabımızdan yararlanılarak oluşturulmuştur. Kendi okulumuzda.
Karakalem Tekniği ve Özellikleri
İSİM GRUBU. Bu konu için önerilen literatür: 1. İSİM TAMLAMASI: Leyla Karahan, Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, 2008, İYELİK GRUBU VE İSİM.
LUCA Bilgisayarlı muhasebe programı
CÜMLEDE YAPI.
1 ZAMİRLER Dil, kısa, öz anlatımı sever. Konuşurken, yazarken gereksiz, sevimsiz tekrarlardan kaçınmak için, daha önce anılan bir ismin yerine, onu karşılayacak.
TANIMI: TANIMI: Görevdeş sözcükleri,söz öbeklerini veya cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir. Genel olarak söylenirse ya görevdeş öğeleri.
FİİLLER (EYLEMLER).
MORFEMLER. MORFEM TÜRLERİ Şu örneklere bir göz atalım: Boyacının elleri beyaz. Öğrencilerde hefer olmalı.
Paragraf Nedir? & Herhangi bir yazının bir satırbaşından öteki satırbaşına kadar olan bölümüdür. & Duygu, düşünce, istekleri anlatım tekniklerinden yararlanarak.
 Cümlede, eylemin nesne alabilip alamamasına ya da öznenin, eylemde bildirilen işle ilgili olarak gösterdiği özelliğe eylem çatısı denir. Dolayısıyla,
ZARFZARF (BELİRTEÇ) ZARF yer zamanölçüniteliksoru belirteçBir fiilin, bir fiil şeklinin (fiil ismi, sıfat-fiil, zarf-fiil), sıfatın veya kendi türünden.
EQUIZSHOW.
EYLEM. EYLEM KİPLERİ A-HABER(BİLDİRME)KİPLERİ B-DİLEK(TASARLAMA)KİPLERİ.
Sözsüz İletişimin Özellikleri
FİİLDE MASTAR VE KİP.
ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER. Sınava dün girdik. Biz film başlamadan gelmiştik. At dört nala koşuyordu. Senin geldiğini önce o görmüş. Yukarıdaki cümleleri.
Hazırlayan İSMAİL ŞAHİNER. SORU ÇÖZERKEN!!! Önce soru okunur. Daha sonra parça (metin) okunur. Önce soru okunur. Daha sonra parça (metin) okunur.
LINGUISTICS INSTITUTE LANGUAGE SCHOOL 1.
SIFAT ( ÖN AD) ÖRNEKLER: * Beyaz tahta * Görgülü kişi
İngilizce Kelime Öğrenme Teknikleri Öğr. Ertuğrul TAŞKIN.
BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA DERSİ
İşlev Açısından Kelime Türleri
yapIlarIna göre fİİller
10. HAFTA TUR181 TÜRK DİLİ l.
ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ VE ÖRGÜT KÜLTÜRÜ Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Şahin
FİİLLERDE ÇATI.
TÜRKÇE FATMANUR ŞAHİN 6/A 523.
ENGLISH TENSES TABLE (İNGİLİZCE ZAMANLAR TABLOSU)
Zaman ve Gölgesi Prof. Dr. Şafak URAL
EKLER VE KELİME YAPISI.
Eğitim Bilimleri Fakültesi
SORU ZARFLARI: eylem ve eylemsilere gelerek onları soru yoluyla belirtirler. Ne zaman döneceksin? - bu kıyafetimi nasıl buluyorsun? - ne kadar uğraştınız?
Hazırlayan: Eray POLAT Numara:
CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE Fiil Cümlesi
10. HAFTA TUR181 TÜRK DİLİ l.
Hazırlayan: Eray POLAT Numara:
TURKISH 1 (UHF1271) EYLEMLER&ŞİMDİKİ ZAMAN PRESENT CONTINUOUS TENSE
Kanuni Sultan Süleyman İmam Hatip Ortaokulu Rehberlik Servisi
ZAMİRLER “Sen ve ben ve deniz Bizi anlamayan bir nesle aşina değiliz”
Türkçenin çekim sistemi nasıl işler ? Türkçe nasıl bir dil ?
_ بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_
T H E P A S S IV E V O I C E.
EKLER VE KELİME YAPISI.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
Okul Öncesi Dönemde Fen Eğitimi
KELİME TÜRLERİ FİİLLER.
Bilgisayar Bilimi Koşullu Durumlar.
BELLEK.
Nitel araştırma soruları sorma ve soru formu oluşturma
The Present Perfect Tense
TÜRK DİLİNDE HAL KATEGORİSİ I
Maç Sonucunun Belirlenmesi
ZAMİRLER(ADILLAR) 6.SINIF.
CİHANGİR ÇAĞLAR ZAMİRLER
Ünite Konuları için tıklayınız
3. Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Yusuf (a.s.)
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI II DERS XI
Hazırlayan: Eray POLAT Numara:
Nitel Araştırmalar.
Sımple Past Tense.
Zarflar Zarf: Eylemleri, eylemsileri, zarfları, kimi zaman da ekeylemle yargı anlamı kazanmış sözcükleri türlü yönlerden (durum, zaman, yön…) tamamlayan.
LINGUISTICS INSTITUTE
Sımple Past Tense.
Sunum transkripti:

_ بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ _  بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ …; Türkçenin; İngilizcenin; Arapçanın; Rusçanın; … çekim prensipleri nasıl işler? Türkçe, İngilizce, Arapça, Rusça nasıl birer dil? ( Türkçe anlatım ) 2018 Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Geçmiş zamanlar (dı) (past times) Şimdiki zamanlar (present times) Gelecek zamanlar (-ecek ) (future times - shall/will) (O) Her gün kitap okurdu He used to read … (O) Her gün kitap okur He reads .. everday Он читал книгa каждый день ( Her gün kitap okudu _He read ..) Он пpочитал одна книга к. д. ( Her gün bir kitap okuyup geçti ) ( He read and passed a book….) ..كل يَـقْرَأُ ﻫﻮكان Он читает книга каждый день ( Her gün kitap okuyor ) Он пpочитаeт одна книга к. Д ( Her gün bir kitap okuyup geçiyor ) ﻡ ﻫﻮيَـقْرَأُ كل يو (O) dün kitap okudu He read…yesterday O kitap okuyacak He will read… Вчера он читал книгa Вч. oн пpочитал одна книгa ( Dün bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ أمس ﻫﻮ он будет читать.. завтра Он пpочитаeт … ( Yarın… okuyup geçiyor) يَـقْرَأُ ﻫﻮﺴ (O) o an kitap okuyordu He was reading … (O) Şimdi kitap okuyor He is working … O okuyor olacak He will be reading он читал книгa этот момент يَـقْرَأُ هوكان он читаает книгa cейчас هو يَـقْرَأُ الآن он будет читать э.мom. يَـقْرَأُ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ (O) artık kitap okumuştu He had worked… Artık (O) kitap oku-muş/-du(k) He has read… O çalışmış olacak He will have read уже он читал книгa э. момент уже oн пpочитал одна книгa э.м ( artık bir kitap okuyup geçmişti ) قَرَأَ قد هو كان уже oн читал книгa уже oн пpочитал одна книгa ( artık bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ قد هو уже он будет читать уже Он пpочитаeт ... ( O an artık okup geçiyor ) ???   قَرَأَ ﻘﺪ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Fiil ve Sıfat fiil cümleleri Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada …, Fiillerin Haber Kipi -Fiil veya Sıfat fiil- Çekim Tablosu II ( Türkçe )   1.fiil 2. fiil Fiil cümlesi Yalın tarz O çalıştı çalışacak He worked will work он работал будет работать عمل يعملﺴ هو Sıfat cümlesi Ali bulundu yorgun -dur Fiil ve Sıfat fiil cümleleri Devam tarzı idi çalışan -dır … olacak çalışıyor was working is will be был работающий eсть будет быть работает будет работать يعمل كان ﻳﻜﻭﻦ  يعمل ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Bitmiş çalışmış bulunacak had has will have работaвший ( Eсть ) работавший قد عمل كان عمل قد ﻳﻜﻭﻦ قد عمل ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada …, Fiillerin Haber Kipi -Fiil veya Sıfat fiil- Çekim Tablosu II Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Dillerin Birleşik Tarzlı Fiil Çekimleri Tablosu   Z 1.fiil 2. fiil Turkish; English; Arabic; Russian; Verb aspect (paticiple) Conjucation table   Fiil cümlesi O çalıştı çalışacak He worked will work он работал будет работать عمل يعملﺴ هو Zaman Durum Hareket s.c Ali idi bulunanan bulunmuş yorgun -dur bulunacak was had being been tired is has will be will have Sıfat fiil cümleleri çalışan çalışmış working был сущий бывший работающий работавший eст будет быть يعمل كان ﻳﻜﻭﻦ  يعمل ﻳﻜﻭﻦ ﺴ TÜRKÇE, İNGİLİZCE, ARAPÇA, RUSÇA; Haber Kipinin _Sıfat Fiil_ Çekimi Tablosu  Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Türkçenin çekim sistemi nasıl işler? Türkçe nasıl bir dil? _  بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ Türkçenin çekim sistemi nasıl işler? Türkçe nasıl bir dil? Türkçenin çekim sistemi nasıl işler? Türkçe nasıl bir dil?

Bütün bunlardan sonra; Yardımcı Fiiller Neydi? Bazen bir isim, bazen bir sıfat/sayıdan cümleler; Ör: O çaresiz (er)i-di./oldu./ kaldı./ bulundu. vs. Veya bir tarzla çekimlenmiş fiillerden, birleşik tarzlı çekim; Ör: Çalışır (er)i-miş./Çalışır ol-muş. ya da sadece zaman çekimi; Ör: Çalışır (er)i-di./bulundu./bulunacak./olacak. Yine, bu bir tarza bağlı fiillerden bir kip elde edebilmek; Ör: Çalışır ol-abilir./-malı/-sa(keşke)/-a vs. için yardımına başvurulan fiillere yardımcı fiiller denir. Türkçede bu fiiller; (er)i, ol, kal, bulun gibi fiillerdir. Not: Türkçenin temel yardımcı fiili ‘er-…’ (olmak/ yer almak/ bulunmak) fiilidir. Not: Türkçede devam tarzı eki ilkin ‘…-ür’ (-yor) (oluyor) bitmiş tarz eki ilkin ‘…-ük’ (-miş) (olmuş/oluk) ekiydi. +________ er-ük / er-ür Ya da; ar-ük / ar-ür +_________ Ya da birlikte; -- -k ar-ür -- -k ar-ük Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumunda Yardımcı Fiillerin yeri, -erür, -arur, -ük, -garu, ekleri, ve isim ve fiil çekimleri

Mastar: er-mek_ yer almak, olmak, bulunmak, Durum fiili; Mastar: er-mek_ yer almak, olmak, bulunmak, Devam eden durum: er-ür _ yer alıyor, oluyor, bulunuyor, erür, arür, Bitmiş durum: er-miş _ yer almış, olmuş, bulunmuş, ermiş, armış, Bitik durum: er-ük _ yer alık, oluk, bulunuk, erük, arük, uruk Örnek; Bodun_boy, millet, kavim İsmin (erük) durumu; bodun-erük bodunuruk bodunuk _ boy yer alık/yer almış/olmuş/bulunmuş İsmin (erük erür) durumu; bodunuk arür _ boy yer almış bulunuyor k erü bodunkarr k er bodunkar g e bonunga ---------( bizirike_biz erük-e_bize (yazıtlardan)) e boduna -------------------------------------------------------------------------------- kalıplaşmış bir ifade ---------- içük (iç) içk-er-ük ( içeri ) içk-er-ük-erük ____________ içk-er-ük-er-ür ______________ içk-er-it-ük _______ içk-er-it-ük-ük içk-er-ik---ik içk-er-ik -er---- içk-er-it-ek /-ey içk-er-it-ek-ik içk-er-iy---i- içk-er-iy -e----- içk-er-id-e- içk-er-it-ek-i (iç yer alık olmuş) (iç yer almış oluyor) (içi yer edik/yer etmiş) Ali (----- içeriyi --------) sildi. Ali ( ------ içeriye ---------) girdi. Ali (-------- içeride ----------) bekledi. Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumunda Yardımcı Fiillerin yeri, -erür, -arur, -ük, -garu, ekleri, ve isim ve fiil çekimleri

taş-ük ____________ taşık ___________ taşıy _______ dış olmuş taş (dış) taş-ük ____________ taşık ___________ taşıy _______ dış olmuş taş-ük arük ________ taşkaruk ________ taşgaru ______ dışarı Ali dışarı çıktı. taş--k-arük-arük _____ taşkarık-ık ______ taşgarığıy ____ dışarıyı Ali dışarıyı temizledi. taş--k-arük-arür ______ taşkaruk-ar _____ taşgaruya ______ dışarıya -arür Ali dışarıya çıktı. -oluyor …çıktığı yer dış(ık)_ar_ı(k)_(ı)s_ı(g) oluyor. -bulunuyor …dışarısı -yer alıyor Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumunda Yardımcı Fiillerin yeri, -erür, -arur, -ük, -garu, ekleri, ve isim ve fiil çekimleri

bir’ig’er’ü kün ortu’_s’__’ ır’ig’ ar’ u_ Yazıtlardan (Moğolistan); bir’ig’er’ü kün ortu’_s’__’ ır’ig’ ar’ u_ kur’ığ’ar’u kün bat’_s’ık’ ır’ig’ a_’_ _ yın’ğ’ar’u tün ortu’_s’__’ ır’ig’ ar’ u_ önğre kün toğ’ _s’ık’ ın’_’-ğ’ a_’_ _ +------------------------------- ’_s’ık’ ın’ ır’ig’ ar’ u Ör: taş’ık ar’ık’ _s’ık’ ın’ ır’ig’ ar’ u taş’_k ar’ı_’ _s’ı_’ _n’ _’_g’ a_’ _ dış’__ ar’ı_’ _s’ı_’ _n’ _’__’ a_’ _ (dışarısına) Ör: iç’ük er’ük’_s’ük’ _n’ er’it’ ük’ __’ ük iç’_k er’ig’_s’ig’ _n’ er’it’ ek’ __’ ig iç’__ er’i_’_s’i_’ _n’ __’_d’ek’ __’ i_ iç’ük …= iç iç’ük er’ük’… = iç yer almış (içeri) iç’ük er’ük’_s’ük’…= iç yer almış’ı/yer almışlığı/yer almışsı olmuş (içerisi) iç’ük er’ük’_s’ük’ _n...= iç yer almış’ı/yer almışlığı/yer almışsı olmuş olan (içerisi olan) iç’ük er’ük’_s’ük’ _n’ er’it’ ük’ …= iç yer almış’ı olan yer edik (içerisinde) (…-ük= olmuş) (içerisinde olmuş/içerisindeki) Eski Türkçe kitabeler ve Yazıtlardan (Moğolistan); Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumu, taşgaru, içgerü yapıları

‘sararır’ veya ‘sararıyor’ çekimli yapısını ele alalım. Konuya bir de şöyle yaklaşalım. Mesela ‘sararmak, kızarmak, bozarmak, yeşermek’ gibi mastar hâlinde olan fiiller, fiil çekimlerinde, ‘sararır, sararıyor, sararmış, sararık…’gibi çekimlenirler. ‘sararır’ veya ‘sararıyor’ çekimli yapısını ele alalım. ‘sararıyor’_ ‘Onu her gördüğümde benim yüzüm sararıyor.’ ‘Sarı(g)’ renk adından oluşturulmuş bu çekimin eski biçimi ‘sargarur’dur. Açılımı ise ‘sarıg-arür’ şeklinde olur. Yani, ‘sarı oluyor’ yani, ‘sarıg erür’. Demek ki yapıda bir ‘er’ yardımcı fiili ve ‘-ür’ (-yor) devam tarzı eki bulunur. ‘Sararık’ yapısına ise yine bir ‘-er’ yardımcı fiili ve ‘-ük’ bitmişlik eki vardır. Aynı biçimleri yön bildiren sözcüklerle de kullanabiliriz. Eski biçimiyle, taş (dış) taş-ık (dış oluk/dış olmuş/dış) taş’ık ar’ür (dış oluyor) taş’ık ar’ük (dış oluk/dış olmuş) Yine, iç’ük er’ür_ ‘Ali içkerür geldi.’ (Ali iç oluyor geldi.) iç’ük er’ük_ ‘Ali içkerük geldi.’ (Ali iç oluk/ iç olmuş geldi) Eski Türkçe kitabeler ve Yazıtlardan (Moğolistan); Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumu, taşgaru, içgerü, taşgaru yapıları

-ük’ür-ük şeklindeydi. Yine, ‘-gar??’ eki de öyle. Bu arada, ‘… ortusungaru, …birgerü…’ gibi yapılarla benzerliği fark ediyoruz. Öyleyse ‘-garü, -gerü’ eki de -ük’ar-ür veya -ük’ür-ük şeklindeydi. Yine, ‘-gar??’ eki de öyle. Buradan da aslında yönelme hâli eki ‘–ka’ daki ‘-k-’ ekininin tesadüfi olmadığı sonucuna varılır. Peki –k (-ük) eki belirlilik takısıydı? Yani, aynı anda hem –i (ük) ve hem –a (ka) hâli nasıl olur? Durum şöyle, -ga/-ka (-ük’ar-) yapısı aslında –i ve –e hâlinin birleşimidir ve belirli veya tanıdık bir eşyanın -e hâlindeki kullanımıdır. Yani ben, ‘Ali ata (atga) bindi.’ derken, siz bu atı tanıyorsunuz aslında. Yine, ‘Ali atı (atıg) bindi.’ derken de siz atı tanıyordunuz. Eğer ben, ‘Ali bir ata bindi.’ demiş olsaydım atın belirsiz bir ‘at’ olduğunu vurgulardım. Yine, ‘Ali bir atı bindi.’ dersem de aynı, ‘at’ gene belirsiz bir ‘at’ olurdu. Buradan da demek ki (Türkçe için) isimler -i akuzatif ve –e datif hâlinde ‘bir/herhangi bir’ sözcüğü kullanılırsa ifadeler belirsizlik bildirebilir. Bütün bunların bire bir karşılığı ise… Ali bir at gördü. (yalın durum ‘at’) Ali atıg bindi._Bindiği şey at oldu. Yine, ‘Ali at oldu/at olmuş bindi.’ Veya ‘attı bindi.’ Ali atıga bindi._Bindiği şey at olmuş oluyor. gibidir. Eski Türkçe kitabeler ve Yazıtlardan (Moğolistan); Öz Türkçe, Türkçenin yapısal kurulumu,

erük_ olmuş, bulunmuş/bulunuk, yer almış/yer alık, Türkçe için, Demek ki ismin; -i ve –e hâllerinin kökeni ‘er-’ yardımcı fiiline ekli tarz eklerinden (-ük, -ür eklerinden) gelmektedir. Bunlar ise eski biçimleriyle ‘erük’ ve ‘erür’ şeklindeydi. Bugün ise, erük_ olmuş, bulunmuş/bulunuk, yer almış/yer alık, erür_ oluyor, bulunuyor, yer alıyor gibidir. Bu arada, aynı yapılar fiil çekimleriyle de kullanılırdı, kullanıldıklarında ise fiillerle kastedilen hareketin bitmiş (erük) ve devam (erür) tarzlarını verirlerdi. __O sırada Ali çoktan gidikti. Yani gitmişti. __Eve girdiğimde ışıklar sönüktü. sönmek_ sönük ermek_erük (yer alık, bulunuk, oluk/yer almış, bulunmuş, olmuş) __ Ali atı bindi. __Ali atıg (at erük--atık) bindi._ Ali at yer almış (şey) bindi._Bindiği şey at yer alık/at oluk, olmuş, olup. __Ali ata bindi. __Ali atga (atıg erür) bindi._ Ali atıg yer alan/yer alıyor olan bindi._ Bindiği şey at yer alıyor./At yer alık oluyor. atıgarur atıgar atıga atga ata Demek ki ismin; -i ve –e hâllerinin kökeni ‘er-’ yardımcı fiiline ekli tarz eklerinden (-ük, -ür eklerinden) gelmektedir

ör; Men at-ık körtüm_ ben at oluk/ at olmuş gördüm. İsmin hâli/ durumu; -i hâli; (belli, belirli, bildik, tanıdık, bulun-(d)-uk, yer alık nesne) Bitmiş tarz; erük/ uruk, uk (Türk bodun-uruk/ bodun-uk_ Türk millet olmuş) ör; Men at-ık körtüm_ ben at oluk/ at olmuş gördüm. Ben gördüm o şeyi ki o at olmuş/at bulunmuş/at yer almış. -e hâli; (belli, belirli, bildik, tanıdık, oluşmuş, yer alık/almış bulunan/ bulunuyor olan nesne) Bitmiş tarz-da…; -ük Devam eden; -ük arür (-karür/-karü/-garu, -gar, -ga, -a) ör; Men atıka bindim._ Ben (o an) at yer almış bulunan bindim. _ Bindiğim şey o an at yer almış bulunuyordu. _ O şey ki at yer alıyordu. İsmin hâli/ durumu; -i hâli; (belli, belirli, bildik, tanıdık, bulun-(d)-uk, yer alık nesne)

Konumuza dönebiliriz… Bu arada konudan ayrılmadan Türkçenin çekim ekleriyle ilgili şunu da belirtelim. Yukarıdan beri gördüğümüz üzere çekim ekleri hecelerine bölünürken kapalı hece bölünmesi gerçekleşti. Yani hecelerin sonu açık değildi. Örneğin, ‘dışarıdaki’ söz çekimi; dı-şa-rı-da-ki gibi açık heceyle değil, dış-ık-ar-it-ak-ik gibi bölündü. Bu durum dilin oluşum esnasındaki eklerin kökenleriyle alakalıdır. Aynı şey çekimli fiil yapılarında da vardır. Örneğin, ‘yazdırıldı’ çekimli fiil yapısı, burada da yine yaz-dı-rıl-dı şeklinin aslı; yaz-it-ür-il-it-ük gibidir. Yine bu da dilin oluşum esnasındaki eklerin kökenleriyle alakalı bir durumdur. Bunları bilmenin ise şu faydası olabilir. Eklerin zamanla yumuşayıp sonra erimesi sonucu mevcut bölgü yazımda veya konuşmada kolaylık sağlayabilir fakat yeni sözcüklerin türetiminde kapalı hece, sonu sessiz bir harfle bitme durumu, eklerin kökeninin bilinmesi, kelime türetme açısından kolaylık sağlayacaktır. ‘Bilgi’ sözcüğündeki –gi ekini tek bir ek gibi bilmek yerine birleşik bir ek ‘bil-ük-ük’ olduğunu bilmek sözcük türetimi açısından faydalı olabilir. Konumuza dönebiliriz… Türklerde eklerin kökeni, Türkçe kelime türetme yolları, kelimeleri hecelerine ayırma

İsim çekimleri ( ismin durumları/ hâlleri ) Durum fiilleri Belli nesne, –ü(k) hâli -i hâli (yer almış, yer alık eşya) Bitmiş tarz –ü(k) e(rür) hâli -e hâli (yer almış bulunuyor olan) yer al------------ıyor olan 21.yy … … … …. Bitmiş (perfect) millet yer al-ık/oluk/olmuş yer al-ık/-mış oluyor İlkin bodun er-ük/ ur-uk/ --uk/ --ug/ --u- er-ük ar-ür ----k ar--r ----k ar--- ----k a---- ----- a---- İsim çekimleri ( ismin durumları/ hâlleri ), isim çekim ekleri, Türkçe –i ve –e hali

‘Atı bindim.’ derken, ‘Bindiğim şey at oldu./at olmuştur.’ Öyleyse şöyle devam edelim. İsmin –e hâli öznenin bir hareketi yaparken yapmış olduğu yönelme veya yaklaşma hareketlerinden dolayı oluşmamıştır. Ve hem yönelme veya yaklaşma hareketleri birer fiil, ayrı birer fiildirler. Yani, ‘Ata bindim.’ derken, ‘Ata yönelip bindim.’, ‘Ata yaklaşıp bindim.’ kastedilmez. Yukarıdan da gördüğümüz gibi ismin çekimlerini, daha doğrusu hareketten kalan durumunu, tabiat içerisindeki durumunu veya tarzını yine durum fiilleri, yardımcı fiiller karşılar. ‘Atı bindim.’ derken, ‘Bindiğim şey at oldu./at olmuştur.’ ‘Ata bindim.’ derken, ‘Bindiğim şey at oluyor.’ denilmek istenir. Demek ki ortada bir geçmiş eşya (at), bir de devam eden ya da devam ettiren, varlığını dil sahasında devam ettiren bir eşya (at) vardır. İşte bu yüzden isimleri kategorilerine ayırırken, ismin durumları/ hâlleri veya isimlerde tarz demek yeterlidir. Bu arada ismin –i ve –e hâllerinde özne eşya üzerinde etkin değildir. Eşya kendisi ya yer almış veya yer alıyordur. İsmin –de durumunda ise yine bir bulunma ve buna bağlı bir devamlılık vardır. Farklı olarak eşya (özne olan eşya) bulunduğu yer/zaman/şahıs üzerinde etkin hâldedir. Yani eşyanın kendisi bu yere yer etmiştir. İsmin –e hâli öznenin bir hareketi yaparken yapmış olduğu yönelme veya yaklaşma hareketlerinden dolayı oluşmamıştır

İsmin -de hâli/durumu; -de durumu; içeri_ iç’ük’er…ük (içkerig) (iç’ik/-g-ğ-y-i yer alık) içeride_ iç’ük’er…it’ük (içkeriteg) (iç’ik/-g-ğ-y-i yer edik) içerideki_ iç’ük’er…it’ük’ük (içkeritekig) (iç’ik/-g-ğ-y-i yer edik bulunmuş/ olmuş) ‘ İçerideki adam_ içi yer edik bulunmuş adam’ İsim çekimleri ( ismin durumları/ hâlleri ), isim çekim ekleri, Türkçe –i ve –e hali İsmin -de hâli/durumu;-de durumu;

Türkçenin Çekim Sistemi İsim çekimi Fiil çekimi İsim Durum fiili ve tarzı Hareket fiili -ü (ük) Men (ben) at --ık bin-ür (biniyor) bin-it-ük (bindik) bin-miş (binmiş) bin-ük (binik) er-ür (bulunuyor) er-it-ük (bulunduk) er-miş (bulunmuş) er-ük (bulunuk) at yer alık -e (-k erür) --ık arür at yer alık bulunuyor -da (-k er-it-ük) --ık ar-it-ük at ı yer etik -daki (-k er-it-ük-ük) --ık ar-it-ük-ük … at ı yer edik bulunmuş… Eski Türkçenin Çekim Sistemi isim ve fiil çekim tablosu,

Türkçenin isim ve fiil çekimi DİAE (Old Turkish) Türkçenin isim ve fiil çekimi İsim çekimi   Fiil çekimi İsim Bitmiş Tarzda Devam Tarzında Fiil Tarz Ekleri Durum Durum fiili Yer alan Men Sen O Biz At erük (budunuruk) --ık (yer alık, olmuş) bin -ür -it-ük -miş -ük er/-i -ür (-iyor) -itük/ -dik/-di erük -- ık ---k ---g ( yer almış ) erür ar-r ar-- a--- (oluyor) Yer eden (taş’ük’er’it’ük) (taşkaritak) -dışarıda- (dışı yer edik) (taşkaritak-ik) at- ---ük er’it’ük ---ık ar’it’ak ---ık ----tag ----- ----ta- (-ı yer edik) ---ük ar’it’ak’ ----ığ------tak ük ik Eski Türkçenin Türkçenin isim ve fiil çekimi tablosu, Öz Türkçede (ilk Türkçe) isim ve fiil çekimleri sistemi nasıldır?

…. bil(i)ti(k) er(i)ti(k)m bildi idim bildiydim Örneğin; …. bil(i)ti(k) er(i)ti(k)m bildi idim bildiydim Ör; Men bilikig bil(i)ti(k) Ya da, Men bilikig bil(i)ti(k) er(i)ti(k)/ ertik/ erti Ben bilgiyi bildi (m). Ben bilgiyi bildi idi (m). Sen bilikig bil(i)ti(k)-n mı? Sen bilgiyi bildi (n) mi? Yine; Men bilikig bilmiş Ya da, Men bilikig bilmiş er(i)ti(k)/ ertik/ erti Ben bilgiyi bilmiş (m). Ben bilgiyi bilmiş idi (m). Men bilikig bil(i)ti(k) Ya da, Men bilikig bil(i)ti(k) er(i)ti(k)/ ertik/ erti

er-it-ük/ er-t-i/ erdi / idi er-ük Fiil çekimleri Hareket fiileri Durum fiilleri İlkin Devam tarzı kel-ür er-ür/ irür Bitmiş tarz kel-miş kel-it-ük kel-ük er-miş er-it-ük/ er-t-i/ erdi / idi er-ük 21.yy gel-iyor geli-y-ir gel-yap gel-i-yaar yer alıyor gel-miş gel-(i-)-t-i( k) -(--)-t-i( y) -(--)-t-i( -) gel-ik gel-(i)k/g-en gel-ip yer almış yer al-(i-)-t-i(k/y…) yer al-ık yer al-(ı)k/g-an yer al-ıp Fiil çekimleri kel-ür, kel-miş, kel-it-ük, kel-ük, gel-iyor, geli-y-ir, gel-yap, gel-i-yaar Azerbaycan Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi, Özbekistan Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesinde … Fiil çekim sistemi nasıl işler.

Tablo üzerinde biraz konuşalım. Dikkat edersek tablo tarz eklerinin işletildiği bir tablo olarak yer aldı ve fiiller hareket ve durum fiilleri diye ayrıldı. Yani tarz ekleri bu hareket ve durum fiillerine ilişik vaziyettedir. Tarz kısmı ise devam eden hareket veya durum ve bitmiş hareket veya durum olarak kısımlandı. Fakat tabloyu incelediğimizde, şimdiki zaman ve geçmiş zamanlı ifadeler tablodan bulunabilmektedir. Öyleyse zaman nedir ve dilde nasıl yer alır? Şöyle diyelim –dı geçmiş zaman ekinin aslı –(i)tük’tür. Yani ek birleşik yapıdadır vee iki ayrı parçadan oluşur. Bunlardan birincisi –(i)t eki, hareketi geçmişe götürme algısını verebilen bir ek, ikincisi ise –ük bitmişlik ekidir. Bu ise ‘sönük, çizik’ sıfat fiillerinde olduğu gibi hareketin eşya üzerinden geçtiğini bildiren bir sıfat fiil ekidir. Bunun yerine, -miş, eki de kullanılabilir ve ifadeler; ‘çizik, sönük, sönmüş’ şeklinde de kullanılabilirler. Öyleyse –dı eki –dık ekinden gelir. –Dık eki ise sıfat fiil ekidir. Sıfat fiiller ise bir zaman bildirmezler. –Dık’tan önce -(?)t eki vardı ve bu ek bir fiildi. Yine fiiller anlam olarak geçmişle ilgili bir algı oluştursa da geçmiş zamanı kurmak veya oluşturmak için ortaya çıkmazlar. Demek ki ek (-dı?/-dık eki) bitmişlik ekidir. Yani Türkçede geçmiş zamanı bitmişlik eki karşılar. Yine öyleyse Türkçede fiil çekimlerinde kurgu, başlangıçta devamlılık ve bitmişlik üzerindedir. Fiil çekimleri kel-ür, kel-miş, kel-it-ük, kel-ük, gel-iyor, geli-y-ir, gel-yap, gel-i-yaar Azerbaycan Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi, Özbekistan Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesinde … Fiil çekim sistemi nasıl işler.

Devam tarzı ekleri; -ür, -yor, -yaar, -yap, -an gibi ekler iken, Bundan sonra, eğer Türkçeyi öğrenmek isteyen biriyseniz 21. yüzyıl Türkçesi için şöyle yaparsınız. Fiil çekimlerinde fiiller hareket fiilleri ve durum fiilleri diye iki kısma ayrılırdı. Hareket fiilleri; çalışmak, okumak, yazmak, gitmek, gelmek gibi fiiller; durum fiilleri ise; olmak, bulunmak, yer almak veya yer etmek, kalmak, görünmek, durmak gibi fiillerdi. Durum fiili ilkin ‘ermek’ fiili olmuştur ve bugünkü (mevcut, var) bulunmak, (zaten) yer almak anlamındadır. Türkçede tarz ekleri bölgelerine göre değişiklik gösterse de aynı işlevi görürler. Devam tarzı ekleri; -ür, -yor, -yaar, -yap, -an gibi ekler iken, Bitmiş tarzın ekleri; -mış, -ip, -gan, -d-ık, -ık gibi eklerdir. Bundan sonra bu ekler hareket ve durum fiillerine eklenirler. Eklendiklerinde ise yukarıda fiil çekimi tablosunda olduğu gibi görüntü kazanırlar. Dikkat edersek Türkçedeki zaman tabloları hep bu temel tablo üzenden yani bir tarza bağlı hareket ve durum fiillerinin karşılıklı bir şekilde birbiriyle eşleştirilmesiyle oluşturulur. Devam tarzı ekleri; -ür, -yor, -yaar, -yap, -an gibi ekler iken, Bitmiş tarzın ekleri; -mış, -ip, -gan, -d-ık, -ık gibi eklerdir.

-yor er-ür/ irür (yer alıyor/oluyor/bulunuyor) Hareket fiili Durum fiili Devam tarzı; kel-ür/ -yor er-ür/ irür (yer alıyor/oluyor/bulunuyor) ---------------------------------------------------------------- Bitmiş tarz; kel-miş er-miş/ imiş (yer almış/olmuş/bulunmuş) -(ü)ken er-(ü)ken kel-it-ük er-it-ük (yer edik/olduk/bulunduk) er- t-i_ e--d-i_ i_-d-i_ kel-ük er-ük (yer alık/oluk/bulunuk) İş bu şekliyle ele alındığında bir süredir söylemeye çalıştığımız üzere Türkçede zaman olayı zaman çizgisi şeklinde (geçmiş–şimdiki–…) değil, bir devamlılık ve bir tamam olma yani devam etmeme üzerine kurguludur. Ve bu ister hareket fiili veya durum fiili olsun. Fiil çekimleri kel-ür, kel-miş, kel-it-ük, kel-ük, gel-iyor, geli-y-ir, gel-yap, gel-i-yaar Azerbaycan Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi, Özbekistan Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesinde … Fiil çekim sistemi nasıl işler.

Veli: Çalışmışım./Çalışmışam. İşveren: Ya siz? Çalışmışız/Çalıştık. Şöyle bakalım: Bir işveren olsun ve bu işverenin çalışanları olmuş olsun. Günün sonunda çalışanlarla ofisinde toplantı hâlinde bulunsun. Çalışanlarının işlerini çalışıp çalışmadıklarını öğrenmek istiyor diyelim. İşveren soruyor. İşveren: Ali sen? Ali: Çalışıyorum. İşveren: Veli sen? Veli: Çalışmışım./Çalışmışam. İşveren: Ya siz? Çalışmışız/Çalıştık. İfadeleri gördük. Şunu anlıyoruz, bütün bu ifadelerde bir zaman olayı bulunmamakta, konu mevcut durum üzerinde (sıfatlar üzerinde, ‘hâlâ çalışan’ ve hazırda ‘çalışmış olan’ insanların durumları) üzerinde konuşulmaktadır. Fiil çekimleri kel-ür, kel-miş, kel-it-ük, kel-ük, gel-iyor, geli-y-ir, gel-yap, gel-i-yaar Azerbaycan Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi, Özbekistan Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesinde … Fiil çekim sistemi nasıl işler.

Onu görmüş bulunmuştum bir kere. Türkçenin fiiil çekimi, basit ve birleşik durum fiili çekiminin yapısal kurulumu nasıldı. Örnek; Onu bir kere görmüştüm. Onu görmüş bulunmuştum bir kere. Onu görmüş bulunmuş bulunuyordum o anda. Not; Türkçede olumsuzluk eki –me/-ma hareket fiilinindeyse hareket fiilini; durum fiilndeyse o fiili olumsuz yapar. Ve fiil edilgen yapıda eğilse fiil kökünden hemen sonra gelir. Onu görmüş bulunmamış bulunuyordum o anda. Hareket fiili Durum fiilleri (basit durum) (birleşik durum) Devam tarzı Çalış-an/ -ıyor Ol-an/ -uyor Bulun-an/ -uyor Yer al-an/-ıyor Er -ür Bitmiş tarz Çalış-tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Ol -tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Bulun -tu(k)/ -muş/ -uk/ -acak Ye al -tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Er( i-)-tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Bulun -tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Er –(i-)tı(k)/ -mış/ -ık/ -acak Türkçenin fiiil çekimi, basit ve birleşik durum fiili çekiminin yapısal kurulumu nasıldı.

İngilizcenin çekim sistemi nasıl işler? İngilizce nasıl bir dil? _  بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ İngilizcenin çekim sistemi nasıl işler? İngilizce nasıl bir dil? How does the English drafting system work? What kind of language is English?

Devam tarzında; …working _ çalışan Bitmiş tarzda; … worked _ çalışmış Türkçe, İngilizce, Rusça ve Arapçada, fiillerin bir şahsa, zamana, ve tarza göre çekimlenmiş haber kipi tablosu hakkında konuşalım. Öncelikle diller üzerinde var olan bir durumu izah edelim. İngilizce bunun için en uygun dil olacak. Şu ana kadar dört dilin fiil çekimlerini işledik, ve her bir dilin fiilleri hareket fiilleri ve durum fiilleri diye ikiye ayırdık. Gerçekten de fiilleri böyle şahıs, zaman ve tarza göre incilemeden önce ilkin bu dillerin fiillerini öncelikle hareket fiilleri ve durum fiilleri olarak ikiye ayırmak gerekir. İkinci olarak tarz(aspect) ayrımına bakılır. Bunlar ise temel olarak devam eden (progressive) ve bitmiş (perfect) tarzdır. Sonra da zaman mefhumu ve fiilin şahsı diyelim. İngilizceyi öğrenecek birisi de öncelikle fiillerin ( hareket fiillerinin diyelim) tarzına bakar. Not; İngilizcede fiillerin devam eden hareket ve bitmiş hareket durumlarını ifade eden fiil+-ek yapısı sıfat fiillerden yani ‘participle’den oluşur. Bunlara da, ‘present participle’ ve ‘past participle’ denir. Denir fakat bu tabir doğru bir tabir değildir. Hem göreceğimiz üzere fiillerin bu şekilleri fiil çekimlerinde (tense) lerde kullanılırken ‘ continuous/ progressive’ ve ‘perfect’ tabirleri kullanılır. Biz işi baştan alalım. İngilizcede devam eden tarz (aspect); verb-ing _ (work-ing) yapısıdır. Ve bu yapı hareketin sürdürüldüğünü, devam ettirildiğini, bildirir. Ve fiil sıfat fiil olduğundan Türkçede -en/ -an ekiyle karşılanır. Yani ifade, ‘çalış-an’ olur. İngilizcede bitmiş tarz (aspect); verb-ed(3) _ (worked) kalıbıyla sağlanır. Ve bu yapı hareketin artık sürdürülmediğini, bitmiş olduğunu bildirir. Türkçede genel olarak –mış, -ük, ve –dü(k) ekiyle karşılanır. Yani ifade ‘çalışmış (olan)’ şeklinde çevirilir. Öyleyse şu ana kadarki görüntü; Devam tarzında; …working _ çalışan Bitmiş tarzda; … worked _ çalışmış … olarak şekillenir. Şekillenirken de bu her iki durumda bir zaman olayı oluşmaz. How does the English drafting system work? What kind of language is English? Aspect, verb conjucation,

Bundan sonra ise durum fiillerine bakılır. İngilizcede durum fiili (yardımcı fiil) (to be) devam tarzında; ‘being’_ olan/ bulunan bitmiş tarzda; ‘to been’ / olmuş/ bulunmuş ‘tır. …geçmiş zamanları işliyoruz. ‘be’_olmak/ bulunmak fiili devam tarzlı fiille; ‘to be working’_ çalışan olmak (çalışıyor olmak) şeklinde kalıplaşır ( be verb-ing ) Geçmiş zamanda şahsına göre ‘was/ were’ ile desteklenir ve ifade, ‘…was/were + (being) + verb-ing’ olarak kalıplaşır. Ör; I was (being) working _ Ben çalışan/-ıyor (bulun-an/-ıyor) idim. ( past continuous ) I was (being) worked _ Ben çalışmış (bulun-an /-ıyor) idim. Not; Bu kalıp ingilizcede pasif cümler için kullanılır. S + was + being + v-ed(3) The glass was (being) broken _ Cam kır(ıl)mış/ kırık (bulun-an/-ıyor) idi. ( past passive) ‘be’ olmak fiili bitmiş tarzda ‘to have’ _sahip olmak ile desteklenerek, … ‘to have (been) worked’ _ çalışmış olmuş olmak, veya, ‘to have (been) working’ _ çalışan /-ıyor olmuş olmak, şeklinde kalıplaşır. Geçmiş zamandaki görünüm ise; I had (been) worked _ Ben çalışmış (bulunmuş) idim ( past perfect ) I had been working _ Ben çalışan/-ıyor bulunmuş idim. ( past perfect continuous ) … gibidir. How does the English drafting system work? What kind of language is English? Aspect, verb conjucation, progressive and perfect aspect, participles,

Hareket (action) fiili; ( English aspect ) English state and action verbs _____ Progressive (continuous) aspect; He (was/ is/ will be/ would be) working _____ Perfect aspect; He (had/ has/ will have/ would have) worked _____ Perfect progressive (continuous); He (had/ has/ will have/ would have) been working Simple; past; He worked(2) present; He works future; He will work Durum (state) fiili; Olmak/ bulunmak_to be Hareket (action) fiili; çalışmak_to work Devam tarz progressive He was İs will be would be being working Bitmiş tarz perfect had has will have Would have been worked The English verb conjugation is how the structural setup of the simple and unified conditional shot is.

(Action_ progressive) English Tenses Past times Present times Future times Future in past ASPECTS He used to work He worked (2) every day He works every day Common He worked (2) yesterday ... … … He will work He would work Point He was working He is working now He will be working He would be working Continuous (Progressive action) He had worked (3) He has worked(3) already He will have worked He would have worked Perfect (Perfect action) He had been… … working He has been… He will have been … …working He would have been … Perfect continuous (State _ perfect) (Action_ progressive) How does the English drafting system work? What kind of language is English? Aspect, verb conjucation, progressive and perfect aspect, participles,

(Action_ progressive) English Conditionals Past times Present times Future times Future in past ASPECTS He wins If he studies every day Common If he studied (2) yesterday ... … … He will He would win Point Continuous (Progressive action) If he had studied (3) He would have won Perfect (Perfect action) Perfect continuous (State _ perfect) (Action_ progressive) How does the English drafting system work? What kind of language is English? Aspect, verb conjucation, progressive and perfect aspect, participles,

English; Turkish; Arabic; Russian; past tense Past times ASPECTS He used to read everyday (O) Her gün kitap okurdu common Он читал книгa каждый день ( Her gün kitap okudu _ He read 2 book ever day ) -------- Russian perfective --------- Он пpочитал одна книга каждый день ( Her gün bir kitap okuyup geçti ) ( He read2 and passed a book everday) ..كل يَـقْرَأُ ﻫﻮكان He read 2 book yesterday (O) dün kitap okudu point Вчера он читал книгa Вчера oн пpочитал книгy ( Dün kitabı okuyup geçti ) ( He read2 and passed the book yesterday ) قَرَأَ أمس ﻫﻮ He was reading book/ the book (O) o an kitap okuyordu Progressive Participle -ing он читал книгa/ книгy этот момент ( O anı kitap / kitaptan okudu ) ( He read 2 that time ) يَـقْرَأُ هوكان He had read 3 book / a book/ the book (action perfect) He had been 3 … (state perfect ) …reading (action progressive/ continuous) (O) artık kitap/ kitabı okumuştu Perfect Participle -ed уже он читал книгa этот момент уже oн пpочитал книгy этот момент قَرَأَ قد هو كان Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

English; Turkish; Arabic; Russian; present times ASPECTS He reads everyday (O) Her gün kitap okur common Он читает книгa каждый день ( Her gün kitap okuyor _ He is reading book ever day ) -------- Russian perfective --------- Он пpочитает одна книга каждый день ( Her gün bir kitap okuyup geçiyor ) He is ( reading and ) passing a book everday ..كل يَـقْرَأُ ﻫﻮ point He is reading book/ the book (O) Bu an kitap okuyor Progressive Participle -ing он читает книгa/ книгy этот момент يَـقْرَأُ هو He has read 3 book / a book/ the book (action perfect) He has been 3 … (state perfect ) …reading (action progressive/ continuous) (O) artık kitap/ kitabı okumuş-tur okuyup-tur okudu(k-tur) Perfect Participle -ed уже он читал книгa этот момент уже oн пpочитал книгy этот момент Artık kitabı (okuyup) geçti. Already he has red and passed the book قَرَأَ قد هو Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

English; Turkish; Arabic; Russian; future times ASPECTS He will read book/ the book everyday (O) Her gün kitap/ kitabı okuyacak common Он будет читать книгa/ книгy каждый день ( O var her gün kitap/ kitabı okumak ) -------- Russian perfective --------- ..كل يَـقْرَأُ ﺴ He will read book/ the book tomorrow (O) Yarın kitap/ kitabı okuyacak point Он будет читать книгa/ книгy завтра ( O var yarın kitap/ kitabı okumak ) Он пpочитает книгy завтра Yarın kitabı okuyup geçiyor. He is ( reading and ) passing the book tomorrow يَـقْرَأُ ﺴ He will be reading the book (O) o an kitap okuyor olacak Progressive Participle -ing Он будет читать книгa завтра этот момент O var yarın bu zaman kitap okumak يَـقْرَأُ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ He will have read 3 book / the book (action perfect) He will has been 3 … (state perfect ) …reading (action progressive) (O) artık kitap/ kitabı okumuş olacak Perfect Participle -ed   قَرَأَ ﻘﺪ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Arapçanın çekim sistemi nasıl işler? Arapça nasıl bir dil? _  بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ Arapçanın çekim sistemi nasıl işler? Arapça nasıl bir dil? الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Durum fiili ise, er-mek ( ﻜﻥ ) fiiliydi. Öncelikle doğma dili Arapça olanlar için şöyle başlayabiliriz. Ve Arapçayı öğrenenler için, Eğer Arapçayla ilk defa karşılaşan biriyseniz, bundan sonrasına devam edebilmeniz için, Arapça için kullanılan alfabeyi, ( الأبجدية ) ve sesletim şeklini bilmeniz gerekiyor. Türkçeyi işlerken fiilleri hareket fiilleri ve durum fiilleri diye iki kısma ayırmıştık. Hareket fiilleri, çalışmak (…….), oturmak ( ……), yazmak ( ﻜﺗﺐ ) gibi fiillerdi. Durum fiili ise, er-mek ( ﻜﻥ ) fiiliydi. Türkçenin tabii yapısı eklemeli dillerden olmuştur ve bu ekler fiillerin sonrasına (sağına_21.yy_) iliştirilirler. Türkçenin fiil çekim sistemi yapısal olarak başlangıçtan devamlılık ve bitmişlik üzerine kuruludur. Bu ekler ise; Devam tarzı (progressive be+ verb-ing ) ekleri; -ür, -yor, -yar, -yap ekleridir. Ve bunların her biri süreklilik yani devamlılık bildirirler. Bu bakımdan –en/-an devamlılık bildiren sıfat fiil ekinin yerini alırlar. Arapçada fiilin devamlılık bildiren durumuna ‘fiil-i mudzariğ’ denir. Bitik/bitmiş tarz ( perfect have + verb-ed3 ) ekleri ise; -ük, -üp, -dı(k), -mış , -(ü)kan eklerinden biridir. Bu eklerin iliştirildiği fiillerin Arapça karşılığı ise ‘fiil-i madzi’ olarak adlandırılır. Örneğin; yazmak_ ( ﻜﺗﺐ ) hareket fiili; Devam tarzının (erkek) 3. şahsında; Yazıyor _ ﻳﻜﺗﺐ [ yektubu ] Bitmiş tarzın (erkek) 3. şahsında ise; Yazdı(k)_ ﻜﺗﺐ [ ketebe] … şeklindedir. الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Örneğin; ‘ermek’ veya ‘olmak’ fiili; Durum fiili ise Türkçede; er-, ol-, kal-, bulun-, görün-, yer al- gibi fiillerdir. Tarz ekleri bu durum fiillerine ilişik de olabilir. Örneğin; ‘ermek’ veya ‘olmak’ fiili; Devam tarzında; ‘erür’ veya ‘oluyor’ gibidir. Arapçada ise olmak_( ﻜﻥ ) fiilinin ‘mudzariğ’ şekli; ﻳﻜﻮﻦ [yekünü] kullanılır. Bitmiş tarzda ise; ‘erük, er(i)tük’ veya ‘oluk, ol(u)tu(k)’ şekli kullanılır ve fiilin ’madzi’…. ﻜﻥ [kane] şekliyle karşılanır. Şöyle güncelleştirelim; O (erkek) yaz-ıyor _ ﻳﻜﺗﺐ ﻫﻭ [ hüve yektubu ] O (erkek) yaz-dı/-mış _ ﻜﺗﺐ ﻫﻭ [ hüve ketebe ] Durum fiillerinde ise; ol-uyor _ ﻳﻜﻮﻦ [ yekünü ] ol-du/-muş _ ﻜﻥ [ kane ] الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Bundan sonra eğer ben, ﺍﻜﺗﺐ ﺍﻦ [Ene ektubu] _ ( yazıyorum/yazandırım) dersem demek ki hareket üzerinde, hareketi devam ettiriyorumdur. ﻜﺗﺑﺕ ﺍﻦ [Ene ketebtü]_ (yazdım/yazmışım) dersem demek ki hazır zamanda, şimdiki zamanda hareketi tamamlamış bulunmaktayım. Yine, ﻳﻜﺗﺐ ﻜﻦ ﻫﻭ [Hüve kane yektubu]_ (yazıyor oldu/ yazan oldu/ yazan idi ) gibi, hareket ve durum fiilini aynı cümlede kullanırsak bu kez hareket devam eder, durum bitmiş olur. ﻜﺗﺐ ﻜﻦ ﻫﻭ [Hüve kane ketebe]_ (yazmış oldu) gibi söylediğinde ise bu kez hareket de durum da tamamlanmış, bitmiş tarzdadır. الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Devam tarzı; ﻳﻜﺗﺐ ﻦ ﻳﻜﻭ (yazıyor // yer alıyor/ oluyor/ bulunuyor) Hareket fiili Durum fiili Devam tarzı; ﻳﻜﺗﺐ ﻦ ﻳﻜﻭ (yazıyor // yer alıyor/ oluyor/ bulunuyor) ---------------------------------------------------------------- Bitmiş tarz; ﻜﺗﺐ ﻜﻦ (yazdı/ yazmış // idi/ oldu/ olmuş) İş bu şekliyle ele alındığında Arapçada da, yapısal olarak, zaman olayı zaman çizgisi şeklinde (geçmiş–şimdiki–…) değil, bir devamlılık ve bir tamam olma yani devam etmeme üzerine kurguludur. Bunun hareket fiili veya durum fiili olması fark etmez. Daha açık bir şekilde ifade edersek, aslında Arapçada ve Türkçede fiziksel zaman olarak, mesala dünde kalmış bir hareket veya durum dile taşınamamaktadır. Bunun için yardımcı sözcüklerden, zaman bildiren ‘dün’ gibi sözcüklerden yararlanılır. Yani hareket veya durum fiilleri tek başlarına geçmişte kalmış bir olayı bildirmezler. Örneğin, ‘Dersini yazdın mı? Sorusuna tek başına, ‘…yazdım’ dersek hazırdaki, şimdiki bitmiş durumu; ‘…dün yazdım’ dersek hareketinn geçmişte kaldığını bildiririz, bildiririz fakat bu yapay bir göndermedir. Aslında burada hareketin geçmişte kaldığını gramer unsurları ‘-dı’ veya ‘ﻜﻦ’ değil, zaman sözcüğü (dün) verir. الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Burasını Arapça konuşanlar ve Arapça öğrenenler ve herkes için biraz genişletelim. Bir örnek; ________________________________________________________________________________________ مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِكُمْ وَلَكِن رَّسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا ﴿٤٠﴾ (Ku’ran ayeti) Türkçe; Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat Muhammed, Allah'ın resülü ve nebilerin sonuncusudur. Allah her şeyi bilmektedir. İngilizce; Muhammad is not the father of [any] one of your men, but [he is] the Messenger of Allah and last of the prophets. And ever is Allah, of all things, Knowing. Örneğimizin Türkçe mealinde altı çizili ( ‘…değil-dir.’ ve ‘…bilmekte-dir.’ gibi ) sözcükler görüldüğü üzere -dır ekiyle devamlılık kastetmekte. Bu Türkçe karşılıkların aslı şöyle oldu. … değil erti(k) erür. ___ … değil idi erür. ___ … değil idür. ____ … değil’dür. … değil üdü ürür. ___ … değil dürür. ____ …değil’dür … bilmekte’dür. Örneğimizin İngilizce kısmında da yine ‘to be’ fiilinin şimdiki zaman 3. şahıs şekli ‘is’_-dır şekli kullanıldı Fakat ayetin Arapça kısmında gördüğümüz gibi her iki yerde de ‘kâne’ (كَانَ ) _ idi/ oldu anlamında fiilin madzi şekli kullanıldı. الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Buradan da; Demek ki fiillerin, ister hareket fiilleri olsun veya yardımcı fiiller olsun, ‘madzi’ şekilleri geçmişe gönderme yapan bir sözcük (dün, iki gün önce) olmaksızın kullanıldığında geçmiş zaman bildirmezler. Yani, ‘kâne’ (كَانَ ) _ idi/ oldu yapısı geçmiş zaman değil bitmiş tarzda (perfect aspect) bir yapıdır. Yani, … مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ _ Muhammed değil oldu(k)/ değil olmuş-tur/ değil oluk değil erti(k) _ değil yer alık _ yer alık değil_ yer aldık/almış değil değil idi .وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا … _ Ve Allah her şeyi bilen oldu(k)/ olmuş-tur/ oluk-tur. Sonuç olarak Arapça da, Türkçe de, fiil çekim prensipleri bakımından, devam eden hareket veya durum veya, bitmiş hareket veya durum olarak şekillenmiştir diyebiliriz. Fakat bunlara rağmen tabiat zamanı/ fizik zamanı olarak Arapçanın haber kipi fiil çekim tablosu nasıl oluşturulur? الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Durum fiili_ol-, er-(i), bulun-, Durum fiilleri_ol-, er-(i), bulun- Arapçanın fiiil çekimi, basit ve birleşik durum çekiminin yapısal kurulumu nasıldır. Hareket fiili (çalışmak) Durum fiili_ol-, er-(i), bulun-, (basit durum) Durum fiilleri_ol-, er-(i), bulun- (birleşik durum) Bitmiş t. Fiil-İ màzi (çalıştı(k)/ çalışmış) عَمَلَ (çalışan/ çalışıyor) يَعْمَلُ كاَنَ bulundu (idi).… يَكُونُ bulunuyor . İdi… Devam tarzı ---- Fiil-i muzariğ (sonra çalış-an/-acak) ﺴيَعْمَلُ ﺴيَكُونُ bulunacak الفعل الإقتران الإنجليزية هو كيفية الإعداد الهيكلي للقطة الشرطية بسيطة وموحدة هو.

Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Geçmiş zamanlar (dı) (past times) Şimdiki zamanlar (present times) Gelecek zamanlar (-ecek ) (future times - shall/will) (O) Her gün kitap okurdu He used to read … (O) Her gün kitap okur He reads .. everday Он читал книгa каждый день ( Her gün kitap okudu _He read ..) Он пpочитал одна книга к. д. ( Her gün bir kitap okuyup geçti ) ( He read and passed a book….) ..كل يَـقْرَأُ ﻫﻮكان Он читает книга каждый день ( Her gün kitap okuyor ) Он пpочитаeт одна книга к. Д ( Her gün bir kitap okuyup geçiyor ) ﻡ ﻫﻮيَـقْرَأُ كل يو (O) dün kitap okudu He read…yesterday O kitap okuyacak He will read… Вчера он читал книгa ( Dün kitap okudu ) Вч. oн пpочитал одна книгa ( Dün bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ أمس ﻫﻮ он будет читать.. завтра Он пpочитаeт … ( Yarın… okuyup geçecek) يَـقْرَأُ ﻫﻮﺴ (O) o an kitap okuyordu He was reading … (O) Şimdi kitap okuyor He is working … O okuyor olacak He will be reading он читал книгa этот момент يَـقْرَأُ هوكان он читаает книгa cейчас هو يَـقْرَأُ الآن он будет читать يَـقْرَأُ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ (O) artık kitap okumuştu He had worked… Artık (O) kitap oku-muş/-du(k) He has read… O çalışmış olacak He will have read уже он читал книгa э. момент уже oн пpочитал одна книгa э.м ( artık bir kitap okuyup geçmişti ) قَرَأَ قد هو كان уже oн читал книгa уже oн пpочитал одна книгa ( artık bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ قد هو уже он будет читать уже Он пpочитаeт ... ( O an artık okup geçiyor )   قَرَأَ ﻘﺪ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Rusçanın çekim sistemi nasıl işler? Rusça nasıl bir dil? _  بِسْمِ ﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم_ Rusçanın çekim sistemi nasıl işler? Rusça nasıl bir dil? rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

Eğer Rusçayla ilk defa karşılaşan biriyseniz, bundan sonrasına devam edebilmeniz için, Rusça için kullanılan alfabeyi, ‘Kril’ alfabesini (Кириллица), ve sesletim şeklini bilmeniz gerekiyor. Rusçanın fiil ve sıfat fiil çekimi, basit ve birleşik durum çekiminin yapısal kurulumu nasıldır? быть (to be_bulunmak) Работать_to work_çalışmak Несовершенный вид progressive action Prog. Participle Perf. participle едя́щий_ bulunan…/ being eсть ____ O (var)-dır/ .. is being бывший _ bulunan ol(d)uk …/ been был _____ bulundu(k)/ .. had/ has been pабо́тающий _ çalışan … / working pабо́тает ____ çalışıyor / …is working pаботавший _ çalışmış/ -(d)ık/ worked работал _____ çalışdı(k)/ .. had/ has worked rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

__ бы-/ pабота- ; Yalın durum, tamam olmamış durum/ hareket (çalış-_ pабота-); работал _ çalıştı Ör; __Dün -gün boyu- ne yaptın? я работал_ (Ben) çalıştı(k)/ I worked __ I worked yesterday. ( simple past ) __O an ne yaptın sen? я работал_ (Ben) çalıştı(k)/ I worked __ I was working. ( past continuous ) __ Ben idim çalışan. __ Çalışıyordum __ я был работающий … __ ( Şu an için) çalıştın mı? да, я работал_ Evet, (Ben) çalıştı(k)/ …çalışmış. __ I have worked today. ( present perfect ) __ я работавший … __O an ne yaptın?, Ne yaptıydın?/ yapmıştın? я работал_ (Ben) O an çalıştı(k)tı(k)/ çalışmıştı(k) __ I had worked. ( past perfect ) __ я был работавший … __O an sen hala çalıştın mı?/ çalışmakta mıydın?/ çalışıyor muydun?/ çalışan mı olmuştun? да, я работал_ Evet, (Ben) O an çalıştı(k) __ I had been working. ( past perfect continuous) __ Ben bulunmuştu çalışan Türkçedeki; ‘çalışırdı, çalıştı, çalışmış, çalışıyordu, çalışmıştı, çalışmaktaydı’ çekimli fiillerini rusçada ‘работал’çekimli fiili tek başına karşılayabilmektedir. Diğer; ‘çalışır ve çalışıyor, çalışmakta’ çekimli fiillerini ise ‘работает’ çekimli yapısı karşılar. rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

Rusça Fiillerin Haber Kipi Çekim Tablosu Geçmiş zamanlar (dı) ( past times ) прошедшее время Şimdiki zamanlar ( present times ) настоящее время Gelecek zamanlar (-ecek ) ( future times ) Будущее время Tarzlar (aspects) Я читал каждый ден Я читаю каждый день Я буду читать каждый день Genel (common) Вчера я читал ___________________ завтра Я будy читать Dakik tarz (concrete) этот момент я читал Я читаю сейча́с Я пpочитаю завтра завтра этот момент Я будy читать Devam tarzı (continuous) этот момент я читал Уже Уже я читал Я пpочитал Уже завтра этот момент уже Bitmiş tarz (perfect Я читал уже два часа Я читаю уже два часа завтра этот момент уже два часа Perfect continous rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

пpочитал/-a несовершенный вид Continuous я ты он/она/оно мы вы oни читаю читаешь читает читаем читаете читают I You He/ She/ It We They am are is reading_ okuyorum несовершенный вид Simple or Perfect читал/-a читал/-a/-o читали -(have)- -(has)- -(Have)- read _ okudu(k)m read _ okudu(k)n read _ okudu(k) read _ okudu(k)k read _ okudu(k)nuz read _ okudu(k)lar пpочитал/-a I read and passed the book _ Kitabı okudu geçtim. _ … okuyu(-p) geçtim. rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

Rusça fiillerde haber kipinin yalın çekimini işliyoruz. Örnekler; Кто  ел мой сыр? _ Who ate my cheese? _Peynirimi kim yedi? Кто съел мой сыр? _ Who ate my cheese? _ peynirimi kim yedi? Örneklerin birincisinde fiilin (‘есть’ fiilinin) geçmiş zaman şekli ‘ел’ yalın bir şekilde kullanıldı. İfadeye bu şekilde bakıldığında peynirin yenip bitilidiğini zihnimizde canlandırdık bile. Oysa Rusça açısından bu böyle değildir aksine peynir yeme hareketi henüz bitmemiş veya bitmeyen tamamlanmayan bir harekettir. Eğer düşündüğümüz gibi hareketin bitmesi durumu bildirilmek istenseydi ikinci örnekteki gibi bir ön takı, ‘съ’ ön takısı, bu haldeki çekimli fiile, ‘ел’ fiiline iliştirilirdi. Bu durumda tamamlanmayan/ süregelen hareket kesilmiş, tamamlanmış olurdu. Aslında ifade, Кто ел мой сыр? _ Yemeğimi kim yiyor./…yemekte _ Who is eating my cheese? … gibi çevrilir. Yani Rusçada yalın halleriyle kullanıln fiillere bakılarak hareketin bitip bitmemişliği anlaşılmaz. Bu durumu belirginleştirmek için fiillere ön takılar eklenerek fiil ‘совершенный вид’ şekline getiririlir. Öyleyse olayın sınırlarını net bir şekilde çizelim. 1. Rusçada İngilizce ve Türkçedeki gibi bir bitmişlik anlayışı yotur. Yani Rusçada yalın halde bir fiil, İngilizce ve Türkçe çekim tablosunda, bitmiş veya devam eden tarzda her çekime, yardımcı sözcüklerle birlikte, karşılık gelebilir. 2. Diğer taraftan Rusçadaki ‘совершенный вид’ _ tamamlan hareket, hareketle konuşmada yer kazanmış eşayı tamamlama hareketi kategorisi Türkçede ve İngilizcede gramer unsurlarıyla karşılanmaz. Şu anda Rusçada ‘несовершенный вид_olan hareket’ ‘совершенный вид _ tamam olan hareket’, kategorisi konusuna girmiş bulunuyoruz. rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

( imperfective acion) and ( perfective action ) RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ ( imperfective acion) and ( perfective action ) ‘tamamlanmamış fiil’ ‘tamamlanmış fiil’ NEDİR? rusçada fiil çekimleri,görünüş ve zamanlar, конъюгация русского глагола, внешний вид и времена, russian verb conjugation, appearance and times,

O okula gitti. (imperfective action)( tamamlanmamış hareket ) Ön bilgi olarak şöyle başlayalım, mesela gitmek fiili. ‘O gitti… okula.’ Bu cümleden ne anlıyoruz. Şunu kesin anlıyoruzki O şu anda burada değil. Peki okulda mı? İşte işin burasını bilemiyoruz. Bildiğimiz şey Ali’nin buradan gittiğidir. Okula ulaşıp ulaşmadığını cümlede bildirilen haberden kestiremiyoruz. Ve belki okula doğru gidiyordur hala. Fakat bu tarafta kişi, yani Ali, harekete başlama bakımından harekete girmiş, katılmıştır. Yani hareket Ali’nin üzerinede hal kazanmış, durum olarak Ali artık gitmiş durumdadır. Bu bakımdan hareket değil durum oluşmuş, tamam olmuş bitmiştir. Fakat hareket henüz tamamlanmış olmayabilir. Buraya kadarki anlatım Türkçe ve ingilizce kurguya göredir. Ve bitmişlik kategorisi bu dumlarda işler. Yani kişinin durumu. Rusçada ise bitmişlik hareketler üzerinden işler. Yani hareketin sonuçlanıp tamamlanması. Bu yüzden de şahsın hareketini tamamladığını bildirecek gramer unsurları ifadelerde yer alır. Örneğin; Ali nerede? O okula gitti. (imperfective action)( tamamlanmamış hareket ) Ali okula gidip girdi mi artık? Evet, O atık okula gidip girdi. (perfective action) Buradan da artık biz gitme hareketinin sonuçlan-ıp bittiğini anlıyoruz. İşte Rusçada bitmişlik kategorisi bütün bu durumlara göre şekillendirilmiştir. RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

Şimdi de ‘okumak’ fiilini ele alalım. Örneğin; ‘Akşam bana verdiğin kitabı okudum.’ Cümlesi, bu cümlenin Rusça tarafında algılanış şekli, ‘Akşam bana verdiğin kitaptan okudum.’ Gibidir. Evet harekette bir geçmiş zaman var ama, bu hareketin, ‘okumak’ hareketinin kitap üzerinde sonuçlandığı anlamına gelmez. Yani kitap henüz bitmemiştir. Bunun için, ‘Akşam bana verdiğin kitabı okuyup geçtim.’ Veya, ‘…okudu/ okuyup bitirdim.’ _ я пpочитал книгу… Yani, ‘… kitabı tamamladım.’ Aslında, Rusçada hareket başlangıcının bildirildiği bitmişlik de vardır. Mesela, ___ oн шёл … _ O gitti… ___ oн пошёл… _ O bastı gitti … ( basıp gitti ) ( başlangıç bitmişliği ) ___ oн вшёл… _ O gitti girdi… ( gidip girdi ) ( sonuç bitmişliği ) ___ oн пришёл… _ O gitti çıktı… ( gidip çıktı / bu yana gelip çıktı) ( sonuç bitmişliği ) ___ oн вы́шёл… _ O çıktı gitti… ( çıkıp gitti ) ( başlangıç bitmişliği ) ___ oн пpошёл… _ O -girdi- geçti gitti ( geçip gitti )… ( içinden ) ( ortasından bitmiş ) ___ oн пepeшёл… _ O -geldi- geçti gitti ( geçip gitti )… ( karşıya ) ( ortasından bitmiş ) Yine aslında prefikslerle çekime girmiş fiillerde iki hareket vardır. Bunlardan birisi esas fiil, veya fiilin kendisi, diğeri fiili destekleyen yardımcı yön unsurudur. Ve bu yer yön unsurları şahsın fiillerle kastedilen hareket çizgisi üzerindeki pozisonlarını bildirir. RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

Araçla tek yönlü hareket; Ехать; еду, едешь, едет, едем, едете, едут Rusçada gitmek/ (gelmek) fiilinin şimdiki ve geçmiş zaman şeklinin şahıslara göre çekimi, я ты он/она/оно мы вы oни Yürüyerek tek yönlü hareket; Идти; иду, идёш, идёт, идём, идёте, идут шёл, ( шли ) шла, шло Araçla tek yönlü hareket; Ехать; еду, едешь, едет, едем, едете, едут ехал, ( ехали ) ехала, ехало, ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Yürüyerek çok yönlü hareket; Ходить; хожу, ходишь, ходит, ходим, ходите, ходят ходил, (ходили) ходила, ходило, Araçla çok yönlü hareket; Ездить; езжу, ездишь, ездит, ездим , ездите, ездят ездил, (ездили) ездила, ездило, RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

İsim ön takısı ( preposition ) nedir ? (ingilizcede) RUSÇADA PREFİKSLER (Russian prefixes) İsim ön takısı ( preposition ) nedir ? (ingilizcede) Bir kısmı tek başına bir anlama sahip olmayan ( from, to, of, off...) bir kısmı ise taraf sözleriyle kullanıldıklarında -de/-da anlamından başka içinde olmak,  üstünde olmak anlamını da verebilen ( on_-de/-da/üstünde, in_-de/-da/ içinde, at_-de/-da/ yanında...) bazen bir fiil (look at_bakmak), bazen bileşik bir isim (brother-in-low_kayın birader), bazen bir bağlaç oluşturmada (in spite of the fact) veya buradaki gibi ismin hallerinde kullanılan yardımcı gramatik unsurlardır. Not: Above, below, after, along, over, off, outside gibi sözcükler bir isimden önce gelirse preposition, bir fiilden önce gelirse zarf olarak....   Since, before, after gibi bazı sözcüklerse hem preposition, hem zarf, hem de bağlaç olarak kullanılabilirler. Fiil ön takısı (prefix) nedir? RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

в-ходить / во-йти _ to go in…/ to enter В_ Prefiksi; в-ходить / во-йти _ to go in…/ to enter _ … iç-in-e gitmek/ girmek (git gir…bak nedir?)( … gidip girmek) Ör; Sınıfa [git(t)i(p)] girdi. В-читаться _ -in (içine girip) iyice okumak, içine girmek, derinlemesine okumak,… Ör: Я хожу вчитаться ету статиью._ Bu makaleyi dikkatlice okumak istiyorum. Anlam olarak; Girmek; odaya girmek, işe girmek…. Girmek; girip dahil olmak, girip katılmak, listeye girmek…, Girmek; girmekte abartı; iyice içine dalmak, derinlemesine araştırmak, iyice araştırmak, okumak… Ör: Птица влетела в открытое окно._ Kuş açık olan pencereden içeri uçup ( girdi ). Ör: (preposition) Bir şeyin kullanılan kısmı iç tarafı olan başka bir eşyada olduğunu bildirirken -e/-a, -de/-da ( içine, içinde ) anlamında mekanda bulunma bildirir. Ör: в школе_ okulda в университете_ üniversitede    в офисе_ ofiste   в комнате_ odada  в классе_ sınıfta rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, вы-ходить / вы-йти , до-ходить / до-йти , за-ходить / за-йти, в-ходить / во-йти

Örn: он вы́ шёл из ко́мнаты _ Odadan çıkıp gitti. вы- prefiksi; вы-ходить / вы-йти _ to go out …/ to exit / to leave _ … iç-in-den (çıkıp) gitmek, ayrılmak (çık git… burdan?)( …içinden gitmek) Ör: Sınıftan (çıkıp) gitti. Вы-читать_ -den okuyup çık(ar)mak, içinden çıkarmak, içinden seçmek ayırmak,… Ör: надо вычитать ету статиью._ Bu makaleyi okuyup (yanlışlarını) çıkarmak lazım. Anlam olarak; Çıkmak; dışarı çıkmak, evden dışarı çıkmak, içinden dışarı çıkmak/ çıkarmak, -dan başaltmak… Çıkmak; çıkarmakta abartı; suyu iyice boşaltı, kirleri iyice çıkardı, iyice kurudu… Örn: он вы́ шёл из ко́мнаты _ Odadan çıkıp gitti. _ Vazodan suyu koşalttı ( вы́ ) … bardağa suyu doldurdu ( в ) Ayrıca; İçeriden dışarıya doğru geçekleşen bir hareketin abartılı veya fazlasıyla yani iyice yapıldığını da bildirir. Örn; …………………._ Elbiselerim iyice kurudu. …………………..._ Şarkının sözlerini tek tek ( çıkarıp ) ezberledim. rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, вы-ходить / вы-йти , до-ходить / до-йти , за-ходить / за-йти, в-ходить / во-йти

_ -e gidip varmak, ulaşmak (var git… bak nedir? )( … -e kadar gitmek) до- Prefiksi; до-ходить / до-йти _ to get to…/ to reach _ -e gidip varmak, ulaşmak (var git… bak nedir? )( … -e kadar gitmek) Ör: Sınıfa gitti(p) (ulaştı) До-читать_ okuyana (sonuna) kadar okumak, okuyup sonunu getirmek,… Ör: я дочитаю до конца ету статиью_ Bu makaleyi sonuna kadar ( okuyana kadar ) okuyacağım. Anlam olarak; sonuna kadar yapmak, yapana kadar yaptım, bitirdim diyene kadar yapmak, okuyana kadar okunak, yazana kadar yazmak; -e gidip ulaşmak, -e uçup ulaşmak. ( preposition ); -e kadar, eve kadar yürüdüm, akşama kadar çalıştım, Örn:  он  доехал до Москвы́ _ Moskova’ya gidene kadar gitti. он добежал до фи́ниша _ Bitiş çizgisine koşup ulaşmak   ………………………… _ Kıyıya yüzüp ulaştı. rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, вы-ходить / вы-йти , до-ходить / до-йти , за-ходить / за-йти, в-ходить / во-йти

за- prefiksi; Ör: …………………………_Yüzdü arkaya kayanın arkasına. за-ходить / за-йти_ to drop in/ to stop by _ uğramak (git değ …)( … bir yere gidip uğrayıp gitmek/geçmek) Ör; Sınıfa (değip/ uğrayıp) gitti. За-читаться_okumaya başlamak Ör; Пока ждешь тут можно зачитаться книгами_ Burada beklerken kitaplarını durup/ başlalayıp okuyabilirsin. Anlam olarak; Hareketin arkaya, öteye, geriye, doğru, (ardına geçme şeklinde)… gerçekleştğini, Ör: …………………………_Yüzdü arkaya kayanın arkasına. …buradan, sonra olan, sonraya, öteye, arkaya uzanan abartılımış hareketler, Ör: …………………………_Yüzdü uzağa/ açıldı uzadı. yine, arkasına geçme/ saklanma/ kapanma … buradan, bir şeyi bir şey ile örtme, kaplama kapatma, Ör: забетони́ровать _ betonlamak, betonla kaplamak _tokat attı_ tokatladı, boya sürdü_boyaladı , … buradan, bir harekete kapaklanıp koşulma, harekete başlama… Ör: Она заработала._ Çalışmaya koyuldu/ koşuldu/ başladı, _ Sonra durup ağlamaya başladı …buradan, bir hareket veya duruma fazla kapanıp veya kapılıp kalma…, заду́мать _ Düşünceye kapıldı veya bir süre kapılıp/ uğrayıp devam etme… bildirebilen bir ön ektir. _Sınıfa uğrayıp gitti rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, вы-ходить / вы-йти , до-ходить / до-йти , за-ходить / за-йти, в-ходить / во-йти

Ör: Она объе́здила весь мир _O bütün dünyayı dolaştı. об- / обо-  Prefiksi; об-ходить/ об-ойти_ to walk around/ to bypass _ etrafını dolanıp gitmek (dolan git… gel bana)( … bir yeri dolanıp gitmek)( …etrafından gitmek) Ör; Okulu dolanıp gitti. -…………………………………………. об- я обчитала романы вчера_ Akşam romanı dolanıp okudum. (romanın içinde dolandım) Anlam olarak; İçini, etrafını dolanıp gitmek/ uçmak/ yürümek; yanından dolanıp geçmek/ uçmak/ yürümek; dolaşıp gezmek, dolaşıp geçmek; içini/ üstünü dolaşıp gezmek; Ör: Она объе́здила весь мир _O bütün dünyayı dolaştı. ( preposition ); bir şeyin veya şeylerin bir başka şeyin etrafında olması, etrafınını çevirmesi, Ör; ………………………….._ Evimizin etrafı ağaçlarla çevriliydi. rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, пере-ходить/пере-йти , от-ходить/ото-йти

от-ходить/ото-йти _ to walk away/ to move away от- Prefiksi; от-ходить/ото-йти _ to walk away/ to move away _ -den uzaklaşmak (gitip uzaklaş… benden)( … bir yerden gidip uzaklaşmak)( …uzaklaşmak) Ör; Sınıftan uzaklaşıp gitti От-читать_okumaktan bıkmak Ör: А вчера она отчитала меня._ Beni azarladı ( bana okuyup attı) Anlam olarak; gidip uzaklaşmak, bir şey veya yerden görünür mesafede ayrılıp uzak durmak, söküp atmak, sürüp uzaklaştırmak, uzaklaşmasını sağlamak. Çekilmek görünür mesafede geri uzak durmak. Ör: По́езд отхо́дит че́рез 30 мину́т. _ Tren 30 dakika sonra gidip uzaklaşacak. (preposition); Bir yerden veya birinden ayrı durmak/ ayrılmak, uzak durmak/ uzaklaşmak. Ör: Я ушла от неё._ Ondan uzak gittim./ uzaklaştım. (gidip uzaklaştım) rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, пере-ходить/пере-йти , от-ходить/ото-йти

пере-ходить/пере-йти _ to go across/ to turn пере-  Prefiksi; пере-ходить/пере-йти _ to go across/ to turn _ -i karşıya geçmek (git geç … karşıya)( …bu yandan karşı yana gidip geçmek) Ör; Yolu (karşıya) geçip gitti. Пере-читать_ yeniden/ tekrar okumak Ör; я перечитала романы_Gazeteyi yeniden okuyup geçtim. ( geçip okudum değil ) Anlam olarak; Gidip geçmek, karşıya gidip geçmek;… yerine geçmek, değişmek, değiştirmek, yerini değiştirmek; …geçmek yeniden yazıp, okuyup geçmek; ….bir daha bir daha okuyup, yazıp geçmek, tekrar geçmek; …bir aletle nesneden geçmek, bölüp, kesip parçalayıp geçmek; …hareketi çok defa geçmek, kızdırıp durmak; ….geçmek, birşeyin üzerine aynı hareketi geçmek bir daha bir daha geçmek. …geçmek birinin hareketi üzerine hareket geçmek, …geçmek hareketi karşılıklı geçirmek anlamlarını karşılar. Ör: Онa перее́хала мoст. _O köprüyü gidip geçti. (şu an karşıda). ( geçip gitti değil ) _ rusçada hareket fiilleri ve prefiksler, российские движения и префиксы, пере-ходить/пере-йти , от-ходить/ото-йти

под- Prefiksi; под-ходить/ подо-йти_ to approach/ to suit _ yaklaşmak (gitip yakınlaş… )( …bir şeya yakın/ yakına gitmek/gelmek) Ör; Sınıfa gitti(p) (yakınlaştı) Anlam olarak; Yaklaştı, gidip yanına yakınlaştı, gidip dibine girdi ; yüzüp kıyıya yakınlaştı, uçup Moskovaya yakınlaştı, ‘Uçağımız moskovaya yakınlaştı.’ , Ör: Я подошёл к столу._ Masaya gidip yakınlaştım. (yakın gittim, yanaştım) (yakın geçtim değil) (preposition); Birşeyin birbaşka şeyin altında olması, altına koyulması, yakınına sürülmesi, ‘Sandalyeyi masaya (masanın yanına) sürükledim.’ RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, по-ходить / по-йти , при-ходить / при-йти

По-читать_kısmen, bir parça okumak, durup bir parça okumak,… по- Prefiksi; по-ходить / по-йти_ Bir şey veya bir yer için çıkıp gitti. Veya …basıp gitti По-читать_kısmen, bir parça okumak, durup bir parça okumak,… Ör: я почитал газету_ Gazeteden durup okudum. Anlam olarak; Bir harekete artık başlangıç vermek, hareket artık baş vermiş, oluşmuştur. (başlangıç oluşumu tamamlanmıştır), Tamamlanır veya tamamlanmaz fakat artık başlamıştır. Veya kesilen hareket tekrar başladı. Veya ayrı bir hareket başladı. Veya kısa bir müddet sürdü. Sınırlandı. Ör: Онa немного походилa и сел._ Biraz dolan-ıp oturdu Онa поговори́лa_ Kısa bir müddet konuşuptu.  Not; по- ile yapılan bitmişlik Türkçede –ıp, -üp ekidir. Hareketin bitip bitmemişliği aranmaz. Arananan şey ister bütün olarak, ister bir parça olsun harekette bulunulmuş olunması kafidir. Ör: O bütün dünyayı geziptir. Moskovaya gidiptir ( gitmişliği var ) (prepozition) Bir şeyin üzerine; Bunun üzerine, bir şeye göre bir şey, уче́бник по матема́тике _matematik ( üzerine) ders kitabı  _  tarih üzerine konuşma, yapı işleri (üzerine) müdür RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, по-ходить / по-йти , при-ходить / при-йти

при-ходить / при-йти _ to arrive/ to come при- Prefixsi; при-ходить / при-йти _ to arrive/ to come _ Gidip çıkmak/ bu tarafa gelip çıkmak ( gel çık… artık)( çık gel değil) Ör; Sınıfa gelip çıktı. Anlam olarak; Yaklaşmak, yaklaştırmak.; gelip bu yana çıkmak, uçup bu yana çıktı ( uçarak gelmek) , getirmek. приходи́ть в шко́лу, на рабо́ту, в магази́н, домо́й – okula, işe, markete, eve vs. gelip çıkmak Ör:  Я всегда рaно прихожy на рабо́ту. İşe her zaman erken gelirim. (gelir çıkarım) Ör: Онa пришла с работы домой._ O işten eve geldi (gelip çıktı) (şimdi evde fakat işteydi) ( O hergün aynı saatte gelip çıkıyor/ çıkar) RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, по-ходить / по-йти , при-ходить / при-йти

про-ходить / про-йти _ to go by, to pass про- Prefiksi; про-ходить / про-йти _ to go by, to pass _ geçmek, geçip gitmek (geç git… burdan )(…içinden geçip gitmek) Ör: Sınıftan (içinden) geçip gitti. Про-читать_ okuyup geçmek, … Ör: Я уже прочитал эту статиью. _ Bu makaleyi artık okudum. (okuyup geçtim) Anlam olarak; Geçmek geçirmek, yanından veya önünden geçmek, vaktini bu hareketle geçirmek, hareketi nesne veya yerden tamamen geçirmek, kullanılan kısmı iç tarafı olan bir nesne boyunca geçmek, …ön tarafa geçmek, başından sonuna geçmek (iyice incelemek), …anlık olarak bir eylemi yapıp geçmek, …bir süreliğine yapmak, …geçip gitmek sona ermek, Когда он прочитал газету, он начал смотреть телевизор. Ne zaman o okudu (geçti ) gazeteyi, başladı seyretmeye televizyon. okup (geçti )/ okuyptu When he read (-and passed ) the newspaper, he started watching TV.  пройти́ _ (içinden) geçip gitti _ to go through, to pass by прожда́ть _ bekleyip geçti (yani bir süre) _ to wait прорабо́тать _ çalışıp geçti (yine bir süre) _ to work просиде́ть _oturup geçti( bir süre oturdu) _ to sit Мы прое́хали ещё остано́вки._ Durağı (gelip) geçtik. RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, с-ходить / со-йти , у-ходить / у-йти

с-ходить / со-йти _ to go down, to descend с- / со-  prefiksi; с-ходить / со-йти _ to go down, to descend _inmek/ düşmek (düş git…yakamdan)(düşüp gitmek) Ör; Yola düşüp gitti Anlam olarak; İnmek, merdivenden (düşüp) inmek, dağdan (düşüp) gelmek; indirmek, yapıp indirmek, vurup indirdi/ düşürdü; gelip toplanmak, gidip yığışmak, toplanıp yığşmak; Ör: Oни уже съехали с горы._ Onlar artık dağdan düşüp ( indi ) (preposition); İle, benimle, seninle, (bağlaç), Ör: Я был с ней _ Onunlaydım RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, с-ходить / со-йти , у-ходить / у-йти

у-ходить / у-йти _ to leave у-  prefiksi; у-ходить / у-йти _ to leave _ çıkıp gitmek, ayrılmak, kaçmak (bırak git, çekil git) Ör; Sınıftan uzaklaşıp gitti. Anlam olarak ; gitmek, terkedip gitmek, ayrılıp gitmek, çekilip gitmek; bakıp çekilmek, koklayıp çekilmek, dokunup çekilmek; uzaklaştırmak, konuşup caydırmak; Ör: Oна ушла на работу. _ O işe giitti ( galiba görünürde yok ) RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы, с-ходить / со-йти , у-ходить / у-йти

Про-читать_ okuyup geçmek Evet, Про-читать_ okuyup geçmek Ör; я прочитал газету_ gazeteyi okuyup geçtim. Örneklerimizi gördük. Rusçada ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ konusundaydık. Öncelikle şunu belirtelim . Rusçada ‘совершенный вид’ görüntüsünün belirleyici gramer unsuru genel olarak ‘prefiks’ ler, ön takılardır. Yukarıdan bu yana bir çok prefiksle karşılaştık. Ve bunların her biri hareketin nasıl gerçekleşti ği ile ilgili bir bakıma ön bilgi verdiler. Yukarıdaki örneklerde birinci gurup fiiller hareket fiilleridir. Ve ön ekler, prefix’ler, yön gösterme göreviyle yer almış bulundular. ‘Bir anda yanımdan geçip gitti.’ ‘ Ne olduğunu anlamadım kızdı ve çıkıp gitti’ Ör; я прочитал газету_ gazeteyi okuyup geçtim. Örneğindeki çekimli fiilde de aynı mantık işlemekte. Bu arada konuşmada sıradan olan bu görünüşler, Rusça için bir bitmişlik kategorisi (perfective) oluşurur mu gerçekten? Yoksa prefikslerin fiile katmış olduğu anlamdaki sonucun bir nesnenin bütünü üzerinde gerçekleşen veya tamamını kasteden hareket olaylarına mı bitmişlik denilmiştir. ( ve karşılaştırma yapılmak istenmiştir) Yani, я читал газету_ gazeteyi okudum. İle, я прочитал газету_ gazeteyi okuyup geçtim. Arasında ne gibi bir bitmişlik farkı vardır. Ya da; Moskova’dan geldim. İle, Moskovadan gelip çıktım. Arasına… RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

он читает книгу_ O kitabı okuyor. он прочитал книгу_ O kitabı okuyup geçti/ bitirdi. Evet bir bitmişlik var elbette peki, он … читал книгу_ O kitabı okudu. Denseydi ne olurdu. Şu olurdu. Bu kez de ortada bir okumuşluk bulunurdu fakat belirsiz bir okumuş bulma durumu oluşurdu. Yani, он прочитал книгу. Örneğinde hareketin aslında bilinen bir devamlılığı vardı ve bu devamlılık artık sonlandırıldı anlamı verilir. Ve anlık bir hareketten, tekçe bir hareket ve bu devam eden hareketin sonlandırılması kastedilir. Bütün bu durumlar içinde yön takıları kullanılır. Peki ‘okumak’ ‘kitap, dergi, gazete okumak’ fiili için neden ‘про-’ prefiksi? Durum şöyle, Bu varlıkların işlev gören kısmı, kullanılan kısmı iç kısmı olur. Ve bu yüzden böyle ‘içini okuyup geçti, içinden geçip gitti’ anlamı ve bir içinden tamamen geçmiş olmayı bildirebilen ‘про-’ öntakısı bitmişlikte kullanılır. Gerçektende Rusçada bitmişlik; İngilizcede ve Türkçedeki gibi şahıs şahıs merkezli veya şahısı ortaya alan, şahsın hareketle kazanmış olduğu durum bitmişliği (participle_sıfat fiil)… _Okumuş bulunuyorum, Okumuş biriyim, Okumuş haldeyim, … değil, hareket merkezli bir anlayışa; _ Okudu bitirdi, Okudu geçti, … sahiptir RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

Kitabı okudun mu?_ Have you read the book? _ты читал книгу? Evet okudum._ Yes I have red it. _ да я читал книгу … perfect status ( sadece durum bitmişliği ) Kitabı okuyup geçtin mi? / Okuyup bitirdin mi? Evet, okuyup geçtim. / Okuyup bitirdim. _Yes, I have red the book. … perfect action/ The book has finished _ я пpочитал книгу ‘совершенный вид’ Hayır bir parça okudum/ (tam okumadım) _ I have red a bit. … perfect status/ The book hasn’t finished _ я почитал книгу _ Я не пpочитал , Я еще читаю книгу perfect stats progressive status RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

Öyleyse işi şöyle baştan alalım, 1. Rusçada fiil çekimlerinde fiiller başından iki formda (yalın) bulunurlar. Bunlar, a) он чита-ет_ okuyor __ Şimdi okuyor, hala okuyor (okumakta) __ Yarın okuyor b) он чита-л_ okudu __ Dün okudu, o an okudu, her gün okudu __ Artık okudu 2. Rusçada yalın formadaki bir fiilin gerçekleşme biçimi prefixlerle de (ön takılarla) belirtilebilir. Bu biçimler ise prefikslerin fiile katmış olduğu anlama bağlı olarak değişiklik gösterir. a) он пpочита-ет_ okuyup geçiyor __ …………………. __ Yarın okuyup geçiyor(bitiriyor) b) он пpочита-л_ okuyup geçti __ Dün okuyup geçti, o an okuyup geçti, her gün okuyup geçti __ Artık okuyup geçti. RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

_Peynirimi kim yedi? __ Кто ел мой сыр? Peki, ‘пpо’ prefiksi yerine bir başka prefiks kullanılırsa. Mesela hareketi ‘yapıp düşürmek’, yapıp indirmek anlamında ‘съ’ prefiksi; _Peynirimi kim yedi? __ Кто ел мой сыр? _ Peynirimi kim yiyip (mideye ) indirdi?__ Кто съел мой сыр? _ Yarın kitabı okuyup düşürüyor._ завтра он съчита-ет книгу. Aslında bu iki cümle arasında sonuç bakımından pekte bir fark yoktur. Sadece ifadedeki bir kararlılık veya bir hırsın varlığı düşünülebilir. İşte Rusçada hareketin sonucu veya anlık durunmuna, yani prefixlerden birini alması durumuna perfektif (perfective_ совершенный вид ) denir. Yani burada kitap veya dergi ister tamamen okunmuş geçilmiş olsun, veya kısmen okunmuş olsun bir ön takıyla bildirilmişse sonuçta harekete bir sınırlma veya sınır koyma yine hareketin sınırlarını belirleme olayı gerçekleştiğinden fiiller artık bu halleriyle bitmiş_ perfective bir görünüşe sahip olurlar. Diğer bir deyişle, ifadelerde prefikslerle yer almış fiiller ikili hareket kastederler. ‘gitti girdi’ , ‘çıktı gitti’ Gibi. Yani önce çıktı ardından gitti. Demek ki önce çıkmayı bitirmek var. İşte bu birinci hareket bitmişliği anlatır. Ve Türkçede –ıp, -üp zarf fiil ekinin bitmişlik anlatmasıyla karşılanır. Ve şöyle denir. ‘çıkıp gitti, gidip girdi, geçip gitti, gidip çıktı, gidip vardı, düşüp gitti, basıp gitti, uğrayıp gitti v.s’ Örneğin; Kitabı dün okuyuptu. _ He had red and passed the book. Kitabı artık okuyuptur._ He has red and passed the book. Yarın kitabı okuyup bitiriyor._ He will have red and passed the book. RUSÇA’DA ‘несовершенный вид’ VE ‘совершенный вид’ NEDİR?, Russian prefix, Rusça prefiksler, российские префиксы

Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Geçmiş zamanlar (dı) (past times) Şimdiki zamanlar (present times) Gelecek zamanlar (-ecek ) (future times - shall/will) (O) Her gün kitap okurdu He used to read … (O) Her gün kitap okur He reads .. everday Он читал книгa каждый день ( Her gün kitap okudu _He read ..) Он пpочитал одна книга к. д. ( Her gün bir kitap okuyup geçti ) ( He read and passed a book….) ..كل يَـقْرَأُ ﻫﻮكان Он читает книга каждый день ( Her gün kitap okuyor ) Он пpочитаeт одна книга к. Д ( Her gün bir kitap okuyup geçiyor ) ﻡ ﻫﻮيَـقْرَأُ كل يو (O) dün kitap okudu He read…yesterday O kitap okuyacak He will read… Вчера он читал книгa ( Dün kitap okudu ) Вч. oн пpочитал одна книгa ( Dün bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ أمس ﻫﻮ он будет читать.. завтра Он пpочитаeт … ( Yarın… okuyup geçecek) يَـقْرَأُ ﻫﻮﺴ (O) o an kitap okuyordu He was reading … (O) Şimdi kitap okuyor He is working … O okuyor olacak He will be reading он читал книгa этот момент يَـقْرَأُ هوكان он читаает книгa cейчас هو يَـقْرَأُ الآن он будет читать يَـقْرَأُ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ (O) artık kitap okumuştu He had worked… Artık (O) kitap oku-muş/-du(k) He has read… O çalışmış olacak He will have read уже он читал книгa э. момент уже oн пpочитал одна книгa э.м ( artık bir kitap okuyup geçmişti ) قَرَأَ قد هو كان уже oн читал книгa уже oн пpочитал одна книгa ( artık bir kitap okuyup geçti ) قَرَأَ قد هو уже он будет читать уже Он пpочитаeт ... ( O an artık okup geçiyor )   قَرَأَ ﻘﺪ ﻳﻜﻭﻦ ﺴ Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada Fiillerin Haber Kipi -Fiil Çekimi - Tablosu ( Türkçe ) Türkçenin, İngilizcenin, Arapçanın, Rusçanın, çekim prensipleri; Turkish, English Arabic, Russian Grammar, Русская, английская, арабская, турецкая, грамматика.

Rusçanın sıfat fiil çekimlerine ise şöyle başlayalım. Mesela hareket fiillelerinden biri olan çalışmak_‘работать’ fiili. Fiilin ‘Pаботавший’ şekli sıfat fiil (partisiple, prefect participle_bitmiş tarz sıfat fiili ) şeklidir. Anlamı ise… Pаботавший _ ‘öncesinden çalışan biri’, yani, ‘çalışmış’ biri anlamındadır. Bu yapıdan –ший ek unsuru çıkarılıp yerine –ть mastar yapma eki eklendiğinde fiil, ‘Pаботавaть’ şeklinde olur. Anlamı ise ‘çalışan olmuş (olmak)’ olur. Rusçada fiiller böyle, Pаботавaть_ çalışmış olmak, Pаботaть _ çalışmak, …diye iki kımıma ayrılabilir. Fiil _Verb Читать (okumak) ‘несовершенный вид’ ‘ongoing action’ Devam eder halde olan, veya Devam eder halde ( geçmişe) bırakılan hareket Proressive participle Verb conjugation читающий… Он читает okuyan … okuyor Perfect participle читавший ... Oн читал okumuş/ oku(ma)du(k)… okudu Читывать (okuyan olmuş olmak) читывающий Oн читывает okuyan olmuş olan… O okuyan olmuş tur читывавший Oн читывал okuyan olmuş ol(d)uk… O okuyan olmuştu Türkçede, İngilizcede, Arapçada, Rusçada, Fiillerin Haber Kipi Çekim Tablosu

Öncelikle Rusçayı da hareket fiilleri ve Bundan sonra; Peki Rusçada bütün bu durumlar nasıl olur? Hem zaten sıfat fiil çekim tablosunu oluşturmamızın nedeni, Rusçanın fiil çekimi tablosundaki yerlerinde boşluklar bulunmasındır. Öyleyse Rusçanın kendi içinden tense’lere karşılık alabileceğimiz sıfat fiil çekimini işleyelim. Öncelikle Rusçayı da hareket fiilleri ve durum fiilleri olarak ikiye ayırmak gerekir. İkinci olarak tarz(aspect) ayrımına bakılır. Bunlar ise temel olarak devam eden (progressive) ve bitmiş (perfect) tarzdır. Sonra da zaman… Rusçayı öğrenecek birisi de fiillerin ( hareket fiillerinin) tarzına bakabilir. Rusçada… devam eden -sıfat fiil- tarzı (aspect ); fiil-щий_ работающий_çalışan bitmiş -sıfat fiil- tarzı (aspect ); fiil-ший_ работавший _çalışmış olan … şeklindedir. Rusçada durum fiili ‘olmak_to be’ anlamında ‘быть’ fiilidir. ‘быть’ fiili, devam eden -sıfat fiil- tarzında; сущий bitmiş -sıfat fiil- tarzında; бывший olacak şekilde ifadelerde yer alır. Geçmiş zamanı, ‘прошедшее время’ işliyorduk. Rusçada geçmiş zaman için yine ‘быть’ fiilinin, fiil çekim şekli, ‘var bulundu/ oldu’ anlamında ‘был’ kullanılır. Ve ifadeler. ör, я был работающий _ I was working. _ (Ben) çalışan/-iyor idim. Fiil çekiminde; я работал я был работавший. _ I had worked. _ (Ben) çalışmış idim. Fiil çekiminde; я работал Rusça, İngilizce, Türkçe, Arapça, gramer Fiil/ fiil çekimleri / özet

I was being working/ worked3 Ben idim bulunan çalışan/ çalışmış Ya da; Rusçada geçmiş zamanların birleşik tarzlı çekimlerini (geçmiş zaman unsuru + durum fiili + hareket fiili) oluşturulması şöyledir; Ör; я был сущий работающий. _ (Ben) çalışan bulunan/-ıyor idim. _ I was being working, .. … … работавший. _ (Ben) çalışanmış bulunan /-ıyor idim. _ I was being worked. I was being working/ worked3 Ben idim bulunan çalışan/ çalışmış Ya da; я был бывший работающий. _ (Ben) çalışan/-ıyor bulunmuş idim. _ I had been working. .. … бывший работавший. _ (Ben) çalışmış bulunmuş idim. _ I had (been) worked. I had been working/ worked3 Ben idim bulunmuş çalışan/ çalışmış Türkçe _____(b)olükan çalışükan ‘Men yazgan bolgan boltu(k ) men’ AYENE KÜLTÜR YAYINLARI’ NIN ÜRÜNÜDÜR

читавший… _ oku(d)uk/ okumuş… … читал _ okudu Şu ana kadarki durumu cetvel üzerinde görüntüleyelim; Şahıs 3. kişi eril ‘Oн_he_O’ быть ( to be ) читать ( to read ) быющий… …eсть читающий… _ okuyan… … читает _ okuyor He is reading. бывший… …был читавший… _ oku(d)uk/ okumuş… … читал _ okudu He has read./ He was reading./ He read./ бывать ( to have been being ) читывaть ( to have been reading ) бывающий… …бывает читывaющий… _ okuyan olmuş olan… … читывaет _ okuyan olmuştur He has been reading. бывaвший… …бывал читаывaвший… _ okuyan olmuş ol(d)uk… …читаывaл _ okuyan olmuştu He had been reading. бывать ( to have been being ), читывaть ( to have been reading )

Dillerin Birleşik Tarzlı Fiil Çekimleri Tablosu   Z 1.fiil 2. fiil TÜRKÇE, İNGİLİZCE, ARAPÇA, RUSÇA; Haber Kipinin _Sıfat Fiil_ Çekimi Tablosu   Fiil cümlesi O çalıştı çalışacak He worked will work он работал будет работать عمل يعملﺴ هو Zaman Durum Hareket s.c Ali idi bulunanan bulunmuş yorgun -dur bulunacak Sıfat fiil cümleleri çalışan çalışmış was had being been working is has will be был сущий бывший pаботавший работавший eст работающий будет быть يعمل كان ﻳﻜﻭﻦ  يعمل ﻳﻜﻭﻦ ﺴ TÜRKÇE, İNGİLİZCE, ARAPÇA, RUSÇA;Haber Kipinin Sıfat Fiil_ Çekimi Tablosu, Rusian tenses