KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTLARI MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Öğr. Gör. Niyazi KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Dizgide kalite kontrol Dizgide seçilen fontlar ve puntolar yaş ve eğitim durumuna uygun olmalıdır. Metinler Türk Dil Kurumu İmla Kılavuzuna göre dizilmelidir. Sütun genişlikleri ve satır araları kolay okunur şekilde yapılmalıdır. Grafikte kullanılan imgeler dengeli olmalıdır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Montajda kalite kontrol Montajın kontrolü en basit şekilde prova çıktı ile yapılır. Her formanın ön ve arkası birbirine yapıştırılarak tespit edilen kırım şekline uygun olarak katlanır. Bu formalar daha sonra sayfa sayfa kontrol edilir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Kalıpta kalite kontrol Kalıpların çekiminde en önemli faktör poz süresi ve banyodur. Kalıplarda ideal pozlandırma ve banyo tespitleri “UGRA’nın Kalıp Kontrol Şeridi” ile yapılır. Bu şeritlerde kalıbın poz süresi, çözünürlüğü, tram noktaları, baskıda kayma ve çiftleme gibi alanlar bulunur. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Baskıda Kalite Kontrol Baskıda yapılan kontrol göz ile başlar. Baskıdaki ayar öncelikle basılacak görüntünün baskı planına uygun olarak doğru yere basılıp basılmadığının kontrolü ile başlar. Daha sonra ise lup ile baskı rehberlerinin üst üste basılıp basılmadığının kontrolü yapılır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Bu işlemler tamamlandıktan sonra “ISO 12647 Basım Sektörünün Standartları”na göre baskının; Mürekkep yoğunluğu (densitesi), Nokta şişmesi (nokta kazancı), Trapping gibi özellikleri baskı densitometre ile ölçülerek baskı yapılır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Baskıda Kalite Kontrol Bu ölçümlerin yapılabilmesi için “Baskı Kontrol Şeridi”nin de görüntü ile beraber basılması gerekir. Baskı kontrol şeridinde kayma-çiftleme gibi baskı hatalarını gözle kontrol edebileceğimiz bölgeler mevcuttur. Baskının ton yapması, kauçuk ezilmesi gibi problemler ancak gözle kontrol edebilir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Belli Başlı Malzeme Testleri Bunlar, kağıt, karton, mürekkep, kauçuk, tutkal, hazne suyu, ofset alkolü, cilt ipliği gibi baskı ve baskı sonrasında kullanılan malzemelerdir. Her malzemenin kendine özgü testleri vardır. Kağıt; Kağıdın yüzey düzgünlüğü, mürekkep emiciliği, yüzey sağlamlığı, açması, opaklığı, yüzey parlaklığı ve rengi fiziksel özelliklerini gösterir. Asitliliği veya alkalilikliği ise kimyasal özelliğini gösterir. Kağıtların kaliteleri yukarıda belirtilen fiziksel ve kimyasal özellikleri ile değerlendirmeye tabi tutulur. Ayrıca kartonlar kalınlık testi, kopma, yırtılma, katlama, patlama mukavemet testi, kağıdın su emme kapasitesi (cobb) testi, yüzey düzgünlüğü ve hava geçirme testi gibi testlere tabi tutularak kaliteleri belirlenir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Kağıt Kalitesinin Kontrolü . Kağıdın yüzeyi, yandan gelen ışık altında gözle tetkik ederek ve el ile dokunarak kontrol edilir. . Kağıdın temizliğini anlamak için üstten ve alttan ışıklandırarak lup ile tetkik etmelidir. . Kağıdın sağlamlığı, defalarca katlanıp enine boyuna yırtmak sureti ile anlaşılır. . Kağıdın kalınlığı mikrometre ile ölçülerek anlaşılır. . Kağıdın içinde tutkal miktarının az veya çok olduğunu, kağıdın üzerine mürekkepli kalemle enine boyuna çizgiler çekerek anlamamız mümkündür. Mürekkep şayet kağıt üzerine yayılmaz ve arkaya geçmez ise, kağıt tam tutkallıdır diyebiliriz. İnce çizgiler yayılmaz ve arkaya geçmez, ama kalın çizgiler yayılır ve arkaya geçerse bu kağıt yarım tutkallıdır. Şayet her iki çizgi de arkaya geçecek olursa çok az tutkallı veya hiç tutkalsız diye yorumlayabiliriz. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL . Bir kağıdın hava geçirip geçirmediğini altına mum yakarak anlarız. Hava geçirmeyen kağıt, altında mum yakıldığı zaman birçok hava kabarcıkları çıkartır. . Kağıdın ışığı geçirdiğini, altına basılı bir şey konulup bakıldığı zaman anlaşılır. . Kağıdın tozlu olup olmadığı çok önemlidir. Baskı esnasında makinenin merdanelerine zarar vereceğinden siyah bir bezle silinerek veya test edilecek kağıt, siyah bir kağıt üzerine silinerek tozlu olup olmadığı kontrol edilir. . Kağıdın emiciliğini anlamak için bir yüzeyi ıslatılır. Emici olan kağıt suyu çabuk çeker. . Kağıdın baskıda yolunma yapıp yapmayacağını anlamak için yüzeyine ıslak parmakla bastırılıp süratle çekilir KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
MATBAACILIKTA KALİTE KONTROL Mürekkep; Baskıda mürekkebin kalitesi, su dengesi ve transfer özellikleri ile belirlenir. Basılmış ürün üzerinde ise, renk tonu, örtücülüğü, parlaklığı, ışık haslığı özelliklerine göre değerlendirilir. Hazne suyu; suyun sertliği, nemlendirme suyuna katılan maddelerin oranları hazne suyunun kalitesini belirleyen unsurladır. Ofset kauçuğu; sert veya yumuşak oluşu, dokuma sayısı ve kalınlığı, kauçuk yüzey yapısı, uzaması, kağıdın kauçuk yüzeyinden ayrılma özellikleri kauçukların kalite değerlendirilmesinde önemli unsurlardır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
BASIM SEKTÖRÜNÜN STANDARTLARI Uluslararası baskı standartlarını tanımlayan ISO 12647 (Tabaka Ofset, Heatset, Coldset, Flekso, Rotogravür)’de kullanılan baskı altı malzemelerine göre standart değerler oluşturulmuştur. ISO 12647 STANDARTLARI: ISO 12647 standardı Grafik teknolojileri ve basım endüstrisi için baskı öncesi, prova ve baskı işlemlerinde uygulanacak uluslararası standartları ve ölçüm metotlarını tanımlamaktadır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
ISO 12647 STANDARTLARI ISO 12647-1 Renk ayrımı, prova, baskı uygulamalarında kullanılacak olan ölçüm metotlarının belirlenmesi. ISO 12647-2 Tabaka ofset, Heatset baskıda, renk ayrımı, prova ve baskı uygulamalarında kullanılacak olan standart ve toleranslar, ISO 12647-3 Coldset baskıda, renk ayrımı, prova ve baskı uygulamalarında kullanılacak olan standart ve toleranslar, ISO 12647-4 Tifduruk baskıda, renk ayrımı, prova ve baskı uygulamalarında kullanılacak olan standart ve toleranslar, ISO 12647-5 Serigrafi baskıda, renk ayrımı, prova ve baskı uygulamalarında kullanılacak olan standart ve toleranslar, ISO 12647-6 Flekso baskıda, renk ayrımı, prova ve baskı uygulamalarında kullanılacak olan standart ve toleranslar, ISO 12647-7 Dijital prova baskı alınabilmesi ile ilgili standartları belirler. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
ISO 12647-2 Matbaa İşletmelerinde Uygulanması Baskı öncesi ve baskı aşamaları olmak üzere iki bölümde uygulanmaktadır. Daha önceden bahsi geçen ISO 12647-2 standardının aşamalarından anlaşılacağı üzere üretimde kalitenin oluşturulabilmesi ve sonrasında sürdürülebilmesi için üretimin baskı öncesinden baskı bitimine kadar kontrol edilmesi gerekmektedir. Nokta şişmesi değerlerinin kalıp üretiminden baskı bitimine kadar kontrol edilmesi gereklidir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
ISO 12647-2 Matbaa İşletmelerinde Uygulanması Standardizasyon her sektörde olduğu gibi basım sektöründe de oldukça önemli bir konudur. Ofset baskı için TSE de tanımlanmış bir standart olmamasına karşın dünyaca kabul edilmiş ISO 12647-2 standardı ülkemizde de uygulanmaya başlanmıştır. Basım endüstrisinde kullanılan baskı öncesi ve baskı bölümlerinde bulunması gereken ekipman ve yazılımların birbirleri ile entegre bir şekilde aynı zamanda uluslararası ISO 12647 normlarında çalışması gerektiği ve bunun işletmelere üretim kalitelerinde doğru ve stabil üretim yapabilme imkanı sağlamaktadır. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
Uluslararası standartlarda bir baskı öncesi bölümünde bulunması gereken ekipmanlar Uluslararası standartlarda bir baskı öncesi departmanı oluşturulabilmesi için işletmenin bünyesinde sahip olması gereken temel ekipmanlar bulunmaktadır. Bunlar; ISO 12646 Standartlarında Monitör Baskısı yapılacak olan imajları doğru bir renk ayrımı yapılabilmesi, imajların renkleri ile ilgili düzeltmelerin uygulanmasında ve hazırlanan imaj ile prova ve gerçek baskısının karşılaştırılmalarında ekranın ISO 12646 normlarına uygunluğu gerekmektedir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
Uluslararası standartlarda bir baskı öncesi bölümünde bulunması gereken ekipmanlar Işık Kabini – ISO 3664-2009 Prova baskı yâda müşteriden gelen renk ayrımı yapılacak imaj ve dokümanların ekran görüntüsü ile doğru karşılaştırılabilmesi için uygun ışık altında görüntülenmesi gerekmektedir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
Uluslararası standartlarda bir baskı öncesi bölümünde bulunması gereken ekipmanlar Prova Cihazı - ISO 12647-7 Dijital prova baskı sistemleri, tasarımı yapılan çalışmanın baskı bölümüne gitmeden önce fiziksel olarak renklerinin baskısının gerçekleştirildiği cihazlardır. Ofset baskıyı kullanılan baskı altı çeşidine göre birebir simule edebilmelidirler. Baskı öncesine tasarım aşamasında, müşteriye işin onayında ve baskı bölümüne ise işin üretimi sırasında referans olmaktadır. Bunun için baskı öncesi departmanında bulunması gereken prova cihazının sahip olması gereken özellikler ISO 12647-7 de belirlenmiştir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU
Uluslararası standartlarda bir baskı öncesi bölümünde bulunması gereken ekipmanlar Kalıp ve Baskı Densitometreleri Kalıp ve baskının ölçümlerinin yapılmasında kullanılacak olan bu ekipmanların üretici firmaların tavsiye ettikleri sürelerde kalibrasyonlarının yapılması gereklidir. KAL-3000 KALİTE GÜVENCE VE STANDARTLAR DERS NOTU / NİYAZİ KANSU