Bologna Süreci ve Anorganik Kimyada Alternatif Araştırma Alanları Prof. Dr. Bahattin GÜMGÜM Dicle Üniversitesi

Bologna Süreci, 29 Avrupa Ülkesinin Eğitim Bakanları tarafından 19 Haziran 1999 tarihinde imzalanan “Bologna Deklerasyonu” ile başlatılan ve 2010 yılında tamamlanması öngörülen Avrupa ülkelerinin yükseköğretim yapılanmasıdır. Günümüze kadar sürece 47 ülke katılmıştır.

bağımsız ve özerk (Bologna, 18 Eylül 1988) Bologna Süreci, 18 Eylül 1988’de Bologna’da yapılan toplantıdan temellenmiştir. “The Magna Charta of University” (Bologna, 18 Eylül 1988) “Üniversiteler bağımsız ve özerk yüksek öğrenim ve araştırma kurumları olarak, değişen ihtiyaçlar-toplumun istekleri ve bilimsel ilerlemelere devamlı olarak adapte edilme” temel ilkelerine göre yapılanmalıdırlar. 388 Avrupa Üniversitesi Rektörü

Avrupa topluluğunun ekonomik ve sosyal BOLOGNA Deklerasyonuyla özetle aşağıdaki hedefler belirlenmiştir; Avrupa topluluğunun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yüksek öğretim Alanı’nı oluşturmak, 2. Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek, 3. Yükseköğretim kurumları arasında işbirliğini, hareketliliği ve mezunların istihdam edilebilirliğini arttırma.

İki yılda bir ilgili ülke Mili Eğitim Bakanları ve üye üniversite rektörlerinin (Üniversite temsilcilerinin) katıldığı toplantılarla hedefler güncelleştirilmektedir.

Toplantılar (Tarihçe) Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) Berlin Bildirgesi, 2003 Bergen Bildirgesi, 2005 Londra Bildirgesi, 2007 (46 ülke) Leuven, 2009

Eğitim Programı Reformu: Üçlü derece sistemi, yeterliğe dayalı öğrenme, esnek öğrenme yolları, tanınma, hareketlilik

lisans, yüksek lisans ve doktora Sürecin başlarında eğitim lisans ve lisansüstü olarak iki aşamalı, daha sonraları ise doğrudan lisans, yüksek lisans ve doktora olmak üzere, üç aşamalı olarak benimsenmiştir.

Üçlü Sistem 2. Basamak 1. Basamak 3. Basamak Doktora Yüksek Lisans (180-240 ECTS) Yüksek Lisans (90-120 ECTS) Doktora

Yüksek lisans programları, Bologna hedeflerinde yer alan “istihdamı artırıcı” özellikte olmak üzere; işveren, öğrenci ve akademisyenlerin görüşü ile geliştirilebilir, çeşitlendirilebilir. KOSGEB ve benzeri kuruluşlardan destek sağlanabilir. Böylece Üniversite-Sanayi İşbirliği de güçlendirilmiş olur. Özellikle doktora yapmak istemeyen Anorganik Kimya öğrencilerine, başta yerel doğal kaynakların işlenmesi-üretilmesi tezleri olmak üzere, endüstriyel açılımlar-kendi işlerini kuracak bir sürece giriş-başlayış sağlanabilir.

Bu çerçevede olmak üzere; Çimento ve Ürünleri Sanayi (İnşaat malzemeleri, Beton blok, tuğla, su boruları), Gübre Sanayi, Metal Eşya Sanayi, Seramik-Cam Sanayi, Fosfat, Kireç-Mermer-Alçı, Metaller (Bakır, Krom, Kurşun, Çinko, Kobalt, Demir...), İçme –Kullanma Suyu, Pigmentler, Zirai İlaç Sanayi ve “ÇEVRE YÖNETİMİ” ve “ÇED” gibi konularda uzmanlar yetiştirilebilir. Yerel doğal kaynakların değerlendirilmesi ile aynı zamanda atıl duran bazı küçük çaplı değerler de üretime-topluma kazandırılmış olur.

Bu yaklaşım daha genel olarak da uygulanabilir 1. Computational Chemistry 2. Supramolecular Chemistry and Metal Clusters 3. Materials Chemistry 4. Bioinorganic Chemistry 5. Coordination Chemistry-Organometalic Chemistry 6. Main Group Chemistry 7. Transition metal Chemistry 8. Semiconductors 9. Catalysis

“The Magna Charta of University” Böylece son yıllarda Bologna Sürecinde ortaya çıkan en önemli gelişmelerden biri olan “Öğrenci Merkezli Eğitim” desteklenmiş ve “The Magna Charta of University” Bologna 18 Eylül 1988’deki temel prensiplere de katkı sunulmuş olur.