SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ REHBERLİK FAALİYETLERİ KAYITLI İSTİHDAMI TEŞVİK KAYIT DIŞI İSTİHDAMLA MÜCADELE 2018

Neden rehberlik faaliyeti yapıyoruz? Kayıt dışı istihdama neden olan birçok etkenden bir tanesi de bazı işverenlerin sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini yeterince bilmemeleri ve sosyal güvenliğin önemi konusunda yeterli bilinç seviyesine sahip olmamalarıdır. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik Kurumu olarak, işverenlere rehberlik anlayışını esas alan bir yöntem ile kayıtlı istihdamı teşvik etmeye çalışmaktayız. Kurumun denetim ile temel amacı, işverenlere idari para cezası vererek, gelirlerini artırmak değildir. Kurum, esas olarak işverenleri sosyal güvenlik mevzuatı ile ilgili yükümlülükleri konusunda bilgilendirerek, mevzuatın uygulanması aşamasındaki sorunları en aza indirmeye çalışmaktadır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal güvenlik neden önemlidir? Sosyal güvenlik, toplumun zor durumda olan bireylerine yardım edilmesini daha iyi durumda olan kişilerin vicdanına veya yardımına bırakmayarak, toplumsal dayanışmayı kurumsal ve düzenli işler hale getirmek ve tüm ülke vatandaşlarına hak olarak sunmaktadır. Sosyal güvenlik sistemi vatandaşlara hayatları boyunca sağlık hizmeti vermeyi ve asgari bir gelir düzeyi sağlamayı ve kişileri mesleki, fizyolojik ve sosyo-ekonomik nitelikteki risklere karşı fertleri korumayı ve bu risklerden doğan zararları gidermeyi amaçlayan sistemdir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Anayasal bir hak olarak sosyal güvenlik Ülkemizde sosyal güvenlik, anayasal bir hak olarak Anayasa’nın 60’ıncı maddesinde yer alan “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmü ile güvence altına alınmıştır. Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışmaya başlayan herkes kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak zorundadır. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme hakkına ve yerine getirilmediği takdirde de yasal yollara başvurma hakkına sahiptir. İşverenler açısından da; gerek kendisini gerek yanında çalıştırdığı kişileri sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorundadır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenlik Mevzuat Süreci Ülkemizde 01.10.2008 tarihinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yürürlüğe girmeden önce sosyal güvenlik sistemini düzenleyen birçok kanun bulunmaktaydı. Bunlardan en önemlileri; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu (SSK) 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu (BAĞ-KUR) 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu (EMEKLİ SANDIĞI) 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu (TARIM BAĞ-KUR) 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu (TARIM SSK) SSK → 4/a BAĞ-KUR → 4/b EMEKLİ SANDIĞI → 4/c TARIM SSK → Ek-5 SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sigorta Prim Teşvikleri Sigorta primi teşviki, ülkemizde istihdamın ve üretimin arttırılması, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, kayıt dışı istihdamın engellenmesi, engelli istihdamının artırılması, genç ve kadınların işgücüne katılımının sağlanması gibi amaçlarla işverenlerin ödemeleri gereken sigorta primlerinin belirli oranda ve sürede Devletçe karşılanması anlamına gelmektedir. Devlet, teşvikin türüne göre sigorta primi işveren hissesi veya sigortalı hissesi ile birlikte işveren hissesinin tamamına kadarını karşılayarak işverenlerin maliyetleri önemli ölçüde düşürmelerini sağlamaktadır. Teşviklerden yararlanmak için genel koşullar; Aylık Prim ve Hizmet belgesi yasal süresi içinde verilmeli Primler yasal süresi içinde ödenmeli, Prim, İPC ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve cezası borcu bulunmamalı, Var olan borçlar yapılandırılmış veya taksitlendirilmiş olmalı ve bu borçlar düzenli ödenmeli Kayıt dışı ve sahte sigortalılık bulunmamalı SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sigorta Prim Teşvikleri SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

5 Puanlık Prim İndirimi (5510 81/1 md) İşverenlerin, çalıştırdıkları sigortalıların prime esas kazanç üzerinden, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar başvuru şartı aranmaksızın Hazinece karşılanır. Örneğin; 2018 yılında Asgari Ücretle çalışan bir sigortalının 223,25 TL’lik %11 işveren payının %5’ine isabet eden 101,48 TL’lik kısmı devletçe karşılanır. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının ya da işyerinden sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğunun tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. 07.09.2016 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6745 Sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 4/b kapsamında çalışanlara da 5 puanlık indirimden yararlanma imkanı getirildi. (İsteğe bağlı ve Muhtarlar hariç) (Tamamı %34,5) İşsizlik ödeneği almakta iken işe alınan sigortalılara yönelik teşvik hariç diğer teşviklerle birlikte uygulanabilir. 2286 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre alım ve yapım işi üstlenenler bu teşvikten yararlanamaz. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Bölgesel Gelişmişlik Düzeyine Göre Sigortalı İşçi Çalıştıran İşverenlere Yönelik Uygulanan Sigorta Prim Teşviki (5510 sk Ek-2) Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilenler için, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamı ile Bakanlar Kurulunca belirlenen illerde işveren hisseleri ile birlikte sigortalı hisselerinin tamamı Ekonomi Bakanlığınca karşılanmaktadır. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının ya da işyerinden sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğunun tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. Teşvikten yararlanma süreleri, yatırımın başlama tarihine ve yatırımın yapıldığı ile göre değişiklik göstermektedir. Bu indirim kapsamındaki iller ve indirimden yararlanma süreleri yandaki tabloda gösterilmiştir. Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Karaman, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas, Trabzon, Uşak 31/12/2017* tarihine kadar Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Karaman, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas, Trabzon, Uşak Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat 31/12/2017 tarihine kadar Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, ile Bozcaada ve Gökçeada 31/12/2018 tarihine kadar Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, ile Bozcaada ve Gökçeada * 20.01.2017 tarih ve 29954 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2016/9728 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 30.05.2013 tarihli ve 2013/4966 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81.inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden uygulanacak ilave puan, ilave puan uygulanacak iller ve uygulama süresi hakkındaki Kararın 2.nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “31/12/2016” ibaresi “31/12/2017” şeklinde 01.01.2017 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilmiştir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Yurtdışına Götürülen/Gönderilen Sigortalılar İçin İşverenlere Uygulanan Sigorta Primi Teşviki (5510 sk. 81/1-i) İşverenlerin, yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere yurt içinden götürdükleri sigortalılar için, prime esas kazanç üzerinden ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi işveren hissesinin beş puanlık kısmı başvuru şartı aranmaksızın Hazinece karşılanmaktadır. Örneğin; 2018 yılında asgari ücretle çalışan bir sigortalının 152,21 TL’lik %7,5 işveren payının %5’ine isabet eden 101,48 TL’lik kısmı devletçe karşılanır. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının ya da işyerinden sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğunun tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. SGDP tabi çalışanlar, 5510 Ek-2’den yararlananlar, harp ve vazife malulleri, zorunlu staj, Libya’da çalışanlar, aday çırak, çırak, mesleki eğitim görenler, iş kaybı tazminatı alanlar bu teşvikten yararlanamaz. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar Uyarınca Uygulanan Sigorta Primi Teşviki (5510 sk Ek-2) Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilenler için, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamı ile Bakanlar Kurulunca belirlenen illerde işveren hisseleri ile birlikte sigortalı hisselerinin tamamı Ekonomi Bakanlığınca karşılanmaktadır. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının ya da işyerinden sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğunun tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bu teşvikten bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle yararlanamaz. Teşvikten yararlanma süreleri, yatırımın başlama tarihine ve yatırımın yapıldığı ile göre değişiklik göstermektedir. 6 puanlık indirimle aynı dönem için uygulanamaz. SGDP ve yurt dışında çalışanlar yararlanamaz. Sakarya 2. bölge olup, bu teşvikten 31.12.2013 tarihine kadar başlanmış yatırımlarda 3 yıl süre ile yararlanabiliyor. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşbaşı Eğitim Programını Tamamlayanların İstihdamına Yönelik Teşvik (4447 sk. Geçici 15. md.) En az 2 sigortalı çalıştıran özel sektör işyerleri, çalışan sayısının (bir önceki yıl ortalaması) %10 ila %30’u arasında sigortalıyı işbaşı eğitim programı kapsamında çalıştırabilmektedir. İşbaşı eğitim programı katılımcılarına İş Kurumu tarafından her fiili çalışma gün sayısı için cep harçlığı ödenmektedir. İş başı eğitim programı, imalat ve bilişim sektörlerinde en fazla 6 ay, diğer sektörlerde ise en fazla 3 ay süreyle uygulanacaktır. İş başı eğitim programı katılımcılarının iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası primleri İş Kurumunca karşılanacaktır. İşveren tarafından katılımcılara ödenecek fazla ödemeler vergi matrahından düşülecektir. İşverenler programa katılan katılımcıların en az %50’sini istihdam etme taahhüdünde bulunacaktır. Program süresi 60 günden az olanlar için en az 60 gün, diğer programlarda ise program süresi kadar istihdam sağlanması gerekmektedir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşbaşı Eğitim Programını Tamamlayanların İstihdamına Yönelik Teşvik (4447 sk. Geçici 15. md.) Bu teşvikten yararlanabilmek için işe alınan sigortalı; Türkiye İş Kurumu tarafından 31.12.2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlamış olmalı, İşbaşı eğitim programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde işe alınmış olmalı, 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olmalı, Tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınmalıdır. Bu şartları sağlayan sigortalı için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sigorta primi işveren payının tamamı (%5 SPEK+%15,5 AÜ=%20,5) İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. İmalat sanayi sektöründe 42 ay, diğer sektörlerde 30 ay süre ile uygulanır. Örneğin; 2018 yılında asgari ücretle çalışan bir sigortalının 416,05 TL’lik %20,5 işveren payının tamamı devletçe karşılanır. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bu teşvikten bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle yararlanamaz. 2886 Sayılı ve 4734 Sayılı Kanunlar kapsamında alım ve yapım işi alanlar bu teşvikten yararlanamazlar. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Genç, Kadın ve Mesleki Belge Sahibi Olanların İstihdamı Halinde Uygulanan Teşviki (4447 sk. Geçici 10. md) 31/12/2020 tarihine kadar, son 6 aylık dönemdeki ortalama sigortalı sayısına ek olarak işe alınan işe alınan, İşe alınmadan önceki son 6 aylık dönemde işsiz olan, 18 yaş ve üstü tüm kadınlar ve 18-29 yaş aralığındaki gençlerin istihdam edilmesi halinde, Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olması veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirmesi ile Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirmesi, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizlerden olup olmamasına göre değişen sürelerde, en fazla 48 aya kadar, prime esas kazanç üzerinden, sigorta primi işveren payının tamamı İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmaktadır. Örneğin; 2018 yılında Asgari Ücretle çalışan bir sigortalının 416,05 TL’lik %20,5 işveren payı devletçe karşılanır. Yararlanma süreleri erkeklere ve kadınlara, sahip olunan belgelere ve yaşa göre değişmektedir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Genç, Kadın ve Mesleki Belge Sahibi Olanların İstihdamı Halinde Uygulanan Teşviki (4447 sk. Geçici 10. md) Bu kapsama girenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde bu süreye ilave olarak altı ay eklenir. Yabancı uyruklu sigortalılar için de 24 ay süreyle bu teşvikten yararlanılması mümkündür. İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde, tespitin yapıldığı işyeri bu teşvikten bir ay süreyle, 3 yıl içinde tekrarı halinde 1 yıl süreyle yararlanamaz. 2886 Sayılı ve 4734 Sayılı Kanunlar kapsamında alım ve yapım işi alanlar bu teşvikten yararlanamazlar. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşsizlik Ödeneği alanların İstihdamı Halinde Teşvik (4447 sk. 50. md.) İşsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan kişilerin; işe alındıkları işyerine ait son altı aylık dönemde, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmaları kaydıyla, asgari ücret üzerinden hesaplanan; KVSK prim tutarının yarısı (%1’i), (tamamı %2) MYÖ sigortası prim tutarının tamamı (%20), GSS prim tutarının tamamı (%12,5), Olmak üzere toplam %33,5 oranına isabet eden tutar sigortalının kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Örneğin; 2018 yılında Asgari Ücretle çalışan bir sigortalının 700,17 TL’lik %34,5 işçi ve işveren payının %33,5’ine isabet eden 679,88 TL’lik (284,13 işçi, 395,75 işveren payı) kısmı devletçe karşılanır. İşçinin işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlaması durumunda bu teşvikten yararlanamaz. 5 puanlık teşvik ile birlikte uygulanmaz. 2886 Sayılı ve 4734 Sayılı Kanunlar kapsamında alım ve yapım işi alanlar bu teşvikten yararlanamazlar. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Engelli İstihdamının Teşviki (4857 sk. 30. md) 4857 sayılı İş Kanununun 30. md.’ne göre 50 ve üzeri sigortalı çalıştıran işyerleri sigortalı sayısının %3’ü kadar engelli çalıştırmakla yükümlüdürler. Engelli sigortalı istihdam eden tüm özel sektör işverenlerinin yararlandığı bu teşvik uygulaması ile istihdam edilen her bir engelli sigortalı için asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren payının tamamı Hazinece karşılanmaktadır. 5 puanlık indirim prime esas kazanç üzerinden, 15,5 puanlık indirim ise asgari ücret üzerinden hesaplanarak indirilir. Örneğin; 2018 yılında Asgari Ücretle çalışan bir engelli sigortalının 416,05 TL’lik işveren payının tamamı (%20,5) devletçe karşılanır. Diger teşviklerle birlikte uygulanmaz. Yer altı ve su altında çalışanlar, SGDP’ye tabi çalışanlar, yurt dışında çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler bu teşvikten yararlanamazlar. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinde Uygulanan Teşvik (5746 sk. 3. md.) Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, Kamu kurum ve kuruluşlarca fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından desteklenen Ar-Ge projelerinde, Uluslararası kuruluşlardan fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından desteklenen Ar-Ge projelerinde TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında ücreti gelir vergisinden istisna tutulan personel çalıştıran işletmelerde, Çalışan veya Ar-Ge ve destek personele ilişkin sigorta primi işveren hissesinin yarısı, Maliye Bakanlığı’nca karşılanmaktadır. Söz konusu teşvik uygulaması 31/12/2023 tarihine kadar uygulanacaktır. Teşvik tutarında 5 puanlık indirim öncelikle uygulanır, kalan prim oranının yarısı üzeerinden hesaplanır. Örneğin; 2018 yılında Asgari Ücretle çalışan bir sigortalının 416,04 TL’lik %20,5 işveren payının %12,75’ine isabet eden 258,76 TL’lik kısmı devletçe karşılanır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Kültür Yatırımlarını ve Girişimlerine Uygulanan Teşvik (5225 sk. 5. md.) “Kültür Yatırım Belgesi” almış olan işverenler söz konusu belgenin alındığı tarihten itibaren yatırım aşamasında 3 yılı aşmamak kaydıyla, işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin %50’si Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden ödenir. “Kültür Girişim Belgesi” almış olan işverenler söz konusu belgenin alındığı tarihten işletme aşamasında 7 yılı aşmamak kaydıyla işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların ise prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin %25’i, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden karşılanmaktadır. Teşvik tutarında 5 puanlık indirim öncelikle uygulanır, kalan prim oranının yarısı veya ¼’ü üzerinden hesaplanır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İlave İstihdam Teşviki Sigortalı yönünden aranılan şartlar: Sigortalıların; İşe alındıkları aydan önceki üç ayda 10 günden fazla 5510/4-a,b,c kapsamında sigortalılıklarının bulunmaması, İŞKUR’a kayıtlı işsiz olması, 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince istihdam edilmeleri gerekmektedir. İşyeri yönünden aranılan şartlar: Özel sektör işverenine ait olması, Sigortalının işe giriş tarihinden önceki takvim yılına ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar prim hizmet beyannamelerindeki ortalamaya ilave olarak çalıştırılması, gerekmektedir. Bilişim sektöründe destekten yararlanacak işyerlerini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırmayan işleri; 1/1/2018 tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aydan itibaren 12 veya 18 ay süreyle bu destekten yararlandırılır. Bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamaz. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İlave İstihdam Teşviki Destek tutarı: İmalat veya bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, ilave istihdam edilecek her bir sigortalının 5.412 TL’ye kadarki prime esas kazanç tutarı için ödeyecekleri tüm primler (761,06 ila 2.029,50 TL) ile 121,95 TL’lik damga ve gelir vergisi karşılanacaktır. (Toplamda 883,01 ila 2.151,45 TL) Diğer sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerinde ilave istihdam edilecek her bir sigortalı prime esas kazanç alt sınırı (Asgari Ücret) üzerinden hesaplanacak tüm primler (761,06 TL) ile 121,95 TL’lik damga ve gelir vergisi karşılanacaktır. (Toplamda 883,01 TL) Destek Süresi 2020/Aralık ayı aşılmamak kaydıyla, destek süresi 1/1/2018 ile 31/12/2020 tarihleri arasında istihdam edilen her bir sigortalı için 12 aydır. Ancak istihdam edilen sigortalının, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek, 18 yaşından büyük kadın veya Kuruma kayıtlı engelli olması durumunda destek 18 ay süreyle uygulanacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Bir Senden Bir Benden İstihdam Teşviki Sigortalı yönünden aranılan şartlar: Sigortalıların; 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük olmaları, 1/1/2018 ila 31/12/2018 tarihleri arasında işe alınmış olması, İşe alındıkları aydan önceki üç ayda 10 günden fazla 5510/4-a,b,c kapsamında sigortalılıklarının bulunmaması, İŞKUR’a kayıtlı işsiz olması, İşe giriş tarihi itibarıyla işverenin birinci derece kan veya kayın hısmı ya da eşi olmaması, gerekmektedir. İşyeri yönünden aranılan şartlar: İşyerinin; İmalat sektöründe faaliyet göstermesi ve bu sektörde ustalık belgesi sahibi olunan özel sektör işverenine ait olması, İşyerinin 2017 yılındaki sigortalı sayısı ortalamasının 1 ila 3 olması, Sigortalının işe alındığı işyerine ait 2017 yılında Kuruma bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması, gerekmektedir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Bir Senden Bir Benden İstihdam Teşviki Destek tutarı 2018 yılı için asgari ücretli çalışanın işverene aylık toplam maliyeti 2.486,14 TL’dir. İşyerlerince 2017 yılına ilişkin ortalama sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edecekleri belirtilen şartları taşıyan sigortalılar için ücret, prim ve vergi desteği sağlanacaktır. Prim Desteği; prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sigortalı ve işveren hisselerinin tamamı tutarında (761,06 TL) destek sağlanacaktır. Ücret Desteği; 53,44 TL’nin sigortalının prim günü sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarda (1.603,20 TL) destek sağlanacaktır. Vergi Desteği; Maliye Bakanlığınca destek kapsamındaki sigortalıların asgari ücret üzerinden hesaplanacak gelir ve damga vergileri karşılanacaktır. Destek Süresi Bu teşvik kapsamında sağlanacak destekler 2018 yılı Aralık ayı/dönemi aşılmamak üzere, sigortalının işe alındığı ayı takip eden ilk aydan başlamak üzere her ikinci ay için yararlanılır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Bir Senden Bir Benden İstihdam Teşviki Ek Kurallar İşyerleri, 2017 yılındaki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak istihdam edecekleri en fazla iki sigortalı için bu teşvikten yararlanabilir. İşe giriş tarihi itibarıyla sigortalının, işverenin birinci derece kan veya kayın hısmı (anne, baba, kaynana, kayınbaba ve çocuk) ya da eşi olmaması gerekmektedir. Destekten yararlanmakta olan işverenler; destekten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz. Bu teşvikten yararlanılmayan ayda destek kapsamına giren sigortalıdan dolayı, 5 puanlık prim indirimi ile 6 puanlık prim indirimi dışındaki diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanılamaz. 2018 yılında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ile daha önce kanun kapsamına alındığı halde 2017 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri, bu destekten yararlanamaz. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Asgari Ücret Desteği Asgari Ücret Desteği işverenlerimize 2018 yılının ilk 9 ayında sağlanacaktır. İşverenler Yönünden Aranan Şartlar; Özel sektör işyeri işverenleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen kamu idareleri dışında kalan diğer kamu işyeri işverenleri, Sigortalılar Yönünden Aranan Şartlar; 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları (MYÖ) hükümleri uygulanan sigortalılar, Destek Tutarı 2018 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için prime esas günlük kazancı Bakanlar Kurulunca belirlenecek tutar ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı aşılmamak kaydıyla 2018 yılında cari ayda bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayısının, (2017 yılı için günlük 110 TL ve altı) 2018 yılında tescil edilen işyerleri için ise tüm sigortalıların prim ödeme gün sayısının, Bakanlar Kurulunca tespit edilen günlük tutar ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği verilecektir. (Günlük 3,33 TL) Finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanacaktır. Kayıt dışı çalışma ile sahte sigortalı bildiriminin tespiti halinde verilen destek geri alınacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sigorta Prim Teşvikleri SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sigorta Prim Teşviklerinin Yasaklanması İşyerinde yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği (kayıt dışı) veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı (sahte sigortalılık) tespit edilen işyeri işverenlerinin bazı sigorta primi teşvik destek ve indirimlerden bir yıl süreyle yararlanması mümkün bulunmamaktaydı. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Ek 14 üncü maddesinde, yapılan kontrol ve denetimler sonucunda çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği (kayıt dışı) veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı (sahte sigortalılık) tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden ve yasaklama kapsamına giren her bir tespit için ise birer yıl süreyle 5510 sayılı Kanun, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 10 ve 15 inci maddelerinde yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Bu düzenleme ile beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan sayıda, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği kişileri fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri için yasaklama yapılmayacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sigorta Prim Teşvikleri Sigorta Prim Teşvikleri hakkında İşverenlere ve Sigortalılara ayrıntılı bilgi sağlamak üzere Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen http://www.istihdamatesvik.com/ adresinden detaylı bilgiye ulaşılabilir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Tanım Çalışmaların SGK’ya hiç bildirilmemesi Alınan ücretin eksik bildirilmesi Gün sayılarının eksik bildirilmesi SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Eksik Bildirilenler (4/a) 1- Ücret olarak eksik bildirilenler (Haziran 2012) Üst sınırdan bildirilenler %2.8 Alt sınırdan bildirilenler %46 Kamu sektöründe çalışanların Kuruma bildirilen ortalama günlük kazancı 78 TL. iken, özel sektörde ise 42 TL. dir. 2- Gün Sayısı Olarak Eksik Bildirilenler Türkiye’de çalışan sigortalıların aylık ortalama Kuruma bildirildiği çalışma gün sayısı 26’dır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Türkiye’nin Kayıt Dışı İstihdam Haritası 20-40 arasında 50-60 arasında 70 ve üzeri 40-50 arasında 60-70 arasında SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdam oranları SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Faaliyet alanlarına göre kayıt dışı oranları SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdam oranlarının aylara göre değişimi SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Bölgelere göre kayıt dışı istihdam oranları SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İdari Para Cezaları SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdam ve sonuçları Kayıt dışı istihdam, çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumuna hiç bildirilmemesi ya da çalışma gün veya ücretlerinin eksik bildirilmesidir. Yani sigortasız işçi çalıştırma durumunda olduğu gibi, çalışma sürelerinin veya ödenen ücretlerin eksik bildirilmesi de kayıt dışı istihdam olarak değerlendirilmektedir. Kayıt dışı istihdamın toplumun sosyal ve ekonomik değerleri üzerinde birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Bunlar; Çalışanlar üzerindeki etkisi, İşverenler üzerindeki etkisi, Kamu yönetimi üzerindeki etkisi SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın çalışanlar üzerindeki etkileri Kayıt dışı çalışan işçinin emekli olma hakkı yoktur. Çalışamaz yaşa geldiğinde başkalarının yardımına muhtaç olur. Herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma gelindiğinde malullük aylığından yararlanamaz. Hayatlarını kaybetmeleri durumunda geride kalan eş ve çocuklar ölüm aylığı hakkından yararlanamazlar. Genel sağlık sigortası primlerini kendileri ödemek zorunda kalabilirler. Hastalık veya analık durumunda kendisi ve ailesi için istenmeyen durumlarla karşılaşma riski yüksektir. İş kazası ve meslek hastalığına karşı alınması gereken önlemlerden yoksun olarak çalışmak zorunda kalırlar. İş kazası ve meslek hastalığına halinde ise sağlanan haklardan yararlanamama riski çok yüksektir. Ücret ve diğer sosyal haklar konusunda Kanunların sağladığı korumadan yoksun olarak daha kötü şartlarda çalışılırlar. İhbar ve kıdem tazminatından yoksun kalırlar. Yıllık izin, haftalık izin, doğum izni gibi haklardan faydalanılamazlar. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın çalışanlar üzerindeki etkileri İşsiz kalması durumunda işsizlik sigortasından ve Esnaf Ahilik Sandığı Ödeneğinden faydalanamazlar. ESNAF AHİLİK SANDIĞI 4/b kapsamında sigortalı olarak çalışanlar Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olmak zorundadır. İşverenlerin prime esas kazançlarının %2’si sigortalı, %1’i ise Devlet payı olmak üzere Esnaf ve Ahilik Sandığı primi ödenir. Sigortalılığı sona eren 4/b sigortalısının Esnaf Ahilik Sandığından yararlanabilmesi için son 120 gün sürekli çalışmış olması ve son 3 yılda en az 600 gün sigortalı olması gerekmektedir. Esnaf Ahilik Ödeneği sigortalının prime esas kazancının %40’ıdır. Örneğin asgari ücretten bildirilen bir sigortalının Esnaf Ahilik Ödeneği günlük 27,06 TL, aylık 811,80 TL’dir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın işverenler üzerindeki etkileri Yapılacak denetimler ve tespitler sonucu yüksek tutarlarda idari para cezasıyla karşılaşma veya işyerinin kapanması riski mevcuttur. Örneğin; Sadece 1 sigortalıyı 1 ay sigortasız çalıştırdığı tespit edilen işverene İşe Giriş Bildirgesi ve Aylık Prim ve Hizmet Belgesini süresi içerisinde vermemesi nedeniyle 2018 yılı için, 8.118,00 TL İdari Para Cezası, 761,06 TL prim olmak üzere toplam 8.864,06 TL ceza uygulanmaktadır. Yapılan tespitte işçinin sigortasız çalıştırıldığı süre 6 ay ise 32.979 TL, 1 yıl ise 61.899 TL para cezası uygulanmaktadır. (2018 yılı için) Ayrıca bu işyerleri için ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle herhangi bir teşvikten de yararlanamamaktadır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın işverenler üzerindeki etkileri Vergi avantajı sağlayan indirim ve gider yazma gibi avantajlardan yararlanma hakkı yoktur. Örneğin; 5 puanlık teşvikten yararlanılan Asgari Ücret ile çalışan bir işçinin işverene maliyeti: 2.384,66 TL Vergiye tabi kazançtan düşülebilecek tutar: 2.384,66 TL Kurumlar vergisine tabi bir işyeri için sağlanan vergi avantajı (%20 vergi oranı): 477 TL Vergi avantajı sonrası bir işçinin işverene maliyeti: 1.907,73 TL SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın işverenler üzerindeki etkileri İşyerinde yaşanacak iş kazası ve meslek hastalıkları karşısında devlete ve işçilere karşı mesuliyet doğar. Ciddi anlamda idari ve adli yaptırımlarla karşılaşılabilir. Haksız rekabete neden olur ve piyasa dengesinin bozulmasına zemin hazırlar. Devlet ve özel sektör tarafından sağlanan mali teşvikler ile hibe ve kredi avantajlarından faydalanılamaz. İşyerinde verimliliği ve motivasyonu azalır. Ölçek ekonomilerden yararlanılamadığından büyüyemezler, marka oluşturma ve pazarda yer edinme şansları azalır. Kurumsallaşma azalır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt dışı istihdamın kamu yönetimi üzerindeki etkileri Vergi ve prim kaybına ve sosyal güvenlik sisteminde çalışan/emekli dengesinin bozulmasına neden olur. Optimal denge her 4 çalışana 1 emekli sayısının olmasıdır. Ancak ülkemizde bu oran 2 çalışana 1 emekli şeklindedir. Primsiz ödemelerin artmasına neden olur. Engelli aylığı, muhtaç aylığı gibi 2022 sayılı kanunda yer alan ödemeler örnek gösterilebilir. Gelir dağılımının bozulmasına ve kaynak dağılımında etkinliğin bozulmasına neden olur. Ekonomide kurumsallaşma eğiliminin azalmasına zemin hazırlar. Ekonomik verilerin güvenilirliğine zarar verir ve ekonomik kararların öngörülen etkileri yaratmasına engel olur SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

5510 sayılı kanunun kişiye sağladığı faydalar nelerdir? Sigortalı çalışan kişi ve aile bireyleri sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler. Sigortalı çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışamadığı sürelerde maaşının işveren tarafından ödenmeyen kısmını karşılamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Emzirme Ödeneği gibi haklardan yararlanır. Sigortalı çalışanlara iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelmesi halinde sürekli iş göremezlik geliri bağlanır. Sigortalı herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığı bağlanır. Sigortalı, belli bir yaşa geldiğinde yine prim şartlarını sağlıyorsa kendisine emekli aylığı bağlanır. Sigortalı öldüğünde eş ve çocukları ile anne ve babasına aylık bağlanır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşverenin yükümlülükleri İşverenin İşyerine İlişkin Yükümlülükleri İşverenin işyerine ilişkin iki önemli yükümlülüğü vardır: İŞYERİNİN BİLDİRİLMESİ BELGELERİN İBRAZI SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşverenin yükümlülükleri İşverenin İşyerine İlişkin Yükümlülükleri İŞYERİNİN BİLDİRİLMESİ İşverenler açtıkları işyerlerini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihe kadar işyeri bildirgesi ile SGK’ ya bildirmekle yükümlüdürler. İşverenler işyeri bildirgesini SGK’ya: e-sigorta yoluyla veya kağıt ortamında veya posta yolu ile gönderebilirler. İşyerinin nakli, devredilmesi, başka bir işyeri ile birleşmesi, adi şirketlerde yeni ortak alınması gibi durumlarda işverenin 10 gün içinde işyeri bildirgesini düzenlemesi gerekir. İşverenin ölümü söz konusuysa ölüm tarihinden itibaren 3 ay içinde mirasçıların işyeri bildirgesi düzemesi gerekir. İşyeri başka bir ile nakledilirse 10 gün içinde işyeri bildirgesi verilir. Ancak il içi nakilde işyeri bildirgesi verilmez, bu durumda işverence eski ve yeni SGK birimine yazı ile bildirmesi yeterli olur. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşverenin yükümlülükleri İşverenin İşyerine İlişkin Yükümlülükleri İşyeri Bildirgesini Kurumca belirlenen şekle ve usȗle uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere; 1) Kamu idareleri ile bilânço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin üç katı tutarında, (6.088,50 TL) 2) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin iki katı tutarında, (4.059,00 TL) 3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir aylık asgari ücret tutarında, (2.029,50 TL) İdari para cezası uygulanır. İşyeri Bildirgesi işveren tarafından yasal süresi geçtikten sonra 30 gün içerisinde kendiliğinden verilirse ve tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ödenirse bu cezaların ¼’ü ödenir SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşverenin yükümlülükleri İşverenin İşyerine İlişkin Yükümlülükleri BELGELERİN İBRAZI İşverenlerin işyerine ilişkin ikinci yükümlüğü istenilen belgelerin ibraz edilmesidir. İşverenler denetime yetkili memurlarca istenilmesi halinde işyeri defter, kayıt ve belgeleri tebligatın alındığı tarihi takip eden 15 gün içinde ibraz etmekle yükümlüdürler. Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen mücbir sebep olmaksızın süresi içerisinde Belgeleri tam olarak ibraz etmeyenlere; 1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında, (24.354,00 TL) 2) Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin altı katı tutarında, (12.177,00 TL) 3) Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tutarında, (6.088,50 TL) İdari para cezası uygulanır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İşverenin yükümlülükleri İşverenin İşyerine İlişkin Yükümlülükleri İşverenin işçi çalıştırmaya başladığında, işyerine ilişkin yükümlülükleri yanında ayrıca çalışanlara yönelik yapması gereken kanuni yükümlülükleri de vardır. Bunlar; İşe girişin bildirilmesi, İşten ayrılışın bildirilmesi, Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin gönderilmesi, Primlerin ödenmesi, İş kazasının, meslek hastalığının ve istirahat dönemlerinde işçinin çalışıp çalışmadığının bildirilmesidir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İŞE GİRİŞİN BİLDİRİLMESİ İşverenler çalıştırdığı sigortalıları çalışmaya başlamadan önce sigortalı “İşe Giriş Bildirgesi” ile SGK’ ya bildirmekle yükümlüdürler. İşverenler, Sigortalı İşe Giriş Bildirgelerini kendilerine verilen şifre ile SGK’ya e-sigorta kanalıyla kolayca gönderebilirler. İşe Giriş Bildirgelerini elektronik ortamda göndermek zorunludur. Bu nedenle elden veya posta yoluyla gönderilen işe giriş bildirgeleri süresinde verilmiş olsa dahi, işverenlere idari para cezası uygulanır. İşverenler İşe Giriş Bildirgesini süresi içerisinde ve usulüne uygun bildirmediği takdirde ; Her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır. (2.029,50 TL) (30 gün içerisinde kendiliğinden verilirse ve 15 gün içinde öderse bu cezanın ¼’ü ödenir.) Denetim, mahkeme, diğer kurumlar vb. tespiti halinde her bir sigortalı için asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. (4.059,00 TL) Bir yıl içinde tekrar bildirge verilmediğinin anlaşılması halinde, bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında bu defa her bir sigortalı için asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. (10.147,50 TL) (Not: Denetim ile 1 yıla kadar, kayıt belge ile her zaman hizmet verilebilir) SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İŞTEN AYRILIŞIN BİLDİRİLMESİ İşverenler çalıştırdığı sigortalıların işten ayrılması halinde en geç 10 gün içinde “Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi” ile SGK’ ya bildirmekle yükümlüdür. İşverenler, kendilerine verilen şifre ile sigortalıların İşten Ayrılış Bildirgelerini elektronik ortamda e-Sigorta kanalıyla kolayca gönderebilirler. Elden veya posta yoluyla verilen işten ayrılış bildirgeleri için süresinde verilse dahi, idari para cezası uygulanır. İşverenler İşten Ayrılış Bildirgesini süresi içerisinde ve usulüne uygun bildirmediği takdirde asgari ücretin 1/10’u tutarında idari para cezası uygulanır. (202,95 TL) SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN VERİLMESİ İşverenler çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazançlarını ve çalıştıkları gün sayılarını “Aylık Prim Ve Hizmet Belgesi” ile her ay SGK’ ya bildirmekle yükümlüdürler. İşverenler kendilerine verilen şifre ile sigortalının “Aylık Prim ve Hizmet Belgesini” elektronik ortamda gönderirler. İşverenler Aylık Prim ve Hizmet Belgesini özel işyerlerinde sigortalının çalıştığı ayı izleyen ayın 23'üne kadar, kamu işyerlerinde ise ayın 7’sine kadar gönderir. Aylık Prim Hizmet Belgesi ile çalıştırılan sigortalıların çalışma gün sayıları, prime esas kazancı ve sigortalıların kimlik bilgileri ile beraber; çalıştığı mesleğin karşılığına denk gelen meslek kodları da girilmelidir. Belgenin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesi, son günü izleyen ilk iş günü içinde SGK’ya, e-Sigorta kanalıyla gönderilebilecektir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İşverenler Aylık Prim ve Hizmet Belgesini süresi içerisinde ve usulüne uygun bildirmediği takdirde ; Belgenin asıl olması halinde her bir sigortalı için asgari ücretin 1/5’i tutarında idari para cezası uygulanır. (405,90 TL) Belgenin ek olması halinde her bir sigortalı için asgari ücretin 1/8’i tutarında idari para cezası uygulanır. (253,68 TL) Eksik gün bildiriminin kurumca resen düzenlenmesi halinde asgari ücretin 1/2’si tutarında idari para cezası uygulanır. (1.014,75 TL) Denetim, mahkeme, diğer kurumlar vb. tespiti halinde belgenin asıl veya ek olmasına bakılmaksızın asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. (4.059,00 TL) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır. (202,95 TL) (01.01.2018 itibariyle) SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri PRİM ORANLARI ve PRİMLERİN ÖDENMESİ APHB’de belirtilen prime esas kazancın alt sınırı brüt asgari ücret, üst sınırı da asgari ücretin 7,5 katıdır. Primlerin hesaplanmasında kullanılan prim oranları ekrandaki tabloda yer almaktadır: Bir işçi için; işveren payı 22,5 işçi payı 15 olmak üzere, toplamda %37,5 oranında prim ödenir. Ücret Ödeme dönemi ayın 1’i ile 30’ u arası olan işverenler, çalıştırdıkları sigortalıların primlerini en geç takip eden ayın sonuna kadar ödemelidirler. Ücret Ödeme dönemi ayın 15’ i ile 14’ü arası olan işverenler ise, en geç takip eden dönemin 14’üne kadar primlerini SGK’ya ödenmelidirler. Ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, prim tutarları primler en geç son günü izleyen ilk iş günü içinde Kuruma ödenmelidir. Sigortalı Kolları İşçi İşveren Toplam Kıda Vadeli Sigorta Kolları (iş kaz., meslek hast., hastalık, analık için) - %2 Uzun Vade Sigorta Kolları (yaşlılık, malullük, ölüm) %9 %11 %20 Genel Sağlık Sigortası %5 %7,5 %12,5 İşsizlik Sigortası 1 2 3 15 22,5 37,5 SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İŞ KAZASININ BİLDİRİLMESİ Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, görevlendirme ile işyeri sınırları dışına çıktığında, işyerince tarafından sağlanan servisle yolculuk ederken veya sigortalıya ayrılan emzirme sürelerinde herhangi bir kaza geçirmesi durumunda bu iş kazası sayılır. İşverenler çalıştırdığı sigortalının iş kazası geçirmesi halinde kolluk kuvvetlerine derhal, SGK’ya ise kazadan sonraki 3 işgünü içinde bildirmekle yükümlüdür. İş kazalarının bildirimi www.sgk.gov.tr adresinden “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” bölümünden “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” ile elektronik ortamda yapılır. İş Kazasına uğrayan 4/b’li ise kendisi tarafından 1 ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmasına engel olmadığı günden sonraki 3 iş günü içerisinde Kuruma bildirilir. Kuruma bildirmemeleri halinde bildirim tarihine kadar geçen süre için geçici işgörmezlik ödeneği ödenmez. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İş kazasının yasal süresinde işveren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici iş görmezlik ödeneği işverenden tahsil edilir. Ancak sağlık yardımları tahsil edilmez. İş kazası ve meslek hastalığına işverenin, kastı, suç sayılabilir bir hareketi veya çalıştırdığı sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine yapılan veya ilerde yapılacak olan ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki peşin sermaye değeri işverene rücu edilir. İş kazası geçiren şahsın Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin kazanın meydana geldiği tarihten sonra, yasal süresi dışında Kuruma verilmesi halinde, söz konusu İş kazası için hem yapılan sağlık yardımı masrafları tutarını hem de sigortalıya bağlanan Geçici İş Göremezlik Ödeneği dahil tüm masraflar işverene rücu edilir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri MESLEK HASATLIĞININ BİLDİRLMESİ Sigortalının yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartlarından dolayı geçici veya sürekli rahatsızlanması söz konusuysa bu durum meslek hastalığı kapsamına girer. İşverenler, çalıştırdığı sigortalının meslek hastalığına yakalanması halinde, durumu öğrendiği gün dahil, 3 iş günü içinde SGK’ya bildirmekle yükümlüdür. Meslek hastalığının bildirimi www.sgk.gov.tr adresinden “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” bölümünden İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu ile elektronik ortamda yapılır. İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, SGK’dan sigortalıya veya hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ödettirilir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ İşverenin yükümlülükleri İşverenlerin Sigortalılara İlişkin Yükümlülükleri İSTİRAHAT DÖNEMLERİNDE SİGORTALININ ÇALIŞIP ÇALIŞMADIĞININ BİLDİRİLMESİ İşverenler, sigortalıya verilen istirahat süresinde sigortalının çalışıp çalışmadığını elektronik ortamda bildirmekle yükümlüdürler. Sigortalılar hastalandığında ve geçici olarak iş göremez duruma düştüğünde hekim tarafından kendisine istirahat raporu verilebilir. Bu durumda: Sigortalının istirahatli olduğu dönemde çalışıp çalışmadığını, Sigortalıya raporlu olunan aylarda yapılan prim, ikramiye ve bu nitelikteki ödemeleri, İstirahatin başladığı tarih itibarıyla prim ödeme hâlinin devam edip etmediği, hususları SGK’ya bildirilmelidir. Bu bildirimlerin belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde her bir sigortalı için aylık asgari ücretin 1/10’u tutarında (202,95 TL), hiç yapılmaması halinde ise her bir sigortalı için aylık asgari ücretin ½’si tutarında (1.014,75 TL) idari para cezası uygulanır. Tüm İPC’ler 15 gün içinde itiraz etmeden ödendiğinde ¼ oranında indirim uygulanır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Stratejimiz Sosyal güvenlik hizmetlerinin iyileştirilmesi, Teşvik uygulaması sonucu sigorta prim maliyetinin düşürülmesi, Bilgi (veri) paylaşımına dayalı çapraz denetim, Sosyal Güvenlik Kurumu Denetim Sisteminin Yeniden Yapılandırılması, Bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları, SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt Dışı İstihdamı Önlemeye Yönelik Çalışmalar Coğrafi ve sektörel analizler yapılarak kayıt dışı istihdamın yaygın olduğu düşünülen yerlerde ve sektörlerde denetimler yapılacaktır. Denetim stratejimizi, kayıt altında olan işletmeler değil, kayıt dışı kalmış işletmeler üzerine kurulacaktır. Avukat, mimar, mühendis, doktor ve meslek mensuplarımız başta olmak üzere “en az bir sekreter” çalıştığı düşünülen büro nitelikli işyerlerinde yaygın-yoğun denetimler yapılacaktır. Bu kapsamdan meslek mensuplarımızdan özverili katkılar bekliyoruz. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt Dışı İstihdamı Önlemeye Yönelik Çalışmalar Ücret yönünden kayıt dışılığı önlemek amacıyla meslek kodları üzerinde çalışarak, bazı meslek grupları (öğretmen, mühendis, doktor,…) için SPEK tutarı belirleyerek aylık prim hizmet belgesinde ücret kontrolünün sağlanması, Özellikle çeşitli meslek gruplarında ücretlerle ilgili mevzuat düzenlemeleri ve meslek kuruluşlarının belirlediği çalışanların ücret tarifesi dikkate alınmak suretiyle çalışma yapılması planlanmaktadır. Bu kapsamda “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”ne sigortalının “meslek kodu” hanesi konularak düşük bildirilen ücretlerin takibi ve denetimi yapılacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt Dışı İstihdamı Önlemeye Yönelik Çalışmalar BİLGİ & VERİ PAYLAŞIMI Ülkemizde kayıt dışı sadece Sosyal Güvenlik Kurumunca alınacak tedbirler ve bu Kurumun denetim elemanlarınca yapılacak incelemelerle değil, aynı zamanda Devletin tüm birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun olmasını gerekli kılmaktadır. Bu anlayış içerisinde kayıt dışı çalışanların günlük yaşamda tüm sosyal, ekonomik ve kültürel faaliyetlerini; bankalar, kamu idareleri ve diğer kurum ve kuruluşlarda gerçekleştirdikleri düşüncesinden yola çıkarak, bu kişilerin bu gibi yerlerde işlem yaparken, aynı zamanda sosyal güvenliklerinin de sağlanması amaçlanmaktadır. Bu çalışma sonucunda; tüm kişilerin “Devletin her adımda kişilerin sosyal güvenliği kontrol ettiği” düşüncesine varmaları ve kişilerin bu bilince ulaşmaları amaçlanmaktadır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Kayıt Dışı İstihdamı Önlemeye Yönelik Çalışmalar BİLGİ & VERİ PAYLAŞIMI 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 8 inci maddesinin yedinci fıkrasına istinaden; tüm bankalar ve kurumlardan işlem yapan kişilerin “T.C kimlik numaraları”, “Adı-Soyadı”, “Mesleki Bilgileri” ve “İşyeri Ünvanı ve Adresi” bilgileri alınarak, elektronik veya manuel olarak bulunulan yerdeki sosyal güvenlik il müdürlükleri/merkezlerine bildirilmesi ve gönderilen bu bilgilerden işyeri ve sigortalılık kontrolü yapılmaya başlanmıştır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Ulaştırma Bakanlığı İle Çapraz Denetim Ulaştırma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen yol denetimlerinde denetime tabi tutulan ticari araç bilgilerinin elektronik ortamda Kurumuzla çapraz denetime tabi tutulması, SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Ticari Araç Takibi Emniyet Genel Müdürlüğünce yapılan kontrol ve denetimlerde, adlarına trafik cezası kesilen ticari araç sahip ve şoför bilgilerinin veya ceza tutanaklarının Kurumumuza gönderilmesinin sağlanması, Özellikle şehir içi taksi, dolmuş gibi ticari araçlarda çalışanların oda, kurum ve kuruluş kayıtları bulunmadığında, bu sektörde çalışan kişilerin sürekli olarak trafikte seyretmeleri nedeniyle, trafik kuralarını ihlal etmeleri durumunda haklarında kesilen ceza tutanaklarının Kuruma elektronik veya manuel olarak intikal ettirilmesi suretiyle, kayıt dışı çalışanların kayıt altına alınması sağlanacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İhaleye Katılma Yasağı Kamu İhale Kanununda kayıt dışı istihdamla mücadele amacıyla; kayıt dışı işçi çalıştırdığı saptanan işverenin, tüzel kişi olması halinde tüzel kişiliğin yanı sıra ortakları ve onların ortak olduğu diğer şirketler de kamu ihalelerine belli bir süre giremeyeceklerine dair değişiklik yapılacaktır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ İşyerinde çalışmaya başlayan işçinin deneme süresince sigortalı olmasına gerek yoktur.  DOĞRU Çalışanın işe başladığı ilk günden itibaren sigortalı olması zorunludur. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Fiilen çalışmadığım halde primini ödediğim sürece akrabama, eşime, dostuma ait işyerinden sigortalı gösterilebilirim.  DOĞRU Ancak fiilen çalıştığım işyerinden sigortalı gösterilebilirim. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Sigortaya ödenecek primin tarafıma ödenmesini isteyip sigortalılık hakkımdan vazgeçebilirim.  DOĞRU Sigortalı olmak, çalışanın ve çalıştıranın isteğine bırakılmadığından ve işe alınmayla birlikte kendiliğinden kazanılan bir hak ve sorumluluk sayılmış olduğundan bu hakkımdan vazgeçemem. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Akrabalarıma ait bir işyerinde (anne, baba, hala vs…) sigortasız olarak çalışabilirim  DOĞRU Yalnızca işverenin ücretsiz çalışan eşinin sigortasız çalışabileceği hükmü getirildiğinden, bunun dışındaki akrabalık bağları sigortalı sayılmama engel değildir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Emekli olduktan sonra bir işyerinde sigortasız olarak çalışabilirim.  DOĞRU Emekli de olsam sigortalı olmam gerekir. Yeniden çalışmaya başladığımda maaşım kesilmeden Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak veya maaşım kesilerek tüm sigorta kollarına tabi olarak da çalışabilirim. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ İşyerinden aldığım ücret yüksek de olsa asgari ücret üzerinden sigortalılık bildirimimin yapılmış olması yeterlidir.  DOĞRU Sigortalılık bildirimimin aldığım ücret üzerinden yapılması emeklilikte alacağım emekli maaşını etkileyeceğinden aldığım ücret üzerinden sigortalı olmalıyım. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ İşyerinde tam gün çalışmıyorsam sigortalı olamam.  DOĞRU İşyerinde tam gün çalışmıyor olsam da toplam çalışma saatlerimin 7,5’a bölünmesi sonucunda bulunan gün sayısı üzerinden sigortam yapılmalıdır. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Sigortasız olarak çalışsam da işten çıkarıldığımda İşsizlik Sigortasından faydalanabilirim.  DOĞRU İşsizlik sigortasından faydalanabilmek için işten ayrıldığım tarihten önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışmam ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün kesintisiz sigortamın yapılmış olması halinde ancak işsizlik sigortasından faydalanabilirim. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ Nasıl olsa, sigortasız geçen sürelerimi borçlanabilirim, yapılandırabilirim.  DOĞRU Sigortasız geçen sürelerin borçlandırılmasına imkan veren bir yasal düzenleme olmadığından borçlanamam. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenliğe İlişkin Yanlış Bilinenler YANLIŞ İşe giriş bildirgesi verebilmek için çalışanın belgelerini temin etmem gerekir.  DOĞRU İşe Giriş Bildirgesi için sigortalının TC kimlik numarası yeterlidir. SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ SAYGILARIMIZLA... Yunus DEMİR Ayşe BİLGİÖZÜ Sosyal Güvenlik Denetmen Yard. Sosyal Güvenlik Denetmeni SAKARYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ