Chapter 4: Game Analysis: Centipede Hazırlayan: Gülcan TÜRKMEN
Klasik Arcade Oyunu - Dönem itibariyle ilk oyunlar olduğu için oyuncu tarafından kolay anlaşılır olmasına önem verilmiş, Jetonlu makinelerde ortalama oyun süresi 2,5 dak. olarak düşünülmüş, Klasik Arcade oyununu klasik müzik terimi gibi düşünebiliriz. 1970’lerin sonu 80’lerin başında ticari olarak arcade makineleri ile altın çağını yaşamıştır. Günümüz oyun tasarımcıları tarafından bilgisayar oyunlarının kısa tarihi için incelenmelidir.
Klasik Arcade Oyunu Özellikleri Single Screen Play Infinite Play Multiple Lives Scoring/High Scores Easy-to-Learn, Simple Gameplay No Story 1. Tüm oyun dünyası tek ekranda yer alır. Teknolojik imkanlar oyunun görsel tasarımını etkiler. Oyuncu oyun dünyasını gördüğü için rahat karar verir. Çoğu oyunda levellar ile oyun alanı çeşitlendirilmiştir. Örneğin Pac-Man, Mario Bros. 2. Sonu olmayan oyunlardır. Bu nedenle kazanan yoktur. Oyuncu bir jetonla ne kadar uzun süre oynadığına bakar. Tasarımcılar oyuncunun ölümü ile sonuçlanan oyun türünde mücadeleciliğin arttırılmasını hedeflerler. (Ama günümüzde tüketime dönük biten oyunlar yapılmaktadır.) 3. Oyuncunun can hakkı vardır. Pinball oyunundan hareketle (top sayısı) oyuncuya şans verilmiş olabilir. Yeterli sayıda şans oyuncunun oyunu daha iyi anlaması için fırsat olur. 4. Çoğu arcade oyununda skor öğesi vardır. Skor bazı oyunlarda hedeflere göre değişir. Centipede oyununda yok ettiğimiz canlıya göre puan farklılık gösterir. High-score tablosu kişisel bazda (isim yazılması) oyuncuya karşılaştırma imkanı verir. High-score tablosu övünme hakkı sağladığı için motive edici, Rekabeti arttırıcı bir unsurudur. 5. Öğrenilmesi kolay, uzmanlaşması zor oyunlardır. Oyuncular sonraki can haklarında oyunu çözmüş olup, daha iyi oynar hale gelebilir. Oyuncu tecrübesi ile öğrenilecek tuş kombinasyonlarını içeren özel hareketler yoktur. Çok az oyunda koruyucu, powerup gibi aldatıcı unsurlar vardır. Yine ticari kaygılar nedeniyle öğrenimi kolaydır. (Pizza yemeğe gittiğinizde, makinenin önünden geçerken oynanabilir olması için) 6. Klasik oyunlarda modern oyunların tersine hikayeden kaçınılmıştır. Oyuncunun kolay anlayabilmesi bilim kurgu teması, savaş, fantastik ve spor öğeleri kullanılmıştır. Pac-Man ve Q*Bert gibi oyunlar da kendi karakterini yaratmıştır. Tasarımcılar oyuncu hedefe yoğunlaştığı gerekçesiyle (ateş etme, yok etme gibi) hikayeye ihtiyaç duymamıştır.
Centipede Centipede 1981 yılında piyasaya sürülen shoot 'em up türü arcade oyunudur. Klasik oyun özelliklerinin tümünü taşır. Tutarsız, dengesiz ve gereksiz hiçbir unsur yoktur. Centipede’i İyi bir oyunun nasıl tasarlanacağını anlamak için analiz etmek gerekir.
INPUT Oyuna özgü kontrol mekanizması (Trackball) Kolay kontrol edilebilirlik Etkileşimi kuvvetli Oyun alanının daha etkin kullanımı Tek atış aktif , sürekli ateş etmeli Uzak mesafede etkili değil Yakınlaşma durumunda tehdit artıyor. Trackball şeklinde analog kontrol cihazı ile oyuncuya sunulmuştur. Oyuncular duruma göre yavaş yada hızlı hareket ettirebilirler. Oyun hızlı ateşlemeye imkan verir. Oyuncu ekranın altında tuzağa düşürülmekle birlikte, ateşleyici daha yükseğe hareket edebilir. Ekranda sadece bir ateş aktiftir. Bu nedenle oyuncu ateşleyici sürekli basılı tutmalıdır. Düşmanlar uzaktayken tehditleri azdır. Ama öldürülmeleri de zordur. Düşmanlar yaklaştıkça öldürmek kolaylaşmakta, ama oyuncunun da tehditi artmaktadır. Bu unsur oyunu dengeli kılmakta ve oyuncunun dikkatli davranmasını gerektirmektedir.
INTERCONNECTEDNESS Centipede: Yukarıdan aşağıya horizontal, 12 adet Spider: Aşağıda diagonal, Zigzag’lar Flea: Aşağı doğru, dikine Scorpion: Üstte, zehirli Centipede: Sürüngenler ekranın üst kısmından aşağıya oyuncunun kontrol alanına doğru horizontal hareket ediyor. Başlangıçta ekranda 12 tane centipede yer alıyor. Arkalarından örümceklerin yediği mantar bırakıyorlar. Spider: Örümcek ekranın altında diagonal, zigzag hareket ediyor. Oyun alanının içinde dışında geçiş yapıyor. Flea: Pire dikine aşağı doğru hareket ediyor. The scorpion Akrep ekranın üst yarısında zehir bırakarak; hareket eder. Öldürülemez, Centipede ve Flea hareketi tahmin edilebilir, spider düzensiz hareket ediyor. Hepsinin hareketi birbiriyle ilişki içinde tehdit yaratır.
INTERCONNECTEDNESS Mantarla ilişkiler: - Centipede: Ekranın altında hızını arttırır. Öldüğünde geriye mantar bırakır. Flea: Mantar bırakır. Ekranın alt yarısındaki mantar miktarına göre ortaya çıkar. Spider: En büyük tehdit, mantar yer. Scorpion: Mantarları zehirler. Oyundaki her bir böceğin mantarla ilişkisi farklıdır. Centipede: Mantarlar ekranın altında sürüngenin hareketini hızlandırır. Sürüngenler Öldüğünde mantar bırakır. Mantarlar çoğaldıkça tehdit artar. Flea: Hareket ettikçe mantar üretir. Pireler ekranın alt yarısında belli bir miktar mantar olduğunda ortaya çıkar. Spider, Oyundaki en büyük tehdittir. Mantarları yiyerek yok eder. Örümceği öldürüp öldürmeme kararı oyuncu için stratejik bir unsurdur. Scorpion: Altından geçtiği mantarların üzerine zehir bırakır. Sürüngenler bu zehirli mantarlara çarptığında ekranın altına doğru hareket eder.
ESCALATING TENSION Oyunda tansiyon değişkendir. Son centipede ölünce rahatlama, Fleanın iki ateşte ölmesi, Centipedin vurularak bölünmesi, Centipede’in aşağı inmesi, Mantarların yoğunlaşması, Diğer yaratıkların artması, Oyun döngüsü, Oyunda tansiyonun zirve yaptığı durumlar vardır. En son centipede yok olana kadar heyecan doruktadır. Sonraki dalgaya kadar bir rahatlama süresi vardır. Pirenin iki ateşle ölmesi de ayrı bir heyecan yaratır. İlk ateşle hareket hızı artan pireye hemen ikinci kez ateş edilmelidir. 12 parçalı Centipedin ateşle bölünmesi ve sonrasında 5 iki ayrı centipede gibi zıt taraflı hareket etmesi de oyuncunun takip edeceği tehdit sayısını arttırarak, heyecanı arttırır. Oyuncu tecrübesiyle başından yada kuyruğundan vurarak centipede’i yok edebileceğini farkeder. Centipede’in ekranın altına iyice yaklaşması ile başındaki generator aktif hale gelir, yeni başlar çoğalır ve bu başlar centipedein tüm parçaları yok olana çoğalmaya devam eder. Son parça yok olduğunda oyuncu nefes alabilir. Mantarların oyun alanına yerleşmesi, yoğunlaşması isabetli atışları etkiliyor. Pirelerin gelişi mantar sayısına bağlı olduğu için ekranda alt yarıda yeterli sayı da mantar bırakmak da ekranın üst tarafını temiz tutmak için gereklidir. Skor arttıkça diğer yaratıklar daha da zorlaşıyor. Örn.; örümceğin hızı skor 5000 olduğunda ikiye katlıyor. Skor hiç düşmediği için tansiyon da sürekli artıyor. Oyun döngüsünün varlığı bir sonraki aşamada oyuncunun ne ile karşılaşacağını bilmesi açısından rahatlatıcı bir unsurdur. Oyunun başlangıcında 12 tane centipede parçası (Tamamı veya başı gibi) bulunur. Oyuncunun ölümü yeni centipede dalgası gelene kadar nefes alma imkanı verir. Yeni oyunda mantarlar resetlenir. Zararsız hale gelir.
ONE PERSON, ONE GAME Zamanımıza göre daha kısıtlı teknoloji Oyun dengesi ve gameplay mükemmel Bir kişi-bir oyun