Avrupa’nın İlk 5 Futbol Liginde Agresif Oyun Eğilimi ve Hakemlik MAKALE ÖZET VE ÇEVİRİSİ
MAKALE BİLGİLERİ Orijinal Adı: Trends in Aggressive Play and Refereeing Among The Top Five European Soccer Leagues Yazarları: Ryan M. Sapp, Espen E. Spangenburg ve James M. Hagberg Yayın Yeri ve Tarihi: Journal of Sports Sciences, 29 Ağustos 2017
Günümüzde futbolun daha az agresif bir şekilde oynandığı ifade edilmektedir. Bu çalışma İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya ve Almanya en üst liglerinde agresif oyunun göstergeleri olan kart ve faul sayılarındaki son on yıllık değişimi incelemeyi amaçlamaktadır. 2007/08 sezonundan beri maç başına düşen faul ve sarı kart sayıları düşmüş, faul başına düşen müdahale oranı değişmemiş veya yükselmiştir. Maç başına düşen toplam faul ve kart sayısı İngiltere Premier Lig(EPL)’te diğer liglere göre düşük ancak faul başına düşen ayakla müdahale sayısı yüksektir.
Hakemlerin ev sahibine daha fazla faul çalma ve misafir takıma daha fazla kart gösterme eğiliminde oldukları görülmüştür. Son olarak kart ve faul başına düşen ayakla müdahale sayısının her ligde takımların bulundukları sıralama ile doğrudan ilişkili olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak çalışmanın verileri Avrupa Futbolunun daha az agresif olduğunu ve İngiltere Premier Liginin en agresif lig olduğunu ortaya koymuştur.
Futbol, profesyonel seviyede oynandığında hava mücadelelerine, kayarak ve ayakta müdahalelere, tutmalara bağlı olarak yaralanma(sakatlanma) riski içerir. Profesyonel liglerde temaslı yaralanmalar sakatlıkların %40 ila %75 ini oluşturmaktadır. Teknik ve taktik ilerleme ile oyunun hızı artmıştır. Örneğin İngiltere Premier Lig’te 2006/07 sezonundan 2012/13 sezonunda yüksek şiddetli koşu ve sprintler %30-35, pas sayısı %40 oranında artmıştır. Oyunculardan artan mental ve fiziksel istekler, yaralanma riskini artırması bakımından endişe yaratmaktadır. Avrupa futboluyla ilişkili olarak her gün artan gelir dikkate alındığında, en çok ilgi çeken liglerde yaralanma riskini azaltmak adına yönetici kurullar ve hakemlerden aşırı agresif oyunu azaltmalarını beklenmektedir.
Hakemin bir kısım faulleri oyunun hızı, dış baskı ve insan hatası gibi nedenlere değerlendirememesine rağmen faul olarak değerlendirilen müdahalelerin %21-69 oranında bir kısmının müdahale kaynaklı sakatlanmalara neden olduğu görülmüştür. Futbol oyun kuralları her ne kadar standardizasyon sağlamak için konulsa da hakem kararı subjektif olabilmektedir. Hakemin oyun kuralları yorumu milliyetine, kültürel özelliklerine göre değişim göstermektedir. Bu yüzden oyuncuların maç içindeki agresifliği hakem ile, liglerin ortalama agresifliği ise yöneten kurular ile ilişkilidir. (Örneğin İngiltere’de Football Association-FA )
Özet olarak bu çalışmanın amacı Avrupa’nın en üst 5 ligi olan İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya ve Almanya’da son on yıllık sürede faul ve kart sayıları yolu ile agresif oyun eğilimi ile hakemlik arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.
Veriler 5 ligden (İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya) hazırlanmıştır. Fauller ve kartlarla ilgili veriler, ayakla müdahale, sezon ortalaması her takım için Whoscored.com, Football- Data.co.uk izniyle Optasport’un verileri kullanılarak oluşturulmuştur. Ligler karşılaştırılırken son 9 sezonun faul, son 11 sezonun kart verileri kullanılmıştır. Faul sayısı, sarı kart, kırmızı kart ev sahibi ve misafir takım için sezonda oynadığı tüm maçlarda değerlendirilmiştir. Faul verileri 16,431 maçtan, kart verileri ise 20,085 maçtan elde edildi.
Faul/Maç Müdahale/Maç Müdahale/Faul
Diğer 4 lige göre İngiltere’deki faul sayısı belirgin şekilde azdır. 9 sezonda liglerde faul sayısı azalmış ancak İngiltere’de daha küçük bir düşüş göstermiştir. Ayakla müdahalede tüm sezonlarda en fazla Bundesliga’da olmuştur. Tüm ligler kıyaslandığında EPL diğer liglere göre ayakla müdahale başına oluşan faul oranında daha yüksektir. Ayakla müdahalede yapılan faul sayısı EPL de zamanla artmıştır. (2,75:1 müdahale/faul)
Sarı Kart/Maç Faul/Sarı Kart Kırmızı Kart/Maç
Sarı kartın en çok oldu lig La Liga sonra Serie A, EPL nin diğer liglere göre en az olduğu iki sezon var. Kırmızı kartlarda veriler tutarsız olmasına rağmen benzerlik göstermektedir. Mevcut verilere göre sarı kart başına düşen faul sayısının diğer verilerde olduğu gibi istatiksel olarak analizi mümkün değildir. Bazı maçlarda sarı kart olmamıştır. 9 sezon boyunca faul/sarı kart oranında düşüş oldu. 2005- 2016 arasında Bundesliga %23, Serie A %25, La Liga %27, Ligue 1 %33, EPL’de %9 azalmıştır.
La Liga’da her sezon ev sahibi takımlar tarafından daha fazla faul yapılmıştır. (2014-15 sezonu hariç) 11 sezon boyunca misafir takımlara daha fazla sayıda sarı kart gösterilmiştir. Kırmızı kartlarda farklılık az olmakla beraber misafir takımlara daha fazla verilmiştir.
Araştırma, 2007/2008 sezonundan bu yana Avrupa’nın en üst seviye 5 liginde maç başına faul sayısının azaldığını göstermektedir.
Azalan faul sayısı, Hakemlerin daha hoşgörülü davrandığını, Ya da oyuncuların faul sayılabilecek daha az sayıda tehlikeli/haksız mücadeleye giriştiğini göstermektedir. Araştırmacılar, oyuncuların dikkatsiz hareketlerini azalttıklarını, bununla beraber top çalma verimliliklerinin arttığını düşünmektedir.
Premier Lig‘de maç başına düşen faul sayısının en düşük ve faulsüz/başarılı top çalma oranının en yüksek olduğu görülmektedir. Maç başı faul sayısında azalma gözlenirken, faulsüz top çalma sayısının istikrarlı bir şekilde arttığı gösterilmektedir. Bu sonuçlar Premier Lig’de görev alan hakemlerin, diğer 4 Lige göre, daha az sayıda top çalmayı faul olarak nitelendirdiklerini de göstermektedir.
Maç başına düşen sarı kart ve faul başına düşen sarı kart sayısının İspanya Liginde en yüksek olduğu gösterilmektedir. Maç başına düşen kırmızı kart sayısı da La Liga ’da en yüksek bulunmuştur. Bu sonuçla; İspanya ligindeki oyuncuların diğer liglere göre daha tehlikeli/dikkatsiz fauller yaptıkları ve/veya İspanyol hakemlerin diğer liglerin hakemlerine göre daha çok faulü kartla cezalandırdıkları düşünülmektedir.
Serie A, maç başına düşen kart sayısında ikinci sırada gelmektedir. Tüm liglerde, sarı kart başına düşen faul sayısında azalma görülmektedir. Bu durum hakemlerin son dokuz sezon boyunca artan bir şekilde, daha uyarıcı davrandıklarını göstermektedir.
2012 yılında yapılan bir araştırmada, son 3 Dünya Kupası’nda kazanan takımların, kaybeden takımlardan daha az sayıda faul yaptıkları tespit edilmiştir. Bu çalışmada da benzer şekilde, liglerdeki başarısız takımların daha agresif oynadıkları, en başarılı takımlarınsa başarılı/ faulsüz top çalmada daha üstün oldukları gözlemlenmiştir.
HAZIRLAYANLAR Özer ÖZDEN Harun TERİN Levent TAŞDELGEN Erdem SUBAK