GÜÇ MESAFESİ VE YÖNETİME ETKİSİ Doç. Dr. Mahmut HIZIROGLU
Güç Mesafesi Güç mesafesi boyutu toplumun bir kurum veya örgütte gücün eşitsiz dağıldığını kabullenmesine işaret etmektedir. Dar bir güç mesafesini savunanlar “herkesin eşit hakları olmalı” derken; geniş bir güç mesafesini savunanlar ise “güce sahip kişilerin ayrıcalıkları olmalı” demektedir. Örneğin, Filipinler, Venezüella, Hindistan gibi ülkelerde güç mesafesi çok yüksek iken; Danimarka, İsrail ve Avusturya gibi ülkelerde güç mesafesi düşüktür. Türkiye örneğinde ise güç mesafesinin özellikle gelir dağılımındaki adaletsiz durumu da göz önüne alındığında bir hayli yüksek olduğu söylenebilir.
Güçlü hiyerarşi Zayıf hiyerarşi Yatay, eşitlikçi Dikey, hiyerarşik
Vücut Dili-Güç İlişkisi Genelde başkalarının vücut dilinde hareketle onların verdiği mesajları anlamaya çalışırız. Ya kendi vücut diliniz? Şu andaki vücut pozisyonunuz ile duygu dünyanız arasında bir ilişki var mı? İçinde bulunduğumuz duygu dünyası mı vücut pozisyonumuzu belirler yoksa vücut pozisyonumuz mu duygularımızı belirliyor? Vücut pozisyonunuzu değiştirdiğinizde duygularınızda bir değişme olur mu?
Zihin dünyamız vücut pozisyonumuza yansır. Vücudumuz/vücut pozisyonumuz zihin/duygu dünyamızı değiştirir mi?
Güçlü insanlar Daha iddialı Daha özgüven sahibi Daha iyimser Daha fazla risk alan kişiler Güçlü insanlarda Duygusal olduğu kadar fizyolojik/hormonal farklılıklar da var Güçlü insanlar daha fazla testesteron (üstünlük hormonu) hormonu salgılar Zayıf insanlar daha fazla kortizol (stres hormonu) hormonu salgılar
Güçlü İnsan Pozları
Zayıf İnsan Pozları
Düşük Güç Mesafesine Karşılık Yüksek Güç Mesafesi Ülkeler Düşük statü farklılığı Yüksek statü farklılığı Güç pek çok insan arasında paylaşılır Güç birkaç insan arasında paylaşılır İnsanlar güçlü insanlara bağımlıdır İnsanlar karşılıklı bağımlılık halindedir İnformel sosyal ilişkiler yüksek Formel sosyal ilişkiler yüksek Düşük gelir farklılığı Yüksek gelir farklılığı Otoriterlik kişilikten gelir Otoriterlik sosyal normlardan kaynaklanır Yaşlı insanlara saygı minimum düzeyde Yaşlı insanlara saygı maksimum düzeyde Mağduriyetlere tazminat mekanizmaları var Mağduriyetlere tazminat mekanizması yok İnsanların özgüveni ve güven tutumu yüksektir. İnsanların özgüveni ve güven tutumu düşüktür Kişi başına düşen gelir yüksek Kişi başına düşen gelir düşük
Güç Mesafesi «Bir astın yöneticisine işi ile ilgili sorular sorması durumunda yöneticinin soruların cevabını bilmesi önemlidir» İsveç %8 Hollanda %12 Amerikalılar %18 İngiltere %18 Almanya %20 Fransızlar %53 İtalya %54 İspanya %56
Güç Mesafesinin Yönetim ve Organizasyona Etkisi Üstlere saygı minimum düzeyde Üstlere saygı maksimum düzeyde Amir/üst sorgulanabilir Amir/üst sorgulanamaz Yetki devri çok yüksek Yetki devri çok düşük Astlar bağımsız olmaya değer verir Astlar güven duyacak ortam arar Yöneticiler, astlarına danışıp karar alırlar Yöneticiler otokratiktir Sıkı denetim astlarda rahatsızlık uyandırır Sıkı denetim astlarda güven hissi uyandırır Örgüt yapısı merkezileşmiştir Örgüt yapısı ademi merkezidir Çalışanlar kendilerine danışılmasını ister Çalışanlar emir bekler