LAW 201 INTRODUCTION TO LAW fundamental concepts of LAW Res. Asst. [*]
MÜEYYİDE KAVRAMI Müeyyide, bir hukuk kuralının ihlaline tepki olarak gösterilen ve hukuk düzeni tarafından öngörülen cebirdir. Unsurları: Müeyyide hukuk kuralının ihlaline tepki olarak gösterilir. Müeyyidenin özünde cebir vardır. Cebir kişinin yaşamına, sağlığına, özgürlüğüne, malvarlığına verilen zarardır. Hukuk kuralının ihlaline tepki olarak gösterilen bu cebir, hukuk düzeni tarafından öngörülmüş bir cebirdir.
MÜEYYİDE ÇEŞİTLERİ Müeyyide Çeşitleri Özel Hukuk Müeyyideleri Geçersizlik Yokluk Butlan Tazminat Cebri icra Kamu Hukuku Müeyyideleri Ceza H. İdare H. İptal
ÖZEL HUKUK MÜEYYİDELERİ/PRIVATE LAW SANCTIONS 1. GEÇERSİZLİK (INVALIDITY) YOKLUK (Nonexistence): Bir hukuki işlemin kanunun öngördüğü kurucu unsurlarından en az birine uyulmaması halinde o işlemin oluşmamış sayılmasıdır. MK m. 141-142 BUTLAN/HÜKÜMSÜZLÜK (Nullity): Bir hukuki işlemin baştan itibaren hukuki sonuçlarını meydana getirmemesi veya sonradan da geçerli kılınamaması demektir. Mutlak Butlan- TBK m. 27 Nispi Butlan
ÖZEL HUKUK MÜEYYİDELERİ/PRIVATE LAW SANCTIONS 2. CEBRİ İCRA(Compulsory execution): bir borç ilişkisinde borcunu rızasıyla yerine getirmeyen borçlunun, devlet gücü aracılığıyla bu borcunu zorla yerine getirmesini sağlayan bir müeyyide çeşididir. Örneğin çocuğun velayeti babadan alınıp anaya verilmişse ve baba çocuğu anaya bırakmıyorsa yetkili makamlar tarafından çocuk babadan zorla alınıp anaya teslim edilebilir.
ÖZEL HUKUK MÜEYYİDELERİ/PRIVATE LAW SANCTIONS 3. TAZMİNAT (Compensation/damages/indemnity) Tazminat, bir kimsenin hukuka aykırılık teşkil eden kusurlu bir davranışı sonucunda başkasına verdiği zararın o kişiye ödettirilmesidir. TBK m. 49- 112
KAMU HUKUKU MÜEYYİDELERİ (SANCTIONS IN PUBLIC LAW) 1. CEZAİ MÜEYYİDELER (Penal Sanctions) -ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası/heavy life sentence -müebbet hapis cezası/life sentence -süreli hapis cezası/penalty of imprisonment -adli para cezası/judicial fine
KAMU HUKUKU MÜEYYİDELERİ (SANCTIONS IN PUBLIC LAW) 2. İDARİ MÜEYYİDELER( Administrative Sanctions) Özel Kişilere Karşı Müeyyideler: idare hukuku alanında özel kişilere karşı idari para cezası, mülkiyetin kamuya geçirilmesi, el koyma, yıkım, sürücü belgesinin geri alınması, işyerinin kapatılması, barodan kaydın silinmesi, meslek ve sanatın icrasından men gibi çok çeşitli idari müeyyideler vardır. İdareye Karşı Müeyyideler Yokluk İptal Tazminat