Elektrikle birlikte hayatımızda birçok şey değişti. Elektrik günümüzde o kadar büyük bir öneme sahiptir ki yokluğunu düşünemeyiz bile. Elektrikle birlikte insanoğlu elektriği kullanmanı birçok yolunu keşfetti. Elektrik sayesinde birçok alet İnsanlığın hizmetine sunuldu. YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK

ELEKTRİKLE TANIŞALIM E nerji; taşımacılıkta, endüstride, evlerde, kısaca her yerde kullanılmaktadır. Isı, ışık, ses birer enerji çeşididir. Elektrik bu enerjilerin en önemlilerinden biridir.

Elektrik, bakır gibi iletken bir telin manyetik bir alan içinde hareket ettirilmesi ile üretilir. Elektrik jeneratörü, bir mıknatıs içinde dönen sarılı iletken tellerin bulunduğu, ve bu tellerin mıknatıs içinde dönmesiyle elektrik akımı üreten bir makinedir. ELEKTRİK NASIL ÜRETİLİR?

Elektrik kolaylıkla üretilebilir, taşınabilir ve diğer enerji çeşitlerine dönüştürülebilir. Bu özellikleri nedeniyle de geniş bir kullanım alanına sahiptir.

ELEKTRİĞİN GÜNLÜK YAŞANTIMIZDAKİ YERİ VE ÖNEMİ Günlük yaşantımızda yokluğunu üşünemediğimiz elektrik, evlerimize ulaşıncaya kadar birçok aşamadan geçer. İletim hatlarıyla yerleşim alanlarına gelen bu elektrik çoğunlukla işyeri ve konutlarda kullanılır.

Her yerde kullandığımız elektriği gözümüzle göremeyiz ancak etkilerini hissedebiliriz. Elektriği bazı aletlerde ısıya, ışığa, sese ve harekete dönüşmesi onun varlığının kanıtıdır.

Evlerimizde, iş yerlerimizde, endüstride gereksinim duyduğumuz büyük miktardaki elektrik enerjisini elde etmek için, elektrik jeneratörlerini döndürecek büyük güç santrallerine ihtiyaç duyarız.

ELEKTRİK SANTRALLERİ VE ÇEŞİTLERİ Elektrik enerjisi üreten tesislere elektrik santrali denir. Santrallerde elektrik üreten makinelere elektrik jeneratörü denir. Jeneratörler, hareket enerjisini elektrik enerjisine çeviren makinelerdir.

Jeneratörlerde hareketi sağlamak için enerji gereklidir. Bu enerji ya bir buhar makinesiyle, ya benzin veya mazotla çalışan motorlarla yada suların hareketinden. sağlanır

Hareket enerjisinin sağlandığı kaynağa göre Santraller üç çeşittir ; 1.Termik santraller 2.Nükleer santral 3.Hidroelektrik santraller

HİDROELEKTRİK SANTRALLER Suyun hareket enerjisinin elektrik enerjisine çevrildiği santrallerdir. Akarsular üzerine kurulan barajlarda sun depo edilir. Yukarıdan düşürülen su, türbin ve ona bağlı olan jeneratörü döndürür.

(BARAJLAR ) HİDROELEKTRİK SANTRALLER

Ülkemizde tükettiğimiz elektriğin büyük bir kısmı hidroelektrik santrallerden elde edilir. 2.Temiz enerji kaynağıdırlar. 1. Hidroelektrik santraller çevre kirliliği yaratmaz. 3.Barajlarda biriken sudan, santralden sonra sulamada da yararlanılır.

TERMİK SANTRALLER Yakıt kullanılarak elektrik üretilen santrallerdir. Yakıt olarak kömür, petrol veya doğalgaz kullanılır. Yakıtın yakılması sonucu meydana gelen ısı, kazanlardaki suyu buharlaştırır. Basınçlı su buharı, türbinin kanatlarına çarparak türbini, türbinde jeneratörü döndürür.

TERMİK SANTRALLER

Termik santraller temiz enerji kaynağı değildirler.Kömür veya petrolün yanması sonucu çıkan dumanda zehirli gazlar ve parçacıklar bulunduğu için çevre kirliliği yaratır.

NÜKLEER SANTRALLER Nükleer santraller atom enerjisi ile çalışır. Nükleer santralin merkezi olan rektörde oluşan ısıdan yine kazanlardaki su buharlaştırılır. Basınçlı su buharı buhar türbininin kanatlarına çarparak onu döndürür.Dönme hareketi jeneratöre ileterek elektrik elde edilir.

NÜKLEER SANTRALLER

Nükleer santraller, termik santraller gibi çevreyi kirletmez.Yurdumuzda henüz nükleer santral yoktur.

ELEKTRİK ENERJİSİNİN NAKLİ VE DAĞITIMI Santrallerde üretilen elektrik enerjisi, nakil hatları ile şehirlere getirilir. Santrallerde üretilen elektrik önce yükseltici transformatör denilen düzeneklere verilir. Transformatörler, şehir akımının gerilimini değiştiren araçlardır. Yükseltici transformatörden yüksek gerilim hattına gönderilir.

Elektrik yüksek gerilim hatlarıyla şehirlere gelir. Şehre dağıtılmadan önce alçaltan transformatörlerden geçirilerek gerilimi düşürülür. Şehir içinde de yine alçaltan transformatör kullanılarak mahalle, cadde ve evlere dağıtılır.

ELEKTRİK ENERJİSİNİN EVLERDE KULLANIMI Evlerimizde ütü, radyo, süpürge, bulaşık makinesi, buzdolabı...vb. aletler elektrik ile çalışır.

Bu tür aletlerin bir kablosu ve bu kablonun ucuna bağlı bir fiş bulunur.Fişi duvardaki prize takarak elektriği alete veririz.

ELEKTRİĞİ KONTROL EDELİM Günlük yaşantımızda; televizyon bilgisayar, elektrikli süpürge vs... birçok yerde elektrik düğmesini kullanırız.

Elektriği kontrol ettiğimiz düğmelere, genel olarak anahtar denir. Elektrik anahtarları kullanıldıkları yere göre değişik tiplerde üretilir.

ELEKTRİK KAZALARINDAN KORUNMAK Elektrik kazalarından korunmak için şunlara dikkat etmeliyiz ;

a-Prizlerle oynanmamalıdır. b-Çıplak tellere dokunulmamalıyız. c-Elektrik araçlarını kullanırken dikkatli olmalıyız. d-Araç prize takılıyken araçla oynamamalıyız

Elektriğin zararlarını önlemek için sigortalar kullanılır. Sigorta elektrikle çalışan makinelerin ve İnsanların güvenliğini sağlar

Sigorta, bizim ve kullandığımız elektrikli eşyaların güvenliğini sağlayan önemli bir parçadır. İçinde ince bir tel vardır. Fazla elektrik geçince bu tel eriyerek elektriği keser.