İdari Davaların Açılması İYUK Madde 3/1- (Değişik: 10/6/1994-4001/2 md.) İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır. (D.8D, E. 2010/7637, K. 2010/7114, T. 21.12.2010): «2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 3. ve 4. maddeleri uyarınca davanın imzalı dilekçelerle açılacağı düzenlendiğinden, faks aracılığıyla gönderilen dava dilekçesiyle davanın açılamayacağı, bu nedenle 17.12.2009 tarihinde tebliğ edildiği belirtilen dava konusu işlem hakkında 22.02.2010 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçe ile açılan davanın süresinde açılmadığından esasının incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davayı süre aşımı nedeniyle reddeden Ankara 2. İdare Mahkemesinin dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına…»

Dava dilekçesinde yer alması gereken hususlar İYUK Madde 3/2-. Dilekçelerde; a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,(3) b) Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller, c) Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi, d) Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar, e) Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası, Gösterilir. (D.15D, E. 2017/708, K.2017/1869, T. 20.4.2017): «İptal davalarında iptali istenilen işlem ya da işlemlerin sayı, tarih, tebliğ tarihi belirtilmek ve menfaat bağı kurulmak suretiyle işlemin tamamının mı, yoksa belli kısımlarının mı iptalinin istenildiğinin hukuka aykırılık sebepleriyle birlikte açıkça gösterilmesi gerekmektedir.»

Dilekçelerin verileceği yerler İYUK Madde 4 - Dilekçeler ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrak, Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebilir. (D.11D, E. 2006/6070, K. 2006/4283, T. 18.9.2006): «İstanbul ilinde idare mahkemelerinin bulunması nedeniyle Kadıköy ilçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 4. maddesinde belirtilen idare ve vergi mahkemesi bulunmayan yer olarak değerlendirilemeyecek olması karşısında, 26.5.2006 tarihinde Kadıköy 2. Asliye Hukuk Mahkemesi kayıtlarına giren karar düzeltme dilekçesinin 15 günlük yasal süreden sonra 02.06.2006 tarihinde idare mahkemesi kayıtlarına girdiği anlaşıldığından karar düzeltme isteminin süre aşımı nedeniyle inceleme olanağı bulunmamaktadır.»

Dilekçe üzerine uygulanacak işlem İYUK Madde 6 -1. Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına veya 4 ncü maddede yazılı yerlere verilen dilekçelerin harç ve posta ücretleri alındıktan sonra deftere derhal kayıtları yapılarak kayıt tarih ve sayısı dilekçenin üzerine yazılır. Dava bu kaydın yapıldığı tarihte açılmış sayılır. 2. Davacılara, kayıt tarih ve sayısını gösteren imzalı ve mühürlü, pulsuz bir alındı kağıdı verilir. 3. 4 ncü maddede yazılı diğer yerlere verilen dilekçeler, en geç üç gün içinde Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlığına taahhütlü olarak gönderilir. Bu yerlerde harç pulları bulunmadığı takdirde bunlara karşılık alınan paraların miktarı ve alındı kağıdının tarih ve sayısı dilekçelere yazılır. 4. (Değişik: 10/6/1994 - 4001/4 md.) Herhangi bir sebeple harcı veya posta ücreti verilmeden veya eksik harç veya posta ücreti ile dava açılmış olması halinde, otuz gün içinde harcın ve posta ücretinin verilmesi ve tamamlanması hususu daire başkanı veya görevlendireceği tetkik hakimi, mahkeme başkanı veya hakim tarafından ilgiliye tebliğ olunur. Tebligata rağmen gereği yerine getirilmediği takdirde bildirim aynı şekilde bir daha tekrarlanır. Harç veya posta ücreti süresi içinde verilmez veya tamamlanmazsa davanın açılmamış sayılmasına karar verilir ve davacıya tebliğ olunur. 5. (Değişik: 10/6/1994 - 4001/4 md.) Dava açıldıktan sonra posta ücretinde tebliğ işlemlerinin yapılmasını engelleyecek şekilde azalma olması halinde, otuz gün içinde posta ücretinin tamamlanması daire başkanı veya görevlendireceği tetkik hakimi, mahkeme başkanı veya hakim tarafından ilgiliye tebliğ olunur. Tebligata rağmen gereği yerine getirilmediği takdirde bildirim aynı şekilde bir daha tekrarlanır. Posta ücreti süresi içinde tamamlanmazsa dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Bu kararın tebliği tarihinden başlayarak üç ay içinde, noksanı tamamlanmak suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir ve davacıya tebliğ olunur. 6. (Değişik: 10/6/1994 - 4001/4 md.) 4 ve 5 inci fıkralardaki tebligat re'sen genel bütçeden yapılır.

Birden fazla işleme karşı tek dilekçe ile dava açılması - I İYUK Madde 5– (Değişik: 10/6/1994-4001/3 md.) 1. Her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılır. Ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık yada sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir. (D.6D, E. 2015/9190, K. 2016/336, T. 2.2.2016): «(…)dava konusu parselasyon işlemiyle aynı düzenleme alanı sınırı içindeki taşınmazlarla ilgili olarak düzenleme yapıldığına ve aynı iddialara dayanılarak dava açıldığına göre, parselasyon işleminin bütün halinde incelenmesinin bu yolla mümkün olması karşısında, tek bir dilekçe ile davanın açılmasında 2577 sayılı Kanunun 5. maddesine aykırı bir yön bulunmadığı…» (D.12D, E. 2013/4271, K. 2015/4905, T. 29.9.2015): «Sonuç olarak, dava dilekçesinde dava konusu edilen alacakların nitelikleri itibarıyla bir kısmının ( kıdem tazminatı ve izin ücreti ) İş Kanununa tabi çalıştığı döneme ilişkin olmakla adli yargının görev alanına girdiği, bir kısmının da ( iş sonu tazminatı ) 4/C kapsamında görev yaptığı döneme ilişkin olmakla idari yargının görev alanında bulunduğu, bu haliyle aynı davada çözümlenmesi farklı yargı kollarına ait taleplerin aynı dilekçede dava konusu edildiği, bu nedenle dilekçenin 2577 sayılı Yasanın 5 inci ve 15 inci maddeleri uyarınca reddine karar verilmesi gerek(ir).»

Birden fazla işleme karşı tek dilekçe ile dava açılması - II İYUK Madde 5– (Değişik: 10/6/1994-4001/3 md.) 1. Her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılır. Ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık yada sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir. (D.13D, E. 2011/1898, K. 2011/3024, T. 22.6.2011): «İki ayrı Kurul kararı ile farklı mevzuat hükümlerinin ihlali sebebiyle tesis edilen davaya konu işlemler arasında maddi bağlılık bulunmadığı gibi sebep sonuç ilişkisi de olmadığı, bu haliyle her iki işlemin birlikte davaya konu edildiği dava dilekçesinin 2577 Sayılı Kanunun 5. maddesine uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.» (D.8D, E. 1999/2884, K. 1999/7706, T. 15.12.1999): «2577 sayılı Yasanın 5. maddesindeki birden çok işleme aynı dilekçeyle dava açılabilmesi olanağının kural olarak aynı mahkemenin görev ve yetkisine giren işlemler açısından söz konusu edilebi(lir).»

Birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açması İYUK Madde 5/2 -Birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerekir. (D.5D, E. 2006/3585, K. 2008/6379, T. 22.12.2008): «haksız çalışma koşulları ve yasal sınırları aşan sürelerde yaptırılan fazla mesai nedeniyle uğranılan manevi zarara karşılık olarak 20.000. YTL. manevi tazminatın dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan bu davada; davacıların hak ve menfaatlerinde iştirak bulunduğundan söz etmek mümkün değildir. Zira, farklı görevleri yürüten davacılar, farklı sayıda hukuki uyuşmazlıkları çözümlemek ve farklı sürelerde mesai yapmak durumundadırlar. Davacıların, sadece evli olmaları hak ve menfaatlerinde iştirak bulunduğu sonucunu doğurmaz.»