5e Modeline Uygun Dil Öğretimi
5e Öğretim Modeli 5e öğretim modeli 5 aşamadan oluşur. Bunlar; Giriş, Keşif, Açıklama, Derinleştirme ve Değerlendirme bölümleridir. Giriş bölümünde konuya ilişkin merak uyandırılır. Keşif bölümünde öğrencinin konuyla alakalı keşif, araştırma yapması desteklenir. Açıklama bölümünde ise Giriş bölümünde uyandırılan merak yapılan açıklamalar ile giderilir. Derinleştirme bölümünde, öğrenilen kavramın daha da iyi anlaşılması için konuya daha geniş açılardan bakılır. Son olarak, Değerlendirme kısmında ise öğrenilen bilgilerin öğrenciye katkısını ölçme hedefli değerlendirmeler yapılır.
Dil Öğreniminde 5e Modeli Örneği: İngilizce Sıfat ve Zıt Anlamlı Kelimelerin Öğretilmesi’nde; Giriş: Öğrencilerin günlük hayatlarında iletişimde bulunurken, bir durumu anlatırken, herhangi bir nesneyi- varlığı tarif ederken veya bir şeye övgülerini sunarlarken kullandıkları kelimeler akla getirtilir. Bunları İngilizce ifade etmenin nasıl bir şey olacağı merak ettirilir.
Keşfetme: Öğrencilere sözlük kullanma, yabancı film-dizi izleme, yabancı uyruklu kimselerle sohbet etme, listening çalışmaları yaptırtma gibi araştırma odaklı çalışmalar yaptırılır. Böylece öğrencinin merakının körüklenmesi sağlanır. Açıklama: Açıklama kısmında öğrencilere Türkçe’ deki bazı sıfatların İngilizce karşılığını ve bu sıfatların zıt anlamlılarının öğrenimi sağlanır. Böylelikle öğrencinin merakı giderilmiş, konu aktarılmış olur. Derinleştirme: Bu bölümünde örneğin; big: büyük bigger: daha büyük the biggest: en büyük Low Middle High
Gibi karşılaştırmalar yapılarak, bu kelimelerle farklı cümlelerin kurulumu sağlanarak öğrenciye konuyu daha derin anlama olanağı sunulmuş olur. Ve Son olarak; Değerlendirme: Bu bölümde öğrenciye ayırt edici sorular sorularak ve adil puanlama yaparak öğrencinin konuyu iyi idrak edip etmediğine bakılır.
Bilişsel Çatışma Bilişsel Çatışma: Öğrencinin bilgi aktarımı esnasında yaşadığı zihnindeki eski bilgilerle o anda verilen bilginin birbiriyle savaşı esnasında oluşan karışıklık tır. Bu karışıklık anca; öğrenci bu iki bilgiyi aklında doğru bir şekilde harmanlayabildiği zaman giderilir ve yeni bilgi oluşmuş olur.
Dil Öğreniminde Bilişsel Çatışma Örneğin öğrenciye öğretilen knife, know, knight gibi kelimelerin okunuşunda, Türk bir öğrenci bu kelimeleri akla ve dile en yatkın halde, yani ‘kınayf, kınov, kınayt’ gibi okuyacaktır. Biz bu kelimelerin ‘nayf, now, nayt’ şeklinde okunması gerektiğini söyledikten sonra, öğrencilerin bu kelimelerle karşılaştıkları cümlelerdeki okunuşu sorgulamaları halinde beyinlerinde oluşan o karışıklık?
Evet, öğrenci bu kelimenin doğru okunuşuna kendi aklında karar verdikten sonra eğer artık kelimeyi bir sonraki görüşünce bu karışıklığı yaşamıyorsa; bilişsel çatışma-karışıklık giderilmiş demektir. Teşekkür Ediyorum… Ezgi Ceylan